31 omdat het huidige systeem instabiel is. Centrale banken zijn in het huidige systeem verantwoordelijk gemaakt voor de winstgevendheid van banken. Als een bank als ING of ABN AMRO opeens verlies maakt, zijn centrale banken geneigd om in te grijpen om te zorgen dat de bank weer winstgevend wordt. ‘Ondernemers staan op achterstand’ Het creëert een financieel systeem waar marktdiscipline geen plek meer heeft.” Het beleid van de ECB sinds de financiële crisis van 2008 is heel erg gericht geweest op het in stand houden van het bestaande systeem, constateert Van der Linden. “Als jouw analyse is dat het bestaande systeem het probleem is, dan is er in essentie niets veranderd. We zijn meer van hetzelfde gaan doen.” WRR-rapport De voorstellen van Ons Geld voor de hervorming van het geldstelsel omvatten drie punten: publieke geldschepping, het liberaliseren van banken en de introductie van digitaal contant geld. De stichting zet in eerste instantie in op digitaal contant geld, omdat dit politiek het meest haalbaar is. “De WRR heeft in het rapport ‘Geld en schuld’ aangegeven dat ze onze plannen te radicaal vindt, ‘de WRR wil geen experiment met de ruggengraat van de economie’. De WRR geeft wel een aanknopingspunt met een ‘veilige haven’.” Eén van de gedachten is dat je geld kunt opbergen in een digitale kluis of onderbrengen bij een depositobank. Een plek waar je je geld kunt stallen zonder liquiditeits- en kredietrisico. “Hun omschrijving lijkt erg op het idee van digitaal contant geld. Journalisten hebben het idee uitgelegd als een staatsbank.” Van der Linden is het hier niet mee eens: “De essentie van een bank is dat deze leningen verstrekt. Digitaal contant geld kun je ook ‘stil’ laten staan.” NOAB Martijn Jeroen van der Linden Naar aanleiding van het WRR-onderzoek heeft de stichting een onderzoek laten uitvoeren hoe een digitale kluis of depositobank kan worden gerealiseerd binnen het huidige stelsel. “Je kunt een systeem waarbij je de voordelen van contant geld en digitaal giraal geld met elkaar combineert nu gaan ontwikkelen. De inschatting is dat een publieke depositobank het meest haalbaar is. Daar zou je een rekening kunnen openen, die volledig is gedekt met reserves van de centrale bank. Bijvoorbeeld € 10.000. Tegelijkertijd kun je het depositogarantiestelsel met € 10.000 afbouwen.” Van der Linden constateert dat het debat opschuift. “In Zweden heeft de centrale bank als eerste het experiment omarmd, met de e-krona.” ■ Activa | Nummer 2 - 2019 Fotog r a f i e Pau l To lenaa r
32 Online Touch Home