tekst • Vermeulen Lichtarchitectuur BV | interieur Lichtarchitectuur in de zorg zet instellingen in een ander licht Lichtarchitectuur is een bijzondere expertise, met gespecialiseerde ontwerpers en adviseurs. Daarvan maakt de zorg tot dusver weinig gebruik. Onderzoek wijst evenwel uit dat het juist toepassen van licht het welbevinden van mensen positief beïnvloedt. Met lichtarchitectuur in de zorg valt dus veel te winnen. Om te beginnen aan zorgkwaliteit. En mogelijk ook aan kwaliteit van arbeid voor zorgpersoneel dat wisselende diensten draait. V ermeulen Lichtarchitectuur BV is een uitvoerend adviesbureau voor bijzondere lichttechniek, met ruim twintig jaar ervaring in het verlichten van kerkgebouwen en andere monumentale panden. Daarbij is oog voor detail en de juiste verlichting voor elke omstandigheid cruciaal. Sinds kort is het lichtadviesbureau ook actief binnen zorginstellingen. ‘Onderbelicht’ “De verlichting in zorginstellingen draagt over het algemeen niet echt bij aan het welbevinden van bewoners”, vertelt lichtarchitect Hendrik Jan Vermeulen. Die ontdekking deed hij in de periode dat zijn dochter Deborah (directeur-eigenaar bij Vermeulen Lichtarchitectuur BV) studeerde aan de ‘Lighting Design Academy’ in Amersfoort. Tijdens de studie werd ze geraakt door de onderzoeken die lieten zien welke invloed licht heeft op ouderen. “Daar houdt de praktijk weinig tot geen rekening mee.” “Over de invloed die licht op het welbevinden van mensen heeft, is de laatste jaren veel meer bekend geworden”, vertelt Deborah. “Naast de visuele aspecten van verlichting heb je namelijk ook te maken met de biologische aspecten van verlichting. Met name dat biologische aspect is lang een onbekend terrein geweest, maar daarin komt nu verandering.” Veranderend gezichtsvermogen Als mensen ouder worden verandert hun gezichtsvermogen; dat is geen nieuws. Niet alleen het lees- en kijkvermogen verandert echter. Het zicht heeft ook invloed op de biologische klok van mensen. De invloed van ‘blauw licht’ speelt hierbij een rol. “Blauw licht hebben we nodig. Het zorgt ervoor dat de productie van cortisol wordt gestimuleerd, waardoor we energie krijgen om ons dagelijkse werk te doen. Maar ’s avonds is blauw licht juist een belemmering. Men kan moeilijker tot rust komen doordat de productie van melatonine dan juist wordt geremd.” Deborah verwijst naar experimenten in de zorg, waarbij het personeel tijdens nachtdiensten gedurende korte tijd een speciale bril droeg met blauw licht. Na de dienst droeg men de bril met daarin oranje glazen geplaatst, die het blauwe licht juist filterden. Zo kon het biologische ritme van de zorgmedewerkers verschuiven. “Met lichtarchitectuur in de zorg kun je de verlichting gedurende de dag aanpassen om, zeker bij ouderen, het slaap- en waakritme in stand te houden.” Voor het verpleeghuis in de voormalige Margarita Maria Alacoque kerk in Tilburg leverde Vermeulen Lichtarchitectuur BV het lichtontwerp en -installatie 35 Ontwikkeling eigen LED-armaturen voorzien van biodynamische verlichting Het eerste project dat Vermeulen Lichtarchitectuur BV binnen de zorg met succes uitvoerde betreft de verlichting van de voormalige Margarita Maria Alacoque kerk in Tilburg. Deze kerk is vanwege herbestemming getransformeerd tot een verpleeghuis. “In nagenoeg alle openbare ruimtes hebben we onze eigen ontwikkelde LED-armaturen toegepast, voorzien van biodynamische verlichting. Daardoor paste de lichtkleur en lichtsterkte zich aan aan de natuurlijke daglichtcyclus”, vertelt Deborah. Samen met de Duitse producent Schmidt Leuchten GmbH is Vermeulen druk bezig om LED-armaturen te ontwikkelen die ‘op maat’ zijn afgestemd op elke situatie. “Op het gebied van licht kunnen zorginstellingen nog veel verbeteren. Wij zijn in staat om deskundig advies te geven en kunnen een heel project verzorgen, vanaf het ontwerpen tot en met het plaatsen van de armaturen”, aldus Deborah. Meer informatie: www.lichtendekerk.nl
36 Online Touch Home