De tijdelijke pompen in het IJmuidense sluizencompex werkten 6 oktober voor het eerst op volle toeren. Door de vele regenbuien in de dagen ervoor zijn de tijdelijke pompen bij de Kleine Sluis ingezet (foto: Vanderkamp Pompen en Fotovitalis). Techniek Door Adriaan van Hooijdonk - Beeld: Vanderkamp Pompen en Fotovitalis Door een unieke samenwerking tussen Rijkswaterstaat, SPIE en Vanderkamp Pompen zijn van juli tot en met eind september in een recordtempo 34 tijdelijke pompen geplaatst bij het gemaal in IJmuiden. “Rijkswaterstaat beschikt nu weer over genoeg pompcapaciteit om in Noordwest Nederland bij hevige regenbuien droge voeten te houden”, zegt Rick van der Kamp, directeur van Vanderkamp Pompen. In IJmuiden staat het grootste gemaal van Europa. Het bestaat uit zes pompen, waarvan de twee nieuwste zijn geleverd door Pentair. Eind april 2020 viel één van de twee nieuwste pompen in het gemaal uit vanwege een defecte aandrijfmotor. Rijkswaterstaat zette uit voorzorg meteen de andere pomp uit. Pentair leverde de energiezuinige pompen met permanentmagneetmotoren in 2004. Gezamenlijk hebben ze een capaciteit van 100.000 liter per seconde. Samen met de vier andere pompen kan het gemaal 260.000 liter water per seconde in het Noordzeekanaal lozen. Deze capaciteit is hard nodig om ervoor te zorgen dat Noordwest Nederland het water op het juiste peil en droge voeten houdt. Zo lozen meerdere waterschappen op het Noordzeekanaal (en het Amsterdam-Rijnkanaal) overtollig water. De aanvoer uit andere waterbeheergebieden is in de loop van de tijd toegenomen. Ook valt er in korte tijd meer regen dan voorheen. Het afvoeren van die hoeveelheid vraagt een grotere capaciteit. Ter vergelijking: vóór de zeventiger jaren waren er nog geen pompen nodig, vanaf die tijd waren vier pompen voldoende en sinds 2004 zijn er zes nodig. Gecompliceerde techniek Daarvan komen de laatste twee van leverancier Pentair. De andere vier zijn kortsluitanker-draaistroommotoren van Stork, die in de jaren zeventig zijn geplaatst. De nieuwere permanentmagneetmotoren hebben een hoger rendement en waren in 2004 technologisch gezien het neusje van de zalm. De techniek in de Pentair Fairbanks Nijhuis pompen is veel gecompliceerder dan die van de Stork motoren, waardoor de kans dat er iets misgaat groter is, stellen ingewijden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat in de media steeds dezelfde vraag naar voren komt: waarom is de nieuwere pomp eerder kapotgegaan dan de oude? Het antwoord op deze vraag laat nog even op zich wachten. Rijkswaterstaat verwacht binnen enkele maanden de uitkomst van het onderzoek naar de oorzaak van de uitval. De defecte pomp is uitgebouwd en wordt weggetakeld en naar Amsterdam getransporteerd, waar de pomp in een werkplaats hersteld zal worden Onder water opgesteld De zes pompen staan bij het gemaal onder water opgesteld. SPIE, dat sinds februari 2016 met Rijkswaterstaat een prestatiecontract heeft voor het beheer en onderhoud, haalt ze jaarlijks met een grote kraan één voor één uit het water om ze in een nabijgelegen hal op te stellen, te inspecteren, schoon te maken, onderhoud en eventuele reparaties uit te voeren. De problemen met één van de nieuwste pompen kwamen aan het licht door een storingsmelding aan SPIE. “Onze servicedienst ging meteen op pad om te onderzoeken wat er precies aan de hand was”, zegt Jaap Bongers, manager bruggen, sluizen en gemalen bij SPIE. Uit het onderzoek bleek dat de pomp hersteld moest worden. Dat gebeurt in een werkplaats in Amsterdam, waarbij bleek dat een WATERFORUM NOVEMBER 2020 35
36 Online Touch Home