Landelijke Cliëntenraad (LCR) Cliëntenparticipatie belangrijker dan ooit ‘Wie iets voor mij doet zonder mij, is tegen mij’, is een bekende uitspraak van Ghandi naar een spreekwoord uit Centraal Afrika. Beter kun je de essentie van cliëntenparticipatie niet beschrijven. Dit spreekwoord maakt in één klap duidelijk dat cliëntenparticipatie niet kan worden vervangen door burgerparticipatie. Toch is er in gemeenten een beweging waar te nemen dat cliëntenparticipatie steeds meer wordt vervangen door burgerparticipatie en soms zelfs worden afgeschaft. Wat kunnen we doen om het tij te keren? Tekst: Else Roetering, LCR. in dit magazine zijn diverse Ab Harrewijnredenaars, bestuurders van Amsterdam, UWV en SVB en een ondersteuner van cliëntenraden aan het woord. Zij zien allemaal nog wel het belang van cliëntenparticipatie maar kraken wel een aantal kritische noten. Zij vragen zich af: laten cliëntenraden het geluid van de cliënten werkelijk horen? Zijn zij een verplicht nummer geworden? in de diverse interviews wordt op verschillende wijzen verwoord, dat cliëntenraden meer hun eigen pad moeten bewandelen. Hun eigen plan trekken. De boer op en ervaringen met het beleid ophalen. De beleidsmakers en uitvoerders een spiegel voorhouden. laten zien waar het wringt. Een tegenmacht vormen. We kunnen de gemeente de schuld geven dat cliëntenparticipatie niet floreert en cliëntenraden opzij worden geschoven ten faveure van burgermagazine cliëntenparticipatie 2017 44 raden. Dat is vaak terecht maar we moeten ons ook de vraag durven stellen: wat hebben wij als cliëntenraad gedaan dat de gemeente ons niet meer ziet staan? Wat heeft de cliëntenraad te bieden? De vraag wat wij als cliëntenraden hebben geboden en wat verwacht de gemeente, het UWV en de SVB van ons, moét dringend gesteld en beantwoord worden. in hoeverre weet de cliëntenraad waar het wringt? Alleen cliënten kunnen de werkelijkheid verwoorden. Zij weten wat mensen in de spreekkamers meemaken en kunnen de verhalen van cliënten vertalen naar ervaringskennis. Het is bizar dat zowel door beleidsmakers als binnen adviesraden over cliënten zónder cliënten wordt gesproken. Gemeenten zoeken burgers met kennis van de leefwereld van cliënten voor hun adviesraden. Maar deze burgers weten niet uit eigen ervaring wat het is om afhankelijk te zijn van een uitkering of van zorg. Zij kennen niet de angst voor een brief van de uitkeringsinstantie op de deurmat. Zij hebben geen ervaring met een keukentafelgesprek dat eenrichtingsverkeer is. Zij kunnen geen feedback geven over bejegening. Het is anders om een inbreng te leveren van horen zeggen dan uit eigen ervaring. De ervaringen van mede-cliënten verwoorden en cliënten die ervaringen van anderen ophalen levert doorwrochte ervaringskennis op. Ervaringen die burgers of onderzoekers ophalen, vormen een statistische opsomming van
45 Online Touch Home