Weg van het ijzer! De binnenhavens van de Drechtsteden in 2045 Bart Kuipers, Erasmus UPT Drechtsteden als Binnenhavenmainport De Drechtsteden nemen een bijzondere positie binnen het nationale binnenhavennetwerk in. In de Binnenhavenmonitor zijn zij benoemd als “Binnenhavenmainport” door de grote economische betekenis. Daarbij gaat het om de binnenhavens van Dordrecht, Zwijndrecht, Alblasserdam, Papendrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, Sliedrecht en vanaf 2018 Hardinxveld-Giessendam. Volgens de Binnenhavenmonitor 2015 zijn de Drechtsteden met 840 miljoen euro verantwoordelijk voor 10,4% van de toegevoegde waarde van de totale Nederlandse binnenhavens en met 7.620 werkzame personen zelfs voor 11,4% van de werkgelegenheid. Drechtsteden kennen een variëteit aan binnenhavens De Drechtsteden bestaan uit een aantal havens van verschillende grootte: Dordrecht en Zwijndrecht springen eruit wat betreft omvang van de overslag maar de andere havens hebben elk een duidelijke specialisatie binnen dit geheel - denk bijvoorbeeld aan de haven van Papendrecht met de omvangrijke vestiging van Boskalis of denk aan de haven van Zwijndrecht waar kantoren van een aantal grote binnenvaartondernemingen - en sinds 2016 ook binnenvaart brancheorganisatie Koninklijke BLNSchuttevaer - zijn gevestigd. Een kennisintensieve toekomst voor de waterbouw: dependance TU Delft in het maritieme cluster Bron: Defacto Urban and Landscape design Een transformatie: weg van het ijzer Ik noem deze kantoren bewust. Ze zijn een illustratie van de transformatie die deze binnenhavens op dit moment doormaken. Van binnenhavens gedomineerd door traditionele scheepsbouw voor de offshore, waterbouw, binnenvaart en zeevaart tot binnenhavens waar men veel meer bezig is met innovatie, met ontwerp en met onderzoek & ontwikkeling. “Weg van het ijzer” wordt deze Aantal werkzame personen Maritiem Cluster Drechtsteden; 2014 vergeleken met 4 scenario’s voor 2045 Bron: Erasmus UPT & NEO Observatory 0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 12,0 14,0 2014 Zeevaart Binnenvaart Marine MariJeme Toeleveranciers 80 - Havenlocaties 2017 2045 Homemade 2045 Disaster Scheepsbouw Waterbouw Visserij 2045 Asia Rules Offshore Havens MariJeme Dienstverlening 2045 Scarcity transformatie ook wel genoemd: minder lassers en ijzerwerkers en meer kenniswerkers en ingenieurs. Minder scheepshellingen en klassieke loodsen en hallen, meer kantoren en ‘fieldlabs’. De Drechtsteden hebben het moeilijk De Drechtsteden hebben het op dit moment moeilijk doordat een aantal belangrijke sectoren die in de verschillende binnenhavens is gevestigd te lijden heeft onder de gevolgen van de lage olieprijs. De oliemaatschappijen investeren vrijwel niet meer in boorplatforms en in andere installaties die gemaakt worden in het maritieme cluster in de binnenhavens in de Drechtsteden. Maar niet alle bedrijven doen het slecht. Er zijn bedrijven die dit zagen aankomen en al vroeg de bakens hebben verlegd, bijvoorbeeld naar offshore windenergie - Van Oord - of naar diepzeemijnbouw, zoals Royal IHC. Grote beloften Wind op zee en onderzeemijnbouw zijn grote beloften; betekenen deze beloften dat de Drechtsteden daardoor ook op de lange termijn een rooskleurige toekomst kennen? Daartoe heeft Erasmus UPT, samen met het Rotterdamse adviesbureau NEO Observatory, een lange termijn scenario-analyse naar het maritieme cluster in ZuidHolland uitgevoerd in opdracht van de provincie Zuid-Holland. De havens van de Drechtsteden zijn een belangrijk onderdeel van dit cluster, aanvul
81 Online Touch Home