Door Pieter Timmers, Forward Management ‘Startup’; een nieuw woord dat onze taal is binnengedrongen. Je zou denken dat elk startend bedrijf een startup genoemd kan worden, maar dat is niet zo. Dat het sexy en aantrekkelijk is, behoeft geen betoog. Enkele bekende hooggeplaatste Nederlanders bekommeren zich om startende bedrijven, maar dan is het succes eigenlijk al bewezen en het risico minder groot om er je naam aan te verbinden. Startups, meer verliezers dan winnaars In 2017 kende Nederland ongeveer 139.000 starters, waarvan de meeste zzp’er, te vinden in de zorg, bouw en advieswerk. De praktijk wijst uit dat een bijna net zo groot aantal na twee jaar ook weer verdwijnt. Niet elke zzp’er kan een startup genoemd worden. Een echte startup heeft een innovatief product of dienst (meestal hightech), internationale afzet, heeft een groot groeipotentieel en vraagt om investeerders. Voldoet een starter daaraan, dan blijven er zo’n 200 over en van die 200 hebben er circa tien succes. Conclusie: er zijn meer verliezers dan winnaars. Internationaal onderzoek Het bureau CB Insights deed internationaal marktonderzoek naar het falen van veelbelovende startups. Hoewel de ruim 100 onderzochte bedrijven niet altijd vergelijkbaar waren met onze jachtbouw en de toeleveranciers, de praktijkervaringen kunnen ons veel leren over wat een startup moet doen en vooral ook niet moet doen. De onderzoekers kwamen met een 20-tal oorzaken van een vroegtijdige telloorgang. De zeven belangrijkste laten we de revue passeren. Vraag Een uitvinding van product of dienst kan nog zo technisch interessant en revolutionair zijn, als er geen klanten zijn die het willen kopen, is het beter er maar niet aan te beginnen. In 42% van de gevallen is dit de oorzaak. Financiën Het idee kan nog zo fantastisch zijn, met onvoldoende of geen geld, is het beter niet eens te starten. In 29% van de gevallen is geld het probleem. Burn-out In 10% van de gevallen was er sprake van een burn-out, waardoor de startup vroegtijdig aan zijn eind kwam. Een stukadoor Kostprijs In 18% van de gevallen hadden de initiatiefnemers zich technisch geheel uit kunnen leven, maar waren de kostprijs uit het oog verloren. De markt moet wel die prijs willen betalen voor het product. Marketing Elk product of dienst valt of staat bij de gratie van de markt. Dus begint alles met marketing. Steve Jobs was echt een uitzondering met de uitspraak: ‘je moet de consument niet vragen wat hij wil, want dat weet hij niet’. Je moet over een ‘marktempathie’ beschikken om aan te kunnen voelen wat de consument wel eens interessant zou kunnen vinden. In 14% van de gevallen was een slechte marketing, samen met gebrek aan focus en timing de oorzaak van een vroegtijdige bedrijfsbeëindiging. Samenstelling team In 23% van de gevallen gaat het om mensen die wel met elkaar overweg kunnen als het om het product of dienst gaat, maar niet met elkaar een bedrijf kunnen runnen. Achterhaald In 19% van de gevallen was het product in de opstartfase al achterhaald door een concurrent. Niet elk product hoeft hightech (wel innovatief) te zijn en is dan derhalve gemakkelijk te kopiëren en/of te verbeteren. Het hebben en behouden van een voorsprong is noodzaak. of schilder die voor zichzelf begint krijgt ook te maken met allerlei zakelijke en noodzakelijke beslommeringen welke hij minder leuk vindt, maar die blijven nog te overzien. Met een startup daarentegen liggen de zaken gecompliceerder. Wat voor menstype is de startende ondernemer en kan die met alle andere aspecten van het ondernemen omgaan? Het moeilijkste van een startup is niet zozeer het product, maar alles wat er komt kijken bij het in de markt zetten van het product. Het heeft voor een startup geen zin dingen te gaan doen waar hij of zij niet goed in is, of zelfs helemaal niet kan. Er zijn genoeg mensen die tegen betaling diensten willen verlenen, maar zijn die te vertrouwen? Zij zijn namelijk goed in dat deel van het zakelijk proces en zouden er weleens met de buit vandoor kunnen gaan. Samengevat Succesverhalen doen het altijd goed, maar die zijn er niet zoveel. De meeste startups falen als gevolg van bovengenoemde oorzaken, of een combinatie ervan. Het slagen van een startup is niet slechts afhankelijk van dat ene aspect: product. Innovatieve hightech producten komen uit handen van specialisten, maar maken meer kans wanneer ze ook voldoende generalist zijn. NB: Uit een ander recent onderzoek gedaan door Harvard Business Review bleek dat de gemiddelde leeftijd van de oprichter van een succesvolle startup 45 jaar is. Zou een beetje ervaring dan toch handig zijn? Bron: CB Insights/KvK en ING 25 Ploegen, eggen, zaaien en oogsten december 2018 Foto Rens Groenendijk
26 Online Touch Home