Roy Tomeij op bezoek in Estland. dagelijks voor inloggen op school, in de zorg of bij gemeente, bank of energiebedrijf. Ook onderling kunnen zij overeenkomsten digitaal en rechtsgeldig tekenen. Of via document encryptie. De rol die je bij inloggen kiest, bepaalt tot welke diensten je toegang hebt. Sinds twee jaar kun je ook mobiel inloggen, zonder identiteitskaart. Deze optie kost de burger één euro per maand. De burgers gebruiken hun Digital-ID dagelijks, om zich te identificeren en verplichtingen aan te gaan. Deze rechtsgeldige digitale ondertekening (vergelijkbaar met PKI) is geschikt om afspraken te formaliseren tussen gemeenten en burgers en bedrijven, alsook voor bedrijven en burgers onderling. De eResidency voor nietingezetenen is een afgeleide (minder rechten). 3. 4. 5. VRAAG NIET NAAR DE BEKENDE WEG De overheid mag jou niet vragen wat ze al van je weet. Zo hoef je in Estland bijvoorbeeld geen rijbewijs bij je te hebben als je autorijdt. De politie kan op basis van jouw ID-kaart of alleen je naam of nummer nagaan wie je bent en of je mag rijden. Of dat je nog een boete moet voldoen. CREËER VOLUMES DOOR SLIMME SAMENWERKING Het volume in het gebruik van Digital-ID ontstond door samenwerking met de banken. Inmiddels doet 90 procent van de bevolking mee. Bedragen tot 250 euro kun je met je bankpas overboeken. Daarboven is dubbelcheck met Digital-ID vereist. ZORG VOOR PRIVACY EN ZELFBESCHIKKING Uit het gesprek met de Estonian Health Foundation blijkt dat iedere burger vanaf de geboorte een ID-kaart krijgt, ook digitaal. Registratie geschiedt door ziekenhuis of vroedvrouw. De huisarts is by default de hoeder van jouw digitale patiëntgegevens, samen met jou. De arts ziet per patiënt een tijdlijn waar informatie en dossiers aan hangen. Jij bepaalt zelf welke gegevens worden gedeeld en je kunt op basis van logging zien wie er in jouw dossier keek. 6. 7. 8. DOE VERKIEZINGEN DIGITAAL Er zijn verschillende keren ‘digitale verkiezingen’ gehouden. Dit was mogelijk op basis van het betrouwbare Digital-ID. Ook Esten in het buitenland konden makkelijk stemmen. GEBRUIK LEGACY VAN MAXIMAAL 5 JAAR OUD Dit principe voor ICT-systemen dwingt tot standaardisatie op gegevensniveau. Het leidt ook tot doorlopende innovatie en slimme ontwerpkeuzes. Bovendien is er scherper te begroten. WERK SAMEN, DEEL KENNIS EN EXPORTEER Esten werken met open standaarden en open source-software. Dat is niet alleen een mooi streven, maar dat doen ze ook echt. De open systemen worden – om niet – gedeeld met andere bedrijven, organisaties en landen. Delen is het nieuwe vermenigvuldigen. Estse bedrijven werken samen aan de overheidsvoorzieningen en doen veel kennis op. Met name kennis is het exportproduct, niet zozeer de systemen. De internationale variant van Digital-ID heet eResidency. Daarmee worden niet alleen buitenlandse transacties bevorderd maar ontstaat ook internationaal draagvlak voor Estland. Een strategische zet. Meer weten? Bekijk het interview van Vincent Everts met Cybernetica, het Estse bedrijf dat inmiddels wereldwijd e-Government solutions bouwt. Zoek op YouTube op ‘cybernetica’ en ‘Everts’. S MART CITI ES
26 Online Touch Home