mandeguod mededelingen- en activiteitenblad van Mantgum 31e jaargang januari 2016
Al 20 jaar uw haar onze zorg • Kleurenanalyse voor een passende haarkleur • Iedere woensdagmiddag kinderen knippen € 12,50 • Stempelkaart voor kortingen • Make-up • Gelpolish voor stevige nagels • Haaraccessoires en meer... De Finne 2, Mantgum Tel. (058) 250 15 75 Zie voor openingstijden www.kappershuis.nl sinds 1994
INHOUDSOPGAVE Intocht Sinterklaas 4 december 2015 (foto’s) 3 Actie4Kids 5 Opbrengst collecte Multiple Sclerose in Mantgum 5 Ferhúsberjocht 5 Afvallen? Gewoon met Leuk op Gewicht in Mantgum Mantgumer Bridgeclub `Hette jout de pinne oan` Marielle Edes Skûtsje Journaal de Yde Filmhuis Nieuws Reünie kinderkoor De Sjongende Pompeblêden en jongerenkoor Lelielûd Gein - dagboek van een duivelskind Nieuws van de cultuurcommissie Senioren Platform Littenseradiel Samen achter de pannen 7 7 8 14 17 19 21 22 22 Verenigingen 25 Activiteiten 26 AED 26 Weekagenda 27 Instellingen 28 Nieuws van de MTC Teater en liturgy - liturgy en teater Nieuwjaarsgroet WWC Jierlikse 60+ jûn op de lêste freed fan jannewaris Team E1 van WWC in actie Tusken tsjerke en kroech 2016 - 5e edysje! De Bistedokter 31 32 39 41 41 43 Keurmerk 45 Speculaasactie Hongarije 45 47 Advertenties 52 Politie 52 Colofon 52 FOTO VOORKANT OMSLAG Men is volop bezig met het uitbaggeren van de Mantgumervaart Het volgende nummer verschijnt voor 1 februari 2016. Kopij s.v.p. inleveren voor 15 januari 2016 www.mantgum.com Foto: Frits Sieperda Mandeguod 1
2 Mandeguod
Intocht Sinterklaas 4 december 2015 Mandeguod 3
4 Mandeguod
Hartelijk dank aan allen die een schoenendoos hebben gebracht. Op 20 november hebben we 23 dozen naar het verzamelpunt gebracht in Leeuwarden. Vanuit daar gaan ze verder op transport en komen uiteindelijk aan bij kinderen in Roemenië, Oekraïne, Moldavië, Sierra Leone en Togo. Actie4Kids deelt voor de 21ste keer jaarlijks meer dan 50.000 schoenendozen uit aan kinderen in weeshuizen, vluchtelingenkampen, sloppenwijken of andere moeilijke omstandigheden. Naast een schoenendoos met speelgoed en schriften etc. ontvangen de kinderen ook een kleurrijk boekje met bijbelverhalen. Meer informatie: http://www.actie4kids.org Vriendelijke groet, Suzan Rienstra Ferhúsberjocht Nei it buorkjen op de pleats op Hegedyk 6, hawwe wij mei in protte wille, goed 23 jier wenne oan de Skillaerderdyk 8. Per 16 desimber 2015 hawwe wij de spullen ynpakt en wenje wij yn soarchsintrum Nij Dekema te Weidum. Opbrengst collecte Multiple Sclerose in Mantgum Tijdens de collecteweek van het Nationaal MS Fonds is in Mantgum het mooie bedrag van € 631,12 opgehaald. Het opgehaalde collectegeld wordt besteed aan onderzoek (voor een beter leven nu en een toekomst zonder MS), begeleiding en voorlichting. Dank aan alle gevers voor hun bijdrage en dank aan de collectanten, die eind november door weer en wind op pad zijn gegaan. Hebt u de collectant gemist, dan kunt u uw bijdrage overmaken op rekening NL92INGB0000 00 5057. Joost Lottgering, collecte coördinator. Us nije adres: Skildyk 10 - 103 9024 EN Weidum Tilnr: 058-2501321 Hertlike groetnissen fan Wouter en Djoke Fopma Wij wolle fan de gelegenhyd gebrûk meitsje om eltsenien in sûn en lokkich nijjier te winskjen en hiel graach oant sjen! Mandeguod 5
6 Mandeguod
Afvallen ? Gewoon met Leuk op Gewicht in Mantgum Leuk op Gewicht is de diëtistenpraktijk van Corrie Bruinsma. Al 15 jaar helpt zij met succes haar klanten met afvallen naar een gezond gewicht. Corrie leert je hoe je op een normale manier een gezond gewicht krijgt. Het belangrijkste is dat je moet kunnen blijven genieten. Afvallen is meer dan alleen je eetgewoontes aanpassen. Er spelen veel dingen een rol om blijvend je ideale gewicht te houden. Veel bekende afvaldiëten hebben nadelen. Het Voedingscentrum adviseert gewicht te verliezen door een gezond en volwaardig eetpatroon. Corrie leert je hoe je dit kunt doen, en helpt je op een gewone manier slank te worden en te blijven. Belangrijk zijn de kleine veranderingen in je eet¬- en beweeggedrag. En een beetje motivatie. Wil je hulp bij het afvallen ? Neem dan contact met mij op. Het eerste gesprek is een gratis vrijblijvende kennismaking met Leuk op Gewicht. Maak een afspraak via telefoonnummer 06-18339061 of kijk op leukopgewicht.nl Mantgumer Bridgeclub ’s Winters op dinsdagavond komt de Mantgumer Bridgeclub bijeen voor een gezellig avondje bridge in de Wjukken, en er worden dan 20 of 21 spellen gespeeld. De nadruk ligt niet zozeer op de competitie als wel op het goed bieden en afspelen, want bridge is een denksport. Aan elke tafel spelen twee paren tegen elkaar, waarna van tafel gewisseld wordt. Op de een of andere manier kan bridgen verslavend zijn, en bij sommige spellen kan de spanning hoog oplopen. Voor mensen die al met het idee rondlopen dat het spel wel iets voor ze zou kunnen zijn: begin van het jaar starten wij een beginnerscursus. Hopelijk kunnen wij dan de gemiddelde leeftijd weer iets omlaag krijgen. Na ongeveer een half jaar is het mogelijk om mee te doen in de competitie. Mocht U belangstelling hebben, dan kunt U met onderstaande contact opnemen. Jan Willem Verhoef, Tel. 2501813, posthoef@hotmail.com Mandeguod 7
Mijn naam is Marielle Edes, ben getrouwd met Theo en onze dochter heet Kyra. Wij wonen hier vanaf september 2006 maar ik ben ook een zoals men dat wel noemt een oud import Mantgumer en hieronder mijn verhaal. Geboren als Zaandammer met een Amelander als vader (Peter) en een Bozumer als moeder (Tjitske) is het zeker logisch dat je op je achtste (1985) in Mantgum komt wonen. Voelde mij hier als stedsje (zo noemden ze mij ) snel thuis. Met hier en daar wat aanpassingsproblemen door de taal heb ik het redelijk gered. Mijn broer Marco had al helemaal geen problemen om naar Friesland te gaan. Hij werkte graag bij de boer en was al gauw weinig thuis ;). Vond het zelf erg leuk in Zaandam, we speelden vaak met kinderen uit de buurt. In het plantsoen veel boompjes klimmen. En verstoppertje spelen of blikspuit. Mooi vond ik de vakanties naar Friesland in Weidum, Gorredijk en naar mijn Beppe in Bozum en regelmatig naar Ameland. Dat is het voordeel dat je veel ooms en tantes hebt ;) Maar na een tijdje had ik hier in Mantgum ook vriendinnetjes en vriendjes. Speelde veel met Tsjitske die ook op een boerderij woonde. 8 Mandeguod
Heerlijk buiten banjeren ook met z’n allen. Korfballen, turnen in Weidum en kaatsen. Naast de fijne jeugd was er ook een minder fijne tijd; vlak nadat we in Mantgum zijn komen wonen werd mijn moeder ziek. Men wist eerst niet wat er aan de hand was maar na een voor mijn gevoel paar maanden en diverse onderzoeken bleek ze leukemie te hebben. Wat een stomme naam voor zo’n ziekte dacht ik. Zo leuk is het niet als je zo ziek bent. Na een aantal maanden en vele behandelingen is ze overleden. Dit was een zware en erg moeilijke tijd voor ons als gezin. Als gezin moesten we door en gelukkig vond mijn vader een nieuwe levenspartner. Anneke is ook Amelandse en het gezin werd uitgebreid met onze zus Thialda. Heb veel dingen geleerd zoals men zegt op TE jonge leeftijd. Niemand verdient het om zijn of haar moeder of vader zo jong te verliezen. Het heeft mij waarschijnlijk ook kracht gegeven om verder te gaan in het leven. Zo wilde ik alles uit het leven halen wat er in zit…mijn moeder kon dit immers niet meer. Wilde niet afhankelijk zijn van niets en niemand…..je moet het toch uiteindelijk zelf doen. En zeker niet bij de pakken neer gaan zitten …..mijn vader en moeder hebben me niet voor niets op deze wereld gezet en ik leef! Misschien wel dubbel ook voor het deel wat mijn moeder niet heeft geleefd. Dus met die waarschijnlijk zelf aangeleerde levenslessen ben ik als 11 jarige verder gegaan op mijn levenspad. Heb eerst Mavo, Havo/MBO en MDS (middelbare detailhandel school) gedaan. Beetje rare volgorde maar besefte tijdens de Havo dat ik graag Helikopter piloot wilde worden. Daar had ik Wiskunde A voor nodig op Havo niveau. Deze had ik na de Mavo lekker laten vallen want wiskunde was niet zo mijn ding. Dan maar een avondcollege volgen om Havo Wiskunde A certificaat te halen. Helaas liep de keuring in Gilzerijen teleurstellend af. Maar ik mocht het een jaar later nogmaals proberen. Tja MDS was afgerond wat nu…Uiteindelijk kwam ik bij Technische Bedrijfskunde terecht op de HTS. Er was alleen een probleem ik had geen Wiskunde B…..Chips! Dus heb ik een zomercursus Havo wiskunde B gedaan. Slaagde gelukkig en werd toegelaten op de HTS. Ondertussen weer voor de keuring Piloot. Maar na verschillende testen en procedures heb ik de één na laatste test niet gehaald. Erg teleurstellend maar heb het tenminste geprobeerd en moest toch verder. Ook de HTS na 4 jaar afgerond en inmiddels samen wonend met Theo in Leeuwarden. Nu lijkt het wel of ik altijd aan het studeren was maar werkte vanaf mijn 16de gewoon in de weekenden en vakanties. Dit natuurlijk ook om de talrijke vrijetijdsbestedingen te bekostigen ;) Zoals uitgaan, uit eten, naar de film, sporten. Na het behalen van het TBK diploma had ik binnen een maand een baan. Geen weekend en vakantie baantjes meer maar nu het echte werk. Solliciteerde op een functie die een voorkeur had voor een man, leeftijd circa 10 jaar ouder Mandeguod 9
10 Mandeguod
dan ik en met gemiddeld 4 jaar werkervaring. Ik had een goed gevoel over de sollicitatie, dat bleek ook wel, want ik werd gelijk aangenomen. Daar ging ik dan aan de slag op de verkoop afdeling in de technische wereld van pompen, vlinderkleppen en afsluiters. Was een leuke baan waar ik eerst erg op de proef werd gesteld door de mannelijke collega’s en voornamelijk ook de klanten en de technische diensten als er problemen ontstonden. Moet toch zeggen dat als je je eenmaal hebt bewezen je ook wel een potje kunt breken. Het bedrijf werd binnen de internationale groep over genomen door een Nieuw- Zeelands bedrijf. Al gauw ging ons machine park naar Nieuw Zeeland en werden er veel mensen ontslagen. Dit was een spannende en verdrietige tijd, maar gelukkig mocht ik blijven. Wij bleven verantwoordelijk voor de Europese markt. Na een tijdje kwamen mijn Nieuw Zeelandse bazen met de vraag of ik daar wilde komen. Ze hadden hulp nodig om de programma’s van CNC machines te vertalen en de communicatie en sfeer tussen de bedrijven te verbeteren. Een paar maanden later zaten we (Theo en ik ) in het vliegtuig naar Nieuw Zeeland. Het was een fantastische tijd. Veel gezien en natuurlijk veel geleerd en beleefd. Op een gegeven moment kwam het keuze moment om daar te blijven of weer naar Nederland terug te keren. We hebben voor het laatste gekozen want ik wilde graag dichter bij vrienden en familie zijn. Het vervelende is wel dat we onze vrienden in Nieuw Zeeland nu niet veel zien. Gelukkig zijn we al een aantal keren terug gekeerd om ze weer even in levende lijve te zien. Levende lijve was bijna iets wat ik niet meer kon…..de meeste weten het wel maar voor degene die het niet weten…op 5 december 2009 waren Theo en ik onderweg naar Mantgum. Hier zouden we Kyra (toen 8 maanden) die bij opa en oma logeerde, nog even een knuffel brengen en ophalen. We waren net een nachtje voor het eerst zonder Kyra naar familie op Mandeguod 11
12 Mandeguod
Ameland geweest. En als je net papa en mama bent geworden dan is het na een nacht de hoogste tijd om weer even te knuffelen met je allerliefste. Helaas mocht dit niet, want bij Marssum net buiten Leeuwarden, werden we ingehaald door een dronken en onder invloed van drugs verkerende jongeman. Deze reed zo hard dat hij de bocht niet kon houden en heeft ons daardoor van de weg gedrukt. Hierbij raakten we twee bomen en kwamen tot stilstand in een slootje. Voor mij was het licht volledig uit. Wat er dan allemaal met je gebeurt is moeilijk te beschrijven. De hulpdiensten waren er erg snel. Er was namelijk een ambulance onderweg die niet op een oproep reageerde, maar die zag dat er een ongeval was gebeurd. Ook de politie arriveerde snel. Hierdoor hadden we snel professionele hulp en hebben we het gered. Ik kan over wat er allemaal gebeurd is wel een boek schrijven, maar zal het in het kort samenvatten. Theo mocht na een check weer dezelfde avond naar huis. Mijn verwondingen waren ernstiger…21 gebroken botten, geperforeerde long, scheur in mijn mild, lever en nier, hersenletsel en onderkoeling. Lag in coma en het was op dat moment nog niet duidelijk wat de gevolgen waren van mijn hersenletsel. Dus hoe gelukkig ben ik dat ik weer een hele hoop kan doen en dat ik mijn dochter op kan zien groeien. Het is een behoorlijke strijd om weer allemaal dingen, die we vanzelfsprekend vinden, opnieuw te moeten leren. Praten, lopen, schrijven, lezen en jezelf opnieuw leren te vertrouwen. Toch heeft het natuurlijk gevolgen voor de rest van mijn en ons leven. Zoals een medisch expert zei; “met zo’n ongeval zou het wel heel onwaarschijnlijk zijn dat er geen rest verschijnselen zouden zijn”. Nu na bijna 6 jaar, waarvan 1-1/2 jaar revalideren, heb ik weer veel kunnen leren, maar helaas blijft de automatische piloot haperen ....bij alles moet ik nadenken niets gaat vanzelf….veel onzichtbare gevolgen. Aandacht- en concentratiestoornissen, Overgevoeligheid voor externe prikkels, geheugenstoornis, Stoornissen in de planning en uitvoering van doelgerichte activiteiten, constante vermoeidheid. Taalstoornissen: moeite met vinden van woorden, gebruik van rare woorden en zinnen; informatie letterlijk nemen in plaats van figuurlijk. Etc. Ik kijk niet naar dingen die ik niet meer kan, maar ik kijk liever naar de dingen die ik wel kan! Ben het toch aan mijn naasten verplicht om te leven en er wat van te maken, naar mijn mogelijkheden. En maak vaak de grap dat ik meer man ben geworden. Ik kan geen twee dingen tegelijk doen ; ) Maar het leven is mooi! En als je op de drempel van leven en dood hebt gestaan, is het genieten van de kleine dingen nog veel belangrijker en ik heb nog ideeën zat. Wie weet wat de toekomst biedt….”Misschien ga ik dat boek ooit nog schrijven!” Mandeguod 13
Waar is de Yde? Zoals velen waarschijnlijk al is opgevallen is het een beetje leeg in de haven van Mantgum. Sierden er vorig jaar nog twee skûtsjes de haven, dit jaar geen één. De WietWetterKlub schreef er al over in het vorige nummer van de Mandeguod, een wat ongelukkige samenloop van de omstandigheden. Maar waar is nu de Yde? Wel die ligt aan de steiger bij de voormalige jachthaven Foekema in Heeg. Zonder zwaarden, roer, lier en mast. Best een triest gezicht eigenlijk. Vorig jaar is de jachthaven van Foekema verkocht aan de gemeente Súd West Fryslân, deze heeft het doel om er watergebonden woningen van te maken. Maar omdat het niet echt wil vlotten met de plannen is er tot op heden niet veel veranderd. De loods, steigers en faciliteiten staan er nog allemaal. Dirk Hengst, de man achter H2O-events waarmee wij samenwerken voor de exploitatie van de Yde, heeft zodoende de loods van de gemeente kunnen huren. Toen hij ons afgelopen najaar benaderde met de vraag of wij ook van de loods gebruik wilden maken voor het onderhoud aan de mast was er eigenlijk maar één antwoord mogelijk. Dan nog maar een jaar tegen het skûtsje van de Koe aan kijken bij het passeren van de haven. Dat zelfs dat niet ging gebeuren hadden we op dat moment ook niet bedacht. 14 Mandeguod
Wat zijn we momenteel aan het doen? Zoals op de foto’s te zien is zijn we bezig met het schuren van de blokken, zwaarden, helmhout, giek, roer, vaarbomen en mast. Inmiddels is het schuren afgerond en zijn de blokken, vaarbomen en een deel van de zwaarden al in vier lagen lak gezet. In de volgende serie volgen de andere kanten van de zwaarden, het roer en de giek. Tijdens het schuren van de mast bleek dat deze eigenlijk nauwelijks “ slechte” plekken heeft. Slecht een paar kleine plekjes moeten aangepakt worden voordat we verder kunnen met het lakwerk. Lolle Schakel, de vorige schipper/eigenaar en restauratieschilder van beroep, heeft aangeboden om ons daarbij te helpen en als het gaat zoals we denken dan kan in januari de mast in de lak gezet worden. Verder lopen er nog een aantal andere kleine klussen zoals het vervangen van verstaging en het vernieuwen van een aantal katrollen. Al met al een best karwei maar gelukkig maken vele handen licht werk. Mandeguod 15
16 Mandeguod
Filmhuis Nieuws Op vrijdag 8 januari draaien we om 20.00 uur de film Turist. De prijs van een kaartje is € 7,50, dit is inclusief een drankje in de pauze. Turist is een komedie/drama uit 2014. Geregisseerd door Ruben Ostlund, met Lisa Loven Kongsli, DJohannes Kuhnke en Vincent Wettergren. Tijdens een skivakantie wordt een gezin overvallen door een lawine. Moeder schreeuwt om de hulp van haar man, maar die is er als een haas vandoor gegaan. De ramp loopt met een sisser af, maar het gezin heeft een grote deuk opgelopen. Hoe kan de vader deze vertrouwensbreuk herstellen? Naast dit prikkelende gegeven valt er ook visueel veel te beleven. Östlund wist de lawine zo levensbedreigend in beeld te brengen, dat je de vader bijna gaat begrijpen. Bíjna. Op vrijdag 22 januari is er de Filmnight. We hebben er dit jaar voor gekozen om één film te draaien, te weten “Boyhood”. De kosten van een kaartje zijn e 20,00. U krijgt hiervoor een glas wijn én een voorgerecht bij binnenkomst. In de pauze is er een heerlijk hoofdgerecht en na de pauze neemt U het toetje mee de zaal in. De inloop is vanaf 18.00 uur, de film begint om 18.45 uur. U kunt zich opgeven tot 12 januari via filmhuis.mantgum@gmail.com, of intekenen op de lijst bij de kassa van het filmhuis. Heeft U dieetwensen dan kunt U die doorgeven. Om je voor twaalf jaar als acteur te verbinden aan een regisseur die een uitzonderlijk project voor ogen heeft, houdt een zeker risico in: in die tijd kan er op elk gebied veel veranderen. Nu de film klaar is, blijkt de ongelooflijke kracht van dit concept. Gefilmd over een periode van twaalf jaar, vangt Richard Linklater (BEFORE Mandeguod 17
18 Mandeguod
MIDNIGHT) in verbazingwekkend detail de jongensjaren van de Texaanse Mason. Als de film begint is Mason zes jaar oud; twaalf jaar later is hij een man. Zijn ervaringen komen overeen met wat heel veel anderen ook meemaken: er zijn mooie en verdrietige momenten in zijn leven, feestjes en ruzies, liefdes en eenzaamheid. Het gefilmde portret gaat niet alleen over opgroeien, het familieleven en het vinden van een eigen identiteit, maar ook over het genadeloze verstrijken van de tijd. Je ziet de acteurs voor je ogen verouderen en veranderen, zonder kunstmatige ingrepen. Het uiteindelijke resultaat is een ontroerend coming-of-age drama geworden dat onder je huid kruipt; indringend, gedetailleerd, intiem, diepgaand en hartverwarmend. BOYHOOD werd in Berlijn onderscheiden met de Zilveren Beer voor beste regie. Voor de agenda: - 5 februari Selma - 19 februari Het diner - 18 maart 12 years a slave Graag tot ziens in het Filmhuis in MFC Wjukken. Reünie kinderkoor De Sjongende Pompeblêden en jongerenkoor Lelielûd Soms lijkt de tijd wel te vliegen! In 2016 is het alweer 20 jaar geleden dat er in Baard een kinderkoor werd opgericht. We vieren deze mijlpaal met een feestelijke reünie. Deze vindt plaats op 13 februari 2016, van 16.00 uur tot 21.00 uur in Baard. Op het programma staat; een optreden van de huidige koren, samen zingen van nummers die door de jaren heen favoriet geworden zijn, samen eten, kletsen, oude foto's/filmpjes kijken en tot slot een open podium. Wiebe Kaspers is ook van de partij en kan ook worden gevraagd op de piano te begeleiden op het open podium. Ben je oud lid van kinderkoor De Sjongende Pompeblêden en/of jongerenkoor Lelielûd, dan kun je je tot 1 februari opgeven voor de reünie door een email te sturen naar reünie.koor.dsp@gmail.com. Graag vermelden: naam, adres, de periode dat je op het koor zat en of je evt. iets zingt of speelt op het open podium (kan natuurlijk ook met anderen samen). Van ons krijg je t.z.t. de precieze info over de reünie per mail toegestuurd. Heb je oude foto's/filmpjes dan is het leuk als je die ook naar dit mailadres opstuurt. Verder kun je ons vinden op facebook (Martijn Baard). Hoort zegt het voort! Namens dirigent en de reünie commissie: Martijn van Dongen, Coby Visser, Helena Jutte en Jante van der Veen Mandeguod 19
20 Mandeguod
Gein – dagboek van een duivelskind Zaterdag 28 november 2015 Het gonsde verwachtingsvol in de grote zaal van de Wjukken. Mantgumers, maar ook veel mensenvan buiten ons dorp waren in grote getale naar de wjukken gekomen. En niet zonder reden: het wasde cultuurcommissie gelukt de beroemde klezmergroep Di Gojim naar Mantgum te halen met hun nieuwe muziektheatervoorstelling Geindagboek van een duivelskind. En wat een muzikale virtuositeit spreidde dit viertal ten toon: instrumentaal vuurwerk op saxofoon, klarinet, slagwerk, piano, accordeon, tuba, schuiftrompet en xylofoon werd afgewisseld met humoristische anekdotes en spottende, soms melancholieke Jiddische liederen. De muziek was opgehangen aan het bizarre verhaal over een duivelskind ( Jaap Mulder op het lijf geschreven) dat de spot drijft met van alles en nog wat en de menselijke ziel op de hak neemt. Onvermoeibaar, vol vuur en passie speelden deze ware duivelskunstenaars elkaar de muzikale bal toe. En dat voor een enthousiast publiek, al klonken er ook wat kritische geluiden. Niet iedere bezoeker wist de satanische capriolen van het duivelskind te waarderen en sommigen vonden het jammer dat er vooral up tempo gespeeld werd en het zo kenmerkende melancholische geluid van de klezmer wat minder aan bod kwam. Al met al was het een zeer geslaagd optreden, waarna het op de Clincke nog lang druk en gezellig bleef, mede dankzij de inzet van de barvrijwilligers. Annemiek Smit Mandeguod 21
Nieuws van de cultuurcommissie In januari hebben we twee voorstellingen in de Wjukken [Zoals we ook al schreven in Mandeguod van december:] 9 januari: Pier21 - Life is Beautiful Een aangrijpende en muzikale voorstelling door Klaasje Postma en Pauli Yap In 2014 stierf de oudste overlevende van de Holocaust: de 110-jarige, Joodse pianiste Alice Herz-Sommer. Een unieke vrouw die een grenzeloze levensvreugde kende, ondanks haar verblijf tijdens de Tweede Wereldoorlog in concentratiekamp Therensienstadt. Klaasje Postma vertelt het aangrijpende en muzikale levensverhaal van Alice Herz-Sommer. Pianiste Pauli Yap vlecht werken van o.m. Bach, Beethoven, Schumann en Chopin door het stuk. Composities die Herz-Sommer zelf speelde, die haar redding vormden en een bron bleven van troost en energie. ‘Life is beautiful’ was het motto van Herz-Sommer. En is nu een prachtig en persoonlijk stuk over keuzevrijheid, verdriet, optimisme, dankbaarheid en humor. ‘Life is Beautiful’ wordt gespeeld in het Fries, met enkele korte passages in begrijpelijk Duits en Engels. Zaterdag 9 januari 2016; aanvang 20.00 uur. Toegangsprijs incl. pauzedrankje: € 14,00 Samen achter de pannen Het Senioren Platform Littenseradiel en de zorggroep Patyna bieden belangstellende mannen, die hun zelfredzaamheid in de keuken willen vergroten, opnieuw een kookcursus aan. Wie (beter) wil leren koken krijgt bij de cursus de kneepjes aangereikt door de kok van “Nij Stapert”. 22 Mandeguod
17 januari: Andries Kobus en Jan van Erp: Van weemoed en andere genoegens Andries Kobus (zang) en Jan van Erp (piano) brengen op hun eerste cd samen een breed scala van liedjes uit de wereld van jazz, blues en luisterlied in vele talen en in een sfeer van verstild en kwetsbaar tot lichte melancholie Bij een eerste ontmoeting bleek direct een intuïtieve muzikale band, elkaar aanvoelen zonder woorden. Klassiek geschoold op piano, is Jan autodidact in jazz en blues met ervaring van duo tot bigband Met Andries blijkt de tekst bepalend voor wat muzikaal gaat gebeuren. Het is Andries zijn vierde cd. Hij brengt brede ervaring mee met o.a. teksten van Baukje Wytsma, hij stond vijf keer in de finale van LIET en zong in een trio en een salonensemble. Zondag 17 januari; aanvang 11.00 uur. Toegangsprijs incl. pauzedrankje: € 12,50 Voor reserveringen of extra informatie: Stuur een email naar cultuurcommissie@wjukken.nl of bel 058-2501458 De cursus telt vier bijeenkomsten vanaf 16.00 uur tot ca. 19.00 uur en wordt om de 14 dagen gehouden. Voor het eerst op 19 januari 2016. Elke keer wordt met elkaar een maaltijd bereid en opgegeten. Dat alles voor een eigen bijdrage van € 50,00. Belangstellenden kunnen zich aanmelden bij de receptie van “Nij Stapert” 0515-334141 of via info@seniorenlittenseradiel.nl Mandeguod 23
24 Mandeguod
Vereniging Verenigingen Contactpersoon Biljartvereniging Mantgum Bridgeclub Doarpsmienskip Mantgum Fûgelwacht Mantgum Gymnastiekvereniging Weidum Harmonie en Malletband Weidum Herensociëteit Vriendenkring Iisclub De Twa Doarpen M. Dusselaar J. W. Verhoef A. Muller E. van der Hem K. Bosma C. Punter S. Cnossen J. van der Werf Jeu de Boulesvereniging Wjukslach G. Kuperus Keatsferiening Jacob Klaver Korfbalvereniging WWC Loopgroep Runom Mantgum Mannenkoor Mantgumer Maten Mantgumer Tennisclub Merke Commisje Mantgum B. Stienstra G. van der Hem D. Lont P.R. van der Kooi A. Meijer A. Tymersma Ondernemersvereniging Mantgum W. Fopma Oudercommissie De Gielguorde Resitearkolleezje Frisia 1874 E. Langes Soos 60+ Speeltuinvereniging De Pôle Stichting Freed Stichting Wjukken Tafeltennisclub MTV’14 Uitvaartvereniging De Laatste Eer Voetbalvereniging Oosterlittens Werkgroep Historie Mantgum Wietwetterklup L. Weijer-Nutma R. Heida J. Nijboer P. Wijnja J. Anema J. Vogelzang G. Terpstra D. Ottema R.W. Steensma T. Oosterbos Telefoonnummer (058) 253 16 11 (058) 250 18 13 (058) 250 14 41 (058) 251 96 81 (058) 251 93 93 (058) 251 92 64 (058) 250 15 97 (058) 250 11 44 (058) 251 97 17 (06) 130 43 474 (06) 156 37 637 (06) 512 21 165 (058) 250 15 02 (058) 250 15 29 (058) 250 20 26 (058)-288 32 98 (058) 850 63 92 (058) 250 26 75 (058) 255 25 58 (06) 532 781 62 (058) 250 17 50 (058) 289 44 32 (058) 250 14 34 (058) 250 13 09 (058) 250 10 38 (058) 250 13 76 Mandeguod 25
Activiteiten zo. 3 januari vr. 8 januari vr. 8 januari za. 9 januari Kerkdienst Knutselclub, gr. 8 Filmhuis: Turist Pier21 - Life is beautiful vr. 15 januari Knutselclub, gr. 5 en 6a za. 16 januari No Name zo. 17 januari Kerkdienst 9.30 uur, Mariakerk 19.00 uur, Freedkelder 20.00 uur, MFC Wjukken 20.00 uur, MFC Wjukken 19.00 uur, MFC Wjukken 19.30 uur, Freedkelder 9.30 uur, Mariakerk zo. 17 januari Andries Kobus en Jan van Erp 11.00 uur, MFC Wjukken vr. 22 januari Knutselclub, gr. 6b en 7 vr. 22 januari Filmnigt: Boyhood do. 28 januari Oud papier vr. 29 januari Knutselclub, gr. 8 vr. 29 januari 60 + jun volgende maand vr. 5 februari Knutselclub, gr. 5 en 6a zo. 7 februari Kerkdienst vr. 19 februari Knutselclub, gr. 6b en 7 do. 25 februari Oud papier 19.00 uur, Freedkelder MFC Wjukken 19.00 uur, Freedkelder 18.00 uur, MFC Wjukken 18.30 uur bij de weg zetten 19.00 uur, Freedkelder 11.00 uur, Mariakerk 19.00 uur, Freedkelder 18.30 uur bij de weg zetten Waar zijn in Mantgum AED aanwezig MFC Wjukken (dag en nacht) hoofdingang gebouw Poiesz Supermarkt, alleen tijdens openingstijden Fysiotherapie Jelle Sybesma, werkdagen 08.00 - 18.00 uur Wat te doen bij een incident: Eerst 112 bellen. 26 Mandeguod
Weekagenda maandag bloedprikken huisartsenlaboratorium AMV fanfare ’Harmonie Weidum’ Mantgumer Maten Tafeltennisclub MTV’14, 12 t/m 18 jaar volwassenen dinsdag lytse byb biljarten 60+ judo, 4 t/m 7 jaar judo, 7 t/m 8 jaar judo, 8 t/m 9 jaar judo, 10 jaar en ouder inloopspreekuur politie tossen tennis jeugd bridgen tossen tennis volwassenen 09.00 - 09.15 uur, mfc Wjukken 15.30 uur, OBS de Gielguorde 19.30 - 21.00 uur, dorpshuis Weidum 20.00 uur, mfc Wjukken 18.30 - 20.00 uur, mfc Wjukken 20.00 - 21.30 uur,mfc Wjukken peuterspeelzaal ‘de Pukkewjuk’ 13.15 - 15.30 uur, mfc Wjukken viskraam 11.30 - 18.00 uur, De Dobbe 14.00 - 16.00 uur, de Gielguorde (m.u.v. schoolvakanties) 14.00 - 16.00 uur, mfc Wjukken 15.45 - 16.30 uur, gymzaal 16.30 - 17.15 uur, gymzaal 17.15 - 18.05 uur, gymzaal 18.05 - 19.00 uur, gymzaal 16.30 - 17.30 uur, Gemeentehuis Wommels 18.30 - 20.00 uur, tennisbanen 20.00 - 23.00 uur, mfc Wjukken 20.00 - 23.00 uur, tennisbanen woensdag peuterspeelzaal ‘de Pukkewjuk’ 08.30 - 10.45 uur, mfc Wjukken verlengde opvang ‘de Pukkewjuk’ 10.45 - 11.45 uur mfc Wjukken soos 60+ bodyfit pilates 14.00 uur mfc Wjukken 18.30 - 19.25 uur, gymzaal 19.30 - 20.15 uur, gymzaal malletband ‘Harmonie Weidum’ 19.30 - 21.30 uur, dorpshuis Weidum bodyshake donderdag pianoles kids swing 4 t/m 7 jaar funky kids 7 t/m 10 jaar 20.20 - 21.20 uur, gymzaal 14.50 uur - 21.30 uur, mfc Wjukken 15.45 - 16.30 uur, gymzaal 16.30 - 17.15 uur, gymzaal modern dance 10 jaar en ouder 17.15 - 18.05 uur, gymzaal ophalen oud papier v.a. 18.30 uur, laatste do. v.d. maand Mandeguod 27
Weekagenda jeu de boules loopgroep Rûnom Mantgum yoga vrijdag 19.30 uur, banen bij Doeke 19.30 uur, bij mfc Wjukken 19.00 uur én 20.00 uur, De Gielguorde peuterspeelzaal ‘de Pukkewjuk’ 08.30 - 10.45 uur, mfc Wjukken verlengde opvang ‘de Pukkewjuk’ 10.45 - 11.45 uur mfc Wjukken pilates 09.00 - 09.45 uur, gymzaal vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) biljartcompetitie zondag groepstraining hardlopen 09.15 -10.15 uur, mfc Wjukken 10.30 -11.30 uur, mfc Wjukken 19.30 uur, Café Bonnema 10.00 uur Instellingen Instelling Telefoon Contactpersoon Buitenschoolse opvang De Vrijbuiters (088) 035 04 38 W. Lameris Diëtistenpraktijk Leuk op Gewicht Diëtistenpraktijk Mantgum Dokterswacht Friesland Fysiotherapiepraktijk Mantgum Huisartspraktijk Bergwerff Huisartspraktijk Lukkes Gastouderopvang It Swânnennest (0900) 112 71 12 (058) 250 14 14 (0517) 34 12 72 (058) 251 92 24 (058) 250 15 23 Gastouderopvang Seerôvers en Lânrotten (058) 250 19 52 Gastouderopvang Us Wouterkes Kinderopvang It Flinterke Logopediepraktijk Mantgum Studio Fitaal Peuterspeelzaal De Pukkewjuk J. Sybesma H.B. Bergwerff L.J. Lukkes G. van der Heide J. Wijnia (058) 250 13 63 R. van der Veen (088) 035 04 38 W. Lameris (06) 270 649 94 A. Wijnstra (06) 420 122 03 M. Ypma (058) 250 16 80 I. Bosma Protestantse Gemeente www.ruimgeloven.nl (0566) 65 36 35 Ds. G. Knol Sportcentrum Akkermans Tandartsenpraktijk Mantgum 28 Mandeguod (0515) 42 56 12 V. Akkermans (058) 250 17 81 (06) 18 33 90 61 C. Bruinsma (0566) 65 33 88 T. Kuperus
Mandeguod 29
30 Mandeguod
Nieuws van de MTC Zolang het nog niet vriest, zijn onze tennisbanen nog bespeelbaar. Hierna gaan de tennisbanen in “winterslaap”, maar dat betekent niet dat onze leden stilletjes afwachten tot het voorjaar weer intreedt. Gelukkig zijn er genoeg mogelijkheden om lekker in beweging te blijven en het tennisspel ook in de winter voort te zetten. Zo geeft onze trainer Ate tennislessen in de gymzaal van Mantgum aan jong en oud(er) en bieden verenigingen in de omgeving ons de mogelijkheid om te overwinteren. Voor jeugdleden is er de mogelijkheid om deel te nemen aan de vele roodoranje-groen-tennistoernooitjes en doen veel van onze volwassen leden mee aan de wintercompetitie in Leeuwarden of Franeker. Ook kijken we alweer voorzichtig uit naar het voorjaar. Tennislessen (maart – oktober): Nu de jongste groep inmiddels al aardig wat ervaring heeft opgebouwd, is er in het voorjaar weer ruimte voor een nieuwe groep ukkies. Uw kind kan al leren tennissen vanaf 6 jaar. Balvaardigheid wordt in de lessen spelenderwijs aangeleerd en plezier in het spelletje staat voorop. Tennisrackets zijn aanwezig. Tennislessen zijn op maandag en donderdag. Wanneer u geïnteresseerd bent in tennislessen voor uw kind of uzelf, kunt u mailen naar tennismantgum@gmail.com. Wanneer u vragen hebt, beantwoorden wij deze graag. Tenniskids competitie en Worldtour Heeft u vroeger getennist? Misschien herinnert u zich nog dat we toen 1 soort racket hadden en 1 soort bal. Leren tennissen was een grote uitdaging… Dit is verleden tijd. De ontwikkelingen in het jeugdtennis zijn volop in beweging. Zo spelen de jongste kinderen(6 tot 8 jaar) tegenwoordig met speciale rode ballen die minder hoog opstuiten en het spelletje daarmee leuker maken. De KNLTB wil het jeugdtennis verslavend leuk maken. Tenniskids is een initiatief van de KNLTB om kinderen meer plezier te laten beleven aan het tennisspel en spelen van wedstrijdjes en competities. Angst om mee te doen aan een wedstrijd omdat je “nog niet zo goed kan tennissen” is niet meer nodig. Wedstrijdjes worden ingedeeld op leeftijd en niveau en de grootte van het speelveld wordt aangepast. De kleinste tenniskids spelen op ¼ van een volledig speelveld. Naarmate de kinderen ouder worden en het niveau stijgt, wordt het speelveld groter en de stuiteren de ballen harder. Voor alle jeugd t/m 14 jaar is er een Tenniskidscompetitie. Vanaf maart doen ook de kinderen van de MTC mee aan de worldtour. Zij spelen maandelijks een aantal wedstrijdjes bij een tennisvereniging in de buurt. Meer informatie: Voor meer informatie over de tennisclub, kunt u terecht op de website www.mantgumertennisclub.nl of u kunt een mail sturen aan tennismantgum@gmail.com Mandeguod 31
Teater en liturgy – liturgy en teater. Doe’t er fan ’t simmer op ien fan dy waarme dagen by ús lâns rûn mei sa’n moai strieën huodsje op, fûn ik him suver wat mediterraansk! Moai trouwens, hoe’t sokke ferûnderstellingen fakentiids folslein mis binne. Want it wie yn ‘e stêd Dokkum dêr’t hy op ‘e wrâld kaam, oan board fan it turfskip fan syn âlden. Hoe is Andries Kobus fan dat turfskip yn de Fryske noardeasthoeke wei no yn Mantgum fersile rekke? Mei in moai soad omwegen! Doe’t Andries noch in lyts jonkje wie, song syn mem - mei Andries op skoat - by skimerjûn altyd âlde lieten foar him. Hja spile ek op de akkordeon, en sa wie muzyk al rillegau in ûnderdiel fan syn libben. It libben op in skip joech fansels ek schwung: heit farde op de Grinzer feankoloniën. De earste trije bern fan de húshâlding binne berne op it skip, mar doe’t de âldste – Andries – seis jier waard, kaam syn mem mei de húshâlding op ‘e wâl te wenjen, want hja woe net dat de bern yn in skippersynternaat nei skoalle moasten. De jongste fjouwer bern binne net mear op it skip berne, mar sadree’t it fakânsje wie, fear de hiele húshâlding wer mei heit op it turfskip. Omdat Andries goed leare koe, fûnen syn ûnderwizers dat er nei it gymnasium moast. Dat gong te mâl, ornearre heit; mar mem sei dat dat al wêze moast. “Earst wie ik in hiel dimmen jonkje”, fertelt Andries, “mei altyd de noas yn de boeken.” Mar doe’t er yn de fjirde klasse siet beluts ien fan syn klassegenoaten him by it kabaret, en doe kaam er yn syn elemint: teater, dat wie it hielendal! Hy bleaun doe ek fuortendaliks sitten, mar de oanset foar syn karriêre wie der. Yn teater koe Andries alles kwyt: sjonge, dûnsje, muzyk, it teater hat alles! En dat wie net alles: omdat hy altyd al spiritueel ynteressearre wie, omdat religy ek doe al wichtich foar him wie, woe hy syn ambysje ek realisearje: hy soe 32 Mandeguod
dominy wurde. De liturgy, de preek, is ommers teater yn de puerste sin! Boust mei it ferhaal fan in liturgy in spanningsbôge op, moatst de oandacht fan de minsken fêsthâlde, do lûkst se nei dy ta, do joust harren wat mei en sa wurkest nei it slot ta. Soks kin mei wurden, mar ek mei sang, muzyk en ja, ek mei dûns. Nei syn gymnasiumtiid begûn Andries dêrom oan de stúdzje teology yn Grins. Yn Grins hat er him lykwols nea thúsfield, je sieten dêr wat tusken de minsken fan Vindicat – it corps – en dat wie syn folk net. Dat hy ferfear nei Amsterdam. It wie 1968 – hy foel mei it gat yn ‘e bûter! It wie de tiid fan de Maagdenhuisbezetting, de tiid fan de demokratisearring, de hippytiid. Hy wie hielendal teplak. It wie ek yn Amsterdam dêr’t er syn dûnsoplieding folge. Andries hat doe in pear jier dûnse yn in jazzdûnsgroep fan 4 froulju en 2 manlju. Mei dy groep reizgen se net allinne troch hiel Nederlân, mar se kamen ek yn Spanje telâne. Andries liet my noch in prachtige foto sjen dêr’t er heech yn ‘e loft springt. Andries mei in grut bosk donkere krullen. Krullen dy’t no yndie wat koarter en wat ljochter fan kleur binne… Ien fan syn aventoeren wie ek it meidwaan oan in tv-útstjoering mei Liselore Gerritsen en Henk van Ulsen yn it program ‘De IJsel op’. Andries moast doe yn in wyt pak op de lûken fan in skûtsje dûnsje. It wie iiskâld, dat Andries waard ordonnearre om geregeld efkes nei it roefke te gean dêr’t er dan in bearenburchje krige om wer op te waarmjen. Mar trije bearenburchjes wie wol syn maks om noch feilich op dy skûtsjelûken te dûnsjen! Mar de man dy’t ôfstudearre is op dûns en teology seach syn takomst dochs net allinne yn de dûns. Hy kaam ta de konklúzje dat er as liturgysk dominy pas echt ta syn rjocht komme soe. Leau no mar net dat er allinne mar op ‘e preekstoel stien hat. Nee, Andries hat in grut arsenaal oan aktiviteiten by de ein hân: hy hat in pear jier by de VU yn Amsterdam wurke, hy sette yn Amersfoort in tsjerklike proefgemeente op, hy fersoarge in column by Omrop Fryslân, hy joech lêzingen, hy hat lesjûn yn liturgy oan de Noordelijke Hogeschool, hy dûnse uteraard ek noch, bygelyks mei in klassyk koar yn Utert, folle net genôch. Mandeguod 33
34 Mandeguod
Om syn doel te berikken – liturgysk dominy wurde – wie yn dy tiid lykwols noch net sa maklik. “Fanwege myn ‘geaardheid’”, gnysket Andries. “By sollisitaasjepetearen gong it bytiden dêr mear oer, as oer myn kinnen.” Mar it tsjerkebestjoer fan Reduzum en omkriten hie dêr gjin lêst fan, en Andries waard út in stik of wat kandidaten beneamd as dûmny yn Reduzum. Sadwaande strieken Andries en syn partner Nico midden jierren ‘80 del yn de pastorij fan Reduzum. In lytse tritich jier hat Andries dêr dûmny west. In tiid dêr’t er syn ropping útdrage koe. Religy wie eat dat er fan hûs út wol meikrigen hie: heit wie eins wol wat fan de ‘zwartekousenkerk’, mem wie frijsinnich, mar it wie net fan dat benaude. Hy hoegde dan ek nea tsjin religy oan te skoppen. Ja, dan hied er fansels ek nea dominy wurde kind! Religy is foar Andries in spiritueel tsjin it libben oan sjen, strange dogma’s passe dêr net by. It pastorale wurk heart uteraard ek by it amt fan dominy, al moatte jo soms wol wat hurd op ‘e hûd wêze as ‘parttime’ dûmny. Want ofst no frij hast of net: do blíúwst dûmny… Andries’ sterke kant wie de liturgy: mei in gebed of in ferhaal hast ommers in fantastyske mooglikheid om de minsken wat mei te jaan, om harren spiritueel te ynspirearjen. De rituelen fan de tsjerke fynt hy ek wichtich. Se jouwe de minsken stipe by allegear fasetten yn it libben, oft it no om blydskip giet of om fertriet. Yn de rin fan de jierren lykwols waard muzyk en sang foar Andries hieltyd wichtiger. Yn Reduzum kaam hy bygelyks yn ‘e kunde mei Baukje Wytsma, dy’t letter ferskate lietteksten foar him skreaun. Lietteksten dêr’t Joop Verbeke de muzyk by komponearre. In prachtmanier om it sjongen op te pakken. Andries is lykwols in perfeksjonist, dat foar’t it safier wie hat er earst sjongles hân. Moatst mei sjongen ommers goed artikulearje, op ‘e tiid pauze nimme, rêstich sykhelje, ensafuorthinne. Hy hat bygelyks yn de Grinzer A-kerk oefene – in joekel fan in tsjerke – en der wiene lessen fan ûnder oaren Femke de Boer en Adi le Gué. Konserten folgen, konserten yn lytse yntime teaters, húskeamerkonserten, konserten op lytse skaal. Ek waarden der CD’s opnaam. Andries hat foar de CD’s Mandeguod 35
36 Mandeguod
gearwurke mei ûnder oaren Clara Rullmann, mei Tjamke Roelofs fan it trio ‘Hadewijch, jij en ik’ en mei it salonorkest Arco Baleno. No is it dan al wer oan de fjirde CD ta. In CD fan Andries Kobus en Jan van Erp. Opnommen yn it Tryatergebou. Krekt ja, Jan van Erp. In pianist fan klassike muzyk, mar hy spilet ek like maklik blues of jazz. Andries hat him pas yn 2011 kennen leard, mar it klikte daliks tusken dy twa. Tegearre foarmje hja no al mear as fjouwer jier in ‘team’. Andries is de mear ekstroverte fan dy twa, hy moat as sjonger de teksten ek oerbringe op it publyk. “Moatst earst de tekst fan in nij liet nei dy talûke”, fertelt Andries, “moatst de minsken reitsje mei dyn tekst. Soks ferget in soad enerzjy: yn goed 3 minuten moatst ommers in kompleet ‘ferhaal’ oan it publyk oerbringe.” Jan van Erp is nèt de begelieder fan Andries, nee, hy leit syn eigen fisy yn de muzyk, hy makket dat de tekst ta syn rjocht komt mei krekt dàt ritme dat by dàt liet heart. Koartsein: hja kinne net los fan elkoar sjoen wurde mei harren muzyk. Ek al musisearje Jan en Andries al in tal jierren tegearre, foardat in CD opnommen wurde kin, moat der earst wol genôch repertoire opboud wurde. En Andries mei dan no mei emeritaat wêze, Jan hat in húshâlding en in baan, frije tiid is dan beheind. Hoe dan ek, hja ha ek yn Mantgum al in kear of wat in konsert jûn. Faak yn it hûs fan Andries en Nico, en ek al is dêr net sa folle romte, it publyk joech dêr neat om. Se stiene bytiden op de trep om de konserten by te wenjen! It hûs fan Andries en Nico. Of better sein: it hûs fan Nico en Andries. Want wie Nico yn Reduzum altyd ‘de partner fan Andries’, sûnt Andries mei emeritaat is wenje hja net mear yn de pastorij fan Reduzum, mar yn it hûs neist de tsjerke, de eardere konsistoarje. Jierrenlang al de wurkromte fan túnarsjitekt Nico Kloppenburg. No binne de rollen omdraaid en is it Andries dy’t ‘de partner fan Nico’ is. Mandeguod 37
38 Mandeguod
Dat bringt dan ek wer syn sjarmes mei. Lêsten melde Nico út ‘e flecht wei dat hy om healwei twaën dy middeis in ‘túngroep’ krige, mar dat er om twa oere yn Ljouwert wêze moast. It boadskip wie dus: Lied do dy túngroep fannemiddei mar rûn… “Blommen wit ik hielendal neat fan ôf”, joech Andries ta. Mar ja, wat moast er? Dat hy draaide de rollen mar om en doe’t de froulju kamen hat er earst mar fan alles oer it hûs ferteld. Doe’t it oan de planten ta wie sei er taktysk tsjin ien fan de froulju: “En jo witte fêst wol wat de namme fan dizze strúk is?” En sa krige Andries in kreaze rûnlieding troch harren eigen tún. De froulju hiene lykwols noch ien fraach: hoe hiet dy beam deun achter harren hûs? “Dat is de Anna Paulowna-beam” ferklearre Andries mei in útstrutsen gesicht. Dêr hie gjinien ea fan heard, mar hja begriepen wol dat it dan fêst wol in hiel bysûndere beam wêze moast. Doe’t Nico letter thúskaam, woe Andries dochs witte oft er it by it rjochte ein hân hie mei dy beammenamme. “Witst dat no noch net?”, seit Nico, “dat is de Polonia-beam.” Andries wie doe efkes hiel bliid mei syn teater-eftergrûn… Lys Scarse Op snein 17 jannewaris 2016, moarns om 11 oere, jouwe Jan van Erp en Andries Kobus in konsert yn De Wjukken. Mandeguod 39
40 Mandeguod
Jierlikse 60+ jûn op de lêste freed fan jannewaris In tipke fan ‘e sluier. It bestjoer fan Doarpsmienskip Mantgum, hat opnij in aardich programma foar de jierlikse 60+ jûn gearstald. Dizze kear ha we tafallich in ienfâldich mar streksum miel yn ‘e holle. Wy ha in bysûndere ferhaleferteller ree fûn om dizze gesellige jûn op te fleurjen mei syn geweldige anekdoates. Ek al ha jo neat mei it ûnderwerp, dizze man kin sa fertelle dat it elkenien dochs boeit Om it koart en bûnich to sizzen, dit meije jo net misse. Opjaan, graach foar 20 jannewaris, kin by Anne Muller, de Barte 7 of troch jo bydrage van € 25,00 p.p. oer te meitsjen op rekkennûmer NL49RABO033.08.55.212 fan Doarpsmienskip Mantgum, 60+ jûn by de meidieling. Wy sjogge jimme graach op freed 29 jannewaris, Bestjoer Doarpsmienskip Mantgum Team E1 van WWC in actie Team E1 bestaat uit 5 meisjes, Siënna Hiemstra uit Boazum, Anna-Lies Bremer uit Wiuwert en uit Mantgum Tara de Puijsselaar, Berber de Vries en ik. Wij hebben altijd veel plezier tijdens het korfballen. Op het veld ging het niet zo goed, we hebben toen niet gewonnen. Nu we in de zaal spelen gaat het wel goed. We hebben 2 keer gelijk gespeeld en 2 keer gewonnen. We hebben leuke trainingen. Op het veld was dat van Maaike Faber en Marijke Sybrandy. In de zaal hebben we trainen samen met de E2 van Amarins de Groot en Tom Trentelman. Het is leuk als Gjalt en Jelle er ook zijn. We doen dan de jongens tegen de meiden. We zijn dan heel fanatiek. Tijdens de wedstrijden is Tineke, de moeder van Anna-Lies de coach. Soms wanneer we voor staan, doen we het wat rustiger aan. Dat is niet echt handig van ons, want zo kan de tegenstander weer bijkomen. Maar gelukkig roept Tineke dan dat we wel moeten blijven opletten. Na een wedstrijd hebben we het altijd heel gezellig met z’n vijven onder de douche. Dan is het wel leuk om een team te hebben waar alleen maar meisjes in zitten, maar vorig jaar was ook heel leuk met jongens en meisjes door elkaar. We hopen dat we met de E1 nog vaak winnen! Rikst Mulder Mandeguod 41
42 Mandeguod
Tusken tsjerke en kroech 2016 – 5e edysje! Wy ha alwer it earste lustrum. Graach meitsje wy der wer wat bysûnders fan. Wy besykje der toanielûnderdielen yn te krijen. It ûnderdiel ‘muzyk’ is ek in fêste komponint en it tredde ûnderdiel kin fan alles wêze. Jimme kinne ek wer rekkenje op lekker iten, al giet dat ek wat oars as oars. Mei de tiid ynformearje wy jimme hjiroer. Tusken tsjerke en kroech is in jierliks weromkommend barren dat opset wurdt troch Frisia1874, de toanielferiening fan Mantgum. Eins binne wy in resitearkolleezje, dat wol sizze: in tekst sa moai mooglik ‘opsizze’. Frisia1874 hat in fjouwerkoppich bestjoer dy’t dit evenemint organisearret. Lid wurde kin altyd en wurdt tige op priis steld: it lidmaatskip jildt € 8,00 de persoan. Dat makket it foar ús mooglik om in basis te lizzen foar de toanielaktiviteiten yn ús doarp. Kinst ús ek folgje op Twitter: @Frisia1874 en op Facebook. Op sneon 2 april hâlde wy ús lustrum-foarstelling fan Tusken tsjerke en kroech. Wy sykje lokaasjes yn Mantgum en itensied(st)ers. Wa wol ris in kear in foarstelling yn ‘e hûs ha en diel útmeitsje fan Tusken tsjerke en kroech? Meld jo oan by it bestjoer fia: frisia1874@gmail.com Tussen kerk en kroeg 2016- 5e editie! Wij vieren ons eerste lustrum. Graag maken wij er weer iets bijzonders van. Wij proberen er toneelonderdelen in te passen. Het onderdeel ‘muziek ’is ook een vaste component en het derde onderdeel kan van alles zijn. Jullie kunnen weer rekenen op een heerlijke maaltijd, al gaat het deze keer iets anders dan u gewend bent van ons. Nadere info volgt. Tussen kerk en kroeg is een jaarlijks terugkomende activiteit die wordt georganiseerd door Frisia1874, de toneelvereniging van Mantgum. Eigenlijk zijn wij een reciteercollege, wat wil zeggen: een tekst zo mooi mogelijk vertolken. Frisia1874 heeft een vierkoppig bestuur, dat dit evenement organiseert. Lid worden kan altijd en wordt zeer op prijs gesteld: het lidmaatschap kost € 8,00 per persoon. Dat maakt het voor ons mogelijk om een basis te leggen voor de toneelactiviteiten in ons dorp. Je kunt ons ook volgen op Twitter: @Frisia1874 en op Facebook. Op zaterdag 2 april houden we onze lustrum-voorstelling van Tussen kerk en kroeg. Wij zoeken locaties in Mantgum en koks/kokkinnen. Wie wil eens een voorstelling aan huis en deel uitmaken van ‘Tusken tsjerke en kroech’? Meld u aan bij het bestuur via: frisia1874@gmail.com Mandeguod 43
44 Mandeguod
Keurmerk Sinds vorig jaar is het keurmerk persoonlijke uitvaart in het leven geroepen. De beoordeling wordt gedaan door de nabestaanden voor wie de uitvaartondernemer een uitvaart heeft mogen verzorgen. De beoordeling van nabestaanden is dus bepalend of de uitvaartondernemer het keurmerk mag blijven voeren. Bij het Keurmerk Persoonlijke Uitvaart draait het primair om de persoonlijke benadering en niet om het volgen van protocollen en processen. Ook wordt er nooit gebruik gemaakt van vaste draaiboeken en teksten. Elke uitvaartverzorger roept ‘een persoonlijke uitvaart’ maar wat is een persoonlijke uitvaart? Bij Uitvaartverzorging Iepie Lindeboom-Hospes gaat het om betrokkenheid en ontzorgen. Dit begint vanaf het voorgesprek (kosteloos) tot een jaar lang nazorg na het overlijden. Men zegt; kun je de nabestaanden zolang volgen. Maar dat vindt Uitvaartverzorging Iepie Lindeboom erg belangrijk en heeft daarom Nunazorg in haar pakket. De nabestaanden worden een jaar lang begeleid op kosten van Iepie Lindeboom. En een eigen inbreng van overledene of nabestaanden is erg waardevol voor een persoonlijke uitvaart. Iepie Lindeboom werkt voor elke verzekering en voor elke uitvaartvereniging en streeft niet naar winstbejag. Ze blijft liever klein en betrokken met voldoende tijd om elke uitvaart zo zorgvuldig mogelijk te begeleiden. Voor meer informatie www.iepielindeboom-hospes.nl of het maken van een afspraak kunt u bellen naar 06-47927967 Speculaasactie Hongarije De speculaasactie die wij in november voor Hongarije hebben gehouden, heeft in Mantgum 465 euro opgebracht. Samen met de opbrengst uit omliggende dorpen kunnen wij hiervan deze zomer weer een kledingtransport bekostigen. Hartelijk dank voor jullie bijdrage. Volgend jaar zullen wij weer verslag doen van onze reis. Tweedehands kleding en speelgoed kan bij ons worden ingeleverd. Wij zorgen dan dat het goed aankomt in Hongarije bij de mensen die het nodig hebben. Jelle en Renske - Swannedrift 28 - Mantgum - 058 250 1044 Mandeguod 45
46 Mandeguod
Dilemma Een week geleden kwam Jerka ‘s ochtends ziek bij ons binnen. Vage klachten, niet eten, beetje buikpijn en duidelijk niet fit. Eigenlijk net zoals ze deze zomer ook al eens was geweest. Maar had ze toen last van dezelfde kwaal of was er nu iets heel anders aan de hand? Het onderzoek wees wel in een bepaalde richting, een buikecho zou uitsluitsel kunnen geven. Nog diezelfde morgen was er gelukkig een plekje voor de ruim 10-jarige stabij te ritselen bij de specialist. Mijn vermoeden van een milttumor werd in het dierenziekenhuis bevestigd. Intens overleg met de huisgenoten van Jerka volgde. Ze werden namelijk met een enorm ethisch dilemma geconfronteerd. De milt zou moeten worden verwijderd. Maar was het verstandig Jerka te laten helpen? Een hond kan prima zonder milt verder leven, dat is niet het probleem. Zo’n operatie is zelfs levensreddend, zeker op korte termijn. Meestal is een tumor van de milt echter kwaadaardig met een grote kans op uitzaaiingen. En in dat laatste geval is de levensverwachting slechts zes weken tot hooguit nog geen drie maand. Uitsluitsel omtrent de hoedanigheid van de tumor zouden we niet eerder kunnen krijgen dan na de ingreep. Met die wetenschap werd met betraande ogen besloten nog diezelfde middag Jerka bij ons op de praktijk toch te opereren. We waren nog maar net op tijd, want de milt was ondertussen al gaan sijpelen. De buikholte stond vol met bloed. Zorgvuldig en voorzichtig haalden we de milt weg. Het was in ieder geval duidelijk dat als we niet hadden ingegrepen, Jerka de volgende dag zeker niet zou hebben gehaald… Heel langzaam herstelde de patiënt. Eerst wilde Jerka alleen slootwater drinken, daarna langzaam ook weer wat eten, zij het uitsluitend heel lekkere hapjes. Een week lang hield de patholoog ons in spanning over de uitslag. Op vrijdagmiddag kwam de verheugende mail: we hebben Jerka verlost van een goedaardige tumor. Wel een tumor die vaak vroeg of laat kan gaan bloeden en daardoor uiteindelijk toch voor een dodelijke afloop kan zorgen. Jerka kan prima verder zonder milt. Van mij mag ze heel oud worden. Van haar baasjes ook, zeker weten! Mandeguod 47
48 Mandeguod
Mandeguod 49
50 Mandeguod
Mandeguod 51
Advertenties hele pagina halve pagina kwart pagina staand kwart pagina liggend Colofon 180 x 128 mm 128 x 87,5 mm 87,5 x 61,5 mm 128 x 41,25 mm Iedere advertentie heeft standaard een rand. Behalve als het design van de advertentie dit niet toelaat. Aanleveren advertenties en afbeeldingen Aanleveren van een advertentie kan in elk gewenst grafisch formaat zoals bijvoorbeeld BMP, TIFF, JPG, JPEG, PNG, etc. Aanleveren van een advertentie in WORD is ook mogelijk. U loopt dan wel de kans dat er afwijkingen optreden, met name in de fonttypes en fontgrootte. Mandeguod is een uitgave van Doarpsmienskip Mantgum en verschijnt 11 keer per jaar. Doarpsmienskip Mantgum Anne Muller, voorzitter. Dayna de Boer, secretaris. Geert-Jan Goedhart, penningmeester. Roelie Rozenberg, bestuurslid. E-mail: doarpsmienskip@mantgum.com Website: www.mantgum.com Redactie Mandeguod hoofdredacteur (vacature). Frits Sieperda, vormgever. Anna Christien Piebenga eindredacteur en waarnemend hoofdredacteur. Financieel beheer Hotze Bonnema, penningmeester. Bankrekening Mandeguod: NL77 INGB 0005 0727 04 Verslaggevers Siebolt Dijkstra (en korrektor fryske teksten), Lys Scarse, Hette van der Wal. Verspreiding Karelien van Sluis, coördinator. Verspreiding door veel vrijwilligers uit Mantgum. Druk Copy Service Leeuwarden Tarieven Mandeguod www.mantgum.com Jaaradvertentie (binnenwerk) Hele pagina Halve pagina Kwart pagina e 150,e 77,50 e 43,50 Eenmalige advertentie (alleen binnenwerk) Hele pagina Halve pagina Kwart pagina e 24,e 13,e 9,Politie Service Centrum (0900) 88 44 Buurtagent: trinus.hoekstra@friesland.politie.nl © MANDEGUOD Overname van artikelen en foto’s alleen na verkregen schriftelijke toestemming van de redactie van Mandeguod. 52 Mandeguod Verenigingsmededelingen (alleen binnenwerk) Jaarbijdrage Oplage e 26,500 exemplaren. Inleveren kopij, uiterlijk de 15e van elke maand mandeguod@gmail.com. Algemeen Uw bijdrage dient voorzien te zijn van naam, adres en telefoonnummer. De redactie behoudt zich het recht voor om uw tekst te redigeren, zo nodig in te korten of om uw bijdrage eventueel niet te plaatsen. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van stukken die zijn geschreven door niet-redactieleden. e-mailadres mandeguod@gmail.com
1 Online Touch