Iconen en schetsen van Jan Meijer Tijdens het Walking Kerstdiner bezochten deelnemende buren in het Vissersdorp tussen de gangen door ook Jan en Annie Meijer in hun woning aan de Eemlaan. In een kleine expositie toonde Jan daar zijn hand geschilderde iconen en diverse schetsen van oude Zwolse poorten. Voor Aakwaa aanleiding om het verhaal achter de kunstwerken van hem voor een breder publiek in Aa-landen onder de aandacht te brengen. Beroepsopleidingen. Administratieve taken, maar tijdens het verhaal laat Meijer duidelijk zijn voorkeur blijken: lesgeven en onderwijs. Iconen: religieuze kunst Een icoon is een afbeelding van Christus, de Moeder Gods, heiligen of hoogfeesten. Iconen behoren tot de oosters-othodoxe, de oriëntaalsorthodoxe en oosters-katholieke kerken en zijn onlosmakelijk verbonden met het kerkelijke en spirituele leven van deze kerken en hun gelovigen. Iconen zijn geschilderd op een houten paneel. Bij het schilderen dient rekening gehouden te worden met bepaalde regels. Deze regels zijn vervat in de schildersboeken (de zogenaamde canon) en hebben de bedoeling voor zuiverheid en uniformiteit te zorgen en niet af te wijken van de leerstelling van de kerk. Jan Meijer en iconen Al op de HBS in Hengelo viel Jan Meijer op door zijn tekentalent. Hij schetst een leven van werk- en vrijwilligerskringen van diverse aard. Van PTT/TD, Volksuniversiteit, Logistics, tot hij in Zwolle terechtkomt bij de Streekschool Met zijn relaas neemt Jan Aakwaa mee langs de wegen van de iconen schilderkunst en haar vastgelegde regels. Als een goede onderwijzer zeer detaillistisch,wat teveel ruimte in dit wijkblad zou betekenen als het allemaal weergegeven zou worden. Eén ding is duidelijk, het schilderen van iconen vereist, naast de materiaalkennis en behandeling van hout (panelen), verf e.d., ook een grote bijbel kennis. Door het volgen van cursussen icoon schilderen en zijn interesse in de leer en historie van het christendom, is Meijer een begenadigd vertolker van deze kunst. Na zijn pensioen in 2008 kon Jan’s schilder- en schetskunst zich hoe langer hoe meer ontwikkelen. In zijn totaliteit heeft hij 68 icoon schilderingen gemaakt, waarvan hij er nog 8 thuis heeft. Volgens traditioneel voorschrift verkoopt Meijer zijn iconen niet: “dat vind ik heiligschennis”. Hij schenkt ze aan (klein)kinderen, familie en vrienden. Wel schonk hij iconen aan Onze Lieve Vrouwebasiliek aan de Ossenmarkt die ze mogen verkopen ten behoeve van het restauratiefonds, waar voor de hoogst noodzakelijke restauratie een vermogen nodig is. Jan Meijer laat iedere icoon door een pastoor inwijden, bij welke gelegenheid een Byzantijns koor de plechtigheid ondersteunt. Meijer: “Zonder inwijding is het geen icoon, dan is het een schilderijtje”. Maar voordat dit kan, is er een hele arbeid aan vooraf gegaan. Met name hout voor de panelen is in de loop der tijd erg duur geworden. Meijer: “Niet elke houtsoort is geschikt, omdat hout nog heel lang werkt. Ik heb de hand weten te leggen op kerkbanken uit de Verrijzeniskerk - 60 jaar oud, daar kan ik panelen uithalen”. Na de behandeling van zo’n paneel, bewerken met huidenlijm, champagnekrijt, kwasten, oud laken, drogen en spiegelglad schuren en dat achtkeer, is Meijer met het schilderen met zeven pigmenten (kleuren) met een kleine icoon 25 à 30 uur bezig; met een grotere 40 uur. De nabehandeling inclusief droogtijd neemt dan nog maanden in beslag, waterverf droogt langzaam. Schetsen Na de uitvoerige uitleg over icoon schilderen toont Meijer een dikke map met zijn schetsen. De eerste, een portret, dateert uit 1959, toen hij 16 jaar was. Een keur aan portretten passeert de revue: van nationale en internationale politici gedurende vele decennia tot artiesten, filmacteurs en TV-persoonlijkheden. En daarnaast de schetsen van Zwolse poorten, kerken, bruggen, molens, buurten en stadsgezichten. Op een paar na (o.a. de Sassenpoort, de Peperbus, molen de Passiebloem) allemaal verdwenen. Gesloopt om plaats te maken voor de groei van de stad, huizen, gebouwen, winkels, wegen. Een prachtig geschetste stadswandeling waar een geboren en getogen Zwollenaar zijn hart aan kan ophalen en de ‘nieuwkomers’ kunnen bekijken hoe het vroeger geweest is. Tekst: Martin Bos, foto’s: Ank Pot, redactie Aakwaa en eigen foto’s. 23
24 Online Touch Home