34

28 In verschillende namen van plaatsen kan de Keltische oorsprong afgeleid worden; De oude naam van Heel in Limburg is Catualium. Het Gallische catu betekende “strijd” of “gevecht” en zo zou de naam opgevat kunnen worden als de plaats waar een gevecht heeft plaats gevonden. In de naam van de plaats Levefano, mogelijk Wijk bij Duurstede in Utrecht, is het eerste deel waarschijnlijk Keltisch. Het woordje leve komt ook voor in namen van rivieren als de Leven in Engeland en de Lieve, een zijzivier van de Schelde. Ook de naam van de Demer, Tamara is waarschijnlijk van Keltische herkomst. Novio-magus (Nijmegen, Neumagen), Belgica vicus (Billig), Iuliacum (Jülich), Condate (Koblenz) en Teudurum=Teutodurum zijn voorbeelden van plaatsnamen met een Keltische oorsprong. Op de Romeinse Peutingerkaart ligt aan de monding van de Rijn Lugdunum. Met deze van oorsprong Keltische naam wordt het fort Brittenburg bedoeld, maar het nabijgelegen Leiden wilde zich graag met die naam tooien. Toen in 1575 de universiteit werd opgericht en een Latijnse naam nodig was om de ouderdom en geleerdheid van de stad nog eens te onderstrepen, werd de [verkeerdelijke] naam Lugdunum Batavorum bedacht. Op verschillende Romeinse altaarstenen zijn namen te vinden van Keltische origine. In Alem … Colijnsplaat … Domburg … Vechten … … In de naam van de Eburonen zelf is de Keltische achtergrond af te lezen. Het gallische eburos betekent “taxusboom”. Ook uit Horn is er een altaar bekend met een Keltische naam Mercurius Avernnus. De meest bekende naam die op een Keltische oorsprong duidt is de godheid Hercules Magusanus. Deze werd in een groot gebied vereerd en er zijn altaren bekend uit Bonn, Keulen, Xanten, Malburgen, Sint-Michielsgestel en Westkapelle. … Directe voorbeelden van namen van plaatsen en rivieren met een Keltische herkomst zijn er niet in het noorden van Nederland. Toch zijn er veel aanwijzingen dat er misschien Keltisch werd gesproken. Twee Friese koningen, Verritus en Malorix hebben Keltische namen. … Ook zijn er op taalkundige gronden in Nederlandse en Belgische kustdialecten en het Fries Keltische elementen aan te wijzen. Het gaat dan om bepaalde klankontwikkelingen. Op grond daarvan wordt verondersteld dat ook aan de Friese kust Keltisch kan zijn gesproken. Het is overigens opvallend hoe weinig echt Germaanse namen in het noorden voorkomen.

35 Online Touch Home


You need flash player to view this online publication