17

interview Een nadeel is dat ons land erg vol is, dat maakt het lastiger om te bouwen dan in pakweg Amerika. En er komen ook mensen bij door migratie; dat maakt het des te belangrijker om iets aan de huurmarkt te doen.” De rente is historisch laag. Hoe komt dat? “Al decennialang is de rente aan het dalen en dat gebeurt wereldwijd. De inflatie is laag, dat is één verklaring. Er wordt veel gespaard en minder geïnvesteerd. Mensen sparen meer omdat ze ouder worden; het is ook voorzorgssparen uit onzekerheid. Ondanks de lage rente blijven ze sparen, soms zelfs meer. Door de wereldwijde onzekerheid lopen de investeringen niet zo hard. Er is weinig vraag naar geld en veel aanbod. Ik kan niet voorspellen hoe het verder gaat. De rente kan nog verder dalen, maar kan ook gaan stijgen. De verwachting is dat de rente de komende tijd laag blijft.” DNB heeft zich kritisch uitgelaten over de taxaties van woningen en sprak van systematische overwaardering. “We hebben gewoon de cijfers bekeken, de taxaties feitelijk onderzocht. Dertig procent van de taxaties zit precies op de verkoopprijs, zestig procent erboven; er wordt dus hoog getaxeerd in Nederland. De taxateur moet kijken naar de huidige factoren, niet op de toekomst vooruitlopen. Taxateurs moet geen kracht worden in het omhoog stuwen van de prijs zodat er een selffulfilling prophecy ontstaat. Zij hebben zelf ook geen baat bij een woningmarkt die uit de hand loopt. Wij zijn hoeder van de financiële stabiliteit, dus wij vinden die prijsopdrijving zorgelijk. Ook in Den Haag is er discussie over. Zelfregulering is niet goed genoeg; het moet beter. En de branche wordt daar natuurlijk ook in gehoord.” Wat is uw belangrijkste boodschap voor makelaars en taxateurs? “Wees voorzichtig. Er is veel sprake van overbieden. Je moet mensen adviseren dat ze geen grote risico’s moeten nemen en zich niet te diep in de schulden steken. Als branche moet je niet bijdragen aan het opjagen van mensen en van de prijs. Laat de consument ook een stresstest doen; wat gebeurt er als je inkomen vermindert of als de rente omhoog gaat? Neem dat mee in de berekening en zorg dat mensen zich niet te buiten gaan aan een hoge schuld waar ze later spijt van krijgen. We moeten terug naar evenwicht in de woningmarkt. Van belang daarvoor is ook het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek, wat nu in gang gezet is. We zeggen dat al tien jaar en hebben volgehouden. Dit soort ingrepen moet geleidelijk gaan; je hoeft niet in één keer dingen af te schaffen. Ook willen we huren en 'Tax󰈀󰉃󰇵u󰈹s 󰈚󰈡󰇵󰉄en 󰈇󰈩󰇵󰈞 k󰈸a󰇸h󰉃 󰉓󰈡r󰇷󰇵󰈞 in 󰈊󰈩󰉄 󰈢m󰈊o󰈡󰈈 s󰉃u󰉓󰈩n 󰉏󰇽󰈞 de 󰈥󰈹󰈎j󰈻' kopen meer gelijktrekken. Kopen geeft veel fiscale voordelen, sociale huur wordt gesubsidieerd, maar dergelijke voordelen bestaan niet in de vrije huursector. De afstand tussen koop en huur moet kleiner worden. Op de verlaging van de leennormen blijven we aandringen, want het is nu gewoon riskant. En er komt geen huis bij door de ruime leennormen. Bouwen en de leennorm wat verstrakken zorgt voor meer evenwicht. Als het met de woningmarkt helemaal uit de hand zou lopen, dan kan dat de bron zijn voor een financiële crisis, maar dat is het meest

18 Online Touch Home