nomisch draagvlak zijn. Want als uit het proces ruim 65% cellulosepulp komt, wat weliswaar gebruikt kan worden, kan men zich afvragen of het proces an sich economisch rendabel is. Sels: “Bij een dergelijke vraag moet je het grotere geheel kunnen overzien. Er is ook geen enkel bedrijf dat olie uit de grond haalt om er vervolgens alleen fenol van te maken. Nee, het gaat om het grote geheel. Bij raffinage, ook bij hout, richt je een proces zodanig in dat je elke gewichtsprocent van het uitgangsproduct zinvol kunt inzetten. Op basis van de resultaten die we nu hebben, kunnen we stellen dat we tachtig procent van het uitgangsmateriaal kunnen omzetten naar zinvolle producten. De twintig procent die overblijft kunnen we wel weer inzetten als energievoorziening, waarmee het proces zelf ondersteund kan worden.” Daar komt bij dat het proces van de groep van Sels niet het enige is dat zich ontwikkelt. “Voor de cellulosepulp is het nu nog het meest interessant om die voor de papierindustrie te gebruiken, maar door toenemende kennis en technologie kan die pulp in de toekomst ook in allerlei fermentatieprocessen worden ingezet, waardoor er een hoger rendement van die pulp ontstaat.” Lignine-olie heeft veel mogelijkheden: van inktharsen tot zoetstoffen. De huidige experimenten vinden vooralsnog in reactoren tot 2 liter plaats. Binnenkort wordt er opgeschaald naar een 100 liter reactor. opgeschaald naar een iets grotere pilotplant. “Het originele onderzoek vond op halve liter schaal plaats”, vertelt Sels. “Nu zijn we bezig op twee liter schaal, waar de meest recente publicaties op gebaseerd zijn. In de tussentijd werken we ook al aan een honderd liter reactor. In deze reactor zit ook al meer eigen design. Deze is niet zomaar commercieel verkrijgbaar.” 50 | nummer 3/4 | 2020 In de huidige opstelling, met een standaard reactor, wordt er uit 1000 kilo hout 653 kilo pulp gewonnen (die prima als uitgangsmateriaal voor de papierindustrie kan dienen), 64 kilo lignine, 42 kilo fenol en 20 kilo polypropyleen. Rendabel Zodra de pilotplant operationeel is en verdere opschaling ter sprake komt, moet er een ecoProces Terug naar het proces, want hoe werkt het eigenlijk? Sels: “Het aangeleverde hout wordt in het reactorvat met een solvent gebracht. In dit geval is dat methanol, omdat het een stabiel en betaalbaar solvent is. Op het reactorvat zit waterstofdruk en bovendien is daar een katalysator ingebouwd. In de proefopstelling wordt het hout in het reactorvat mechanisch geroerd, maar bij een opschaling zal dat anders moeten worden aangepakt. Na een aantal uren reactie komt er een kartonachtige pulp uit de reactor. In de bruinige oplossing bevinden zich de interessante stoffen: als eerste wordt middels destillatie de methanol uit de oplossing verwijderd. Daarna wordt het mengsel gewassen om kleine, achtergebleven cellulosedeeltjes te verwijderen. Die fractie belandt in de afvalwaterzuivering. De overgebleven gewassen lignine-olie is bruin van kleur en is tamelijk visceus. Deze olie bevat fenolmonomeren en oligomeren. De monomeren en oligomeren kunnen relatief eenvoudig middels een liquid-liquid extractie van elkaar gescheiden worden. Van de oligomeren hebben we met een samenwerkend bedrijf een inkthars en een basiscomponent voor vernis geproduceerd.
51 Online Touch Home