5|DE AFDELING GERIATRIE Op de afdeling geriatrie worden kwetsbare ouderen opgenomen die meestal kampen met meerdere problemen tegelijk. Dat kunnen lichamelijke klachten zijn zoals uitdroging of longontsteking. Vaak spelen ook psychische problemen mee, zoals een depressie of dementie. Patiënten komen vaak in ernstig verwarde toestand op de afdeling geriatrie binnen. Dit wordt een delirium (of delier) genoemd. Tijdens hun ziekenhuisopname krijgen ouderen te maken met een reeks van stressoren zoals het moeten ondergaan van diagnostische procedures en medische ingrepen, scheiding van de thuissituatie, onduidelijkheid over de diagnose en prognose, de angst voor afhankelijkheid, verlies van autonomie en gebrek aan beheersbaarheid, en de ziekenhuisomgeving die vaak als niet vertrouwd, onpersoonlijk en bedreigend wordt ervaren (McCusker e.a., 2002). Acuut opgenomen ouderen krijgen ongeveer twee keer zo vaak als jongere patiënten te maken met complicaties (Thomas & Brennan, 2000). Ziekenhuisopnames gaan bij oudere patiënten ook altijd gepaard met een hoger risico op (verder) functieverlies, wat vaak resulteert in ongewenste uitkomsten zoals verlies van onafhankelijkheid, opname in een verpleeghuis of zelfs sterfte (Rooij e.a., 2007). In deze situatie hebben kwetsbare ouderen vooral behoefte aan een veilige, vertrouwde en herkenbare omgeving. Personeel speelt hierop in door bijvoorbeeld op elke kamer een kalender op te hangen waar patiënten op kunnen zien welke dag en datum het is. Ondanks een hoge inzet van het personeel zijn ziekenhuizen vaak niet goed ingericht op kwetsbare senioren. Om hier verandering in te brengen zijn diverse concepten voor het creëren van healing environments voor oudere patiënten ontwikkeld. In Nederland wordt bijvoorbeeld sinds 2013 het keurmerk ‘seniorvriendelijk ziekenhuis’ uitgegeven door ouderenorganisatie KBOPCOB. In deze concepten speelt de fysieke omgeving, naast organisatorische en klinische maatregelen een belangrijke rol. De aanwezigheid van groen, in de vorm van planten, (binnen) tuinen is één van de fysieke elementen die kan worden ingezet om tegemoet te komen aan de behoeften van oudere patiënten. Uit een verkennend onderzoek naar natuurbeleving bij ouderen (Diek e.a., 2004) blijkt dat groen in de ouderzorg onder meer kan helpen om: herinneringen op te halen sociale contacten te leggen gevoel van eigenwaarde te geven de zintuigen te stimuleren genezing te ondersteunen 18
19 Online Touch Home