NJI NIEUWS Door Gerwin Klok, branchemanager NJI ‘Koperhoudende antifouling op zee toestaan’ De NJI heeft in het door het ministerie van Economische Zaken en Klimaat opgezette project Maatwerkaanpak Metaal gevraagd de toepassing van koperhoudende antifouling ook in Nederland toe te staan voor pleziervaartuigen die overwegend op zee varen. De NJI wil bovendien een eigen aanvullend experiment uitvoeren met een tweetal alternatieve antifoulings op zeevarende plezierjachten. Het toelatingsregime dat in Nederland is vastgelegd in de Regeling gewasbeschermingsmiddelen, is strenger dan in de rest van de EU, al is het wel zo dat onder druk van de Europese biocide verordening (EU 528/2012) ook andere EU-landen strenger worden in hun toelatingsbeleid. Er komen steeds meer biocidevrije antifoulings op de markt, maar de werking blijft achter bij de van oudsher bekende, maar nu verboden antifoulings. ‘INVASIVE SPECIES’ Aangroei remt niet alleen de snelheid van het schip af, wat resulteert in een hoger brandstofverbruik en dus ook toename van de CO2- en NOx-uitstoot, het is ook een grote veroorzaker van de ‘invasive species’ problematiek. Zeeschepen uit andere continenten slepen in hun aangroei en ballastanks exotische organismen mee naar onze grote zeehavens en grote waterwegen, die vervolgens door de aangroei op binnenvaartschepen en pleziervaartuigen tot in de verste uithoeken van onze wateren worden verspreid. Deze invasieve organismen kunnen door gebrek aan natuurlijke vijanden of concurrentie gaan woekeren en verdringen de bestaande vegetatie met alle gevolgen van dien. Voorbeeld is de uit Amerika afkomstige moerasplant grote waternavel, die sloten en vaarten dichtgroeit. PATSTELLING Lange tijd heeft de ontwikkeling van antifoulings in een soort van patstelling gezeten. De coatingindustrie verzette zich tegen de in hun ogen onterechte uitbanning van koperhoudende antifoulings door de Nederlandse overheid. De jachteigenaar kon geen begrip opbrengen voor de verschillende bejegening van beroeps (commerciële) 30 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2020 vaart en pleziervaart en daardoor werden en worden koperhoudende antifoulings nog volop toegepast ook op pleziervaartuigen die hun ligplaats in Nederland hebben. Het aanbrengen, het voorhanden en op voorraad hebben van niet toegelaten antifouling is strafbaar, maar het aangebracht hebben van niet toegelaten antifouling is dat niet. Dus wordt uitgeweken naar België of Duitsland en keren de aldaar behandelde schepen terug naar de Nederlandse (binnen) wateren, waarmee het beoogde effect op de waterkwaliteit niet wordt gerealiseerd, maar de branche wel omzet misloopt. De boete voor het aanbrengen en zelfs beroepsmatig in huis hebben van een niet toegelaten product is aanzienlijk: € 2.500. Indien booteigenaren worden betrapt op het aanbrengen van een niet toegelaten product, wordt bij de betrokken werf of watersportvereniging gecontroleerd of die voldoende kenbaar hebben gemaakt dat dit verboden is. Het verbod om antifouling te gebruiken die niet door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (CTGB) is toegelaten, is daarom ook opgenomen in het NJI Werf- en Havenreglement. WEINIG ALTERNATIEVEN De tot op heden heersende opvatting in de pleziervaart is nog altijd dat weinig concrete alternatieven even goed blijken te functioneren als koperhoudende antifouling. Zo zijn jachten met ultra gladde coatings moeilijk op een Arbo technisch veilige wijze uit het water te halen, zijn niet alle folies even gemakkelijk aan te brengen, kwetsbaar voor aanvaringen en werkt ultrasoon geluid niet op schepen met een houten romp. Wel moet hierbij worden opgemerkt dat vooroordelen en technische onkunde ook van invloed zijn op de brede aanvaarding en toepassing van alternatieve milieuvriendelijke antifoulings. Zie een artikel over een test met milieuvriendelijke antifoulings op pagina 39. KOSTENASPECT In de verkenning die in het kader van de Maatwerkaanpak Metaal is uitgevoerd, is ook rekening gehouden met het kostenaspect. Zolang de toepassing van alternatieve antifoulings duurder is dan het in onze buurlanden laten aanbrengen van werkzame conventionele producten, zal zeker de op zee varende booteigenaar niet snel op een milieuvriendelijk alternatief overstappen. De particuliere booteigenaar heeft bovendien niets aan stimuleringsregelingen voor alternatieve antifoulings als Vamil (Willekeurige afschrijving milieu-investeringen) en MIA (Milieu-investeringsaftrek). Het CTGB verwacht binnen drie jaar een harmonisatie van het toelatingsbeleid, maar het is nog maar de vraag of deze wel volledig zal zijn, omdat Nederland heeft aangegeven dat het geen onderscheid zal maken tussen verven voor zoet en zout water op pleziervaartuigen. Alleen wanneer buurlanden als België en Duitsland dit standpunt overnemen, ontstaat een gelijke markt. ULTRAGELUID Voor ultrageluid is het nog de vraag of deze techniek niet in strijd is met de in 2017 aangescherpte Environmental Impact Assessment (EIA) Directive. Veel waterdieren hebben hoogontwikkelde geluidsorganen om zich te oriënteren, voedsel te vinden, met elkaar te communiceren en gevaar te ontwijken. Vanuit het oogpunt van investeringszekerheid moet deze vraag definitief zijn beantwoord alvorens sprake
31 Online Touch Home