van boerenmeisje tot kasteelvrouw of ... Jef Ameeuw De lotgevallen van Juliana Flyps en haar kasteelbewoners. verliefd, verloofd, getrouwd ... deel 2 Erratum & aanvullingen zomernummer ‘21 Merghelynck is in 1879 geen Burgemeester maar vanaf dan ‘INWONER’ van Wulveringem. - Op 6 april wordt hij voorzitter van de kerkraad en lid van het armenbestuur. - Op 3 maart 1882 is hij gemeenteraadslid en opnieuw lid van de kerkraad. - In 1883 wordt hij opnieuw verkozen in het armenbestuur (Er mochten slechts enkele gemeenteraadsleden in zetelen.). - Op 7 februari 1885 wordt hij tot burgemeester verkozen en blijft dit tot aan zijn ontslag op 11 september 1903. - Op 15 februari 1904 volgt Pieter Huyghe hem op. - August Cornille,afkomstig uit oksijde,huwt op 26 december 1874 met Sefanie Beesau, de jonge weduwe van notaris Rolly. Hij wordt burgemeester op 14 april 1879 en sterft te Gent op 2 februari 1892. Juliana is geboren in Langemark op 27 mei 1866. Vader Jacobus en moeder Nathalie Blanckaert baten er een klein hoevetje en herberg uit. Vader Philippus Jacobus is in Langemark geboren op 19 maart 1819. Moeder Virginia Nathalie eveneens in Langemark op 23 maart 1824. Het gezin telt elf kinderen - vier meisjes en zeven jongens. Juliana is de tiende in de rij. Wellicht gaat ze als kind naar de kleuter– en lagere meisjesschool, een twintigtal jaren voordien door de zusters Apostolinen uit Brugge hier geopend. (6) Zoals de meeste meisjes gaat ze - oud genoeg - dienen bij een rijke familie of werken als kinderoppas … Zo kunnen ze een steentje bijdragen in het gezin. Na enige tijd wordt dit voor Juliana opdienen bij haar zus, die rond 1890 ‘Het Gouden Hoofd’ heeft overgenomen. - links Geboorteakte Julienne Vader verklaart niet te kunnen ondertekenen, noch schrijven door onkunde. - boven jonge Juliana (© foto kasteel) 6) D. Lescouhier - Geschiedenis van het kerkelijk en godsdienstig leven in West-Vlaanderen - Deel III, p. 439 1
Tijdens zijn dagelijks aperitief komt Merghelynck meer en meer onder de indruk van het dienstertje en langzaamaan ontstaat er een romance tussen beiden. Voor de familie Merghelynck is dit ‘not done’ Het Iepers establishment roddelt en keert zich van hem af maar Merghelynck is een doorbijter en de wetten van de adel kunnen hem gestolen worden. Sommige vrienden steunen hem ook. “Het liefst zocht men zijn huwelijkspartner in het eigen milieu … Arthur Merghelynck was hierin zelf een buitenbeentje want zoals bekend huwde hij buiten zijn eigen stand met de dochter van een kleine landbouwer.” (7) Merghelynck kiest vrij voor het hart. Zijn huwelijksleven zal niet bepaald worden door anderen. Een verstandshuwelijk is niet aan hem besteed. “… Célébration de notre mariage … envers et contres Les menées d’une certaine conterie, qui n’ a pas reculé à mettre en oeuvre tous les moyens, mais en vain, pour arriver à faire échouer la consécration d’une union qu’ il a plu au bon Dieu de permettre malgré elle.” (8) Er zijn nu wel wederzijdse gevoelens die uitgroeien tot een echte relatie. Voor Juliana ligt het niet zo eenvoudig. Wat met haar roeping die ze volgens haar familie heeft. (9) En hun verschillende afkomst? En dat leeftijdsverschil van 13 jaar? Heel wat vragen die het meisje beroeren. Noot: Juliana dacht misschien naar het klooster te gaan. Dat ze in het klooster was en door Merghelynck eruit werd gehaald, behoort tot de fantasie. - boven: Kasteel met park anno 1888 (© Jef Ameeuw) - onder: Kasteel (huidige Wulveringemstraat) anno 1890 (© Jef Ameeuw) Na drie jaren praten, wikken en wegen, elkaar leren kennen … is het koppel klaar om de grote stap te zetten. Het huwelijk moet een volksfeest worden met als centrale plaats het park en het kasteel. Merghelyncks familie blijft afwezig, 7) P.A. Donche - Kwartierstaat Arthur Merghelynck (1853-1908) - pag. 121-122 8)Arthur Merghelynck, Ecuyer - Le fief-manoir dit “Beauvoorde” - Deel I - pag. 320 9) Marc Verhaegen - Westhoek - jg. 32, nr. 1 - voorjaar 2016 - pag. 105 2 evenals de Ieperse ‘high-life’. Dit huwelijk wordt door hen niet in dank afgenomen. De inwoners uit Wulveringem bezorgen de burgemeester en zijn dame een onvergetelijke dag.
Woensdag 19 juni 1895 wordt in de vooravond van het huwelijk op het kasteel voor notaris Augustin Florizoone het huwelijkscontract opgesteld en ondertekend. (10) “Alors apparut la fiancée, splendide dans une toilette splendide, et le cortège se dirigera vers la salle communale des mariages au milieu d’une foule sympathique.” (12) Er is ‘scheiding van goederen’ en bij overlijden van Arthur Merghelynck krijgt Juliana een jaarlijkse lijfrente van 12 000 fr plus het vruchtgebruik van het huis in Ieper en het kasteel. (11) ‘s Anderendaags 20 juni om 09.30 u vertrok de bruidstoet van uit het kasteel richting gemeentehuis. (foto rechts: Gemeentehuis Wulveringem waar het burgerlijk huwelijk werd voltrokken. Collectie Jef Ameeuw) Juliana schittert in haar prachtig toilet. Men moet zich een weg banen tussen de talrijke dorpsgenoten en sympathisanten. Eerst Schepen Pierre Huyghe vervult in vervanging van zijn burgemeester de formaliteiten. Na het wederzijdse ja-woord werden beiden in de echt verbonden. Nu vertrekt de stoet naar de kerk waar men onder het spelen van de huwelijksmars van Mendelsohn naar voor schrijdt voor een imposante plechtigheid. Pastoor Ludovicus Elewaut leidt de kerkelijke huwelijksinzegening. (onderaan: Kerkelijke Huwelijksakte Wulveringem - Archief Wulveringemkerk) 10) Arthur Marghelynck - “Le fief-manoir dit le chateau de Beauvoorde - Deel II, pag. 175 11) Annemie Morisse - Passies van een edelman, pag. 37 12) Arthus Merghelynck - Ecuyer - Le fief-manoir - Deel I, pag. 321 3
Op het kasteel wordt een groots banket gehouden met toespraken door de magistraten en de plaatselijke notaris. De gemeentesecretaris spreekt een ontroerende toast uit op het jonge koppel. In het park is er een echt volksfeest. Muziekkorpsen vrolijken iedereen op met hun zoete melodieën. Na de maaltijd doen de trouwers een rondwandeling in het dorp om de inscripties aan de versierde gevels te bewonderen. De dag wordt besloten met een groots vuurwerk. Een heuglijke dag voor de burgemeester en een deugddoende ontvangst van de jonge bruid waarover nog lang wordt nagepraat. Juliana zal door Merghelynck steeds Philips i.p.v. Flyps genoemd worden. (foto: Juliana) In het parochieregister van Langemark stond de familie in de 18de eeuw steeds als Philips ingeschreven. (13) Ondertussen is ze ook reeds sinds 7 juni 1895 officieel ingeschreven als inwoonster van Wulveringem. Voor de jonge bruid begint een totaal nieuw leven. Ze moet als in een sprookje geleefd hebben toen ze haar geliefde naar het kasteel volgde. Het nieuwe leven vraagt echter ook een aanpassing aan de gewoontes, gebruiken, opdrachten van de adel. Om haar hierbij te helpen zorgt Merghelynck voor heel wat nieuw personeel. 13) Annemie Morisse - Passies van een edelman, pag. 37 > vervolg in het winternummer > 4
1 Online Touch