De koning van de weide: de grutto Uitgerekend twee dagen voordat ik dit stukje schreef, hoorde ik hem na zeker dertig jaar eindelijk weer vanuit de tuin: het onmiskenbare geluid van de grutto! Vanaf eind jaren tachtig was het karakteristieke roepen van zijn eigen naam heel regelmatig te horen boven de weilanden rond Aa-landen. Dat geluid was in een paar jaar tijd volledig verdwenen en de enige grutto’s die — soms — te zien waren, waren meestal op doortrek en haastten zich zwijgend naar hun bestemming. De grutto is een grote weidevogel met een fiere, opgerichte houding. Hij heeft een lange, rechte snavel waarmee hij in zachte grond prikt op jacht naar regenwormen en emelten. Die gruttosnavel is een teer instrument: in een uitgedroogde, harde bodem kan een grutto geen voedsel zoeken. Jonge grutto’s zoeken in kruidenrijke randen van weilanden naar insecten. Hun snavels zijn natuurlijk nog te kort om diep in de grond te kunnen boren. Voorwaarde voor jonge grutto’s is dus dat er voldoende kruidenrijk grasland beschikbaar is. Waar kruidenrijke perceelranden ontbreken en de grondwaterstand laag is, maakt de grutto geen schijn van kans. In zijn overwinteringgebieden in West-Afrika bestaat het menu van de grutto vooral uit rijstkorrels. Grutto’s hebben maar een broedsel met drie of vier eieren per jaar en hun voortplanting is daardoor 16
17 Online Touch Home