38 ‘We moeten de BOR voorlopig maar even met rust laten’ “Het is een belangrijke regeling, waar we niet aan moeten tornen.” Dat zegt Maarten Merkus, specialist in familiebedrijven en werkzaam bij KPMG Meijburg over de Bedrijfsopvolgingsregeling, kortweg BOR. Critici vinden de BOR te gunstig uitpakken, Merkus waarschuwt voor de gevolgen van een eventuele aanpassing. Door: Henk Poker De Successiewet, die de heffing van schenk- en erfbelasting regelt, kent sinds 2002 de Bedrijfsopvolgingsregeling voor familiebedrijven, kortweg BOR. De BOR is belangrijk voor de continuïteit van familiebedrijven. In de jaren na de invoering zijn regelmatig aanpassingen aan de BOR uitgevoerd. Jarenlang pakte de BOR voor Nederlandse familiebedrijven namelijk ongunstig uit en was er, zeker ten opzichte van andere landen in Europa, absoluut geen sprake van een gelijk speelveld. En dat is er nog steeds niet. “Maar,” zegt Albert Jan Thomassen, directeur van FB Ned, het overkoepelende orgaan voor familiebedrijven, “de Nederlandse overheid heeft wel stappen gezet, waardoor de regeling inmiddels sterk is verbeterd.” Weeffouten “Toch mag de regeling wel wat eenvoudiger,” vult Merkus aan. “Hij is te gedetailleerd, te technisch, daarin is de wetgever doorgeslagen. Ik vind dat fiscaliteit nooit de economie in de weg mag zitten. In de BOR is vooral het voorkomen van misbruik doorgeschoten. Er zitten enkele weeffouten in de regeling die grote gevolgen kunnen hebben.” ‘Van een gelijk speelveld is nog altijd geen sprake’ “Wanneer je bijvoorbeeld een holding hebt met vier bv’s en de opvolger één bv wil afstoten, om zo geld vrij te maken voor investeringen in de drie resterende bv’s, dan loop je het risico voor die ene bv te moeten aftikken. De BOR wordt dan pro NOAB rata teruggenomen. De zogenoemde ‘voortzettingseis’ wordt door de fiscus zo restrictief uitgelegd, dat bedrijfseconomisch gedreven beslissingen worden bemoeilijkt.” Tomassen: “Als we kijken naar de afgelopen vijfentwintig jaar, dan bevonden we ons medio jaren negentig nog in de achterhoede met de BOR. Daar is nu geen sprake meer van. Nederland maakt inmiddels deel uit van de middenmoot, er is al veel verbeterd, maar van een gelijk speelveld is nog altijd geen sprake. Natuurlijk praten we hier op Europees niveau over, maar de lidstaten bepalen hun eigen fiscaal beleid, dus is het lastig om op één lijn te komen. Wel stimuleert de Europese Commissie lidstaten om goede faciliteiten voor bedrijfsopvolging te implementeren, omdat dit van belang is voor een sterke economie.” Onderzoek Jarenlang hing er een negatief beeld rondom de BOR. De regeling zou te gunstig uitpakken voor familiebedrijven. Reden voor KPMG Meijburg om een internationaal onderzoek te doen naar de BOR. “We wilden het fiscale regime voor familiebedrijven in beeld brengen, zonder politiek doel,” geeft Merkus aan. “Wat bij ons eerste onderzoek meteen opviel is dat de wetgeving en het fiscale regime in alle landen die we onderzochten totaal verschillend is. Daarom moesten we toe naar een standaard casus om goed te kunnen vergelijken.” Uit de rapporten die sinds 2014 zijn verschenen, blijkt dat veel landen geen erf- en schenkbelasting kennen. Landen die dat wel hebben, hanteren nagenoeg allemaal een BOR-regeling. Duitsland, Engeland en België, waar we veel zaken mee doen, heffen doorgaans geen belasting wanneer het familiebedrijf overgaat naar de volgende generatie. “Nederland loopt dus zeActiva | Nummer 3 - 2018
39 Online Touch Home