0

Bouwen in het Oosten Magazine voor bouwend Oost Nederland 26e Jaargang • no. 5 • Oktober 2018 05 In dit nummer: Grote animo voor wonen in nieuwbouw ’t Getfert in Enschede Pagina 5 Duurzaamheid en veiligheid voor bewoners De Wellehof Rijssen Pagina 31 Aannemingsmij. Hegeman Nijverdal bouwt aan toekomst van Lumion-leerlingen Pagina 43

05 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 03 Voorwoord “Succesvolle lobby” 05 07 10 12 15 17 19 Nieuwbouw ’t Getfert Enschede Grote animo voor nieuwbouw ’t Getfert Behoud stedenbouwkundige en architectonische kwaliteit centraal ’t Getfert wordt vriendelijk en herkenbaar ’t Getfert uitdagende opdracht voor Hendriksen Prefab Samen bouwen aan ’t nieuwe Getfert Alle disciplines Rikkert Afbouwgroep betrokken bij ’t Getfert Column Caspar Jansen: “Hoog tijd om echt duurzaam te bouwen aan de toekomst van Moeder Aarde” 21 25 Nieuwe directeur Sepawand streeft naar onderscheid in de markt Column KienhuisHoving: “De ontwerpverantwoordelijkheid onder de UAV-GC 2005 27 29 Pure Energie bouwt solardak bij De Groot Vroomshoop Minder geluidshinder, meer woon- en werkplezier 31 35 37 43 Renovatieproject De Wellehof Rijssen Duurzaamheid en veiligheid voor de bewoners van De Wellehof Kleentec blij met nieuwe samenwerking met opdrachtgever Oplossingsgerichtheid Consolidated biedt meerwaarde aan De Wellehof Aannemingsmaatschappij Hegeman bouwt aan de toekomst van Lumion-leerlingen in Amsterdam 47 50 Column BIM4ALL: “Een 3D-metng om te controleren” Goede balans tussen werk en privé dankzij de Dynacon Eclipse Bouwen in het Oosten Magazine voor bouwend Oost Nederland 26e Jaargang • no. 5 • Oktober 2018 43 5 31

Voorwoord Voorwoord Succesvolle lobby Op deze plaats wordt er weleens gemopperd over de daadkracht van belangenverenigingen als Bouwend Nederland en UNETO-VBI. Dan is het wel zo fair om ook de loftrompet te steken over behaalde resultaten in het lobbycircuit rond de bekendste vierkante kilometer van Nederland, het Binnenhof. Opleiden van leerlingen in de bbl - mbo werken en leren -enorm belangrijk. Leerlingen gaan één dag per week naar school en de overige vier dagen aan het werk bij een bedrijf waar zij worden begeleid door een leermeester, een medewerker van het bedrijf. Deze begeleiding kost het bedrijf veel tijd en daarom is er de Subsidie Praktijkleren om de extra kosten te compenseren. Echter, het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) had deze regeling niet in de begroting van volgend jaar opgenomen. Dus kwam Bouwend Nederland in actie, en met succes. “Samen met andere technische branches en VNO NCW hebben we hard gelobbyd bij politieke partijen en de regering. En met succes, want OCW heeft de subsidieregeling verlengd tot eind 2019 én daarnaast voor 2018 verhoogd met vijf miljoen euro”, vertelt Marieke van der Post, beleidsadviseur Onderwijs en Arbeidsmarkt bij de belangenvereniging. Daarnaast is Kamerbreed een motie aangenomen om de beoogde 19 miljoen euro die in 2019 zou worden gekort op de subsidie, terug te draaien. Wederom dankzij goede lobby. “Maar we zijn er nog niet. Daarom gaan wij er alles aan doen om te zorgen dat de regeling duurzaam in stand wordt gehouden. Want mochten we straks in minder economisch gunstige tijden komen, dan is de subsidieregeling nog harder nodig om ervoor te zorgen dat bedrijven überhaupt leerlingen willen aannemen, zodat er nog iemand opgeleid wordt”, benadrukt Van der Post. En daarmee wordt de vinger precies op de goede plek gelegd. De branche schreeuwt, nee smeekt, om vakmensen. Daar mag Den Haag zich inderdaad iets van aantrekken. Zeker wanneer er op andere terreinen nog met geld wordt gesmeten, heer Rutte! Gerard van Leeuwen Redactie Op de cover: v.l.n.r. Marcel ten Thije, Gebr. van der Geest en José Ottenhof en Fred den Ouden Viverion Colofon Bouwen in het Oosten ISSN: 1385-7185 Uitgever: GF Uitgevers Postadres: Postbus 204, 8600 AE Sneek Bezoekadres: Graaf Adolfstraat 36d Tel.: (0515) 429 429 Web: www.bouweninhetoosten.nl E-mail: redactie@bouweninhetoosten.nl Redactie: Gerard van Leeuwen, Joeri van Leeuwen Eindredactie: Elly Kroese Fotografie: Henny de Mönnink, Wim van 't Hof Tekstbijdrage: Jolanda Groothuis Accountmanagement: Frits Visser (Uitgever) (06 - 533 394 89) Rob van Luit (06-18448355) Vormgeving & opmaak: Niels Visser (Visser Vormgeving) Druk: Scholma Druk, Bedum Verspreiding: Sandd Op de cover GF Uitgevers BOUWEN IN HET OOSTEN 3 Bouwen in het Oosten Magazine voor bouwend Oost Nederland 26e Jaargang • no. 5 • Oktober 2018 05 In dit nummer: Grote animo voor wonen in nieuwbouw ’t Getfert in Enschede Pagina 5 Duurzaamheid en veiligheid voor bewoners De Wellehof Rijssen Pagina 31 Hegeman Nijverdal bouwt aan toekomst van Lumion-leerlingen Pagina 43

t' Getfert BRON: GEESINK WEUSTEN ARCHITECTEN. (MEDANSTRAAT) Alles verhuurd voor start bouw Grote animo voor nieuwbouw ’t Getfert Woningcorporatie De Woonplaats en de KlaassenGroep bouwen samen aan ’t nieuwe Getfert in Enschede. Negentig sociale en duurzame huurwoningen in een eigentijds tuindorp! Alle woningen waren verhuurd voor de start van de bouw in april! De negentig nul-op-de-meter (NOM) woningen krijgen typische Tuindorpse kwaliteiten, zoals detailleringen in metselwerk, dakranden, kozijnen en dakkapellen. Daarnaast is er ook aandacht voor groen in de wijk. De Woonplaats en een afvaardiging van toekomstige bewoners beoordeelde dit plan voor ’t Getfert als de beste. De KlaassenGroep werkt voor dit project samen met Geesink Weusten Architecten en Ordelman & Dijkman Installatietechniek. Er worden verschillende woningtypes gebouwd, 57 woningen met twee slaapkamers en 33 woningen met drie slaapkamers. De woningen worden onder de huurtoeslaggrens verhuurd door De Woonplaats. De netto huurprijs van de verschillende woningen zal liggen tussen de € 662,- en € 700,-. De woningen op ’t Getfert worden gebouwd volgens het EPVprincipe. Dit is de Energie Prestatie Vergoeding. Bewoners betalen een standaard vergoeding voor de energieprestatie van de woning aan De Woonplaats. In een gemiddelde situatie wekt het huis voldoende energie op voor gebouwgebonden en huishoudelijk gebruik, afhankelijk van de gebruiker. Dit komt door slimme installaties zoals bijvoorbeeld zonnepanelen en een warmtepomp. Bovendien is voor een optimale bouwmethode met hoge isolatiewaardes en optimale kierafdichting gekozen. Ook is de woning ‘all-electric’ en heeft het dus geen gasaansluiting. De participatie van 22 terugkeerders en nieuwe bewoners BOUWEN IN HET OOSTEN 5

t' Getfert in de wijk is een belangrijk onderdeel van het proces. Een afvaardiging besliste mee over het beste plan voor de wijk. Vorig jaar kozen de toekomstige bewoners hun plek in de wijk. Daarna maakten zij keuzes over woonplattegronden en kleurstelling voor keuken, badkamer en toilet. Hierin werden zij begeleid door de KlaassenGroep. Eind april 2018 zijn de werkzaamheden op het bouwterrein gestart. Op maandag 4 juni werd de officiële start van de bouw gevierd. Een terugkeerder en nieuwe bewoner hebben samen de eerste handeling op de bouw verricht: het leggen van een vloerplaat. Op feestelijke wijze markeerden we samen met de toekomstige bewoners, BRON: GEESINK WEUSTEN ARCHITECTEN. (DELISTRAAT) gemeente Enschede en overige samenwerkingspartners deze mijlpaal. Naar verwachting is medio 2019 ’t nieuwe Getfert helemaal af. Neem voor meer informatie contact op met: Kristy Nijland, team Communicatie De Woonplaats, telefoonnummer 0900 – 9678 of 06 – 24 32 12 97.

t' Getfert Behoud stedenbouwbouwkundige en architectonische kwaliteiten centraal Met het op 11 december 2017 ingediende stuk voor de selectiefase maakte architectencombinatie Geesink Weusten een vliegende start met het project ’t Getfert in Enschede. In de aanloop naar de indiening van de selectiefase heeft het bureau zich enkele vrijheden gegund waarvan de keuze voor een afwijkende beukmaat van 5100mm voor alle woningen niet tot instemming leidde. De afgelopen periode heeft voor een groot deel in het teken gestaan van het aanpassen van het oorspronkelijke plan naar woningen met een beukmaat van 4800mm en 5400mm. Uitgangspunt daarbij was het zoveel mogelijk overeind houden van stedenbouwkundige en architectonische kwaliteiten. Daarnaast is zeer veel energie gestoken in het verwerken van andere zaken die voor de selectie van belang zijn. Hierbij moet bijvoorbeeld gedacht worden aan het aanbrengen van voldoende PV-panelen om aan de NOM eisen te voldoen en het inspelen op de wens om consument gericht te bouwen. Stedenbouwkundig heeft Geesink Weusten op hoofdlijnen niet veel gewijzigd. Er bestaat nog steeds een randbebouwing (GetfertwegWooldriksweg-Atjehstraat) in een overwegend rode steen en een binnengebied. De rand heeft een stevigere uitstraling, de goten liggen hier overwegend hoog. Op drie plekken heeft men tuinmuren gemaakt om dit stevige karakter te versterken. Op de hoek van de Getfertweg- Wooldriksweg vormt een rijtje van drie woningen een accent. De toegangen van het binnengebied worden eveneens gemarkeerd met witte accenten. Het binnengebied is zachter, er komen meer hagen voor en er wordt gebruik gemaakt van kleurverschil. De kruising Delistraat-Medanstraat heeft een wittere sfeer en een kleine groenvoorziening. Ondanks dat er BRON: GEESINK WEUSTEN ARCHITECTEN. BOUWEN IN HET OOSTEN 7

t' Getfert ruim acht meter extra gevellengte in het plan is gekomen zijn de architecten er toch in geslaagd de drie parkeerkoffers te handhaven. Achterpaden gemarkeerd met poortjes, typisch tuindorpse elementen, zijn eveneens gehandhaafd. De tuindorpse kwaliteiten, zoals deze beschreven zijn in de welstandnota, had Geesink Weustink in de selectiefase al op een fraaie manier in het plan verwerkt. Het bureau ziet het plan als één ensemble waarin op diverse schaalniveaus uitdrukking wordt gegeven aan het tuindorpse thema. Op stedenbouwkundigniveau wordt het verschil gemaakt tussen de buitenrand en het middengebied. De buitenrand wat steviger door vaker twee lagen met kap toe te passen en in het middengebied, met de smalle Delistraat probeert Geesink Weusten in massa en architectuur de volumes te verkleinen. Op blok- en detailniveau houden de architecten het plan bijeen door elementen en detailleringen zoveel mogelijk her te gebruiken en het aantal uitzonderingen te beperken. Hierbij moet men denken aan elementen als de kleine puntjes, de kozijnen en dakkapellen. Detailleringen van dakranden, in het metselwerk en het “Getfert element” worden consequent doorgevoerd. Variatie wordt bereikt door, ingegeven door de stedenbouwkundige setting, te wisselen in kleur en materiaal en in de uitvoering van details. BRON: GEESINK WEUSTEN ARCHITECTEN. BRON: GEESINK WEUSTEN ARCHITECTEN. BOUWEN IN HET OOSTEN 9

t' Getfert Bouw negentig Nul op de Meter woningen in volle gang ’t Getfert wordt vriendelijk en herkenbaar In het voorjaar van 2019 wordt gedurende een periode drie maanden elke dag een nieuwe woning opgeleverd in het spraakmakende nieuwbouwproject ’t Getfert. Bouwkundig hoofdaannemer KlaassenGroep, met vestigingen in Arnhem en Dinxperlo, spreekt bij monde van ontwikkelingsmanager drs. Marie-José Klaassen van een “geslaagde mix tussen het herkenbare oude en het moderne nieuwe” op de locatie van de Enschedese volksbuurt. Voor de KlaassenGroep, dat bewust actief is in alle segmenten binnen de bouwsector, kwam ’t Getfert in het voorjaar van 2017 in beeld. Marie-José Klaassen: “Samen met onze belangrijke ketenpartners architectenbureau Geesink Weustink en Ordelman en Dijkman Installaties hebben we een ontwerp gemaakt dat uiteindelijk de voorkeur genoot van De Woonplaats. De prijs was uiteraard een factor, maar zeker niet het belangrijkste aspect voor de gunning. 10 BOUWEN IN HET OOSTEN

t' Getfert Architectonische, planologische en duurzaamheidsfactoren bleken doorslaggevend in het proces. Na de gunning hebben we met alle partijen een finetuning uitgevoerd. In een eerder stadium was er al nauwgezet overleg geweest met de woningcorporatie en een afvaardiging van de bewoners die eveneens een stem hadden in de keuze. Een van de onderwerpen in het voortraject betrof een aantal budget neutrale keuzes die de toekomstige bewoners hebben. In het ontwerp is relatief veel flexibiliteit ingebouwd zodat iedereen zijn eigen voorkeuren kan aangeven zonder meerkosten te betalen. Dit geldt bijvoorbeeld voor de situering van de trap en de keuken. De bouw startte in de periode eind april, begin mei dit jaar.” Vriendelijk Marie José-Klaassen vertelt dat ’t Getfert een vriendelijk karakter krijgt. “Het ontwerp past goed in het tuindorpse karakter dat ’t Getfert heeft. Een herkenbare kleurstelling, het Twents eigene, de dakranden, maar ook de routing in de wijk. Al die oude waarden komen terug. Dat combineren we met de laatste inzichten op het gebied van energie. Alle negentig woningen zijn op basis van Nul Op Meter (NOM). Gasloos en all electric. Een gemiddeld gezin met een gemiddeld gebruik zal geen energiekosten hebben. Eerdere projecten, zij het op iets minder omvangrijke schaal in onder andere Ulft, Nijmegen en Purmerend, hebben ons geleerd dat dit ook de praktijk is. Het is deels ook een kwestie van bewustwording bij de bewoners. Ook daar steken we energie in. Momenteel ( eind september, red.) zijn de eerste twee blokken woningen onder de kap. De oplevering staat gepland voor vanaf eind februari, gedurende het voorjaar van 2019, wanneer we dagelijks een woning opleveren; het weer blijft uiteraard een onberekenbare factor.. Tijdens de bouwfase organiseren we kijkdagen voor de nieuwe bewoners, waaronder veel terugkeerders. Prijzen stijgen De huidige marktsituatie bezorgt Klaassen de nodige hoofdbrekens. “Het prijsniveau stijgt behoorlijk. We werken nauw samen met een aantal ketenpartners waar we goede afspraken mee hebben qua prijsvorming en levertijden. Ook de krapte op de personeelsmarkt speelt ons parten. Er lopen op dit moment nogal wat aanvragen, zowel één op één als tenders. Nu weet ik wel dat niet alles tegelijk komt en ook in het vergunningentraject vertragingen kunnen ontstaan, maar we zijn wel op het punt aanbeland dat we duidelijk keuzes moeten maken Een principe qua beleidsvoering is dat we in alle sectoren, woning- en utiliteitsbouw, nieuwbouw én renovatie, actief willen zijn. Enerzijds om onze vaste opdrachtgevers, die ons ook in de crisistijd trouw bleven, van dienst te kunnen zijn en anderzijds is het ook een kwestie van risicospreiding en het behouden en benutten van kennis en ervaring. We willen gewoon breed werken. Maar dat de toekomst de nodige uitdagingen biedt is wel duidelijk. Een echte stabilisatie van de markt verwacht ik niet op de heel korte termijn.” BOUWEN IN HET OOSTEN 11

t' Getfert ’t Getfert uitdagende opdracht voor Hendriksen Prefab Plan ’t Getfert te Enschede, met in totaal 90 woningen verdeeld over 19 blokken, kwam bij het in Ulft gevestigde Hendriksen Prefab in beeld na de gedane prijsaanvraag door de Klaassen Groep, een van de grote bekende en vaste aannemers waar Hendriksen Prefab al jaren producten aan afl evert. Na dat Klaassen de opdracht aan Hendriksen Prefab gegund heeft kwam Mike Bruins als werkvoorbereider/ tekenaar in beeld. Bouwen in het Oosten vroeg hem om een toelichting. Bruins: “Na overleg met de werkvoorbereider van de Klaassen Groep, Maicel van den Heuvel, werd mij duidelijk waar de producten en werkzaamheden uit zouden bestaan. Naast prefab dakelementen wordt het project ook voorzien van in totaal zestien stuks prefab dakkapellen, in totaal acht stuks prefab vloerdelen en acht stuks zijwangen. De prefab dakelementen worden hier in de fabriek voorzien van sparingen ten behoeve van de in totaal 123 dakramen en in totaal 90 Hydrotops. Omdat het hier gaat om “0-op-de-meter-woningen” dienen alle aansluitingen te worden voorzien van de nodige dichtingen om het transport van koude en warme lucht te voorkomen. De RC-waarde hedendaags voor daken bedraagt 6,0 m2K/W. Het zwaartepunt van de werkzaamheden voor ons ligt naast de werkvoorbereiding ook in de uitvoering in de fabriek. Naast mijn projecten lopen ook andere projecten door voor verschillende andere aannemers. 12 BOUWEN IN HET OOSTEN

t' Getfert Dit zwaartepunt zal met name te voelen zijn in de fabriek waar de elementen gespijkerd worden. Waar er vijf ploegen werken aan diverse projecten zal hiervan één ploeg belast worden met de 90 woningen behorend bij dit plan. Wat mijn persoonlijke idee is over het ontwerp? Mijn mening over het ontwerp is dat het maximale uit dit plan wordt gehaald voor wat betreft het ontwerp van de dakkappen. Alleen al in de eerste drie blokken is er een diversiteit in opties aanwezig. In deze tijd is het ook belangrijk dat het voldoet aan de huidige eisen welke hedendaags gelden. Na het tot in detail opzetten van de doorsneden, heb ik de aannemer er op geattendeerd te letten op de doorloophoogte ter plekke van het trapgat. Na controle bleek de doorloophoogte niet te voldoen aan de eisen die hiervoor gelden. Zo zie je maar dat het ontwerp van de architect niet altijd gebruikt kan worden als uitgangspunt. Voor wat betreft de detailleringen van de verschillende constructies was dit project wel een uitdaging. Mede door de strenge eisen waar dit project aan dient te voldoen wordt er extra aandacht gevraagd aan de luchtdichtheid van de woningen. Mede door de vele sparingen voor de toepassing van dakramen en technische installaties wordt de nadruk binnen Hendriksen Prefab gelegd op het correct afleveren van de producten. Tijdens de montage van de elementen wordt er op de bouwplaats aandacht gevraagd voor het luchtdicht afwerken van alle elementen en toebehoren. Voor wat betreft eigen inbreng is de aannemer geadviseerd over de pankeuze en haar mogelijkheden, de benodigde RC-waardes voor dakkapellen en de posities van de dakramen en Hydrotops. De positie van de dakramen bepaalt immers de hoeveelheid te zagen dakpannen. Je dient namelijk te voorkomen dat er zoveel mogelijk dakpannen gezaagd dienen te worden in het werk. Ook kunnen wij de aannemer duidelijk de verdeling van de dakpannen in beeld brengen. BOUWEN IN HET OOSTEN 13

t' Getfert Hierdoor wordt duidelijk in hoeverre de onderste dakpan in de goot komt te hangen en wat te doen met dakpannen over de gehele lengte van de woning. Hierdoor zijn wij er ook achter gekomen dat de toe te passen sierrand in het metselwerk niet mogelijk is bij de kopwoningen.” Duidelijkheid Gevraagd naar mee- of tegenvallers antwoordt Bruins: “Meevallers waren er niet in het begin. Er ontstonden onduidelijkheden over de positie van de Hydrotops en de dakramen. Omdat het hier gaat om “0-op-de-meter-woningen” wordt minimaal één zijde van het dakvlak (voor- of achterzijde van de woningen) volledig voorzien van PV-panelen. Doordat voor de installateur van de Hydrotops niet duidelijk was waar wij als Hendriksen Prefab rekening mee hielden werden er bij de eerste twee blokken de tekeningen veelvuldig gewijzigd. Hierop is in overleg met de aannemer besloten om eerst de koppen bij elkaar te steken. Tijdens deze vergadering waarbij de aannemer, de installateur van de Hydrotops, de installateur van de PV-panelen en ikzelf aanwezig waren, zijn de knelpunten voor wat betreft de positionering van de dakramen en de Hydrotops doorgenomen en weggenomen. Hierdoor is het voor alle betrokken partijen duidelijk geworden waar mee rekening te houden tijdens de controles op het tekenwerk behorend bij de overige blokken." Jaar vooruit Bruins is content over de orderportefeuille van Hendriksen Prefab. Door groei van vaste klanten die door heel Nederland werken groeit de orderportefeuille van de Hendriksen Groep ook. Doordat kwaliteit gegarandeerd moet blijven is er spraken van gecontroleerde groei. De enkele woningmarkt blijft de hoofdmoot bij de Hendriksen Groep. Echter, door projecten houdt je rust in het hele proces wat ten goede komt van de kwaliteit. Wij kunnen als Hendriksen Prefab zijnde ruim een jaar vooruit kijken.” 14 BOUWEN IN HET OOSTEN

t' Getfert Samen bouwen aan ’t nieuwe Getfert De gemeente Enschede stond in 2011 voor een probleem, verloedering, overlast en criminaliteit was de dagelijkse kost van de bewoners in ‘t-Getfert. Inmiddels zijn de oude woningen gesloopt en bouwen De Woonplaats en KlaassenGroepaan het nieuwe 't Getfert, bestaande uit negentig sociale en duurzame huurwoningen in een eigentijds tuindorp. De woningen op ’t Getfert worden zeer duurzame woningen. In een gemiddelde situatie wekken ze voldoende energie op voor verwarming en huishoudelijk verbruik. Dit komt door goede isolatie, slimme geïntegreerde installaties en eigen energieopwekking door middel van zonnepanelen. De Woonplaats bouwt verschillende type woningen met allemaal minimaal twee slaapkamers. Er worden 57 woningen met 2 slaapkamers en 33 woningen met 3 slaapkamers gebouwd en al deze woningen hebben één ding gemeen; zij krijgen geen gasaansluiting meer. Het HydroTop warmtepompconcept van Dutch Heat Pump Solutions (DHPS) brengt hier de oplossing. Dit is een warmtepompsysteem wat zijn duurzame energie volledig uit de buitenlucht haalt, maar in tegenstelling tot de conventionele lucht/water-warmtepompsystemen is de HydroTop van buiten af bijna onzichtbaar. De bewoners van deze 90 nul-op-de-meter (NOM) woningen zullen straks veel comfort ervaren zonder energierekening! Het dak is de oplossing Bij Ordelman & Dijkman moet het roer om, alle woningen gasloos. Snel te plaatsen warmtepompen zijn dan van grote meerwaarde. De HydroTop dakinbouw warmtpomp helpt ze om snel en efficiënt te werken. Daarnaast is de HydroTop ook de oplossing om de buitenunit netjes weg te werken in het dak. Van Losser installatiegroep is de totaalinstallateur in dit project. Er wordt een onderscheidt gemaakt door een integrale manier van aanpak. De samenwerking met de Van Lossergroep, Klaassenbouw en Dutch Heat Pump Solutions blijkt ook eerder een succes. Een groot aantal huishoudens in Oost Nederland zijn reeds voorzien deze slimme oplossing. Volledig naar tevredenheid van opdrachtgever en bewoner, uiteraard met het resultaat van zeer lage energielasten. BOUWEN IN HET OOSTEN 15

t' Getfert HydroTop – geluidsisolerend en makkelijk in onderhoud Het grote voordeel van deze toepassing is dat de buitenunit ‘binnen’ de constructie van de woning wordt gehaald. De warmtepomp haalt zijn energie uit de buitenlucht via een geluidsisolerende omkasting die volledig in het dak is geïntegreerd. Het enige wat je ziet is een strak donkerkleurig vlak. Op afstand lijkt het op een gewoon dakraam. Onderhoud is een stuk gemakkelijker omdat de monteur/ installateur via de zolder de unit makkelijker kan bereiken. Dus ook bij slecht weer is service en onderhoud geen probleem en kan de bewoner naar tevredenheid worden geholpen. Esthetisch verantwoord Wilhard Oldengarm, directeur van DHPS, richt zich met zijn bedrijf sinds de oprichting op duurzame-energie-installaties die een meerwaarde leveren. "Een los warmtepomptoestel is niet per definitie goed of slecht. Bij warmtepompsystemen draait alles om een integraal werkend concept. Daarbij zochten wij naar een oplossing die esthetisch verantwoord is en die voor de bewoner geen overlast veroorzaakt. Vrijwel alle leveranciers van lucht/waterwarmtepompsystemen leveren de klant een losse buitenunit die via een leiding aan de binnenunit wordt gekoppeld. Maar die buitenunit moeten ze wel ergens plaatsen. En die kan niet te ver van de binnenunit verwijderd zijn. Daardoor zie je dat die buitenunits tegen de gevel worden opgehangen, of op een terras worden geplaatst. Je ziet ze zelfs op daken van schuurtjes, op een balkon of het dak van een dakkapel. Behalve dat dit visueel niet fraai is, om het zacht uit te drukken, kunnen ze op die plekken ook (geluids)overlast veroorzaken. Het is niet fijn als je een slaapkamer met een dakkapel of dakterras hebt, en boven je hoofd of naast je terrasdeur staat een buitenunit te draaien.” Het succes van DHPS De succesformule van de HydroTop heeft tot ontwikkeling van de HydroCap en HydroWall geleid. DHPS blijft daarnaast innoveren en nadenken over slimme energie oplossingen, want uiteindelijk is de warmtepomp slechts één middel wat helpt in de energietransitie fase waarin we ons bevinden. DHPS wil verder en is daarom ook druk met het slim schakelen over de dag om optimaal gebruik te maken van variabele energie tarieven of eigen opwek. “Onze ambitie gaat verder dan het leveren van esthetisch verantwoorde warmtepompconcepten. We zijn begonnen met doordachte warmtepompen voor iedereen, nu is ons streven energievrijheid voor iedereen. Binnenkort gaat het eerste project starten, de markt is er klaar voor” zegt Wilhard Oldengarm van DHPS. Dutch Heat Pump Solutions – Uw partner in verduurzaming renovatie- en nieuwbouwprojecten Dutch Heat Pump Solutions is vanaf 2010 een echte specialist in warmtepompen voor renovatie en nieuwbouwprojecten. Ze ontwikkelt maatwerkoplossingen voor warmtepompen door ze te integreren in het esthetische design van bestaande- en nieuwbouwwoningen. Daarnaast is ze officieel distributeur van Panasonic voor de Nederlandse markt, met de focus op de lucht/water-warmtepompen. “De toekomst laat ons nadenken in totaaloplossingen, we denken graag mee met de klant.” Van de tekentafel tot aan de realisatie van projecten, DHPS is een betrokken partner bij iedere stap die u zet. 16 BOUWEN IN HET OOSTEN

t' Getfert Alle disciplines Rikkert Afbouwgroep betrokken bij ’t Getfert Dat het in Enter gevestigde bedrijf Rikkert Afbouwgroep een prominente rol vervult in het grootschalige project ’t Getfert in Enschede is niet een grote verrassing. Het bedrijf en bouwkundig hoofdaannemer Klaassen Bouwgroep zijn volgens de directieleden Robert Rikkert, Rutger Kerkhof en Clemens Aarnink al jaren goede bekenden van elkaar. “Klaassen Bouwgroep is een vaste opdrachtgever voor ons. Wij hebben al vele projecten voor hen gerealiseerd. De negentig woningen in ’t Getfert zijn al in een vroeg stadium in opdracht gekomen. De opdracht omvat een totaalpakket afbouw waarin alle disciplines van ons bedrijf aan bod komen. Gestart wordt met de binnenwanden en vervolgens met de cementdekvloeren waarna het stucwerk, tegelwerk en het spackspuitwerk opeenvolgend zullen worden uitgevoerd. Alle disciplines komen aan bod en dat maakt dit project voor ons extra interessant. In totaal omvat het werk 3800 vierkante meter gasbetonwanden, circa 1800 vierkante meter MS-wanden en ongeveer 10000 vierkante meter cementdekvloeren. Qua stucwerk heb je het over 12000 vierkante meter en het spuitwerk ongeveer 7000 vierkante meter. Naar schatting omvat het tegelwerk BOUWEN IN HET OOSTEN 17

t' Getfert zo’n 2500 vierkante meter. Een project met de nodige omvang dus. Voor ons kent het werk niet een duidelijke piekbelasting en dat is prettig. Het wordt een project met een continu doorlopende stroom aan activiteiten. We zullen starten in de periode oktober, november.” Desgevraagd vertelt de directie van Rikkert Afbouwgroep dat de markt zich hier en daar enigszins overspannen gedraagt momenteel. “Vooral de woningbouw in het midden van Nederland vertoont wat overspannen trekjes. Het tekort aan vakmensen manifesteert zich duidelijk. Het is wel degelijk aan de orde en wij vrezen dat dit de ontwikkeling van de markt de komende tijd voor een belangrijk deel zal bepalen. Daarin ligt een grote uitdaging", aldus de directie. Rikkert Afbouwgroep is ruim dertig jaar geleden ontstaan uit de bundeling van de bundeling van een aantal bedrijven. De hoofdactiviteiten bestaan uit twee disciplines, afbouw en metselwerk. De totaalafbouw tak omvat het gehele pakket van binnenwanden, afwerkvloeren, stucwerk en tegelwerk en is vooral actief in de woningbouw. De discipline metselwerk bestaat uit lijmwerk, steigerwerk, metselwerk en voegwerk. Opdrachtgevers zijn in hoofdzaak bouwbedrijven. Rikkert rekent noord, oost en midden Nederland als haar werkgebied. Met circa 150 medewerkers op de loonlijst en een vergelijkbaar aantal in de flexibele schil realiseert de groep een omzet van ongeveer 35 miljoen euro per jaar. 18 BOUWEN IN HET OOSTEN

Vinden, binden en verbinden van vraag en aanbod door Haldu Groep tussen werkgevers en vakmensen in de bouw, techniek en automotive. 100% gecertifi ceerd, 100% begeleid en vooral: 100% professioneel & persoonlijk. Dat is ook wat Caspar Jansen, directeur en mede-eigenaar van Haldu Groep doet in deze rubriek. Het professioneel belichten van dearbeidsmarkt,maar wel persoonlijk. Serieus maar ook gelardeerd met een knipoog, geïllustreerd met cases uit de praktijk van alledag. Hoog tijd om echt duurzaam te bouwen aan de toekomst van Moeder Aarde! Ik ben geen zwartkijker, maar het valt niet te ontkennen dat de klimaatverandering zich in volle omvang begint te openbaren (althans nu eindelijk aan mij). Neem het stervende Great Barrier Reef, de rap smeltende ijskappen op Groenland en de uitdijende plastic soep in de oceanen. Of, veel dichterbij: de recente snikhete zomer in Nederland met gele grasvelden waardoor geel ineens het nieuwe groen werd. Die duurde absurd lang en we waren op weg om de 40 graden aan te tikken. Al die ontwikkelingen kunnen geen toeval zijn, daar zit een wereldwijde negatieve tendens achter. Zelf ben ik net terug van een heerlijke vakantie in Zuid-Afrika waar ik heel graag naar toe ga. Meteorologisch is het daar nu winter, maar zelfs voor dat seizoen was het daar veel te koud. En op 1,5 uur van Kaapstad lag zelfs sneeuw die bleef liggen. Eveneens kampten de Zuid-Afrikanen maand na maand met een droogte die zijn weerga niet kende in de geschiedenis. Het watertekort was (én is) zó nijpend dat het hotel waarin wij verbleven vroeg om zo min mogelijk te douchen en de wc door te trekken. Iedereen, dus ook wij als hotelgasten, werd gevraagd om maar 50 liter water per dag te gebruiken, terwijl wij Nederlanders gemiddeld 119 liter gebruiken. Het bewustzijn op dat gebied is in Zuid-Afrika heel groot en het was mooi om te zien dat iedereen zijn best deed om zo zuinig mogelijk met water om te gaan. Wij, als toeristen, deden zonder moeite met dit appèl mee. Mede hierdoor kon ‘Day Zero’ voorlopig worden afgewend. Opmerkelijk om te zien hoe een klimaatprobleem kan verbroederen en de rijen doet sluiten. En wij zijn nog niet koud terug in Nederland of wij zaten al in een boot om door de grachten van Amsterdam te varen. Fantastisch mooi, maar ik heb ook ontelbare lege plastic flessen in het water zien drijven. Is dat nou echt nodig? En begrijp mij goed, niets menselijks is mij vreemd, ooit heb ik ook geroepen dat het allemaal maar grijze sokken onzin was. Wees eerlijk, hoe zit dat met u? Alles draait om het kantelmoment Gestimuleerd door al deze verontrustende uitingen begon ik te lezen en te lezen. Al snel werd mij duidelijk dat binnen de klimaatproblematiek alles draait om het zogeheten ‘tipping point’. Of, in goed Nederlands: het kantelmoment zoals het weerstandsniveau op de beurs. Als wij met al onze vervuilende activiteiten maar door blijven gaan, bereiken we vroeg of laat het gevreesde kantelmoment. Na dat moment werken alle separate negatieve milieu-invloeden extreem op elkáár in binnen ons kwetsbare ecosysteem, valt dit als een kaartenhuis in elkaar en vooral: is er géén weg meer terug. Na dat kantelmoment gaat het ineens in een razend tempo verder omlaag met ons milieu en de wereld. Het gaat er dus om, begrijp ik, dat we dit kantelmoment voor zijn. Ook maak ik op uit alle artikelen die ik momenteel over dit onderwerp lees, dat dit kantelmoment gevaarlijk dicht voor de deur staat! Duurzame technieken uit de bouw kunnen het mondiale milieu helpen Wat kunnen wij doen? Ik ben nietig en u, met alle respect, bent dat uiteindelijk ook. Maar samen staan we sterker. Graag gebruik ik de volgende associatie, die rechtstreeks uit ons vak komt. Laten we voortaan de wereld als één grote en professionele bouwplaats zien. Ik bedoel beslist niet dat we alles maar moeten gaan volbouwen, maar doel op het toepassen van al onze duurzame technieken uit de bouw en op bouwplaatsen in relatie tot duurzaamheid voor de héle wereld. Al doen alleen bouwers, aannemers en uitzendbureaus dit maar, dan al boeken we resultaat. Vaklieden als beschermer van de aarde? Nog niet zo’n gekke gedachte Ik geef u graag enkele inspirerende voorbeelden. Neem de bouwopruimers, een vak apart. Haldu Groep is onder andere gespecialiseerd in professionals die dit type vakwerk waarmaken. Hoe druk en chaotisch het ook is op de bouwplaats: zij houden deze schoon en ruimen rommel direct op. Niet alleen schoner, maar ook veiliger! En eerlijk is eerlijk, er is een tijd geweest dat ik ook wel eens mijn wenkbrauwen heb gefronst als wij weer een aanvraag kregen om een bouwopruimer te leveren. Hoezo bouwopruimer? Iedereen ruimt toch zeker zijn eigen rotzooi op? Nee, wat dat betreft moet ik u een compliment geven als bouwer. U heeft dat belang van een schone bouwplaats al veel eerder als ik onderkend. Maar het besef moet eigenlijk anders zijn: iedereen moet zijn eigen verantwoordelijkheid nemen. Dus vraag ik mij af waarom de Verenigde Naties of Unesco geen mondiale ‘bouwopruimers’ aanstelt die alle door mensen veroorzaakte bende direct opruimen? En wat te denken van onze buitendienstmedewerkers? Betrouwbare en gepassioneerde mensen die andere mensen motiverend aansturen en hameren op het bewustzijn van veilig en gezond werken. Een goede buitendienstmedewerker zou ook een hele nuchtere natuurbeschermer kunnen zijn. Geen dagdromer, maar een doorpakker die de bouwplaats die onze wereld is, op orde houdt. Een derde voorbeeld zijn onze timmermannen: samen met u stimuleren wij hen om het liefst met duurzaam hout te werken, bij het zagen geen centimeter hout teveel te verspillen en bouwwerken te maken die nog héél lang en zo min mogelijk milieubelastend blijven staan. Ik kan zo doorgaan. Mijn punt is dat ik hier niet stiekem de vaklieden van Haldu Groep sta te verkopen (nou ja, een beetje dan), maar oprecht ben gaan geloven dat hun nuchtere en vakkundige aanpak een voorbeeld zou kunnen zijn voor de mondiale duurzaamheid waar onze wereld naar snakt. Moeder Aarde verdient het, we hebben er maar één Deze column komt recht uit mijn hart, ook omdat ik graag nog lang van The big Five in Zuid Afrika wil genieten en tegelijkertijd niet naar de haaien wil. Alhoewel, shark cage diving in Gansbaai is ook een ervaring, hoor! Natuurlijk verander ik de wereld niet met mijn blote handen. En ik wil ook geen betweter of braafste jongetje zijn. Maar ik kan wel een denkbeeldige steen werpen in de rivier des levens, waarmee ik anderen inspireer en wellicht iets in gang zet. Moeder Aarde verdient het, we hebben er maar één, net als onze eigen moeder. Laten we duurzaam bouwen aan haar toekomst en dat lukt ons niet moederziel alleen! Caspar Jansen

Algemeen Nieuwe directeur Sepawand streeft naar onderscheid in de markt De Sepagroep, met het in Nijverdal gevestigde Sepawand en in Berkel en Rodenrijs gevestigde Wandenservice, is overgenomen. De nieuwe aandeelhouders zijn de eigenaren van de Hemink Groep Holten/Amersfoort en Fred Mak die tevens de dagelijkse leiding van de Sepagroep en haar werkmaatschappijen op zich neemt. Door: Jolanda Groothuis Ondanks de wisseling van eigenaren blijft de kwaliteit en flexibiliteit van Sepawand en Wandenservice gewaarborgd. Sterker: Fred Mak is ervan overtuigd de onderneming op een hoger level te brengen. Sepawand werd in 1972 opgericht door de Nijverdaller Jan Eikenaar en later overgenomen door diens zoon Ronald. Het familiebedrijf produceert systeemplafonds en verplaatsbare scheidingswanden. Fred Mak was tussen 1986 en 1989 trainee binnen de onderneming. Hij begon zijn loopbaan als monteur om uiteindelijk de taak van verkoper op zich te nemen. Mak kent de looplijnen binnen Sepawand als geen ander. Niettemin besloot hij in 1989 een nieuwe uitdaging aan te gaan. Hij werd directeur van Solarlux in Nijverdal. Voor dit bedrijf heeft hij zich achttien jaar ingezet. Vervelende omstandigheden In 2016 kwam Fred Mak ten gehore dat Sepawand op zoek BOUWEN IN HET OOSTEN 21

Algemeen Succesformule Over Sepawand Juist door deze saamhorigheid is Fred Mak ervan overtuigd met een nieuwe bedrijfsformule de Sepagroep weer succesvol te kunnen maken. “Het bedrijf heeft te lang stil gestaan. Nu is het tijd voor innovaties waaronder, productverbetering, productverduurzaming maar ook compleet nieuwe producten en nieuwe toepassingen bij nieuwe doelgroepen. De Sepagroep wil zich zo op termijn onderscheiden van con-cullega’s in de markt. Verandering kost tijd maar stapsgewijs merk ik dat er al een kentering plaatsvindt. Dat gaat niet vanzelf, maar samen met onze medewerkers werken we er keihard aan om van de nieuwe bedrijfsfilosofie een succesformule te maken. En dat gaat lukken, daar ben ik van overtuigd!” Sepawand ontwikkelt, levert en installeert al meer dan vijfenveertig jaar systeemwanden en deuren, die in eigen huis worden geproduceerd. Deze verplaatsbare wanden zorgen voor de perfecte indeling van ruimtes binnen bedrijven en instellingen. Het assortiment bestaat uit wanden van glas, hout en gips welke bewerkt kunnen worden met fotoprints of white board. Deze producten worden toegepast in de utiliteitsbouw en industrie, onder andere in kantoren, bedrijfshallen, scholen, zorginstellingen, banken en showrooms. Verplaatsbare binnenwanden, systeemplafonds, kamerschermen en prefab units Sepawand behoort tot de meest toonaangevende producenten van verplaatsbare binnenwanden, systeemplafonds, kamerschermen en prefab units in Nederland. De onderneming beschikt over: • Een team van ruim vijftig enthousiaste en gemotiveerde medewerkers; • Een eigen autoCAD ontwerp- en tekenafdeling; • Eigen productieafdelingen met een modern CNC machinepark; • Vakbekwame montage-en serviceteams. Sepawand is lid van Nebifa (Nederlandse Binnenwandsysteem Fabrikanten). Het bedrijf levert producten en verleent garantie conform de Nebifa leveringsvoorwaarden. Daarnaast is Sepawand ISO 9001, ISO 14001, VCA, MVO en PSO gecertificeerd. BOUWEN IN HET OOSTEN 23

Algemeen was naar een overnamekandidaat. Door diverse, vervelende omstandigheden floreerde het bedrijf steeds minder. Fred Mak: “Ik heb echter altijd fiducie in de onderneming gezien en ben ervan overtuigd er met een juiste bedrijfsformule weer een succes van te kunnen maken.” Pragmatische aanpak Diverse gesprekken volgden waarin de financiële haalbaarheid in kaart werd gebracht en een geheel nieuw, innovatief bedrijfsplan werd opgesteld. Maar, Mak geeft toe dat overname door hem alleen niet haalbaar was. “Door de accountant van de verkopende partij werd ik in contact gebracht met de Hemink Groep. Hemink is een landelijk opererende, vooruitstrevende en innovatieve dienstverlener op het gebied van vastgoedonderhoud, vastgoedverbetering en afbouw. Met een vestiging in Holten en Amersfoort pakt deze onderneming grootschalige en intensieve onderhoudsprojecten aan. Door resultaatgericht samen te werken met alle stakeholders is het bedrijf in staat om een vooraf overeengekomen kwaliteitsniveau te leveren, doorlooptijden en kosten te minimaliseren en bewonersoverlast te beperken. Met de vakkennis, Twentse nuchterheid en pragmatische aanpak bouwt de Hemink Groep aan een goede relatie met haar klanten. Deze bedrijfsformule sprak me beslist aan en weldra volgde er een gesprek met Jan van den Berg, directeur van de Hemink Groep.” Overname en samenwerking Volgens Fred Mak sloten zijn plannen al tijdens het eerste gesprek naadloos aan bij de bedrijfsfilosofie van Jan van den Berg en de mede-aandeelhouders Robert Asbroek en Bert Voortman. “De Hemink Groep werkt turnkey. Dat wil zeggen dat zij haar klanten volledig wil ontzorgen en in dat plaatje past Sepawand. Al na een aantal gesprekken waren we er wel uit; afgelopen april was de overname en samenwerking een feit.” Platte organisatie Binnen Sepawand en Wandenservice waren ten tijde van de overname vijftig mensen werkzaam. Ondanks dat het bedrijf economisch achteruit boerde, vielen er geen ontslagen. Fred Mak: “Onze medewerkers zijn unaniem vaklieden, degelijk en betrouwbaar. Zeker in deze tijd is er sprake van gebrek aan werkbare handen. Ik realiseer me terdege dat deze mensen gekoesterd moeten worden. Er is nagenoeg geen verloop binnen de onderneming en het ziekteverzuim is laag, dat zegt veel. Ik vind het ook belangrijk dat de directie tussen de mensen staat en zich er niet boven verheven voelt. Sepawand is een platte organisatie, ik ken alle medewerkers en ben op de hoogte van zijn of haar achtergrond. Saamhorigheid is een belangrijke factor binnen onze onderneming.” NIEUWE DIRECTEUR SEPAWAND: FRED MAK 24 BOUWEN IN HET OOSTEN

KienhuisHoving informeert De ontwerpverantwoordelijkheid onder de UAV-GC 2005 Bij een geïntegreerd contract neemt de aannemer zowel het ontwerp als de uitvoering voor haar rekening. Wij merken in onze bouwrechtpraktijk dat opdrachtgevers en aannemers er vaak van uitgaan dat de ontwerpverantwoordelijkheid hierbij altijd volledig bij de aannemer ligt. Dit is een hardnekkig misverstand. In deze bijdrage gaan wij in op enkele uitgangspunten met betrekking tot de ontwerpverantwoordelijkheid onder de UAV-GC 2005, die door de Raad van Arbitrage voor de Bouw in recente uitspraken zijn bevestigd. Viertal uitgangspunten 1. De opdrachtgever bepaalt zelf haar betrokkenheid bij het project. Uitgangspunt van de UAV-GC 2005 is dat de opdrachtgever flexibel is in de mate waarin hij een actieve dan wel een minder actieve of zelfs passieve rol speelt bij het bouwproject. Zo kan hij volstaan met enkel het opstellen van het programma van eisen, maar ook besluiten het definitief ontwerp (DO) aan te leveren. De opdrachtgever bepaalt dus zelf hoeveel informatie hij aan de aannemer verstrekt. 2. De opdrachtgever is verantwoordelijk voor de door hem verschafte informatie. Voor de informatie die de opdrachtgever verstrekt is hij zelf verantwoordelijk. Dit betekent dat hij in beginsel aansprakelijk is voor schade die voortvloeit uit fouten in de door hem verstrekte informatie. Dit wordt anders wanneer de fouten in de informatie zo evident zijn, dat de aannemer in strijd met de redelijkheid en billijkheid handelt door de opdrachtgever niet voor die fouten te waarschuwen. In dat geval is de aannemer (op grond van paragraaf 4 lid 7 UAV-GC) aansprakelijk voor de schadelijke gevolgen van het niet waarschuwen. 3. De opdrachtnemer neemt niet de ontwerpverantwoordelijkheid over. Uitgangspunt is dat het enkel van toepassing zijn van de UAV-GC niet betekent dat de aannemer daarmee alle ontwerpverantwoordelijkheid op zich neemt of overneemt van de opdrachtgever. Ook niet wanneer de aannemer de door de opdrachtgever aangeleverde ontwerpen aanvaardt. De aannemer draagt in beginsel wel de verantwoordelijkheid voor zijn eigen ontwerpactiviteiten. 4. De betrokkenheid van de opdrachtgever is van invloed op de verantwoordelijkheidsverdeling. De mate waarin de opdrachtgever zich bemoeit met het ontwerp Deze column is geschreven door: Robert de Vries, advocaat Bouwrecht Mail: robert.devries@kienhuishoving.nl tel.nr. 053-4804281 Laurens Vermeulen, advocaat Bouw- en aanbestedingsrecht Mail: laurens.vermeulen@kienhuishoving.nl tel.nr. 053-4804227 25 25 25 en de uitvoering kan ertoe leiden dat de aannemer niet meer (ongeclausuleerd) verantwoordelijk is voor het eindresultaat. Dit kan ook doorwerken bij de schending van de waarschuwingsplicht. Conclusie Wanneer sprake is van een aannemingsovereenkomst op basis van de UAV-GC, weet dan dat dit in zijn algemeenheid niet betekent dat de ontwerpverantwoordelijkheid en de daarmee gepaard gaande risico’s per definitie volledig bij de aannemer liggen. Als opdrachtgever moet u zich beseffen dat naarmate u zich meer met het ontwerp bemoeit, u daarmee de ontwerpverantwoordelijkheid meer naar u toetrekt. Heeft u vragen over deze bijdrage of de UAV-GC? Bezoek dan onze website www.kienhuishoving.nl en neem contact op met één van onze bouwrechtadvocaten.

Algemeen Pure Energie bouwt solardak met 14.000 zonnepanelen bij De Groot Vroomshoop De Groot Vroomshoop sluit duurzame overeenkomst met Pure Energie De Groot Vroomshoop, onderdeel van het Koninklijke VolkerWesselsconcern, bedekt een groot gedeelte van haar daken van de vestiging in Vroomshoop met ruim 14.000 zonnepanelen. Het totale oppervlak is gelijk aan vijf voetbalvelden en levert maximaal vier MW aan groene stroom per jaar op. Daardoor krijgt De Groot Vroomshoop één van de grootste solardaken van Overijssel. De Groot Vroomshoop heeft een groen meerjarenplan gesloten met Pure Energie. Pure Energie is 5 keer op rij uitgeroepen tot groenste energiebedrijf van Nederland en al meer dan 20 jaar gespecialiseerd in duurzame projecten op het gebied van wind- en zonne-energie. Jaarlijks 3,4 miljoen kWh groene stroom door solardak De eerste fase van de installatie in Vroomshoop wordt in 2019 in gebruik genomen en op 4 september werd de overeenkomst bekrachtigd met een handtekening door directeur Gerard Beltman van De Groot Vroomshoop en Michel Arninkhof van Pure Energie. “We zijn erg blij en trots als groenste energiebedrijf van Nederland om samen te werken met De Groot Vroomshoop om hen te helpen met hun duurzame ambities!” aldus Michel Arninkhof, Directeur Zon van Pure Energie. Doen wat je kunt circulair. “Wij bouwen in onze fabriek bewust met hout,” vertelt Gerard Beltman, Directeur van De Groot Vroomshoop. “Hout is een prachtproduct, bovendien is het een onuitputtelijke en hernieuwbare grondstof. We zijn bewust maatschappelijk verantwoord aan het ondernemen. Daar hoort een duurzame opwekking van groene stroom ook bij. Met 38.000 m2 aan daken, is de keuze voor solar logisch. Op deze manier kunnen wij ook op dit onderdeel onze maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen.” Over De Groot Vroomshoop De Groot Vroomshoop is een vitaal onderdeel van het bouwconcern VolkerWessels. “Sinds 1927 bouwen wij bewust met hout. De toekomst vooruit. De Groot introduceerde het prefab bouwen in serie en startte daarmee zijn levenswerk. Nu bouwen we Wij staan waar de markt ons nodig heeft en bouwen voor toekomstige generaties. We maken de wereld, die we met elkaar in bruikleen hebben, elke dag een beetje mooier.” Aldus, Gerard Beltman. Over Pure Energie Pure Energie is het groenste energiebedrijf van Nederland en levert de groenste stroom uit eigen wind- en zonprojecten. Pure Energie levert zowel zakelijk als particulier groene stroom. Energie waar je blij van wordt! Dit doen we door duurzame projecten te realiseren op het gebied van zon en wind in Nederland. Dit levert de groenste stroom van Nederland op; Pure Energie. Grote partijen zoals o.a. de Consumentenbond, Greenpeace, Wereld Natuur Fonds en Natuur & Milieu hebben Pure Energie al 5 jaar op rij uitgeroepen tot groenste energieleverancier van Nederland. BOUWEN IN HET OOSTEN 27

Algemeen Minder geluidshinder, meer woon- en werkplezier Elke stap veroorzaakt een geluid en trillingen die via de vloer worden overgedragen. Deze geluiden wekken vaak irritaties op bij bewoners van woonhuizen en appartementen of bij werknemers in kantoorpanden. In combinatie met het bedrijf Unifl oor heeft Arturo geluidreducerende PU gietvloersystemen ontwikkeld op de ondervloersystemen van Unifl oor. In ruimtes als woonhuizen, appartementen, winkels, kantoren, kantines en musea, waar een minimaal geluidsniveau gevraagd is, kunnen de geluidreducerende gietvloeren van Arturo geluidshinder doen laten verdwijnen. NSG-keurmerk De geluidreducerende gietvloersystemen van Arturo voldoen aan de Nederlandse 10dB-norm voor contactgeluidreductie en beschikken daardoor over het NSG-keurmerk dat wordt uitgegeven door de Nederlandse Stichting Geluidshinder. Volgens de internationale norm reduceert het systeem van Arturo zelfs tot wel 21dB aan geluid. Veel VvE’s (Vereniging van Eigenaren) eisen tegenwoordig dat bewoners van appartementencomplexen beschikken over een vloer met een minimale contactgeluidreductie van 10dB (Nederlandse norm) in hun woning. Het NSG-certificaat, waarmee bewezen kan worden dat het vloersysteem aan de gestelde eis voldoet, kan ter alle tijde bij Arturo Unique Flooring worden opgevraagd. Systeemopbouw De geluidreducerende gietvloersystemen van Arturo bestaan uit zes lagen en het systeem, met een totale laagdikte van ca. 19 mm, kan in een tijdsbestek van drie tot vier dagen worden opgeleverd. Nadat de ondergrond goed voorbereid is, wordt er als eerste een Unifloor Cocofloor Isolatiemaat op de ondergrond geplaatst. Vervolgens worden er twee lagen, beide met een Unifloor Jumpax CP Plaat, gelegd. Daarna kan er begonnen worden met het aanbrengen van de voorstrijk of schraplaag. Wanneer dit allemaal gedaan is, kan de gietvloer worden aangebracht, waarbij er een keuze gemaakt kan worden uit de Arturo PU2030 Gietvloer, Arturo PU2060 Gietvloer en de Arturo Parlare Gietvloer. Als laatst wordt de vloer nog afgewerkt met een toplak, zodat deze een mooi uiterlijk krijgt. Er kan gekozen voor een gekleurde, maar ook voor een transparante toplak. Individuele vormgeving is ook mogelijk vanwege het brede kleurenassortiment, maar ook door te kiezen voor een betonlook of een afwerking met een decofolie. Alle toplaken zijn ook in antislip mogelijk voor de ruimtes die daarom vragen. Een universeel inzetbare, duurzame vloer Het geluidreducerende gietvloersysteem van Arturo kent thermisch isolerende eigenschappen en is emissiearm volgens de AgBB richtlijnen, wat een gezond binnenklimaat bevordert. Daarnaast bestaat het systeem uit veel duurzame materialen. Verder is de vloer naadloos en daardoor goed te reinigen. Arturo’s geluidreducerende PU gietvloersystemen zijn universeel inzetbaar op beton, zandcement (dek)vloeren of houten ondergronden. Dit betekent dat de gietvloersystemen zowel toegepast kunnen worden bij nieuwbouwprojecten als bij renovatieprojecten. BOUWEN IN HET OOSTEN 29

Viverion Gebr. van der Geest voert groot onderhoud uit in Rijssen Duurzaamheid en veiligheid voor de bewoners van De Wellehof Wooncorporatie Viverion heeft schilder- en vastgoedonderhoudsbedrijf Gebr. van der Geest opdracht gegeven groot onderhoud uit te voeren aan 120 appartementen van verzorgingshuis De Wellehof in Rijssen. Momenteel zijn de werkzaamheden in volle gang. Op 3 september vond de kick-off plaats en voor het einde van dit jaar staat de oplevering gepland. “Zonder onvoorziene omstandigheden gaat dat zeker lukken”, aldus Marcel ten Thije, technisch directeur van Gebr. van der Geest. “De onderlinge samenwerking tussen de vaklieden verloopt prima en bovendien is de communicatie met de bewoners uitstekend. Dat zijn niet onbelangrijke aspecten bij een project als deze.” Door: Jolanda Groothuis José Ottenschot en Fred den Ouden zijn respectievelijk woonconsulent en projectleider binnen Viverion. Samen met Marcel ten Thije schuiven ze aan tafel om inhoudelijk op het groot onderhoud in te gaan. In 1995 werden de eerste 60 woningen van seniorencomplex De Wellehof gebouwd. In 2000 kwamen daar nog eens 60 woningen bij. Inmiddels werd het volgens José Ottenschot tijd om het duurzaamheidsaspect van het complex onder de loep te nemen. “De duurzaamheidsmaatregelen die worden genomen maken dat het complex qua energielabel flink omhoog gaat. De totale kosten die gemoeid gaan met de duurzaamheidsmaatregelen zijn geraamd op twee miljoen euro. Maar daar staat tegenover dat het totale energieverbruik van BOUWEN IN HET OOSTEN 31

Viverion het complex omlaag gaat. Naast de complexmatige maatregelen worden er in de woningen nieuwe keukens geplaatst met een energiezuinige inductiekookplaat.” Vaste relatie Begin dit jaar ging Viverion met Gebr. van der Geest in gesprek om de plannen in kaart te brengen. Het schilder- en vastgoedonderhoud bedrijf is een goede relatie van de woningcorporatie en voerde door de jaren diverse vastgoed- en bouwkundige onderhoudswerkzaamheden uit, waaronder al vele jaren het gevelonderhoud van de Wellehof. Marcel ten Thije: “We zijn een vooruitstrevend vastgoedonderhoudsbedrijf, bekend om onze innovatieve en resultaatgerichte aanpak. Niettemin was het niet geheel vanzelfsprekend dat wij deze opdracht gegund kregen. Uiteraard hebben we eerst een complete en transparante begroting gemaakt. Dit heeft geleid tot het feit dat Viverion ons gevraagd heeft om ook als hoofdaannemer op te treden. De werkzaamheden aan de dakbedekking, de PV-panelen, de LED verlichting, de vloerbedekking en de beglazing worden uitgevoerd door co-makers van Gebr. van der Geest. Daarnaast coördineren wij de vervanging van de keukens, de CV-ketels, de MV-boxen en de renovatie van de liften. Dat heeft er mede toe geleid dat we de totaalopdracht van Viverion hebben gekregen. Het groot onderhoud vindt plaats in de woningen, in de algemene ruimten, in de kelders en aan de buitenbuitenschil van het gebouw en bijgebouwen.” Werkzaamheden in de woning: • Vervangen van het keukenblok; • Vervangen van de kamerthermostaat; • Reinigen van de kanalen en vervangen van de mechanische ventilatie box met afzuigventielen; • Het aanbrengen van vlinderkleppen, brandwerende brievenbussen en het brandwerend afwerken van diverse doorvoeringen. “Voor ons is het belangrijk dat de bewoners geen hinder ondervinden van de werkzaamheden. Dit doen we door zoveel mogelijk zaken te combineren. De overlast kunnen we zo tot een minimum beperken”, licht Marcel ten Thije toe. Werkzaamheden in de algemene ruimten en kelders: • Vervangen collectieve CV-ketels; • Vervangen vloerbedekking en schoonloopmatten in de centrale ruimten; • Aanbrengen brandwerende voorzieningen (meterkasten, 32 BOUWEN IN HET OOSTEN

Viverion kelders en gangen); • Vervangen verlichting door LED (inclusief de armaturen!); • Renovatie van de liftinstallaties. Werkzaamheden buiten het gebouw: • Aanbrengen extra dakisolatie (Rc=6,0) en een nieuwe laag dakbedekking; • Schilderwerk van kozijnen, ramen, deuren en balkonhekken; • Aanbrengen zonnepanelen op de platte daken voor het stroomverbruik van de algemene ruimten; • Een deel van de vervuilde gevels worden gereinigd. • Plaatselijk aanbrengen van brandwerende iso-beglazing i.v.m. brandoverslag. • Het reinigen van de kunststof gevelbeplatingen etc. die niet geschilderd worden. Projectleider Fred den Ouden legt uit: “Het mechanische ventilatiesysteem zorgt constant voor frisse lucht in de woning. De huidige box in de woningen wordt vervangen en de ventilatiekanalen worden schoongemaakt. Deze nieuwe box bevat een stille, energiezuinige motor die via een ventilatiekanaal automatisch lucht aanzuigt en naar buiten blaast. Het grote voordeel is dat de bewoners extra ventileren wanneer dit noodzakelijk is. Hiermee wordt een optimaal binnenklimaat gecreëerd met een zo efficiënt mogelijk energieverbruik.” Verhogen brandveiligheid Marcel ten Thije vult Fred den Ouden aan: “Bovendien treffen we maatregelen om de brandveiligheid te verhogen. Eén van de maatregelen is dat we de brievenbus in de voordeur vervangen door een brandwerend exemplaar. Verder zijn de wanden en vloeren van de appartementen en meterkasten geïnspecteerd. Waar nodig worden de constructies en doorvoeren brandwerend gemaakt. De MV-afvoerleiding wordt bij de appartementen op de begane grond voorzien van een brandwerende vlinderklep. Tot slot worden plaatselijk de binnen-en buitenbeglazingen vervangen door brandwerende beglazingen.” Innofire Safety BV Met name brandveiligheid is een specialiteit waarmee Gebr. van der Geest zich onderscheidt van andere vastgoed- en bouwkundige onderhoudsbedrijven. De expertise op dit gebied is verankerd in het bedrijf Innofire Safety BV, waarvan Gebr. van der Geest medeeigenaar is. Marcel ten Thije: “Met deze dochteronderneming zijn wij specialist in het leveren van een totaalpakket aan advies en activiteiten voor het borgen van brandveiligheid. We werken meer risicogericht dan regelgericht. Doordat we doelmatig advies geven kunnen we een kostenefficiënte uitvoering realiseren. Met deze combi onderscheiden we ons van anderen in dit vakgebied.” Gebr. Van der Geest; Meer dan 90 jaar kwaliteit en vakmanschap Woningcorporaties, bedrijven en particuliere woningbezitters zijn vaak al jarenlang een tevreden klant van Gebr. Van der Geest. Zij kunnen continu rekenen op gedegen advies, gebaseerd op jarenlange ervaring en een goede kennis van de markt. Het onderhoud, dat meer is dan alleen schilderen, wordt vervolgens vakkundig uitgevoerd, volgens de wensen van de klant en gericht op een goede conditie voor de lange termijn. Bovendien houdt de organisatie niet alleen rekening met het kostbare bezit van de klanten, maar ook met de samenleving. Het bedrijf werkt bewust met duurzame producten en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is een vanzelfsprekendheid. Daarnaast is Gebr. van der Geest een erkend leerbedrijf en VGO keur gecertificeerd. BOUWEN IN HET OOSTEN 33

Viverion Kleentec blij met nauwe samenwerking met opdrachtgever Een belangrijke rol in het Rijssense project Viverion is weggelegd voor het eveneens in Rijssen gevestigde Kleentec Reiniging en Onderhoud. Projectleider Gerwin Scheppink vertelt dat zijn bedrijf al verschillende jaren samenwerkt met de hoofdaannemer in deze opdracht, Schildersbedrijf gebroeders Van der Geest uit Enschede. “We werken veel samen op basis van meerjarenplannen voor appartementencomplexen, Vve’s en ook voor woningcorporaties zoals Viverion. In de Wellehof hebben we gekozen om de gemetselde gevelstenen onder gepaste druk en hoge temperatuur (heet-water techniek) te reinigen om zo één mooi beeld te krijgen voor het gehele complex. Wij hebben hiervoor een proef gezet en samen met Schilderbedrijf Gebr. van der Geest en opdrachtgever Viverion naar de resultaten hiervan gekeken en op basis hiervan samen een besluit genomen voor het type reiniging. Voor onze specialistische reinigingswerkzaamheden zijn schildersbedrijven ,bouwbedrijven, Vve’s en particulieren veelal onze opdrachtgevers. We werken door heel Nederland in op het terrein van deze specialistische reiniging. Ons pakket bestaat uit hogedruk reiniging, micro-nevelstralen, Co2 stralen en reinigingen van onder andere dakpannen en gevelbeplatingen. We reinigen, en desgewenst ook conserveren, kunststof en aluminium kozijnen, glasbewassingen en voegwerk in zowel de nieuwbouw als ook renovatiewerkzaamheden. Ons moederbedrijf Kleentec is opgericht in januari 2001, en was eerst voornamelijk in de foodreiniging (zoals Enkco te Holten en Nijland kipproducten te Goor) actief. Anno 2018 opereert ons bedrijf nu landelijk in de food met ongeveer 1400 medewerkers.” BOUWEN IN HET OOSTEN 35

Viverion Oplossingsgerichtheid Consolidated biedt meerwaarde aan De Wellehof Het daktechnische deel van de grootscheepse woningrenovatieproject De Wellehof in Rijssen wordt uitgevoerd door de Raalter vestiging van Consolidated Nederland. Regiodirecteur Frank Mulhof spreekt van een “vrij bijzonder” project. “Met de aannemer was voorheen summier contact via een gezamenlijke opdrachtgever, maar niet op deze schaal. Qua omvang van dakvlak omvat De Wellehof 7.400,00 M2, waarbij de vorm van het dak vrij bijzonder is. Onze piekbelasting ligt tijdens de aanvang van het werk, omdat wij beginnen met het bestaande dak grondig te reinigen en repareren. Vervolgens wordt er door onze leverancier mortel op aangebracht en na droging wordt deze mortel voorzien van een primer waarna wij een nieuwe waterdichte toplaag gaan aanbrengen. Dus uiteindelijk lopen er diverse disciplines met diverse belangen tegelijkertijd op een en hetzelfde complex.” De opdracht heeft een redelijk complex karakter. Mulhof: “Gezien de bijzondere vorm, zou dit bij sloop resulteren in veel snijverlies, dit komt doordat we praten over diverse vlakken en in verband met het huidige afschot. In het basisbestek zou men het bestaande pakket gaan slopen, dit zou resulteren in een behoorlijke overlast qua sloop, vervuiling omgeving, afvalberg, geluidsoverlast in verband met het slopen en met bevestigen van de nieuwe isolatie en de duur / doorloop van de werkzaamheden. Dit hebben wij weten te beperken tot het handhaven van het bestaande pakket, het niet hoeven te boren in de betonnen onderconstructie, het oog hebben voor de doelgroep die BOUWEN IN HET OOSTEN 37

Viverion onder het dak woont en leeft en uiteraard hun woonsituatie. Het huidige advies correspondeerde niet geheel met de aanwezige situatie en gebruikersdoelgroep. Wij hebben in samenspraak met hoofdaannemer Gebr. Van der Geest gekeken bij welke oplossing is jullie opdrachtgever het meest gebaat, zowel voor de korte als de lange termijn. Met daarbij ook de financiële aspecten grondig belicht. We hebben hierna een mooie stabiele en drukvaste ondergrond waarbij de panelen die in een later traject worden geplaatst een ideale ondergrond hebben waarop ze geplaatst kunnen worden.” Uitdaging De huidige markt is volgens Mulhof redelijk overspannen. “Doordat wij in eerste instantie vanuit 2017 nog naweeën hadden door de leveringsproblematiek van de PIRisolatie. Dit is gelukkig opgelost. Een nieuwe uitdaging is het verkrijgen van goede vaklieden. Gelukkig beschikken we over een goede orderportefeuille die ons zeker voor 2018 een goede en gezonde basis biedt. Alles overwegende en de aanwezigheid van een trouwe groep medewerkers durven we graag de uitdaging aan.” Consolidated Nederland BV is een familiebedrijf met een drietal vestigingen te weten Raalte, Amsterdam en Ridderkerk en opgericht in 1962. Mulhof: We zijn een innovatief bedrijf dat vanuit het verleden aan de basis heeft gestaan van diverse innovatieve producten en diensten, te weten tienjarig verzekerde garantie, kedge dakanker, dakportal Dakota etc. Het werkgebied is heel Nederland, Doelgroepen zijn woningcorporaties, ( semi-)overheid, beleggers en beheerders en reguliere bedrijven. Wij zijn met name sterk in het onderhoud en beheren van daken en de daaruit voortkomende renovaties. BOUWEN IN HET OOSTEN 39

- advertorial - Kroep Techniek is een full service installatiebedrijf dat zich richt op maatwerk voor (integrale) duurzame installatie oplossingen. Met inmiddels jarenlange ervaring in haar corebusiness ‘de traditionele (elektro)installatietechniek’ en de toenemende behoefte aan deskundigheid op het gebied van duurzame installaties hebben wij ons steeds meer in deze richting weten te specialiseren. Dit onderstrepen we nog eens door onze nauwe samenwerkingsverbanden met o.a. Signify (het voormalig Philips Lighting) voor duurzame en slimme verlichtingsinstallaties en met EV-Box voor laadpalen t.b.v. elektrisch vervoer. In genoemde volgorde van deze partners zijn wij dan ook door hen offi cieel erkend als: ‘connected lighting expert’ en ‘EV-box installer partner’. 40 BOUWEN IN HET OOSTEN

Anno 2018 hebben wij besloten om, na 90 jaar, het met trots voeren van de bedrijfsnaam Kroep Elektro, nu als handelsnaam Kroep Techniek toe te passen. Met ons logo wordt alleen de naam Kroep uitgedragen. Omdat wij van mening zijn dat de toevoeging ‘Elektro’ voor ons niet meer de volledige lading dekt m.b.t. de complete en specialistische diensten die wij verlenen. Deze variëren o.a. van alle aspecten op het gebied duurzame (LED)verlichting tot aan energiemanagement-oplossingen en dit uiteraard compleet van advies tot realisatie. Waar nodig maken we ook gebruik van de expertises van onze gerenommeerde partners. Eén van onze belangrijkste drijfveren is om de klant zo optimaal mogelijk te adviseren in- en/of te helpen met de realisatie van- integrale duurzame installatieoplossingen met behulp van slimme technologieën Wij zijn dan ook trots dat wij in opdracht van de Gebroeders van der Geest mee mogen helpen aan het renoveren en verduurzamen van het verpleeg- en verzorgingstehuis de Wellehof te Rijssen. Vorig jaar hebben wij ook een groot renovatie & verduurzamingproject in samenwerking met- en in opdracht van- de Gebroeders van der Geest succesvol afgerond. Dit betrof een revitalisering van een achttal torenflats in Enschede voor de woningbouwvereniging Domijn. Dit heeft er in geresulteerd dat wij opnieuw werden uitgenodigd om onderdeel uit te maken in het bouwteam van de Gebroeders van der Geest voor dit fantastische project! Hier gaan wij de gehele algemene conventionele verlichtingsinstallatie omzetten naar LED verlichting en de gebouwen voorzien van zonnepanelen. De zonnepanelen compenseren het volledige energieverbruik van de algemene ruimten. Wij innoveren, adviseren en installeren met de blik vooruit! BOUWEN IN HET OOSTEN 41

Algemeen Aannemingsmaatschappij Hegeman bouwt aan de toekomst van Lumion-leerlingen Amsterdam In september 2017 startte Aannemingsmaatschappij Hegeman Nijverdal met de bouwvoorbereiding van het project nieuwbouw en renovatie van de middelbare school Lumion in Amsterdam. Het project werd Hegeman gegund op basis van de economisch meest voordelige inschrijving. Lumion (vwo, havo en mavo) groeit zo sterk, dat het huidige schoolgebouw te klein wordt. De school groeit naar verwachting van 800 naar circa 1300 leerlingen waardoor de huidige tijdelijke locatie vervangen moet worden voor een defi nitieve huisvesting. Door: Jolanda Groothuis Tijdens de zoektocht naar de nieuwe locatie is gezocht naar een plek die niet te ver van het huidige schoolgebouw ligt én goed bereikbaar is per openbaar vervoer, fiets en auto. Het bestaande schoolgebouw en twee hallen zijn behouden en worden gerenoveerd om aan de huidige eisen te voldoen. De drie andere bestaande hallen en de gymzaal zijn gesloopt en maken plaats voor een nieuwbouwdeel, dat nodig is om aan de totale huisvestingsbehoefte te kunnen voldoen. Het bestaande pand stamt uit 1973 en is een gemeentelijk monument. Indrukwekkende omvang Aannemingsmaatschappij Hegeman B.V. startte in januari van dit jaar met de nieuwbouw en renovatie van het oude schoolgebouw aan de Vlaardingenlaan 25. De totale nieuwbouw en renovatie moet opgeleverd worden op 1 mei 2019, zodat de school het schooljaar 2019/2020 kan starten in het nieuwe gebouw. De omvang van het project is indrukwekkend met een bruto vloeroppervlakte van totaal 14.100 vierkante meter waarvan renovatie/ onderhoud 5.970 vierkante meter en nieuwbouw 8.130 vierkante BOUWEN IN HET OOSTEN 43

Algemeen meter. De combinatie van oud en nieuw levert een bijzonder schoolcomplex op met ruimten in vele soorten en maten, passend bij de diversiteit aan onderwijs van Lumion Amsterdam. Nieuwe functionaliteit Johan Löwik en Arjan Ekkel zijn respectievelijk projectleider en uitvoerder binnen Aannemingsmaatschappij Hegeman Nijverdal. Zij leggen uit dat de twee te renoveren panden voorafgaand aan de werkzaamheden in opdracht van Project Management Bureau Amsterdam deels gesloopt en geheel gestript zijn. “Onze werkzaamheden aan deze panden bestaan uit het aanpassen van de bestaande constructie ten behoeve van de nieuwe functionaliteit. Daarnaast wordt de bestaande constructie en de gevel gereinigd en nagekeken op onvolkomenheden. Zo vindt er scheurherstel plaats en worden de bestaande overstekken voorzien van een nieuwe waterdichte coating. Ook worden de bestaande houten gevelpuien voorzien van een nieuwe aluminium gevel (in de vorm van profielen en isolatieglas), zodat het pand een upgrade krijgt ten aanzien van de isolatiewaarde. Bovendien wordt op deze wijze de authenticiteit van het pand in tact gehouden. Nadat de bestaande panden zijn voorzien van een nieuwe dakopbouw en een nieuwe (geïsoleerde) dakbedekking worden ze volledig opnieuw afgebouwd. Tijdens deze periode wordt er tevens, in onderaaneming van ons, een geheel nieuwe installatie aangelegd. Tijdens de afbouwwerkzaamheden vindt ook de restauratie van monumentale, BOUWEN IN HET OOSTEN 45

interne elementen waaronder de bestaande trappenhuizen, metselwerk en het tegelwerk plaats.” Geldige eisen NOC-NSF Het nieuwe bouwdeel dat door een transparante centrale hal met het monument verbonden wordt, betreft een schoolgebouw dat gelijktijdig wordt gerealiseerd met de renovatieopdracht. Naast deze nieuwbouw wordt er een vrijstaande sporthal gerealiseerd. Beide gebouwen krijgen een moderne uitstraling. Dit wordt bewerkstelligt door de gevel, die bestaat uit een combinatie van aluminium (wit en antraciet) en Eternit gevelbeplating, in combinatie met gevelstuc en aluminium kozijnen. Ook de binnen afwerking van de gebouwen is op een moderne manier vormgegeven. Eyecatcher in het nieuwe schoolgebouw is de enorme wokkelvormige witte stalen trap, op een prominente plek in de transparante centrale hal tussen het nieuwe schoolgebouw en het monument. De sporthal wordt daarnaast ingericht en afgebouwd conform de geldende eisen van het NOC-NSF. Geen standaard project Dagelijks werken er, inclusief onderaannemers gemiddeld 60 vaklieden aan dit project. “Dat lijkt complex”, aldus uitvoerder Arjan Ekkel. “Maar, de onderlinge communicatie is uitstekend doordat er frequent overleg plaatsvindt. Naast overleg binnen de projectorganisatie (werken bouwvergadering) vindt er bovendien dagelijks overleg plaats met de voorlieden van de onderaannemers. Hierdoor blijven de lijnen kort. Dat is overigens ook beslist een must bij een project als deze dat bepaald niet onder de noemer ‘standaard’ valt. Vooralsnog zitten we qua planning keurig op schema. Voor onwerkbaar weer hoeven we niet te vrezen, want voor de winter is de bouw wind- en waterdicht. Zonder noemenswaardige complexiteiten vindt de oplevering conform overall planning plaats.”

Advertorial GOEDE BALANS TUSSEN WERK EN PRIVÉ DANKZIJ DE DYNACON ECLIPSE De IMI HEIMEIER Dynacon Eclipse vloerverwarmingsverdeler is de perfecte oplossing voor uitstekende klimaatregeling en wooncomfort. Automatische debietregeling (AFC) technologie garandeert het juiste debiet in elke groep. Daarom is de Dynacon Eclipse een tijd- en kostenbesparende oplossing met ideale verdeling van de temperatuur. Dynacon Eclipse is het antwoord voor een goed ingeregeld verwarmingssysteem zonder energieverlies dankzij een correcte warmteverdeling. Dynacon Eclipse regelt en past het debiet automatisch aan tot de ingestelde waarde en waarborgt een constant debiet, zelfs als enkele circuits gesloten zijn. Hierdoor is de Dynacon Eclipse vloerverwarmingsverdeler een tijd- en kostenbesparende oplossing speciaal voor het inbedrijfstellen van systemen. Voordelen Dynacon Eclipse: • Een correct ingeregeld verwarmingssysteem bespaart tot wel 25% energie • Correct debiet in elke groep levert maximaal comfort • Geen oververhitte vloeren • Snelle en eenvoudige inregeling • Verkrijgbaar in vloerverwarmingssystemen met debieten tot 300 l/h per groep Technische gegevens: Max. drukverschil: Min. drukverschil: 60 kPa (<30 dB(A)) 30 – 150 I/h = 17kPa 150 – 300 I/h = 25kPa Temperatuur: Max. werktemperatuur: 70°C Drukklasse: PN 6 Link voor meer informatie op onze website https://www.imi-hydronic.com/sites/nl/nl-nl/producten/thermostatische-regeling/vloerverwarming/Vloerverwarmings-verdelers/Dynacon-Eclipse/608023e8-a822-459f-916c-3a39a605a016 48 BOUWEN IN HET OOSTEN

1 Online Touch

Index

  1. 1
  2. 2
  3. 3
  4. 4
  5. 5
  6. 6
  7. 7
  8. 8
  9. 9
  10. 10
  11. 11
  12. 12
  13. 13
  14. 14
  15. 15
  16. 16
  17. 17
  18. 18
  19. 19
  20. 20
  21. 21
  22. 22
  23. 23
  24. 24
  25. 25
  26. 26
  27. 27
  28. 28
  29. 29
  30. 30
  31. 31
  32. 32
  33. 33
  34. 34
  35. 35
  36. 36
  37. 37
  38. 38
  39. 39
  40. 40
  41. 41
  42. 42
  43. 43
  44. 44
  45. 45
  46. 46
  47. 47
  48. 48
  49. 49
  50. 50
  51. 51
  52. 52
Home


You need flash player to view this online publication