PR IVA C Y B ESCH E RMI NG DE VERLOREN VRIJHEID GOVERNANCE OP HET INTERNET IS HARD NODIG! De overheid plukt gegevens van burgers van het Internet en koppelt databestanden. Bedrijven brengen surfgedrag in kaart. Het bezorgt ons bijna meer kopzorgen dan vrijheid, gezien de slordige wijze waarop er met de privacy van burgers wordt omgesprongen. Hoogste tijd voor een fundamenteel debat, ook binnen de overheid. Tekst: Erik Huizer, CTO bij SURFnet H et Internet heeft weliswaar anarchistische trekjes, maar een anarchie is het zeker niet. Er is wel degelijk sprake van organisatie, al is die losjes en bestaat er geen Internet-politie of digitale overheid die dingen voorschrijft of afdwingt. De organisatie die verantwoordelijk is voor de internetstandaarden (IETF), definieerde het Internet in 1992 als ‘een netwerk van autonome netwerken die op vrijwillige basis aan elkaar zijn gekoppeld en met elkaar praten op basis van internetstandaarden’. Het Internet bestaat dus met name omdat iedereen zich aan de internetstandaarden houdt. De afspraken die daarvoor nodig zijn, vergen veel afstemming en overleg. Die overleggen zijn wel degelijk goed georganiseerd en worden gedaan in zogenoemde multi-stakeholder fora. Daarbij zijn ook gebruikers en bedrijven stakeholders (belanghebbende partij) en niet alleen overheden. In een dergelijke omgeving heeft de overheid niet meer macht dan andere stakeholders. POSITIEVE KANTEN Wat zien wij, in de westerse wereld, als de positieve kanten van het Internet? Toegang tot het Internet draagt bij aan een opener maatschappij waarin niet langer je afkomst bepaalt hoe ver je het in het leven kunt schoppen, maar je eigen intelligentie en werklust. 32 In de tweede plaats is de burger dankzij het Internet mondiger geworden ten opzichte van de overheid. Je kunt er niet alleen veel informatie vinden over het reilen en zeilen van de overheid, maar die ook delen en bespreken met medeburgers. De overheid wordt zo gedwongen tot een steeds grotere mate van transparantie. gen op. Meest in het oog springend is misschien wel dat de burger op het net kan worden geconfronteerd met afwijkende meningen die helaas soms kunnen doorslaan in bedreigingen. Soms zijn ze zo ernstig, dat ze de individuele vrijheid beperken om nog een mening te kunnen geven. VR Het Internet is in de derde plaats ook de plek bij uitstek om gelijkgestemden te vinden. Of het nu gaat om mensen met dezelfde hobby, dezelfde kledingstijl of muzieksmaak, of dezelfde ziekte. Deze gelijkgestemden organiseren zich en dwingen leveranciers en overheden rekening te houden met hun eisen en wensen. Om al deze voordelen van het Internet te benutten is het wel noodzakelijk dat we het beter deel laten uitmaken van onze opvoeding en onderwijs. Zo zullen we kinderen moeten leren hoe om te gaan met de schier oneindige hoeveelheid van informatie die vaak niet geverifieerd of geduid is. BEPERKINGEN Het Internet breidt onze vrijheid niet alleen maar uit, het levert ook beperkinDaarnaast zijn er bedrijven die vrijwel alles van hun potentiële klanten willen weten. Dit gebeurt niet alleen door grote bedrijven als Facebook en Google; onderschat niet wat veel kleinere bedrijven allemaal al verzameld hebben. Neem het surfgedrag van burgers dankzij de cookies die we massaal accepteren. De tweets en andere berichten op sociale media die met text analytics worden geduid. Maar ook de wijze van parkeren (voor wie betaalt met zijn mobiel), het reisgedrag via de ovchipkaart en de mobiele telefoon die met wifi tracking kan worden gevolgd. Los van elkaar hebben deze data geringe betekenis. Slechts weinigen zullen ze ervaren als schending van de privacy. Maar gecombineerd leveren die diverse bronnen een nauwkeurig beeld op van iemands handel en wandel.
33 Online Touch Home