Waterkwaliteit Miljoenen Nederlanders zijn voor hun drinkwater aangewezen op Maaswater (foto: Rijkswaterstaat). recente rapport ‘Greep op gevaarlijke stoffen’ van de Raad voor de Leefomgeving voor pleit. Minisymposium Begin oktober vond een online minisymposium plaats over de ‘opkomende stoffen’, georganiseerd door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, VNO-NCW, de VNCI en WECF. Harrie Timmer van Vewin, de vereniging van drinkwaterbedrijven, pleitte vooral voor meer transparantie: “We meten en speuren ons te pletter naar honderden onbekende piekjes die we in metingen zien. Dat moet echt anders.” Timmer is senior beleidsmedewerker en specialist in de meest beruchte stofcategorie ‘PMT’, dat staat voor persistent, mobiel en toxisch. In andere woorden: stoffen die in water oplossen, niet of nauwelijks afbreken en zo stapelen in het milieu tot mogelijk gevaarlijke concentraties. Transparantie moet, volgens Timmer, bijvoorbeeld komen van een openbaar register van alle geloosde stoffen per stroomgebied en een toetsing voor elke stof op gevolgen voor ecologie en drinkwaterbereiding vóórdat er mag worden geloosd. Nu is het voor drinkwaterbedrijven vaak zoeken naar spelden in een hooiberg wanneer een nieuwe stof opduikt. Wat is het? En is het gevaarlijk? Timmer: “De bron van vervuiling kan om de hoek liggen, maar 24 WATERFORUM NR 7 ook in Zwitserland of Duitsland, waar deelstaten soms alleen een papieren register hebben. Het duurt soms maanden voor we eruit zijn om welke stof het gaat.” “Maar we komen er altijd uit”, klinkt het vervolgens gedecideerd. Een waarschuwing richting lozers, maar ook een geruststelling richting consumenten. Elke stof benoemd Kwanten brengt goed nieuws. Binnen drie jaar moeten de meest risicovolle bedrijven in Nederland allemaal in het bezit zijn van een nieuwe watervergunning. En daarin moet elke stof die op het oppervlaktewater wordt geloosd zijn getoetst, op de gevolgen voor zowel de ecologische waterkwaliteit als voor de drinkwaterbereiding. Kwanten: “Voorheen zijn vergunningen verleend voor producten of stofgroepen, in de nieuwe aanpak gaat het altijd om individuele stoffen, en om alle stoffen.” De nieuwe aanpak volgt op een analyse van 66 van de circa 800 huidige lozingsvergunningen. Daaruit bleek dat driekwart niet up-to-date is, en bij een kwart daarvan is vernieuwing urgent omdat het gaat om stoffen op de ZZSlijst (‘zeer zorgwekkende stoffen’ waarvoor uitfasering is gewenst). Kwanten: “Uit de analyse blijkt overigens geen acuut gevaar, maar we willen dat de vergunningen snel op orde zijn, te beginnen met de meest risicovolle bedrijven.” Om deze nieuwe, landelijke aanpak te ondersteunen worden door Rijkswaterstaat dertien extra mensen aangesteld. En huidige medewerkers krijgen training in de nieuwe methodiek. Sitech, dat de afvalwaterzuivering van industrieterrein Chemelot verzorgt, is als eerste aan de slag gegaan (zie ook kader). Na een extra half jaar uitstel heeft de ontwerpvergunning ter inzage gelegen en zijn inmiddels zienswijzen ingediend. Hans Geijselaers, manager afvalwaterzuivering bij Sitech Services: “Het was een berg werk, die wij toch ook nog hebben onderschat. Er moesten 630 verschillende stoffen worden uitgeplozen. Voor meer dan de helft van die stoffen bestaat nog geen norm. Die moesten we zelf afleiden op basis van bestaande procedures en voorleggen bij het RIVM ter goedkeuring.” Maar door de “enorme klus” heeft Sitech (en Chemelot) ook “enorme stappen gezet”, aldus Geijselaers. “We weten nu met meer dan 98 procent precisie wat hier in het effluent zit, wat er uit elk van de 54 fabrieken stroomt en door de diverse rioolbuizen. We hebben vijf verschillende technieken in huis waarmee we het effluent
25 Online Touch Home