Gratis magazine van uw Service Apotheek Nr. 103 | Winter 2019 | Mentale gezondheid 6 tips Voorkom een winterdip Feiten & Fabels Over psychische aandoeningen Interview Bibian Mentel “ Mensen met een beperking meer zelfvertrouwen geven vind ik mooi!” Boordevol informatie & winacties!
- Advertorial - “ Maak incontinentie bespreekbaar met uw apotheker” Anne-Marie Nijpels | apotheker Service Apotheek Nijpels Apotheker Anne-Marie Nijpels moedigt het bespreken van urineverlies in de apotheek aan. “Met alle kennis, producten en een discrete spreekkamer in huis zijn we er op ingericht om onze klanten goed te adviseren. Urineverlies is een veelvoorkomend probleem, maar met de juiste producten hoeft dit geen belemmering te zijn voor het dagelijks leven. Schaamte speelt vaak een rol. Onterecht, want veel mensen hebben last van incontinentie. Soms heeft het te maken met de medicijnen die iemand slikt, een operatie, een bevalling, of het komt door ouderdom. Wat de oorzaak ook is, vervelend is het wel. We zien veel mensen die het proberen te verhelpen met maandverband, maar dat product is er niet voor bedoeld en werkt dus ook niet naar behoren. Mensen blijven dan thuis zitten, terwijl dat niet hoeft! Ons advies? Maak incontinentie bespreekbaar met uw apotheker. Het is fijn om dit met iemand te bespreken die u kent én die op de hoogte is van uw (medische) achtergrond. Wij adviseren u graag over het juiste product, in onze spreekkamer of telefonisch. Hoe actief en mobiel bent u? Hoe vaak verliest u urine en hoeveel is dit? Allemaal zaken die meespelen bij de keuze van het juiste product. Daarom werken we graag met Attends, ze bieden goede kwaliteit en voor iedere situatie een oplossing. Van inleggers tot broekjes. Vaak krijgt u de producten vergoed van uw zorgverzekeraar. Ook dat zoeken we voor u uit. En we bezorgen ze gewoon bij u thuis als u dat wenst.” Attends: wegnemen van zorgen Ongewenste geurtjes, lekkage, een aangetaste huid en een verband dat zichtbaar is. Dat zijn vaak de zorgen die iemand heeft bij het gebruik van continentiematerialen. Productmanager Joris Logtens ligt toe hoe deze uitgangspunten vorm krijgen in het Attends-assortiment. “Onze producten bevatten absorberende korrels die zijn bewerkt met groene thee om geurtjes op een natuurlijke wijze te neutraliseren. En we gebruiken twee typen materialen die zorgen voor het opnemen en vasthouden van vocht. Wat ik graag benoem? De curly fibers! Dit zijn unieke spiraalvormige vezels die zorgen voor een VAN HEEK MEDICAL 2 Onderdeel van Mosadex Groep lage pH-waarde. Hierdoor tast de urine uw huid minder snel aan. Voor comfort maken we de producten zo dun mogelijk. En maakt u zich geen zorgen om de zichtbaarheid. De vorm van onze producten is aflopend zodat contouren niet zichtbaar zijn in een strakke broek!’’ Joris Logtens | Productmanager continentiezorg Van Heek Medical | Attends Macroweg 10 | 5804 CL Venray T +31 88 220 88 22 | F +31 88 220 88 88 | E info@vanheek.com | www.vanheek.com
Voorwoord • Annelies van Hee-Rijksen Geestelijke problemen? Schaam u niet! Uw lichamelijke gezondheid is van belang, maar het is net zo belangrijk dat u zich geestelijk goed en fit voelt. In de apotheek halen mensen medicijnen op voor een scala aan geestelijke klachten. Dat loopt uiteen van slaapproblemen en piekeren tot schizofrenie of depressie. U staat er niet alleen voor Er is veel schaamte. Ik merk soms dat mensen deze medicijnen vlug en onopvallend ophalen. Dat is nergens voor nodig! Als ik ongemak opmerk, gaan we indien gewenst even samen in een aparte spreekkamer zitten. Zo leren we elkaar ook beter kennen en bouwen we aan vertrouwen, wat extra belangrijk is als je niet goed in je vel zit. “Ook bij vragen over geestelijke problemen en medicijngebruik gaan we graag met u in gesprek!” Annelies van Hee-Rijksen, apotheker bij Service Apotheek Sumatra Therapietrouw en op de juiste manier innemen zijn ook bij medicijnen voor geestelijke aandoeningen belangrijke aandachtspunten. Daarom houden we in ons apotheeksysteem goed bij of de medicijnen op tijd opgehaald of bezorgd worden. Bovendien kijken we of iemand niet te veel medicijnen gebruikt. Signaleren we problemen? Dan bespreken we dat altijd met onze klant en met de voorschrijver, als we daarvoor toestemming hebben. Veel mensen vinden het prettig dat we het medicijngebruik op deze manier in de gaten houden. Ontspanning zoeken Een mentaal probleem kan iedereen overkomen. Zo was ik zelf enige tijd geleden totaal overwerkt. Ik heb toen een aantal weken ziek thuis gezeten. Hoe het nu gaat? Ik heb hulp gehad en met diverse mensen gesproken. Sindsdien probeer ik mijn grenzen beter te bewaken. Ik zeg vaker nee en pak thuis vaker een boek om te ontspannen. Hoe goed bewaakt u uw grenzen? Annelies van Hee-Rijksen 3
Bent u ouder dan 60 jaar of heeft u een verminderde afweer? Dan is er een aanbeveling voor pneumokokkenvaccinatie.1,2 Pneumokok: een bacterie die onder andere bij 60-plussers en mensen met een verminderde afweer kan leiden tot longontsteking, bloedvergiftiging en hersenvliesontsteking.1 Weten of pneumokokkenvaccinatie voor u wordt aanbevolen? Check het op prikwijzer.nl MSD B.V. | Postbus 581 | 2003 PC Haarlem | www.msd.nl | 023-5153153 | info@msd.nl 4 1. Gezondheidsraad. Vaccinatie van ouderen tegen pneumokokken. Den Haag: Gezondheidsraad, 2018; publicatienr. 2018/05. 2. LCI. Pneumokokkenvaccinatie voor ouderen. 2019. NL-PNX-00031 Okt. 2019
Inhoud • Leef! 103 Inhoud 3 Voorwoord Door Annelies van Hee-Rijksen 6 Interview Met Bibian Mentel 9 Thema Een winterdip 10 Interview Met Christiaan Vinkers 14 Feiten & fabels Over psychische aandoeningen 22 Thema Mentale gezondheid 24 Op bezoek In gesprek met apotheker, huisarts en gz-psycholoog 26 Goede doel Alzheimer Nederland 27 Puzzel Puzzel mee en win! 28 Als u het ons vraagt Ons antwoord op de door u gestelde vragen 32 Leestips Doe mee! 35 Dat slikt u toch niet? Mijn medicatiegesprek 10 28 24 32 10 Lees Leef! ook online via serviceapotheek.nl/sa-leef-magazine Kortingsbonnen vindt u in het midden van het magazine. Shop deze korting ook in de webshop van uw Service Apotheek: shop.serviceapotheek.nl. 5 6 9
“Het is belangrijk te leren denken in mogelijkheden in plaats van in beperkingen”
Interview • Bibian Mentel Mensen met een beperking meer zelfvertrouwen geven vind ik mooi! Olympisch kampioen snowboarden Bibian Mentel werd tijdens haar snowboardcarrière zeven keer wereldkampioen en drie keer paralympisch kampioen. Ook leeft ze al twintig jaar met kanker. Nog niet zo lang geleden was ze te zien bij Dancing With The Stars. Hoe lukt het haar om, ondanks haar ziekte, steeds de draad weer op te pakken en positief te blijven? Ze weet het zelf niet eens meer precies, maar minimaal elf keer is de kanker nu teruggekomen. Het begon allemaal in het jaar 2000. Ze snowboardde toen al bij de wereldtop en was klaar om mee te doen aan de Olympische Spelen. Ze dacht last te hebben van een enkelblessure, maar al snel bleek dat er in haar rechterbeen een agressieve tumor zat. Bibian: “Ik werd geopereerd, maar niet veel later bleken er kankercellen in mijn botvlies te zitten. Ik moest kiezen: of opereren met kans op uitzaaiingen of mijn onderbeen laten amputeren. Dat was een ontzettend moeilijke beslissing. Ik koos voor een amputatie.” De draad weer oppakken Na de amputatie leert ze snowboarden met een prothese. “Vier maanden na de operatie reed ik alweer door de sneeuw en kort daarna werd ik kampioen bij de gezonde, niet gehandicapte sporters.” Zelfs toen de kanker steeds terug kwam en ze regelmatig werd geopereerd of bestraald, bleef ze op hoog niveau snowboarden. Opstandig “Na de operatie dachten veel mensen dat ik niets meer kon. Daar werd ik opstandig van. Ik dacht: ‘Dat gaan jullie niet voor mij bepalen!’ Ik ga het eerst uitproberen. En dat heb ik gedaan. In al die jaren ben ik niets, maar dan ook niets tegengekomen wat ik niet kon vanwege het missen van mijn been. Op zoek naar balans Het snowboarden en de wedstrijden gaven me elke keer de kracht om na een behandeling of operatie weer door te gaan. Dat heeft me op de been gehouden. Natuurlijk was dat niet altijd makkelijk; het trainen na een operatie is zwaarder dan ervoor en doet veel pijn. Naast het trainen zorgde ik voor veel rust om te herstellen. Dat was de afgelopen tijd tijdens Dancing With The Stars niet anders. Drie 7
Interview • Bibian Mentel weken voor de liveshow ben ik nog geopereerd. Ze hadden een tumor uit mijn nekwervel gehaald en mijn nek vastgezet. Toch besloot ik er volledig voor te gaan. Twijfels Ik heb ook vaak genoeg getwijfeld. Zoals in 2018, tijdens de laatste Olympische Winterspelen in Pyeongchang. Bij een operatie was een deel van mijn nek vastgezet en een andere wervel deels vervangen. Normaal gesproken staan er vier tot zes maanden voor herstel, maar ik stond acht weken later alweer aan de start. Mijn gevoel: meedoen is belangrijker dan winnen. Maar ik had voorafgaand aan de operatie veel getraind en inmiddels zoveel ervaring met snowboarden dat ik heel goed wist wat ik kon. Het resultaat? Het lukt me om twee gouden medailles te winnen. Echt fantastisch!” Mentelity Foundation Bibian richt in 2002 de Mentelity Foundation op, een stichting die kinderen en jongvolwassenen met een beperking “ In al die jaren ben ik niets tegengekomen wat ik niet kon vanwege het missen van mijn been.” ondersteunt bij het sporten. “Het is belangrijk dat kinderen met een beperking leren denken in mogelijkheden in plaats van in beperkingen. Zo leerde ik een meisje kennen van 24 met een onderbeenamputatie, tegen wie iedereen altijd riep wat ze allemaal niet kon. Tijdens het trainen zei ze in eerste instantie bij elke oefening dat ze dat niet kon. Toen ik het voordeed en ze het probeerde, deed ze alle oefeningen mee! Twee weken later vertelde ze dat ze zelf had geprobeerd om iets uit een hoog kastje te pakken. Voorheen vroeg ze hiervoor altijd hulp. Ze was met haar prothese op een kruk gaan staan en zo was het haar zelf gelukt. Dat ik haar op weg heb kunnen helpen om meer zelfvertrouwen te krijgen vind ik zo mooi! Geen topsport meer In 2018 ben ik gestopt met topsport. Of ik het nu minder druk heb? Zeker niet. Als je aan topsport doet, is alles heel gestructureerd. Je weet precies wanneer je traint, eet en slaapt. Nu zijn de zaken in mijn leven minder geregeld en dat is ook leuk! Ik geef veel lezingen en speeches en werk veel voor de Mentelity-stichting. Pluk de dag Door de laatste operatie in het najaar van 2019 heb ik nu een incomplete dwarslaesie. Mijn rechterbeen kan ik helemaal niet gebruiken, de linker een beetje. Ik hoop dat er meer beweging in mijn benen komt, maar dat is niet zeker. Wat de toekomst verder brengt? Ik leef al twintig jaar met kanker en de laatste tijd steekt de ziekte sneller en vaker de kop op. Ik vind het lastig om ver vooruit te kijken. Voorlopig neem ik elke dag zoals die komt.” Noot: Vlak na dit interview werd er bij Bibian opnieuw een tumor in haar rug ontdekt. We geven tien exemplaren weg! In samenwerking met Uitgeverij Splint Media B.V. Kans maken op een exemplaar van Bibians boek ‘Leef’? Mail dan voor woensdag 1 april 2020 naar E leef@serviceapotheek.nl met als onderwerp ‘Boek Bibian’ of schrijf naar Leef!, postbus 151, 5201 AD ’s-Hertogenbosch, onder vermelding van ‘Boek Bibian’. Vermeld ook uw adresgegevens. De winnaars ontvangen na de sluitingsdatum persoonlijk bericht. ISBN 9789493042001 8 win actie
Thema • Een winterdip Een winterdip Last van vermoeidheid, weinig energie of prikkelbaar? Ongeveer 1,3 miljoen mensen hebben last van een winterdip. Een winterdip is een milde variant van de winterdepressie. Bij een winterdip komen depressie-symptomen als sombere gedachten nauwelijks voor. Wat veroorzaakt een winterdip? De precieze oorzaak van een winterdip is niet bekend, maar het lijkt erop dat een gebrek aan zonlicht een rol speelt. Zonlicht brengt via het netvlies een chemisch proces op gang in de pijnappelklier. Deze klier in de hersenen produceert melatonine. Mensen met een winterdip maken dit slaaphormoon niet alleen 's avonds aan, maar ook overdag. Dit heeft een effect op andere hormonen, wat weer gevolgen heeft voor de eetlust, stemming en het concentratievermogen. Is extra vitamine D nodig bij een winterdip? Vitamine D zal niet helpen bij een winterdip. Wel komt het voor dat mensen die last hebben van een winterdip te weinig zonlicht krijgen en hierdoor te weinig vitamine D aanmaken. Wees dus bij een winterdip wel alert op uw vitamine D-waarde. Klachten winterdip • Vermoeidheid en weinig energie • Veel slapen, maar toch moe wakker worden • Trek in koolhydraten en suikers • Depressief gevoel • Prikkelbaar • Verminderde concentratie • Geen klachten in de lente en zomer TIPS Voorkom een winterdip • Sta op tijd op. • Ontbijt altijd, eten is ook een signaal voor het lichaam om wakker te worden. • Ga in de ochtend naar buiten. Dan zit er meer ‘blauw’ in het licht, dat remt de aanmaak van melatonine. • Sport of beweeg in de buitenlucht. • Pak de fiets in plaats van de auto. • Eet gezond, slik eventueel een multivitamine als aanvulling. 9
Interview • Christiaan Vinkers Zoek je eigen balans Christiaan Vinkers is psychiater en doet onderzoek naar het veelbesproken onderwerp stress. Ook schreef hij het boek ‘Even slikken, de zin en onzin van antidepressiva’. Luister naar uw lichaam Hoe u erachter komt dat u stress ervaart? Luister daarvoor goed naar uw lichaam. Klachten zoals pijn, slecht slapen, prikkelbaarheid en slechte concentratie kunnen wijzen op stress. Bedenk wat die stress kan veroorzaken en pak die oorzaak aan. Het is niet erg om even gestrest te zijn, als u daarna maar zorgt voor voldoende ontspanning. Lanterfanten Goedbedoelde adviezen van anderen zijn vaak geen oplossing. Zoek naar uw eigen manieren om te ontspannen en te ontstressen. Ik zeg vaak tegen mijn patiënten: ‘Maak tijd om te lanterfanten.’ Voor de één betekent dit een filmpje kijken of een boek lezen. Voor de ander is het misschien wel naar buiten gaan of mensen ontmoeten. Onderzoek De ene persoon heeft sneller last van stress dan de ander. Hierbij spelen genetische aanleg, persoonlijkheid en (de mensen in) de omgeving een rol. Maar waarom de één sneller last heeft van stress en iedereen verschillend omgaat met stress, snappen we eigenlijk niet goed. Daar doe ik nu onderzoek naar. 10 Stresspaspoort Met een team van mensen ontwikkelen we een persoonlijk stresspaspoort. In eerste instantie bedoeld voor mensen met angst en depressie. Door iemand te onderzoeken, krijgen we inzicht in de mate waarin iemand stress ervaart en hoe iemand hiermee omgaat. Dit noemen we ook wel veerkracht. Als we dat weten, kunnen we werken aan manieren om iemands veerkracht te vergroten. “Veel mensen komen een depressie met behulp van hun eigen veerkracht weer te boven.” Depressie Naast het stressonderzoek ben ik ook betrokken bij onderzoek naar depressie. Elk jaar maken 800.000 Nederlanders een depressie door. Depressies zijn er in allerlei vormen, van licht tot zwaar. Een behandeling is niet altijd nodig. Veel mensen komen een depressie met behulp van hun eigen veerkracht weer te boven.
“Een leven zonder stress? Dat is onmogelijk. En misschien zelfs wel wat saai?! Zowel te veel als te weinig stress geeft klachten. Te weinig stress zorgt voor een bore-out en te veel stress kan leiden tot een burn-out. Het is continu zoeken naar balans." 11
Interview • Christiaan Vinkers Leef! geeft tien exemplaren weg van ‘Even slikken’. Kans maken op een exemplaar van ‘Even slikken’? Mail vóór woensdag 1 april 2020 naar E leef@serviceapotheek.nl met in het onderwerp enkel de titel ‘Even slikken’, of schrijf naar Leef!, Postbus 151, 5201 AD ’s-Hertogenbosch, onder vermelding van ‘Even slikken’. Vermeld ook uw adresgegevens. De winnaars krijgen na de sluitingsdatum persoonlijk bericht. Onnodige schaamte Er heerst veel schaamte bij mensen met een depressie. Ze schamen zich dat dit hun overkomt, maar wist u dat het nagenoeg altijd een kwestie van pech is? Bijvoorbeeld als iemand iets ergs meemaakt of als het in de familie voorkomt. Depressie? Zoek hulp! Depressies zijn een onderschat probleem. Eén op de drie mensen zoekt geen hulp, terwijl de aandoening goed te behandelen is. Bij een depressie is het belangrijk dat iemand niet te lang met klachten doorloopt. Denkt u dat u depressief bent? Praat er dan over met vrienden en familie en zoek zo nodig professionele hulp via uw huisarts. Antidepressiva Over antidepressiva bestaan helaas veel misverstanden en vooroordelen. Daarom schreef ik het boek ‘Even 12 “Geluk uit een potje? Zo werkt het niet.” slikken, de zin en onzin van antidepressiva’. Wat ik vaak heb gehoord? Dat antidepressiva ‘geluk uit een potje’ zou zijn. Maar zo werkt het niet. Pillen kunnen iemand helpen om zich minder angstig of depressief te voelen, maar maken niet gelukkig. Een behandeling bestaat ook altijd uit een combinatie van pillen en praten (psychotherapie). Voor mensen met ernstige depressies zijn deze medicijnen echt een uitkomst. Eén van mijn patiënten was erg somber, kon niet meer slapen en dacht regelmatig aan de dood. Toen hij de pillen eenmaal slikte en met psychotherapie was begonnen zei hij: “Had ik dit maar jaren eerder gedaan.” Psychiaters, apothekers en huisartsen werken nauw samen. De apotheker geeft een deel van de voorlichting aan patiënten die starten met antidepressiva. Daarnaast werken apothekers ook mee aan onderzoek. Zo is Service Apotheek betrokken bij het OPERA-onderzoek. OPERA-onderzoek: Bij gebruik van antidepressiva is een belangrijke vraag wanneer iemand weer kan stoppen. Dat weten we helaas nog niet goed. In het OPERA-onderzoek volgen we mensen tussen de 18 en 76 jaar met een depressie, die in de afgelopen twee maanden zijn begonnen of gaan starten met de antidepressiva citalopram of sertraline. Meer weten of aanmelden? Zie opera-project.nl of mail naar E opera@vumc.nl win actie
Actie • Geef een boompje Een boompje cadeau voor iedere gelegenheid! Een boom is een geschenk voor het leven. Denk bijvoorbeeld aan een boompje als cadeau bij een geboorte, huwelijk, verjaardag of als bedankje. Bij geefeenboompje.nl kiest u uit verschillende bomen; van appelboom tot olijfboom. De boompjes zijn bij verzending ongeveer 60 cm hoog. U bestelt een boompje gemakkelijk online en het is mogelijk het boompje direct bij de gelukkige thuis te bezorgen. Korting voor Leef!-lezers: Als lezer van de Leef! krijgt u nu 10% korting bij bestelling van een boompje op geefeenboompje.nl. Voer de kortingscode: Leef! in bij het afronden van uw bestelling. Deze actie is geldig tot woensdag 1 april 2020. Kans maken op een gratis boompje? Leef! geeft in samenwerking met geefeenboompje.nl 10x een Gingko Bilobaboompje weg ter waarde van € 22,95. Schrijf vóór woensdag 1 april 2020 naar Leef!, postbus 151, 5201 AD ’s-Hertogenbosch, of stuur een e-mail naar E leef@serviceapotheek.nl en vermeld hierbij enkel ‘geefeenboompje.nl’ in de onderwerpsregel. Vermeld ook uw adresgegevens. De winnaars ontvangen na de sluitingsdatum persoonlijk bericht. 13 win actie
Feiten & fabels • Psychische stoornissen Feiten Fabels & Psychische stoornissen zijn er in allerlei vormen. Hoewel er steeds meer aandacht voor komt, bestaan er toch nog veel fabels. Wat de feiten en fabels over psychische aandoeningen zijn? U leest ze hier. FABEL • Psychische aandoeningen komen niet veel voor Ongeveer één op de vijf Nederlanders heeft op dit moment een psychische aandoening. En ruim 40% van ons krijgt ooit in het leven te maken met (milde) psychische klachten. FEIT • Psychische aandoeningen kunnen gedeeltelijk erfelijk zijn Erfelijke aanleg speelt een rol bij veel psychische aandoeningen. Heeft één van uw ouders een psychische aandoening? Dan loopt u meer risico om deze aandoening ook te krijgen. Goed te voorspellen is het echter niet. 14 FEIT • Het ontstaan van psychische klachten is een wisselwerking van omgeving en genen Aanleg, opvoeding en levenservaringen spelen allen een rol bij het ontstaan van psychische klachten. Is iemand genetisch al gevoelig voor deze klachten? Dan kunnen nare ervaringen, armoede, infectieziektes en leefstijl (ook drugsgebruik en alcohol) een psychische aandoening doen ontstaan of verergeren.
Feiten & fabels • Psychische stoornissen FABEL • FEIT • Mensen met een psychische stoornis zijn arm en minder intelligent Psychische aandoeningen komen voor in alle lagen van de samenleving. Iedereen kan een psychische stoornis ontwikkelen. Dus ook mensen die hoogopgeleid zijn, een goed inkomen hebben of uit een welgestelde familie komen. Wel kan het risico op psychische aandoeningen bij deze groepen lager zijn. Lees hier meer over op pagina 23. Angst, depressie en verslaving zijn de meest voorkomende psychische aandoeningen Percentage van de Nederlandse bevolking dat lijdt aan: 6-10% angststoornissen, depressies of verslaving 5-8% gedragsstoornissen of persoonlijkheidsstoornissen 1-2% eetstoornissen FEIT • Sommige psychische aandoeningen zijn sterker genetisch bepaald dan andere Schizofrenie en manische depressiviteit bijvoorbeeld zijn in hogere mate erfelijk dan depressie en angststoornissen. Bij deze laatste twee spelen omgevingsfactoren een grotere rol. 0,5-1,5% bipolariteit 0,4% psychosegevoeligheid FABEL • Besteed geen aandacht aan psychische klachten; het is aanstellerij FABEL • Een psychische stoornis gaat niet over Een psychische stoornis is niet per definitie voor altijd. Met sommige stoornissen worden mensen geboren, zoals AD(H)D, autisme of een bipolaire stoornis. Deze zijn te behandelen met medicijnen en therapie, maar gaan niet over. Psychische problemen zoals een eetstoornis of een depressie kunnen voorbij gaan. De kwetsbaarheid voor het opnieuw ontstaan blijft. Onderschat psychische klachten niet! Psychische problemen zijn echte ziektes, geen aanstellerij. Negeren werkt vaak averechts: het verwaarlozen van een ziekte leidt tot verergering, niet tot verbetering. Bespreek problemen met de huisarts. Hij of zij verwijst door indien nodig. FEIT • Ruim 40% krijgt ooit in het leven te maken met (milde) psychische klachten 15
EEN BETER LEVEN VOOR EEN GEVOELIGE HUID SCIENCE MICROBIOME NIEUW BODYLOTION VOOR DROGE, ECZEEMGEVOELIGE HUID LIPIKAR BAUME AP+M VOOR EEN MICROBIOOM IN BALANS. KALMEERT DIRECT. VERMINDERT JEUK. 16
SAM Vitamine-D3 10 mcg kauw Speciaal voor u! 10 • Verhoogt de opname van calcium in de botten. • Draagt bij aan het behoud van sterke botten en tanden. • Ondersteunt het immuunsysteem. • In strips verpakt; hygiënisch en makkelijk mee te nemen. • Kauwtabletten met tuttifruttismaak. k15%orting Geldig t/m 31 maart 2020 SAM Vitamine-D3 20 mcg • Verhoogt de opname van calcium in de botten. • Draagt bij aan het behoud van sterke botten en tanden. • Ondersteunt het immuunsysteem. • In strips verpakt; hygiënisch en makkelijk mee te nemen. • 90 tabletten. k15%orting Geldig t/m 31 maart 2020 SAM Siropen SAM Siropen voor keel en luchtwegen. • Boordevol pure en natuurlijke ingrediënten. • Zonder medicinale toevoegingen. • Oud-Hollandse smaken. • Verlicht de luchtwegen en verzacht de keel. 10%korting Geldig t/m 31 maart 2020 SAM Hoestpastilles • Weldadig en verzachtend voor keel en luchtwegen. • Verfrissend. • Samengesteld en bereid volgens traditioneel apothekersrecept. • Mild en goed van smaak. €2,00 Nu voor Geldig t/m 31 maart 2020 SAM Dag- en nachtcrème In de wintermaanden is huidverzorging extra belangrijk. Door kou en droge lucht heeft de huid meer verzorging nodig. SAM Dag- en nachtcrème helpt bij het ondersteunen van de huid. • Vochtinbrengende crème met avocado en aloë vera. • Voor een intensieve verzorging van de huid. • Vitaliserend. • Ondersteunt de elasticiteit van het bindweefsel. €6,95 Nu voor Geldig t/m 31 maart 2020 Kortingsbonnen
SAM Vitamine-D3 10 mcg kauw Heeft u nog vragen? Stel ze aan uw Service Apotheker! Algemene voorwaarden: • Geldig t/m 31 maart 2020 • Maximaal 1 voucher per persoon • Niet inwisselbaar voor geld • Deze voucher is niet geldig in combinatie met andere promoties en/of acties • Enkel in te leveren bij een Service Apotheek Belangrijke informatie De Gezondheidsraad adviseert de volgende groepen dagelijks extra vitamine D in te nemen. Ouderen vanaf 70 jaar, vrouwen vanaf 50 jaar, mensen met een donkere huidskleur en/of onvoldoende blootstelling aan de zon, zwangere vrouwen en kinderen van 0 - 4 jaar. SAM Vitamine-D3 20 mcg Heeft u nog vragen? Stel ze aan uw Service Apotheker! Belangrijke informatie De Gezondheidsraad adviseert alle mensen vanaf 70 jaar 20 microgram vitamine D per dag extra in te nemen. Algemene voorwaarden: • Geldig t/m 31 maart 2020 • Maximaal 1 voucher per persoon • Niet inwisselbaar voor geld • Deze voucher is niet geldig in combinatie met andere promoties en/of acties • Enkel in te leveren bij een Service Apotheek SAM Siropen Heeft u nog vragen? Stel ze aan uw Service Apotheker! Algemene voorwaarden: • Geldig t/m 31 maart 2020 • Maximaal 1 voucher per persoon • Niet inwisselbaar voor geld • Deze voucher is niet geldig in combinatie met andere promoties en/of acties • Enkel in te leveren bij een Service Apotheek Verkrijgbaar in vier smaken: • Honing- & Tijmsiroop • Althea - & Tijmsiroop • Tijmsiroop • Dropsiroop Vragen over allergie en gebruiksinstructies? Vraag het uw apotheker. SAM Hoestpastilles Heeft u nog vragen? Stel ze aan uw Service Apotheker! Service Apotheek Hoestpastilles bevatten geen kleurstoffen en zijn glutenvrij. Let op: niet geschikt voor kinderen onder de 6 jaar. Algemene voorwaarden: • Geldig t/m 31 maart 2020 • Maximaal 1 voucher per persoon • Niet inwisselbaar voor geld • Deze voucher is niet geldig in combinatie met andere promoties en/of acties • Enkel in te leveren bij een Service Apotheek Heeft u nog vragen? Stel ze aan uw Service Apotheker! SAM Dag- en nachtcrème Gebruik • Breng de crème gelijkmatig aan op de huid. • Regelmatig gebruik leidt tot een fluweelzachte en gladde huid. Algemene voorwaarden: • Geldig t/m 31 maart 2020 • Maximaal 1 voucher per persoon • Niet inwisselbaar voor geld • Deze voucher is niet geldig in combinatie met andere promoties en/of acties • Enkel in te leveren bij een Service Apotheek De SAM Dag- & nachtcrème is geschikt voor alle huidtypen en is vrij van parabenen. Shop deze korting ook in de webshop shop.serviceapotheek.nl
SAM (Vaseline) Cetomacrogolcrème FNA Speciaal voor u! 10 (Vaseline) Cetomacrogolcrème gebruikt u bij verschijnselen van (erg) droge huid. Klachten zoals jeuk, schilfering, kloven en branderige plekken verminderen. Andere klachten, zoals eczeem verergeren minder snel. Smeer de crème zo vaak u wilt, bij voorkeur minstens tweemaal per dag. 10%korting Geldig t/m 31 maart 2020 SAM Keelzuig tabletten SAM Keelzuig bevat onder meer vlierbes, vitamine C en zink. Vlierbes versterkt het immuunsysteem. Het helpt om vrijer te ademen door de neus en houdt uw keel schoon. De ingrediënten vitamine C en zink ondersteunen het immuunsysteem en de lichaamseigen afweer. €4,50 Nu voor Geldig t/m 31 maart 2020 SAM Vitamine-C 500 mg Service Apotheek Vitamine-C 500 mg is van belang voor het zenuwstelsel, helpt bij vermoeidheid en ondersteunt energieniveau. €6,00 Nu voor Geldig t/m 31 maart 2020 NIEUW PROBEER NU ATOPICONTROL ANTI-JEUK SPRAY zenuwen Blijf MetaRelax® spanning drukte Stressmomenten? . 1 € 2,50 KORTING* op Eucerin AtopiControl Anti-Jeuk spray Geldig t/m 31 maart 2020 *Niet geldig in combinatie met andere lopende acties. Nu 15% korting* 1MetaRelax® bevat folaat. *Geldig t/m 31 maart 2020 Kortingsbonnen
SAM (Vaseline) Cetomacrogolcrème FNA Heeft u nog vragen? Stel ze aan uw Service Apotheker! Algemene voorwaarden: • Geldig t/m 31 maart 2020 • Maximaal 1 voucher per persoon • Niet inwisselbaar voor geld • Deze voucher is niet geldig in combinatie met andere promoties en/of acties • Enkel in te leveren bij een Service Apotheek • Verzacht en beschermt. • Te gebruiken door mensen met een droge huid, eczeem, jeuk, psoriasis of aambeien. • Effect binnen paar dagen. • Bevat geen parfum. • In handige tube. Heeft u nog vragen? Stel ze aan uw Service Apotheker! SAM Keelzuig tabletten • Houdt de keel schoon. • Ondersteunt het immuunsysteem. • Op basis van vlierbes, vitamine C en zink. • Gezoet met stevia en xylitol. Algemene voorwaarden: • Geldig t/m 31 maart 2020 • Maximaal 1 voucher per persoon • Niet inwisselbaar voor geld • Deze voucher is niet geldig in combinatie met andere promoties en/of acties • Enkel in te leveren bij een Service Apotheek SAM Vitamine-C 500 mg Heeft u nog vragen? Stel ze aan uw Service Apotheker! • Ondersteunt het immuunsysteem. • Draagt bij aan het behoud van gezonde cellen en weefsels. • In strips verpakt: hygiënisch en makkelijk mee te nemen. Algemene voorwaarden: • Geldig t/m 31 maart 2020 • Maximaal 1 voucher per persoon • Niet inwisselbaar voor geld • Deze voucher is niet geldig in combinatie met andere promoties en/of acties • Enkel in te leveren bij een Service Apotheek Heeft u nog vragen? Stel ze aan uw Service Apotheker! Algemene voorwaarden: • Geldig t/m 31 maart 2020 • Maximaal 1 voucher per persoon • Niet inwisselbaar voor geld • Deze voucher is niet geldig in combinatie met andere promoties en/of acties • Enkel in te leveren bij een Service Apotheek Verminder t het jeukerig gevoel Verlicht & verkoelt Hydrateer t VERMINDERT JEUKERIG GEVOEL BINNEN 60 SECONDEN TOT 6 UUR LANG Heeft u nog vragen? Stel ze aan uw Service Apotheker! Stressmomenten? Blijf MetaRelax® 1 . MetaRelax® Algemene voorwaarden: • Geldig t/m 31 maart 2020 • Maximaal 1 voucher per persoon • Niet inwisselbaar voor geld • Deze voucher is niet geldig in combinatie met andere promoties en/of acties • Enkel in te leveren bij een Service Apotheek is een compleet magnesiumcomplex te gebruiken: - bij stressmomenten (folaat) - bij vermoeidheid (folaat, magnesium, vit. B1, B6, B12) - ter ondersteuning van de spieren (magnesium) Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat het gebruikte magnesiumzout, nl. magnesiumglycerofosfaat, uitstekend verdragen wordt in maag en darm. MetaRelax® bevat ook vitamine D. 1MetaRelax® bevat folaat. Shop deze korting ook in de webshop shop.serviceapotheek.nl
Advertorial KORT LONTJE? MOE? CHAGRIJNIG? Wij vroegen aan zo'n 4.700 Nederlanders hoe het zit met hun stressgevoelens. Hieruit bleek dat zo'n 9 van de 10 Nederlanders wekelijks één of meerdere keren gevoelens van stress heeft. En jij? Welke natuurlijke ingrediënten helpen in tijden van stress? Dat zijn er eigenlijk meerdere. Valeriaan is een van de bekendste. Een plant met werkstoff en die lichaam en geest tot rust helpen te komen bij stressmomenten of -periodes. Ook de passiebloem en de citroenmelisse hebben rustgevende eigenschappen en ondersteunen zo bij innerlijke onrust en periodes van stress of spanning. Soms vind je deze 3 planten zelfs gecombineerd in een product, zoals in de Passifl ora Rustgevend Extra Sterk tabletten van A.Vogel. Iris, A.Vogel gezondheidsdeskundige Top 3 signalen stress-situaties Prikkelbare gevoelens (70%) Vermoeid gevoel (64%) Emotionele gevoelens (44%) OEPS! 21% probeert tot rust te komen door alcohol te drinken of te roken 25% heeft meer zin om te eten Gênante stressmomenten! ik ben ooit vol tegen een lantaarnpaal gereden • ik liep met m’n jurk binnenstebuiten rond • ik schonk koffi e in en zette het daarna in de koelkast • ik stuurde mijn kinderen op zaterdag naar school • ik liep de winkel uit zonder te betalen • ik liep als vrouw het herentoilet binnen Zennnnn… Zo'n 90% van de Nederlanders ervaart wekelijk keren gevoelens van stress* . Werk staat met stip op nummer stip op nummer 1 en de fi nanciële van de oorzaken, gevolgd door de kinderen en de fi situatie. Wat we doen, als we stress voelen? Piek uitstellen en ruziemaken vooral.* Pieken, dingen situaties is helaas niet altijd zomaar weg te nemen. Maar wat je wel kunt doen is kijken of er iets is door je er wat rustiger mee om kunt gaan. W is prettig voor je lichaam én je geest. Passifl or Rustgevend Extra Sterk kan daarbij ondersteunen. Het helpt lichaam en geest namelijk tot rust te komen in drukke, spannende periodes.1,2,3 s is Wt dat ora eunrust *Bron: A.Vogel enquête naar gevoelens van stress, i.s.m. Snippet Media uitgevoerd onder 4698 respondenten 1passiebloem 2 citroenmelisse 3 valeriaan. KOAG/KAG-nummer: 11-0718-1021 Beoordeeld met een 8,8 De oorzaak nemen. k YES! Dit zijn gezonde tips om stressgevoelens te verminderen Wandelen (34% doet dit al) Sporten (20%) Ontspanningsoefeningen als mediteren (17%) 66% noemt het werk als belangrijkste bron van stressgevoelens*
Thema • Mentale gezondheid Mentale gezondheid Een gezonde geest is net zo belangrijk als een gezond lichaam. Wanneer is iemand mentaal gezond? En hoe uit psychische ongezondheid zich? 22
Thema • Mentale gezondheid Mentale fitheid Een psychisch gezond mens voelt zich in principe tevreden, kan genieten, denkt positief, gaat goed om met tegenslagen en is tevreden met zijn sociale relaties. Wilt u uw mentale fitheid trainen? Dat kan! Net als bij het vergroten van de lichamelijke fitheid vergt dit wel oefening en discipline. Wij hebben de volgende tips voor u: • Leef met een missie • Denk positief • Zorg voor vriendschap • Pak problemen aan • Stel doelen • Leef bewust • Pieker niet • Leef gezond Hoe psychisch gezond zijn wij Nederlanders? Bijna 89% van de Nederlanders van 12 jaar en ouder voelt zich psychisch gezond. Geslacht, leeftijd, alleenstaand of niet en opleidingsniveau zijn van invloed. Interessant feitje: mannen, mensen met een partner en hoger opgeleiden zijn gemiddeld psychisch gezonder dan vrouwen, alleenstaanden en lager opgeleiden. Met de leeftijd neemt het aantal personen met psychische klachten toe. Uitzondering hierop is de leeftijdsgroep tussen 65 en 74 jaar; hier daalt het aantal juist. Mannen, mensen met een partner en hoger opgeleiden zijn gemiddeld psychisch gezonder dan vrouwen, alleenstaanden en lager opgeleiden. Hoe uit psychische ongezondheid zich? Op verschillende manieren! U kunt zich bijvoorbeeld down voelen, stress of angst ervaren of zenuwachtig zijn. Maar ook lichamelijke klachten hebben soms een psychische oorzaak. De ernst van psychische klachten kan variëren van af en toe lichte klachten tot een gediagnosticeerde psychische stoornis. Denk hierbij aan een angststoornis of stemmingsstoornis. Dit hangt onder meer af van de mate waarin de klachten iemand belemmeren in het dagelijks leven. Lichaam en geest Lichaam en geest vormen één geheel. Ze beïnvloeden elkaar. Heeft u bijvoorbeeld altijd pijn? Dan kunt u angstig of somber worden. En ook omgekeerd. Angst of somberheid kan lichamelijke pijn tot gevolg hebben. Last van dagelijkse problemen zoals financiële onrust of drukte op het werk? Stress en overbelasting kunnen lichamelijke klachten geven. Wanneer lichamelijke klachten niet te verklaren zijn door een ziekte of lichamelijke oorzaak, dan noemen artsen dit SOLK (Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten). Ook al is de oorzaak onduidelijk, de lichamelijke klachten zijn echt en kunnen veel last geven. Gelukkig is er tegenwoordig meer bekend over SOLK. Kijk voor meer informatie op onbegrepenklachten.info. Bent u mentaal fit? Doe de test op mentaalvitaal.nl/testmentalefitheid. Dip of depressie? We gebruiken de termen vaak door elkaar maar ze betekenen niet hetzelfde. Een depressie is meer dan een dip. Met deze test krijgt u een beeld of er sprake kan zijn van een depressie: mentaalvitaal.nl/depressietest. 23
Op bezoek • In de apotheek In gesprek met... Kirsten van Biert-van Norel is apotheker bij Service Apotheek Schuilenburg. Zij werkt intensief samen met de huisarts en psycholoog om het medicatiegebruik bij mensen met mentale problemen goed in kaart te brengen. “Hoe ik als apotheker met mensen in gesprek raak over mentale problemen? Dat verschilt. Gebruikt er iemand antidepressiva? Dan kan er bijvoorbeeld sprake zijn van een depressie, angst of chronische pijn. Soms krijg ik vragen over slapeloosheid. Afhankelijk van de klachten adviseer ik dan bijvoorbeeld het gebruik van valeriaan. Vorige week nog sprak ik iemand met overgangsklachten. Haar klachten bleken toen niet zozeer door de overgang te komen, maar door mentale problemen. Pillen zijn lang niet altijd nodig! Een gesprek was in dit geval genoeg. “Samen voorkomen we dat mensen langdurig medicijnen gebruiken met onvoldoende effect.” 24 Intensieve samenwerking Laatst vertelde huisarts Van den Brink mij over een patiënt die niet goed op medicatie reageerde. Vervolgens besprak ik deze patiënt samen met haar en psycholoog Candan. Ik stelde voor om gebruik te maken van farmacogenetica. Een methode die we in uitzonderlijke situaties inzetten. Via speeksel of bloedonderzoek brengen we iemands DNA in kaart. Hierdoor kunnen we voorspellen hoe iemand op bepaalde medicatie reageert. Zo nodig passen we dan de medicatie of de dosis aan of stappen we over naar een ander medicijn. In het geval van deze patiënt bleek dat hij beter zou reageren op andere medicatie. Maximaal effect Gezamenlijk patiënten bespreken heeft een groot voordeel. We voorkomen dat mensen medicijnen gebruiken die mogelijk niet werken met soms de nodige bijwerkingen. Dat is vervelend en doodzonde bovendien! Ook helpt het om te signaleren of iemand medicijnen gebruikt die niet (meer) nodig zijn. Zo kwamen we laatst in een gezamenlijk consult met de huisarts tot de conclusie dat de medicatie van een mevrouw kon worden afgebouwd. Ze doet dit nu op haar eigen tempo en wordt hierbij begeleidt door de apotheker en huisarts. Ze is hier heel tevreden over.”
Op bezoek • In de apotheek Candan Aydemir is als gz-psycholoog aangesloten bij SpecialistenNet Psychologie. Haar praktijk is onder andere gevestigd in Gezondheidscentrum Schuilenburg. Met apotheker Van Biert-van Norel en huisarts Van den Brink heeft ze een intensieve samenwerking. Kirsten van Biert-van Norel, huisarts Van den Brink, Candan Aydemir “Ik was meteen enthousiast toen Kirsten met het idee kwam om als apotheker, huisarts en psycholoog op een andere, nog intensievere manier samen te werken. Omdat we met zoveel verschillende disciplines samen in een gebouw zitten, zijn de lijntjes heel kort. Afgestemde zorg Ik versterk als psycholoog de geestelijke gezondheidzorg (ggz) in de huisartsenpraktijk. De stap om naar een psycholoog te gaan, is voor sommige mensen best groot. Maar omdat we samen onder één dak zitten, is die stap makkelijker te zetten. Regelmatig neemt de “Door de intensieve samenwerking leveren we continu zorg op maat.” apotheker of de huisarts deel aan het gesprek met een cliënt en bespreken we gezamenlijk het behandelplan. Zo stemmen we de zorg goed op elkaar af. Maatwerk Ik help voornamelijk mensen met angst- en paniekstoornissen, depressiviteit en traumaverwerking. Bij een aantal van mijn cliënten met een depressie rees het vermoeden dat de medicatie niet goed werkte. Kirsten opperde om daarvoor farmacogenetica in te schakelen. Ieder lichaam is uniek en reageert weer anders. Het is mooi dat we de werking van medicijnen tegenwoordig kunnen onderzoeken. Elkaar versterken We komen nu regelmatig samen om cliënten te bespreken. En omdat een ieder de situatie vanuit haar eigen discipline bekijkt, versterken we elkaar. Dit heeft ook als voordeel dat iemand niet steeds opnieuw zijn verhaal hoeft te doen en dat we iemand beter kunnen begeleiden. Door de intensieve samenwerking leveren we continu zorg op maat.” 25
Rubriek • Goede doel In 2020 puzzelt u voor Alzheimer Nederland Vier keer per jaar maakt u via de puzzel in Leef!-magazine kans op mooie prijzen. En tegelijkertijd steunt u hiermee het goede doel. Meer weten over Alzheimer Nederland? Kijk op alzheimer-nederland.nl. Gerjoke Wilmink Met ruim 465 aangesloten apotheken staat Service Apotheek letterlijk ‘midden’ in de samenleving. We voelen ons betrokken bij de wereld om ons heen. Onze missie is met een veilige en effectieve medicijnbehandeling op maat de gezondheid van patiënten te verbeteren. Maar ook op andere vlakken dragen we graag ons steentje bij. In 2020 is het goede doel Alzheimer Nederland. Directeur Gerjoke Wilmink stelt Alzheimer Nederland aan u voor. Alzheimer Nederland Vroeg of laat krijgt iedereen op een of andere manier te maken met dementie: als patiënt, mantelzorger of binnen de familie- en vriendenkring. Momenteel hebben zo’n 280.000 mensen in Nederland deze ziekte waarbij de hersenen informatie niet goed meer kunnen 26 verwerken. Verwacht wordt dat het aantal mensen met dementie de komende decennia verdubbelt naar een half miljoen. Impact “Dementie is een nare ziekte”, zegt Gerjoke Wilmink. “Net als alle andere medewerkers en vrijwilligers van Alzheimer Nederland zet ik me met hart en ziel in voor onze organisatie. Ik weet wat de impact van de ziekte is. Mijn moeder had dementie. “Je verliest jezelf en elkaar" De ziekte zorgt ervoor dat je jezelf verliest en elkaar. Mijn moeder realiseerde zich wel dat er iets was, maar kon dat niet meer onder woorden brengen. Het was heel verdrietig om te zien hoe ze soms naar haar hoofd wees en vroeg: Wanneer gaat dit over?’’ Wetenschappelijk onderzoek Er zijn al veel stappen gezet binnen het wetenschappelijk onderzoek naar dementie. Zo kan de diagnose inmiddels exacter en eerder worden gesteld. Maar er moet nog meer worden geïnvesteerd in onderzoek. Totdat dementie voorkomen of genezen kan worden, maakt Alzheimer Nederland zich sterk voor het verbeteren van de levenskwaliteit van mensen met dementie en hun omgeving. Bijvoorbeeld door het geven van voorlichting - onder meer via het platform dementie.nl - het bieden van ondersteuning, het opkomen voor betere zorg en het financieren van wetenschappelijk onderzoek. “Veel te doen, daarom zijn we zo blij met uw bijdrage!”
Puzzel • Win! Win! 3x kans op een Noordzee Arrangement in Hotel Zuiderduin! TUK OP GEVARIEERD DOORHALEN GOKBEWIJS ZEULEN NOOT BODEMBEDEKKING 7 VOOR EEN DIERENHOK DAAR ONDERGANG FAMILIELID SLAGADER VERENIGDE STATEN GASTE HOOFDDEKSEL 5 OVERGESPEELDE BAL TAFELGAST AFSLAGPLAATS BIJ GOLF TIJDVAK ZOT 3 LOSLIPPIG PERSOON VERTRAGING BLOEM INSECT BESTUUR6 BARE SLEE AM. STAAT TOUW KLEUR IK IDEE KORENHALM GRASLAND HALT! DIERENGELUID HECTARE THEATERRANG 2 DUS SPRAKELOOS MANNETJESVARKEN © DENKSPORT PUZZELBLADEN Breng de letters uit de genummerde vakjes naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk. 1 2 3 4 5 6 7 8 VOEGWOORD WINDVRIJE KANT KLUWEN KLUITENBREKER PAPEGAAI GETIJ ZANGNOOT 4 PAARDENSLEE NOOT LATER SEINTAAL MAK GEESTELIJKE 8 OEFENSTUK VROLIJK DE EDELEN MIJ PLUS VERWAAND RESERVOIR VOORSLUITING IN EEN BROEK RONDHOUT INGANG 1 TENDENS RUK Los het Zweedse raadsel op. De letters in de genummerde vakjes vormen de oplossing. Die oplossing kunt u vanaf woensdag 1 januari t/m dinsdag 31 maart 2020 doorbellen via: 0909 – 501 01 99 (€ 1,30 ct. per gesprek). De meeropbrengst is bestemd voor Alzheimer Nederland. Uitwaaien op het strand Maak kans op een Noordzee Arrangement Geniet in Egmond aan Zee van het strand, de duinen en het gezellige dorp, maar ook van het geheel vernieuwde Hotel Zuiderduin. Het hotel biedt alles wat u nodig heeft voor een heerlijk ontspannen verblijf. Ontdek de vele faciliteiten, zoals de brasserie, bowlingbaan, pub, zwembad en de uitgebreide beauty & spa met sauna’s en baden. Maak kans op twee overnachtingen voor twee personen, inclusief ontbijt en gratis gebruik van sauna’s en het zwembad. www.zuiderduin.nl 27
Apothekerspost • Als u het ons vraagt Als u het ons vraagt In deze rubriek leest u het antwoord op een selectie van aan ons gestelde vragen. Meer weten? Of een persoonlijk advies? De apothekers en apothekersassistenten van uw Service Apotheek beantwoorden uw vragen graag aan de balie. Wist u dat u ook een afspraak kunt maken voor een rustig gesprek in de spreekkamer? Sinds ik medicijnen gebruik, ben ik aangekomen. Hoe kan dit? Olga van Vemde | apotheker Apotheek Epe in Epe Er zijn verschillende oorzaken voor gewichtstoename door medicijnen: • Uw lichaam houdt vocht vast door het medicijn. Dit merkt u bijvoorbeeld doordat uw enkels en onderbenen zijn opgezet. Dit is meestal niet schadelijk en gaat over als u stopt met het medicijn. Prednison en de anticonceptiepil kunnen dit effect hebben. • U heeft een sterkere eetlust door het medicijn. Bepaalde medicijnen hebben invloed op het gevoel van honger en verzadiging, bijvoorbeeld antidepressiva. Mariëlla de Rooij-Duran | apotheker Apotheek Pendrecht in Rotterdam • U heeft meer dorst door het medicijn. Met name het medicijn lithium kan dit als bijwerking hebben. Drinkt u hierdoor veel calorierijke dranken? Dan kunt u aankomen. • Uw schildklier of stofwisseling werkt langzamer door het medicijn. Hierdoor krijgt uw lichaam meer tijd om voedingsstoffen op te nemen en vast te houden, met gewichtstoename als gevolg. Bepaalde antipsychotica en diabetesmedicijnen kunnen dit veroorzaken. Jeroen Mentink | apotheker Apotheek Borrendamme in Zierikzee Denkt u dat u bent aangekomen door een medicijn dat u inneemt? Bespreek dit met uw Service Apotheker. Stop nooit zonder overleg met een medicijn! 28
Apothekerspost • Als u het ons vraagt Ik hoest veel, waarbij veel slijm meekomt. Wat adviseert u? Als er veel slijm omhoog komt bij het hoesten, dan heeft de hoest een functie en mag u deze niet onderdrukken. Een hoestprikkeldempend middel zoals noscapine is dan niet geschikt. Een verzachtend middel met honing, althea of tijm is in dit geval de beste keuze én veilig. Slijmoplossende middelen zoals broomhexine en acetylcysteïne raden we tegenwoordig niet meer aan bij een gewone slijmhoest omdat er geen effect is aangetoond. Waarom zou ik me als 60-plusser laten vaccineren tegen pneumokokken? De pneumokok is een bacterie die oor- en longontsteking kan veroorzaken, maar ook bloedvergiftiging en hersenvliesontsteking. Elk jaar krijgen ongeveer 10.000 mensen in Nederland een infectie met een Mag ik alcohol drinken als ik antidepressiva gebruik? U mag in principe alcohol drinken wanneer u een antidepressivum gebruikt, maar wel met mate. Houd er rekening mee dat alcohol de versuffende werking van antidepressiva versterkt. U kunt daarom beter in plaats van de maximaal toegestane hoeveelheid, helemaal geen alcohol drinken wanneer u deelneemt aan het verkeer of werkzaamheden uitvoert waarbij alertheid nodig is. Dit geldt ook als u al gewend bent aan het antidepressivum en u zich minder suf voelt. Bovendien heeft alcohol een negatieve invloed op de depressie. Met name de volgende dag kunnen de klachten verergeren. Probeer daarom weinig tot geen alcohol te drinken. pneumokokkenbacterie. Ongeveer 2.500 patiënten per jaar worden met ernstige pneumokokkenziekte (bloedvergiftiging of hersenvliesontsteking) in het ziekenhuis opgenomen. Van die 2.500 patiënten overlijden er ongeveer 300 en hebben 75-100 patiënten ernstige blijvende klachten. De ziekte komt het meest voor bij kinderen onder de twee jaar én bij mensen van 60 jaar en ouder. Een vaccinatie tegen pneumokokkenziekte beschermt u tegen deze bacterie. Inenting is voor ouderen nu nog op eigen kosten, maar vanaf het najaar van 2020 niet meer. Alle volwassenen van 60, 65, 70 en 75 jaar oud ontvangen dan eens in de vijf jaar een uitnodiging van hun huisarts voor een pneumokokkenvaccinatie. 29
Service Apotheek • In het zonnetje Bloemetje Het bloemetje gaat deze keer naar Service Apotheek Dr. de Haan. Mevrouw Bender uit Amsterdam biedt het bloemetje aan. Waarom verdient deze apotheek een bloemetje? Mevrouw Bender geeft zonder aarzelen antwoord! “De sfeer in de apotheek is prettig en de medewerkers staan mij vriendelijk en professioneel te woord. Er is altijd ruimte om vragen te stellen. Ik merk gewoon dat zij echt oog hebben voor de mens.” Wat vindt het apotheekteam van de actie? Apotheker Van Witsen: “Wij vinden het heel bijzonder dat mevrouw ons hele team in het zonnetje zet. Echt een mooie verrassing. Juist omdat Het apotheekteam van Service Apotheek Dr. de Haan. Stressmomenten? Blijf MetaRelax® 1 . zenuwen spanning drukte Diagnose kanker? Voor iedereen die de diagnose kanker krijgt is er de Kikkeropfleurdoos. Met praktische informatie, tips van lotgenoten, ervaringen en adviezen van medepatiënten en een leuke verrassing. Meer informatie en de aanvraagkaart vindt u op www.kikkeropfleurdoos.nl. Met een ingevulde aanvraagkaart haalt u de doos gratis op in een Service Apotheek. 1MetaRelax® bevat folaat. er in deze tijd ook veel zaken spelen waar wij zelf weinig aan kunnen doen, zoals het medicijntekort. We doen altijd ons best het zo goed mogelijk voor onze patiënten te regelen en dan is het extra fijn dat dit op deze manier wordt gewaardeerd! Wij werken als een hecht team voor onze patiënten. Dat maakt het werk ieder dag nóg leuker. Een onsje lof weegt toch meer dan een kilo kritiek. Dat geldt voor het contact met patiënten, maar ook onderling natuurlijk. Kleine gebaren en complimentjes doen al heel veel op de werkvloer. En dan zo’n mooi gebaar... dat maakt ons trots!” 30
Colofon Aan dit nummer werkten mee Bibian Mentel, Annelies van Hee-Rijksen, Christiaan Vinkers, Olga van Vemde, Mariëlla de Rooij-Duran, Jeroen Mentink, Kirsten van Biert-van Norel, Candan Aydemir, huisarts Van den Brink, Taco van Witsen en het apotheekteam van Service Apotheek Dr. de Haan, Mevr. Terpstra-Suk, Mevr. Bender, Dhr. Dijkstra, Gerjoke Wilmink, Alzheimer Nederland, Carmen, Lolita Havinga, Karen Höhner, Bianca ten Velde, Emma Vogels, Marleen Jansen, Nanne Oomkens, Marloes Dielis, Anita Kranenbarg, Gemma Jonkers, Josien Profijt en Volle Maan. Bijzondere bezorger 80 jaar. Hoe bijzonder is het als je dan nog aan het werk bent? De bezorger van Service Apotheek De Hertog, meneer Dijkstra uit Franeker, is onlangs 80 jaar geworden. Nog steeds stapt hij met positieve energie de auto in om medicijnen bij de patiënten thuis te bezorgen. Als blijk van waardering ontvangt meneer Dijkstra een oorkonde van Service Apotheek én een attentie van mevrouw Terpstra-Suk, één van de cliënten waar Dijkstra regelmatig komt. Hoe vindt u het om in het zonnetje gezet te worden? Meneer Dijkstra: “Het is voor mij een grote verrassing! Ik had er geen idee van. Heel bijzonder dat mensen de moeite doen en het initiatief nemen, super!” Hoe is het om bezorger te zijn? Meneer Dijkstra: “Ik ga helemaal niet naar ‘mijn werk’ iedere werkdag, het voelt namelijk voor mij als een hobby. Ook is de samenwerking met de apotheek heel fijn. Deze baan past perfect bij mij. De ene klant ken je iets beter dan de andere. Met mevrouw Terpstra heb ik goed contact. We maken altijd even een praatje, wel zo gezellig! Maar ik kom niet verder dan de deur hoor, voor koffie heb ik geen tijd. Twee middagen in de week werk ik in Franeker en omstreken en mijn collega doet de andere dagen van de week. Wat ik er zo leuk aan vind? De afwisseling in de week. Ik doe het met veel plezier. 30 jaar lang zat ik op een SRV-wagen samen met mijn vrouw. Ik kom nu ook klanten tegen van vroeger. In de stad Franeker en de dorpen er omheen kennen de mensen mij wel. Ik zie heel veel blije gezichten wanneer ik de medicijnen breng. Dat is toch prachtig?” Service Apotheek wenst meneer Dijkstra nog vele gezonde en trouwe dienstjaren toe. We zijn erg blij met bezorgers zoals hij! 31 Fotografie Els Broers, Eelkje Colmjon en Ruud van der Graaf. Bibian Mentel: Gregor Servais en Helden Magazine. Shutterstock. Ontwerp en vormgeving Mosadex Communicatie Informatie In Nederland zijn ruim 465 Service Apotheken. Voor adressen en meer informatie kunt u terecht bij: Nederlandse Service Apotheek Beheer B.V., postbus 151, 5201 AD ’s-Hertogenbosch. T 088 276 84 84. E leef@serviceapotheek.nl. www.serviceapotheek.nl. Leef! is een gratis magazine van Service Apotheek en verschijnt vier keer per jaar. Verschijningsdata: 1 januari, 1 april, 1 juli en 1 oktober. Oplage: 1.480.000. Uitgever Nederlandse Service Apotheek Beheer B.V. Redactie-/postadres: Leef!, postbus 151, 5201 AD ’s-Hertogenbosch. Aan de inhoud van Leef! wordt de grootst mogelijke zorg besteed. Aan de artikelen kunnen geen rechten worden ontleend. Advertenties en hun inhoud komen volledig ter verantwoording van de betreffende organisatie c.q. juridische entiteit. Niets uit deze uitgave mag, op welke wijze dan ook, worden verveelvoudigd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever en andere auteursrechthebbenden.
Leestips • Winacties Leestips Emma wil leven Josha Zwaan Emma is 12 jaar als ze gediagnosticeerd wordt met anorexia. Jarenlang streed ze tegen deze verschrikkelijke eetstoornis, tot ze het absolute dieptepunt bereikte. Ze vertrok naar een kliniek in Portugal, om daar een intensieve behandeling te ondergaan. Want Emma wilde maar één ding: leven. Maar het meedogenloze monster dat anorexia heet, liet haar niet meer los. In april 2016 overleed Emma, 18 jaar jong. Het boek, dat leest als een roman, diept het verhaal van Emma uit, en plaatst haar gevecht in een breder perspectief. Auteur Josha Zwaan sprak intensief met de ouders van Emma, haar zus, vriendinnen, docenten en haar artsen. Hun verhalen worden afgewisseld met dagboekfragmenten van Emma zelf. ISBN 9789025906559 Leef! geeft in samenwerking met Uitgeverij Ten Have 10 exemplaren weg t.w.v. € 20,00. Pinkeltje gaat naar Diergaarde Blijdorp Studio Dick Laan Wie is er nu niet met Pinkeltje opgegroeid? Nog altijd beleeft de bekendste kabouter van Nederland nieuwe avonturen. In Pinkeltje in Blijdorp roepen twee vlinders de hulp in van Pinkeltje: er is namelijk iets vreemds aan de hand in de dierentuin. Al een paar keer zijn midden in de nacht dierenverblijven opengezet. En dat is gevaarlijk voor de dieren zelf én voor hun oppassers. Natuurlijk aarzelt Pinkeltje geen moment en gaat hij samen met Pinkelotje op onderzoek uit! ISBN 9789000368143 Leef! geeft in samenwerking met Van Holkema & Warendorf 10 exemplaren weg t.w.v. € 10,99. 32 Denksport Puzzels zoals sudoku’s, kruiswoordpuzzels, cryptogrammen en Zweedse puzzels leveren een grote bijdrage aan het trainen van het brein. En het is nog leuk en ontspannend ook! De zorgvuldig geselecteerde set bevat voor ieder wat wils: Sudoku niveau 2-3, Zweedse puzzels niveau 2, Varia en Filipine niveau 4-5 en de legwoordzoekers op niveau 3. Leef! geeft in samenwerking met Uitgeverij Keesing 5 setjes van 5 diverse puzzelboekjes weg t.w.v. € 19,65.
Leestips • Winacties Als alles anders Els van Stalborch Als je de diagnose kanker te horen krijgt verandert je wereld. Zekerheden vallen weg en er komen heel veel vragen. Dichter Els van Stalborch heeft over dit proces een dichtbundel samengesteld met als titel ‘Als alles anders’. De bundel bestaat uit gedichten die zij schreef toen zij zelf en later ook haar geliefde te maken kregen met deze ziekte. Ze beschrijft onder andere de pijn, de hoop, de wanhoop, de liefde, de eenzaamheid en de gevoelens die allemaal door je heen stromen bij deze onherroepelijke wending in je leven. Els van Stalborch is kunsthistoricus en lid van het Utrechts Stadsdichtersgilde. Zij heeft negen dichtbundels gepubliceerd. Behandelpaspoort Ester Bertholet Het ‘Behandelpaspoort’ stimuleert het gesprek over uw behandelwensen. Een gesprek voeren over wat iemand belangrijk vindt voor een prettig leven en welke behandeling of zorg daar bij past, is niet altijd makkelijk. Maar wel heel belangrijk. Om een handvat te bieden voor dit gesprek en wensen op te schrijven, heeft de Praktijk Ouderengeneeskunde Bertholet het ‘Behandelpaspoort’ ontwikkeld. ISBN 978-94-92241-35-1 De bundel is onderdeel van de 'Kikkeropfleurdoos' (zie advertentie pagina 30 in deze Leef!). Leef! geeft in samenwerking met Magonia 10 exemplaren weg t.w.v. € 9,99. Het oogt als een ‘echt’ paspoort, met in te vullen vragen en ruimte voor eigen tekst. Het ‘Behandelpaspoort’ (met informatiefolder) is apart te bestellen of samen met een opbergmapje voor andere belangrijke documenten als de zorgpas en medicatieoverzicht. Ga naar behandelpaspoort.nl voor meer informatie. ISBN 978-90-9032073-1 Leef! geeft in samenwerking met Ester Bertholet 10 exemplaren weg van het Behandelpaspoort t.w.v. € 19,95. Doe mee! Wilt u kans maken op één van deze titels? Schrijf dan vóór woensdag 1 april 2020 naar Leef!, postbus 151, 5201 AD ’s-Hertogenbosch, of stuur een e-mail naar E leef@serviceapotheek.nl. Vermeld hierbij enkel de betreffende titel in de onderwerpsregel. Vermeld ook uw adresgegevens. De winnaars krijgen na de sluitingsdatum persoonlijk bericht. 33 win actie
Zorgthema • Medicatieveiligheid Sta stil bij ‘medicatieveiligheid’ ‘Medicatieveiligheid’, het woord zegt het al: het gaat om veilig medicijnen gebruiken. Uw apotheker, uw huisarts en uzelf dragen hier allen aan bij. Waar letten we op? Het begint bij de keuze van het medicijn, dat moet juist zijn. Ook de vorm van het middel, de dosering en de aflevering moeten kloppen. Mag u het medicijn wel gebruiken? Ook dat controleert uw apotheker. Belangrijk is daarnaast het voorkomen van bijwerkingen of andere nadelige effecten. Uw apotheker en huisarts adviseren u hierover. Tot slot moet u het medicijn op de juiste manier gebruiken. Heeft u de uitleg begrepen? Vergeet u de inname niet? Heeft u hulp nodig? Uw apotheekteam staat voor u klaar! Uw informatie is belangrijk! Wanneer u een medicijn afhaalt, controleert uw apothekersassistent of apotheker of dit medicijn geschikt is in uw persoonlijke situatie. Hiervoor maken zij gebruik van de informatie die zij van u hebben. Heeft u ook andere klachten of ziektes? Gebruikt u andere medicijnen? Zijn er wijzigingen in uw medicijngebruik? Dan is het belangrijk dat u uw informatie deelt met uw apotheker. Weet u ook waar u zelf op kunt letten bij veilig medicijngebruik? Dagelijks belanden meer dan 180 mensen in het ziekenhuis door problemen met hun medicijngebruik. Vier tips om het risico hierop te verlagen. Volg de uitleg van uw apotheek en het voorschrift. Stel vragen als deze niet duidelijk zijn. Zorg dat u een compleet medicatieoverzicht heeft. Vraag dit bij uw apotheker op. Geef zelf ook wijzigingen door. Geef bijwerkingen aan uw apotheker door. Koopt u zelf bijvoorbeeld pijnstillers of supplementen zoals vitamines? Vraag uw apotheker advies. Wij controleren of deze middelen samengaan met uw medicijnen. 34
Dat slikt u toch niet? • Mijn medicatiegesprek Goed vertrouwen Ik ben van Joodse komaf. Veel van mijn familieleden zijn omgekomen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Samen met nog enkele traumatische ervaringen in mijn jeugd heeft dit gezorgd voor een dissociatieve stoornis en een paniekstoornis. Op mijn achttiende werd ik opgenomen in de psychiatrie. Ik heb verschillende behandelingen gehad en gebruik diverse medicijnen. Daarom ben ik blij dat ik het zo goed kan vinden met mijn apotheker Annelies. Zij en de assistentes geven me veel vertrouwen, dat is zeker met mijn aandoening heel belangrijk. Ondanks mijn verhuizing naar de andere kant van Amsterdam, blijf ik nog steeds trouw aan mijn apotheek. Zo gebruik ik in overleg met Annelies en mijn psychiater nu één medicijn minder. Ik werd namelijk vaak zo moe en zwaar. Mijn medicijnen zijn handig verpakt in een medicijnrol. Vaak worden ze ook thuisbezorgd, wel zo makkelijk! Carmen, 51 jaar • Dissociatieve stoornis • Paniekstoornis Resultaat van mijn medicatiegesprek: • Afbouw medicatie • Aanpassing medicatierol De leuke dingen in mijn leven? Ik ben actief in de cliëntenraad bij het Sinai Centrum, een van oorsprong Joods centrum dat gespecialiseerd is in de behandeling van mensen met trauma’s. Vroeger deed ik aan klassiek ballet en tegenwoordig kijk ik daar nog graag naar. Mijn woonkamer hangt zelfs vol met klassiek-balletposters én een professionele balletbar. Af en toe waag ik nog een dansje. 35
Rubriek • NIEUW PROBEER NU DIRECTE VERLICHTING BINNEN 60 SECONDEN TOT 6u ATOPICONTROL ANTI-JEUK SPRAY VERMINDERT JEUKERIG GEVOEL BINNEN 60 SECONDEN TOT 6 UUR LANG Vermindert het jeukerig gevoel 36 Verlicht & verkoelt Hydrateert Kijk voor meer informatie op www.eucerin.nl
1 Online Touch