op één lijn 44 3e uitgave 2012 Professionele identiteit van de Nederlandse huisarts Geprijsd, niet geprezen DOOR WILJAN HENDRIKx, AFGESTUDEERD MASTERSTUDENT BESTUURSKUNDE 1 In vijf weken tijd heb ik 22 huisartsen gemiddeld ruim een uur bezocht. Dat klinkt misschien niet helemaal gezond, maar gelukkig was het dan ook voor mijn scriptie en niet vanwege een opmerkelijke gezondheidstoestand. Als bestuurskunde student heb ik geen medische achtergrond, maar tegelijkertijd zien we dat de zorg als politiek bestuurlijk thema terecht veel aandacht krijgt. Zo verscheen in mei 2011 een artikel in de Volkskrant van bijzonder hoogleraar Actief Burgerschap Evelien Tonkens met als titel ‘Huisartsen zijn al beneveld door geld’. Er was dan ook maar weinig voor nodig om ervan overtuigd te raken dat mijn scriptie over de professionele identiteit van de Nederlandse huisarts in een economisch tijdsbeeld moest gaan. Natuurlijk is deze kwalitatieve studie niet statistisch generaliseerbaar naar alle huisartsen, maar op basis van de 22 diepte-interviews valt te concluderen dat de huisarts niet een andere rol voor zichzelf weggelegd ziet in een meer economisch georiënteerde wereld. Integendeel, het bieden van de beste, evidence-based zorg aan de patiënt is en blijft de grootste verantwoordelijkheid. Toch is er wel iets aan de hand. Veel huisartsen hebben het gevoel er alleen voor te staan. Te vaak wordt door overheid, verzekeraars, publieke opinie en onderzoekers eenzijdig gefocust op het medisch-technisch handelen van een huisarts om te beoordelen of deze ‘kwaliteitszorg’ levert. Veel huisartsen beschouwen dit als de helft van hun werk. De andere helft bestaat uit het sociale contact met de patiënt en diens familie. Geruststellen van een patiënt, belangstelling tonen na het overlijden van een familielid, en informeren naar de ziekenhuisopname van een patiënt zijn allemaal zaken waar geen code aangehangen kan worden en die niet te meten zijn met indicatoren. Als bestuurskundige verwacht ik dat de spanning tussen prestatiemeting en het besef dat niet alles meetbaar is de komende jaren in intensiteit toe zal nemen. Niet alleen binnen de zorg, maar binnen allerlei sectoren zoals onderwijs en politie. Wat de huisartsenzorg betreft schetst mijn scriptieonderzoek in ieder geval het beeld dat de huisarts niet beneveld is door geld. Er is dan ook zeker ruimte om politiek en maatschappelijk meer vertrouwen in – en waardering voor – het kennen en kunnen van de Nederlandse huisarts te hebben. Nu komt de waardering voor het werk van de huisarts te vaak alleen vanuit de individuele patiënt. En laten we wel wezen, deze waardering kan nog gratis ook... 1 Hendrikx, P.M.A. (2012). A valued General Practitioner: priced, not praised. Exploring the effects of economization on the professional identity of Dutch GPs. Msc. (research master) Thesis. Utrecht/ Rotterdam/Tilburg: Utrecht University/Erasmus University/Tilburg University. Digitale kopie is op te vragen bij de redactie via op1lijn@maastrichtuniversity.nl Kaderopleiding Wetenschappelijk Onderzoek start weer in april 2013 From 8-12 April 2013 (five fulltime days) a next Start class (year 1) of the International Primary Care Research Training Curriculum (in Dutch: NHG Kaderopleiding Wetenschappelijk onderzoek – Opleiding HuisartsOnderzoeker (OHO) will run in Maastricht. This time the course venue will be De Groote Sociëteit (www.groote-societeit-maastricht.nl). The Start class is open to any primary care professional who is interested in starting small scale research in his/ her (health) centre, as well as beginning PhD’s ready to make a start with learning the basics of doing primary care relevant research. If you are interested, or already wish to apply, or if you know someone else who is interested, or in case you like more information, please send an email to karin.aretz@maastrichtuniversity.nl (course manager) www.huisartsgeneeskundemaastricht.nl/wat-bieden-wij/ nascholing/kaderopleidingen.html 19
20 Online Touch Home