15

We begonnen het verduurzamingstraject met zeventien mogelijke oplossingen... te gebruiken, maar wij kunnen wel de waterstof in het proces gebruiken als energievoorziening. Ook de zuurstof die vrijkomt in een waterstofcentrale kunnen wij goed gebruiken.” Bijstoken Waterstof kan de rol van kolen en gas niet zomaar vervangen in het staalproductieproces, zelfs niet bij een grotere beschikbaarheid van waterstof. Manger: “Waterstof heeft andere eigenschappen dan fossiele brandstoffen. Niet alleen als het om de calorische waarde per volume-eenheid gaat, maar ook op exotherme en endotherme eigenschappen. Daarnaast hebben we de kolen nodig als een ladingdrager in het hoogovenproces. We zouden waterstof dus kunnen gaan bijstoken in de hoogovens, niet als standalone brandstof kunnen gebruiken.” In het HIsarna proces ligt dat anders. Omdat er daar gebruik wordt gemaakt van cyclonen, in plaats van hoogovens, zijn kolen niet meer noodzakelijk als ladingdrager. “Waterstof heeft dus voor HIsarna een nog groter potentieel”, licht Manger toe. “Maar dat is nog best ver weg. We moeten eerst met de bestaande methodiek het HIsarna proces verder ontwikkelen. Door nu de tussenstappen met sinter en pellets, die in het hoogovenproces noodzakelijk zijn, over te slaan, maken we al een enorme stap op het gebied van CO2 in het HIsarnaproces met zuurstof, in plaats van lucht. Aan de achterkant houd je dan bijna pure CO2 is als je met CCS en CCU aan de slag gaat.” Perfect circulair En ook aan de voorkant levert HIsarna extra voordelen op ten opzichte van het hoogovenproces. Waar zinkrijk schroot bij het hoogovenproces ongeschikt is als grondstof, is dat bij HIsarna wel mogelijk. “Staal is perfect circulair. Zo’n 95% van het Nederlandse staal wordt opnieuw gebruikt. Autoschroot is lastig te recyclen vanwege de zinklaag die gebruikt wordt om corrosie te voorkomen, maar dat wordt met HIsarna echt anders”, verduidelijkt Manger. -reductie. Daarnaast werken we Hoe meer hoe beter In 2024 moet de 100MW waterstoffabriek operationeel zijn. “Dat is echt al snel” realiseert Manger zich. “De formele beslissing moet daarvoor in 2022 al rond zijn.” Met het NortH2 project - een veel groter waterstof project in de Groninger haven, zie ook Process Control 2, 2020 - op stapel, zou men zich kunnen afvragen of kleinere waterstoffabrieken voldoende rendabel kunnen zijn. “Je ziet nu heel veel plannen”, beaamt Manger. “Per business case moet worden gekeken of het levensvatbaar is. Wij denken dat onze plannen rendabel zijn, onder andere omdat we bij onze fabriek ook de zuurstof goed kunnen inzetten. We Logischer In hoofdlijnen zet Tata dus in op drie technologieën: CCS, CCU en HIsarna, waarbij waterstof nog niet tot de hoofdlijnen wordt gerekend, maar uiteraard toch een rol speelt. “We begonnen het verduurzamingstraject met zeventien mogelijke oplossingen”, vertelt Manger. “We hebben heel breed gekeken en dat blijven we in de tussentijd ook doen.” Waar een aantal internationale collegabedrijven investeerden in elektrificatie van het staalproces, met de inzet van een groter aandeel schroot, was dat voor Tata niet interessant. “Als je veel (groene) elektriciteit over hebt, of als je geen keuzemogelijkheid hebt, is dat een begrijpelijke route. Maar omdat we in IJmuiden zitten en daardoor veel mogelijkheden hebben voor CCS en CCU en daarbij ook nog eens HIsarna hebben, is onze route logischer.” Personeel Waar een gebrek aan technisch personeel door verschillende mensen in de branche wel eens wordt genoemd als een mogelijke bottleneck in de verduurzaming van de industrie, hoeft dat volgens Manger niet problematisch te worden. “We moeten wel heel goed in de gaten houden dat die technische 15 over, wat weer veel handiger zullen met z’n allen naar een waterstofeconomie toe moeten, dus ik zou zeggen: hoe meer hoe beter.”

16 Online Touch Home


You need flash player to view this online publication