45

Uitgelezen VOGELWANDELINGEN Met de 101 mooiste vogelkijkgebieden biedt Ger Meesters ons een handig gidsje met mooie vogel kijk plekken in Nederland. Wie er graag op uittrekt, vindt in deze gids gebieden met een grote kans om vogels te spotten. Dit kunnen Nationale Parken of andere natuurgebieden zijn, maar ook recreatiegebieden, eilanden, duinen, dijken, wadden, veenweiden, bovenlanden, heidevelden, polders, rivieroevers, haven pieren, stranden, plassen ­ verspreid over heel Nederland. Met kaartjes en suggesties voor fi ets­ en wandel routes via knoop puntnetwerken. Plus beschrijvingen van de 101 vogels die onderweg gezien kunnen worden. Voor de brede groep natuurliefhebbers die niet goed weten waar en wanneer ze het best kunnen ‘vogelen’. Bij de selectie is er vooral op gelet dat je ook zonder professionele kijkers of telescopen vogels kunt zien. De gids is ingedeeld naar provincies. Na een kort intro over het landschap worden gebieden die een bezoek meer dan waard zijn één voor één behandeld: praktische informatie, wat is er te zien?, fi ets­ en wandelroutes en relevante sites. Een praktisch naslagwerk. Ger Meesters, De 101 mooiste vogelkijkgebieden van Nederland. Inclusief vogelportretten, wandel- en fi etsroutes (uitg. Kosmos / VBK Media, i.s.m. ANWB & Vogelbescherming NL) aug. 2018, PB, staand formaat 13.8 cm breed x 19.5 cm hoog, 159 pag. in kleur, foto’s, gebieds- en overzichtskaartjes, € 15, www.kosmosuitgevers.nl ZUID­LIMBURGS HEUVELLAND ‘WandelBart’ werkt aan een reeks provinciewandelgidsen. De zesde daarin bevat 22 rondwandelingen in Zuid­Limburg – kortere en langere, van 6 tot 22 kilometer. In een kleine oplage gedrukt, volgens het Printing On Demand­principe – niet meer dan er in ongeveer twee maanden van wordt verkocht. Een korte ‘doorlooptijd’ dus. Daar door kunnen de gidsen goed bij­de­tijd gehouden worden: een pluspunt. De routekaartjes zijn nogal klein afgedrukt en missen helaas een schaalbalk. Daar heeft de wandelaar in het veld niet zoveel aan: het zijn meer overzichtskaartjes. Dat erkent WandelBart. Maar, schrijft hij: ‘Heb je behoefte aan een grote gedetailleerde topografi sche kaart met daarop ingetekend de route, dan kun je deze tegen een geringe vergoeding downloaden op wandelzoekpagina.nl.’ Een mooie service, maar dat betekent wél dat je er met de koop van dit gidsje voor 15 euro nog niet bent. Je moet bijbetalen en zelf de wandelkaart printen. Minpunt. Verder zijn de routes niet gemarkeerd en hangt veel af van een routebeschrijving. En die neemt veel ruimte in, zodat er weinig over blijft voor achtergronden van het landschap, voor kijkpunten, kadertjes, ‘couleur locale’. Resultaat: een nogal saai gidsje, kraak noch smaak. Bart van der Schagt, Limburg Zuid. 22 leuke wandelroutes (uitg. Anoda) okt. 2018, pb, staand formaat: 13.5 cm breed x 21.5 cm hoog, 93 pag. in kleur, topokaartjes, foto’s, € 14.95. Te koop in boekhandels of op www.wandelbart.nl (+ € 3.80 verzendkosten). STUWWALTOCHTEN IN TWENTE ‘Zoals iedereen weet is niet alleen Amsterdam ruim bedeeld met wallen. Ook in het oosten van ons land barst het van de wallen. Stuwwallen, wel te verstaan. In de voorlaatste ijstijd ontstaan door het voort stuwende ijs. Duidelijk zichtbare plooien en glooien in het landschap zijn het steeds zichtbare gevolg en de Veluwe en de Sallandse Heuvelrug het duidelijkst te zien. Maar ook in Twente wemelt het van de wallen. Namen als Apenberg, Kuiperberg, Tanken berg of Austieberg beloven vergezichten zoals je die alleen in het buitenland verwacht. Truus Wijnen, Tukker in hart en nieren heeft al deze Twentse wallen beklommen en de mooiste van deze wandeltochten in deze gids verzameld.’ Aldus uitgeverij Gegarandeerd Onregelmatig. In de gids zijn heuse hoogteprofi elen opgenomen, zoals het hoort bij bergwandelingen. Maar dan wel gerekend in centimers … De top van de Tankenberg boven Oldenzaal (85 meter) laat dan een adembenemend reliëf zien, tussen de 8000 en 9000 cm. Niet mis, die oostelijke stuwal in Twente! Maar Twente heeft meer in petto voor de wandelaar: oude kerkpaden, boerenlandpaden en bosrijke landgoederen. Aanrader! Truus Wijnen, Wandelen op de Twentse Wallen. Meer dan 1500 meter de frisse lucht in. Hoogte punten op het platteland. 13 bergtochten van 12 tot 18 km (uitg. Gegarandeerd Onregelmatig), okt. 2018, pb, staand formaat 12.6 x 21 cm, 125 pag, illustraties, hoogteprofi elen, topokaartjes in kleur, € 14.95, www.gegarandeerdonregelmatig.nl OV­WANDELINGEN Dit jaar is het veertig jaar geleden dat het eerste nummer van het OV­blad De Reiziger verscheen. Even oud is de rubriek Op Verkenning, waarin een wandeling wordt gecombineerd met een heenen terugreis met het openbaar vervoer. Dé manier natuurlijk als je een lijnwandeling wilt maken. In 1978 was de naam van het blad geïnspireerd door de wekelijkse rubriek Op Stap van de journalist Herman Besselaar in NRC Handelsblad. Reizigersvereniging ROVER heeft het veertigjarig jubileum van het tijdschrift en de rubriek benut voor het publiceren van haar eerste wandelgids. De gids bevat evenzoveel wandelingen als de rubriek oud is: veertig. Wandelredacteuren Gerda Spaander en Peter Oosterling van ROVER selecteerden een aantal mooie wandelingen uit de laatste jaargangen en vulden hun selectie aan met nieuwe wandelingen. Dit resulteerde in twee tot drie wandelroutes in elke provincie, vier wandelingen (grotendeels) in België (Voerstreek, Land van Herve, Ardennen) en één in Duitsland. De laatste is een tweedaagse van respectievelijk 14 en 11 kilometer en loopt door het beboste heuvelland ten oosten van Keulen. Aanrader! Gerda Spaander & Peter Oosterling, Op verkenning. 40 wandelingen met het Openbaar Vervoer (uitgave ROVER) aug. 2018, pb, staand formaat 12.5 x 21 cm, 175 pag. in kleur, ill, topokaartjes op div. schalen, € 18.00 (voor leden € 10.80 – lidmaatschap kost € 22) + € 2.70 verzendkosten, www.rover.nl/wandelroutesStore of Google Play ZOEKTOCHT NAAR ‘NEDERLAND’ Wat houdt dat nou in: ‘Nederland’, naast een vlag, volkslied, taal, koning, ‘natiestaat’, een grens? Een verzinsel? Wandelaar, schrijver en ‘ontdekkings reiziger’ Flip van Doorn gaat er naar op zoek in zijn nieuwste boek. Hij begint bij het begin: de grond onder zijn eigen huis, onder de kruipruimte. Hij gaat dan verder graven, in de bronnen. En dan op stap, het land in. Een oogopenend boek: maar wordt er wel in gewandeld? vraag ik hem. ‘Een verzonnen koninkrijk’ is in de eerste plaats een zoektocht door de geschiedenis van Nederland. Ik bezoek plekken die een rol spelen in geologie, geografi e, taal, geschiedenis, religie en tradities van Nederland’, aldus Flip van Doorn. ‘Dat kunnen bezienswaardigheden zijn, musea, kerken, natuurgebieden en meer. Waar mogelijk maak ik gebruik van de fi ets en benenwagen, maar ik neem ook de auto of de trein. Wandelen is in dit boek eerder een middel dan een doel op zich. Wel is het natuurlijk zo dat je de mooiste plekken alleen te voet kunt bereiken: de Heimansgroeve in Limburg, het voormalige eiland Schokland, de Loonse en Drunense duinen, om maar wat voorbeelden te noemen. En ik wandel bijvoorbeeld ook van Muiderberg naar Muiden op zoek naar sporen van Floris V.’ Flip van Doorn, Een verzonnen koninkrijk. Het verhaal van onze nationale mythe (uitg. Thomas Rap) okt. 2018, pb, formaat 13.5 cm breed x 21.5 hoog, 287 pagina’s, geen ill. of krtn, € 19.99 als e-book € 12.99, www.thomasrap.nl, www.fl ipvandoorn/website/koninkrijk Dit is de laatste recensie van Vladimir Mars in wandelkrant ‘te voet’. Geveld door een hersen­ en hartinfarct zal hij zich gaan richten op een revalidatie. Van begin af aan heeft Vladimir bijdragen voor de Wandelkrant geschreven. Zijn motto voor ‘te voet’ blijft: ‘voorwaarts mars!’ ‘te voet’ januari 2019 45

46 Online Touch Home