Jan Huyghe De Elzentap is een lieflijk plaatsje op het driedorpenpunt Wulveringem-VinkemHoutem. Op dat punt leidt de Sikkelstraat - als een schelle van Janneke Maan - westelijk naar Houtem en noordelijk naar ’t Zwaantje. De doodlopende Elzentapstraat leidt zuidelijk richting Dodeman. De Joe Englishstraat zuidoostelijk via een hoek omheen de kasteelhoeve Torreelen naar Wulveringem-Vinkem. Zonder kaartje lijkt het een onontwarbare knoop. Maar idyllisch is het er wel, zalig verwarrend, een beetje weg van de wereld, je weet niet goed waar je bent… Wat maakt het uit? Je kan er ’s zomers in het kleine bosje gezellig picknicken in de schaduw tussen bomen en struiken. Ik betrapte er ooit een kameraad op z’n ligzetel. Hij nam een mild eenzaam zonnebad in plaats van in gelid op de ovenplaat van het strand. De Elzentap: slaperig, vredevol. Maar op 14 maart 1938 is de Elzentap helemaal niet vredevol en slaperig…(1) Amelia-Sophia Verclyte woont sedert twee jaar in een benepen landhuisje op de Torreelhoek, (kant Houtem), zo’n 200 m zuidoostwaarts van het driedorpenpunt richting Vinkem. Rechtover, aan de andere kant van de landweg, ligt de hoeve Achiel Dekervel (Vinkem). Geboren in Watou op 24 juli 1856 brengt Amelie vele jaren in Woesten en Poelkapelle door. Ze trouwt drie keer, eerst met Pieter Bruneel, dan met Aloïs Vanthournout en daarna met Carolus Blanckaert. Ze zet 24 kinderen op de wereld, aldus De Poperinghenaar. Maar is haar leven voorspoedig? Amelie verhuist dus in 1936 van Poelkapelle naar Houtem. Om er samen te wonen met haar (gescheiden) zoon Arthur Bruneel, landbouwwerkman. Hij heeft zijn werk bij een boer in Poelkapelle opgezegd omdat hij denkt beter af te zijn bij een boer in De Moeren(2). Het blijkt een illusie te zijn. Na een tijdje gaat Arthur opnieuw werken in Poelkapelle, maar blijft met zijn 1
moeder in Houtem wonen. Elke maandag, kort na 4 u. ’s nachts, vertrekt hij voor een week naar Poelkapelle, en keert ’s zaterdags terug naar Houtem. Met zijn velo? Ongeval? Maandag 14 maart 1938. Cyrille Swaels en Maurice Vermeulen, landbouwwerkmannen bij boer Achiel Dekervel, zijn al vroeg aan het werk op het veld rechtover het huisje van Amelie. Ze vinden het raar dat alle luiken er nog dicht zijn en dat er omheen niet de minste beweging is. Kort na 9 u. besluiten ze maar eens te gaan zien. Zonderling: vooraan is alles gesloten, achteraan is alles open. Ze kijken door het venster, gaan binnen. Op slag zijn ze onthutst. Vlak voor hen, aan de voet van de trap, ligt het bewegingloze lichaam van Amelie uitgestrekt. Ze ligt op haar rug in een grote bloedplas, het hoofd achterover en haar benen op de trap. Erg geschokt vermoeden Cyrille en Maurice dat Amelie van de zoldertrap gevallen is, de valdeur staat open. Zwaar onder de indruk weten ze niet goed wat te doen, tenzij beklemd en zwijgend weer aan het werk te gaan. Maar ’s middags op de hoeve Dekervel wordt hun akelige belevenis ondraaglijk en delen ze het jammerlijke lot van de buurvrouw mee aan boer Achiel. Hij brengt onmiddellijk de rijkswacht van Houtem op de hoogte. Ter plaatse stellen de gendarmes vast dat de vrouw niet gevallen is maar een onnatuurlijke dood is gestorven. Want ze vertoont drie à vier diepe hoekwonden op de achterkant van de schedel en diepe wonden aan haar hals. Het parket van Veurne wordt dadelijk van dit verdacht overlijden in kennis gesteld. Procureur, wetsgeneesheer en andere gerechtsdienaars stappen af aan het huisje voor nauwkeurige vaststellingen en grondig sporenonderzoek. Het stoffelijk overschot van Amelie wordt naar een lokaal in het dorp overgebracht waar een lijkschouwing zonder meer uitwijst dat haar dood het gevolg is van hamerslagen waarvan de impact zich duidelijk op de gebroken schedel aftekent. Koffie van mette Zoon Arthur, maandagmorgen om vier uur van thuis naar Poelkapelle vertrokken, keert ijlings terug naar Houtem van zodra hij het droevige overlijden van moeder Amelie verneemt. Het is logisch dat hij verdacht wordt, maar hij pleit volkomen onschuldig. Hij helpt integendeel het onderzoek vooruit met zijn getuigenis dat een en ander uit het huisje verdwenen is: een half brood, wat margarine, wat chicorei en een kilo koffie. Geen geld want dat is er niet. De speurders oordelen dat Arthur niet de dader kan zijn. Wie dan wel? Arthur heeft een zoon, Julien (26), die geen goede reputatie geniet want, aldus de krant, “hij houdt van ’t mooie leven en vindt ’t werken gansch zijn leven lang veel te lastig”. Hij woont te Beveren-aan-de-IJzer met zijn 18-jarige echtgenote Marie Kaeckelbergh(3) van Leisele. De rijkswacht besluit hen onmiddellijk met een bezoekje te vereren. De moordenaar gevonden Huiszoekingen werden gedaan… en een kilogram koffie werd bovengehaald, zoodat op aanvragen der gendarmen waar hij die was gaan aankopen het antwoord kwam dat hij ze van “Mette’s” had meegebracht. Aanstonds vielen de vermoedens… en zo erg werden beiden in ’t nauw gedreven dat ze tenslotte Woensdagmiddag bekenden den moord te hebben bedreven. Hoe grootmoeder vermoord werd De moordenaar verklaarde verder aan de Rijkswacht hoe alles zich had voorgedaan. Kort na het vertrek van zijn vader – Bruneel, bij wie zijn grootmoeder inwoonde – was hij en zijn vrouw de woning binnengedrongen en troffen er “Mette” aan die pas alles weggedragen ... had van tafel waar haar zoon geëten had alvorens te vertrekken. Julien bleef er nog een tijdje ronddraven in huis, terwijl zijn vrouw buiten aan de achterdeur de wacht ging houden. Als Vrouw Amelie dan in den zetel was gaan zitten moeten er zich dan woordenwisselingen hebben voorgedaan en plots is hij er met een hamer opgevlogen en heeft haar drie slagen op den achterwand van den schedel gegeven, waardoor ze voorover viel, den schedel gekloven. Verder heeft hij ze opgenomen en aan den voet van den trap gaan leggen net of ze er van afgevallen zou zijn… om iedereen ’t gedacht te geven dat ze doodgevallen was. Daarop hebben ze ’t huisje doorsnuisterd; ze hebben geen geld gevonden en zijn op de vlucht geslagen met de hooger genoemde kruidenierswaren. 2
Het moordenaarskoppel aangehouden Woensdag namiddag zijn beiden aangehouden geworden en voorloopig opgesloten geworden in Veurne, om er ter beschikking gesteld te worden van het Parket. Het bleek uit het onderzoek dat Julien Bruneel zijn grootmoeder reeds dikwijls geld gevraagd had, maar dat ze hem geen had willen geven daar hij nooit werk zocht. Uit de verklaringen van het aangehouden koppel blijkt ook dat zij samen beslist hadden de oude vrouw te vermoorden. De begrafenis van vrouw Verclyte Donderdagmorgen te 8.30 uur had in de parochiale kerk van Houtem de lijkdienst plaats van de vermoorde vrouw. Veel familieleden waren opgekomen en de dienst verliep in stille ingetogenheid. 1. Camillus, °2 juni 1875 †14 mei 1887 (11 j. en 11 m.) 2. Hieronymus I, °17 juni 1877 †28 feb. 1879 (1 j. en 8 m.) 3. Henricus, °13 jan. 1879 †Poperinge 4 aug. 1936 (57 j.). Hij trouwde op 28 okt. 1908 met Felicia Emma Saesen. 4. Hieronymus II, °15 jan. 1881 †Bulskamp 16 juni 1971 (90 j.). Hij trouwde met Emma Persyn. 5. Hermania, °1 mei 1882 †2 nov. 1883 (1 j. en 6 m.) 6. Emma I, °27 mei 1884 †7 nov. 1885 (1 j. en 5 m.) 7. Arthur, °12 juli 1885 †? Hij huwde met Maria Dezeure, ° Reninge 6 dec. 1894 †Ieper 19 juli 1932 (37 j.) Ze hebben een zoon, Julianus, °Ieper 21 dec. 1912. Hij trouwde op 2 dec. 1937 met Maria Kaekelberghe, ° Buggenhout 10 sept. 1920, dochter van Pieter & Bertha Costenoble. 8. Julius I, 30 sept. 1886 †20 mei 1887 (7 m. en 20 d.) 9. Julius II, 24 feb. 1890 †16 juni 1890 (3 m. en 20 d.) 10. Cyrillus Camillus, °8 aug. 1891 †4 feb. 1893 (1 j. en 5 m.) 11. Gaston I, °7 feb. 1893 †27 feb. 1893 (20 d.) 12. Gaston II, °1 juni 1894 (geen verdere gegevens) 13. Emma II, °30 jan. 1897 †25 nov. 1897 (9 m. en 25 d.) 14-15. Irma en Julius III, °20 maart 1898 †26 maart 1898 (6 d.). Moeder Amelie is nu 41 j. Wat kunnen we uit deze lijst afleiden? - Amelie is 19 jaar als haar eerste kind, Camillus, op 2 juni 1875 geboren wordt. Ze was dus al 4,5 maanden zwanger toen ze op 13 januari 1875 met Pieter Bruneel trouwde. - Van haar vijftien kinderen sterven er liefst ELF als baby, peuter of schoolkind. Enkel Henricus, Hieronymus II en Arthur worden volwassen. Over Gaston II geen verdere gegevens. - Opeenvolging geboorte en dood 1875-1898 in het gezin van Pieter-Amelie: geboorte Camillus 2 juni 1875 / geboorte Hieronymus I 17 juni 1877 / geboorte Henricus 13 jan. 1879 / dood Hieronymus I 28 feb. 1879 / geboorte Hieronymus II 15 jan. 1881 / geboorte Hermania 1 mei 1882 / dood Hermania 2 nov. 1883 / geboorte Emma I 27 mei 1884 / geboorte Arthur 12 juli 1885 / dood Emma I 7 nov. 1885 / geboorte Julius I 30 sept. 1886 / dood Camillus 14 mei 1887 / dood Julius I 20 mei 1887 / geboorte Julius II 24 feb. 1890 / dood Julius II 16 juni 1890 / geboorte Cyrillus 8 aug. 1891 / dood Cyrillus 4 feb. 1893 / geboorte Gaston I 7 feb. 1893 / dood Gaston I 27 feb. 1893 / geboorte Gaston II 1 juni 1894 / geboorte Emma II 30 jan. 1897 / dood Emma II 25 nov. 1897 / geboorte Irma en Julius III 20 maart 1898 / dood Irma en Julius III 26 maart 1898 / dood Henricus 4 aug. 1936 Geen 24 maar 15 kinderen Volgens de media anno 1938 was Amelie moeder van 24 kinderen. Onderzoek door genealoog Joeri Stekelorum(4) wijst uit dat dit een derde te veel is. Het waren er 15. Dankzij zijn expertise komen we heel wat te weten over de samenstelling van het gezin Bruneel-Verclyte. - Amelia Sophia Verclyte was de dochter van Julia Verclyte. Geen vader vermeld. Was Julia een alleenstaande moeder? - Amelia werd geboren op 24 juli 1856 in Watou. Op 13 januari 1875 trouwde ze als 19-jarige in Woesten met metser Pieter Joannes Bruneel (°Woesten 11 april 1849 †Westvleteren 20 december 1908), zoon van PieterFranciscus & Barbara Vandaele. - Pieter en Amelia wonnen 15 kinderen tussen juni 1875 en maart 1898 (periode van bijna 23 jaar), allen in Woesten. Op een na luidde hun tweede voornaam telkens Cornelius of Cornelia. 3 * In het gezin sloeg de dood toe in feb. 1879, nov. 1883, nov. 1885, mei 1887 (2x), juni 1890, feb. 1893 (2x), nov. 1897, maart 1898 (2x: tweeling Irma en Julius III). Gemiddeld om de twee jaar… * Soms heel dicht naeen: Camillus (de oudste, 11 j.) stierf op 14 mei 1887, Julius I (7 m.) zes dagen later op 20 mei. * Of leven en dood in een wedloop, 1893: Cyrillus stierf op 4 feb., Gaston I werd geboren op 7 feb., Gaston I stierf op 27 feb. Kindje in het graf, kindje in de wieg, kindje in het graf, in de tijdspanne van 23 dagen… Het is onvoorstelbaar. Welke vertwijfeling kan zich van de ouders Pieter en Amelie hebben meester gemaakt? Welke spanningen konden groeien tussen hen beiden? Elke nieuwe zwangerschap moet op den duur ondraaglijk geweest zijn: hoelang zal het kindje leven..? “Waarom blijft het noodlot ons achtervolgen?” Of compleet murw geslagen, alle gevoel uitgeschakeld?
Pieter Bruneel overleed op 20 december 1908 in Westvleteren. Amelia hertrouwde op 7 september 1910 in RoesbruggeHaringe met Aloise Van Thournout, zoon van Ferdinand & Maria Theresia Pladys. Aloise werd geboren in Merkem op 16 mei 1861 en overleed in Hoogstade op 5 september 1917. Hij was weduwnaar van Emerentia Maertens (†Stavele, 4 augustus 1898) en Justina Nathalia Feys (†Oostvleteren, 29 januari 1910). De Poperinghenaar vermeldt Carolus Blanckaert als derde echtgenoot van Amelie. Over hem is geen verdere info gevonden. Achille Coppenolle(5) Amelie Verclyte was nauwelijks gekend in Houtem en Wulveringem-Vinkem. Ze woonde er immers nog maar een jaar en haar hoge leeftijd verhinderde haar vaak naar de dorpskernen te komen. Dat neemt evenwel niet weg dat de moord grote beroering wekte in de nabije dorpen en in de streek. Voor een ruimere verspreiding van het tragische nieuws zorgde niet alleen de (regionale) pers, maar ook de… marktzanger. Vlaanderen kan bogen op een grote galerij marktzangers door de eeuwen heen. Eigenlijk waren ze de opvolgers van de middeleeuwse rondtrekkende liedzangers, troubadours, trouvères, minnestrelen… Ze schreven liedjes, of ellenlange balladen, over vreugde en verdriet, over alles wat de mensen raakte in hun hart. Natuurlijk over de liefde, maar ook over gebeurtenissen, meestal tragische zoals ramp, moord, oorlog. Een van de laatste volbloed Vlaamse marktzangers was Achille Coppenolle (°Torhout 1885 †Lichtervelde 1954). Na zijn jeugd in Torhout woonde hij achtereenvolgens in Merkem, Normandië (WO I), Poperinge, Roeselare, Lichtervelde. Hij was zeker al marktzanger in 1912, maar het kan ook vroeger geweest zijn. Minstens 35 jaar won Achille met dichten, tjolen, accordeon spelen en zingen zijn dagelijks brood, tot 1947. Marktzangers waren ook marktkramers: ze lieten hun liedjes drukken op vliegende bladen en verkochten ze aan het publiek. Die koopwaar maakte hun winst uit, uiteraard na aftrek van de kosten (drukker, standgeld aan de stad, enz.). Hij moest (met vrouw, zoon of dochter, vriend) dus wel een goede entertainer zijn, in zijn geheel: artiest. Zeker! Het was bovendien hard werken: reizen met de trein of de fiets, de hele voormiddag accordeon spelen en luid zingen (zonder geluidsversterking), terug naar huis. De volgende dag naar een andere markt, de volgende dag idem, het hele jaar door. Dat was het beroep, de passie van Achille Coppenolle. Het marktlied En zo gebeurde het dat Achille zijn zoveelste moordlied schreef: Afschuwelijke moord te Houtem-bij-Veurne op het gehucht Elzentap. Dat moest allemaal vlug gebeuren, zo vers mogelijk, want “actueel” is razendsnel achterhaald. Daarom vlug aaneenrijmen, principe ‘t stikt nie nauwe, vlug naar de drukker ermee, vlug naar een markt in de betrokken streek… Zingen en verkopen maar! Het lied verscheen wellicht al eind maart 1938 op een vliegend blad met tien liederen. Het verkeerde in goed gezelschap. Vier andere liederen op dat blad handelden óók over kommer en kwel: - Schrikkelijk auto-ongeluk te Moere – 4 dooden, allen van Thourout - Gruwelijk drama te Poperinghe – moord, moordpoging en zelfmoord - De gruwelijke moord te Veldegem - De vreeselijke luchtvaartramp te Steene bij Oostende – 11 dooden… - foto’s - Marktzanger Achille Coppenolle en dochter Marianne in zangtooi (ca. 1940) Na de oorlog trouwde Marianne met een Engelse soldaat en week uit naar Halifax (West Yorkshire) 4
Een literair kunstwerk is het lied niet maar dat was de laatste zorg van de gewone mensen (voor wie hij optrad). Als ze maar konden lachen met kluchten en wenen bij tragedies, dát was de belangrijkste opdracht van de marktzanger. De concrete info in het lied is eerder beperkt: Houtem, Elzentap, oude vrouw, hamer, bloed, kleinzoon. Volksdichter Achille brengt eigenlijk geen verhaal. Niets over: de identiteit van Amelie, de vondst van haar ontzielde lichaam door de landbouwwerklieden, de rijkswacht, de verwondingen, de medeplichtige op wacht, de gestolen kruidenierswaren, de huiszoekingen in Beveren a/d IJzer / de aanhouding… Misschien beschikte hij (nog) niet over al die info, en zoals al gezegd, dichten en drukken moest bijzonder snel gaan… Hij bespeelt dus hoofdzakelijk emoties: wreed en ongehoord / zij smeekt / wat een smart / dag en nacht treuren / moeder teer / ieders hart die scheurde / en op vijf plaatsen: wat had die vrouw u misdaan, wat had zij toch misdreven… 5
Het arrest Een half jaar na het gebeuren kwam de zaak op vrijdag 30 september voor het Assisenhof van West-Vlaanderen. Voor en na het proces verschenen al dan niet lang uitgesponnen artikels in de dagbladen Het Nieuwsblad, De Gentenaar, De Vooruit, Het Laatste Nieuws en Het Nieuws van den Dag(6). De lijst is te lang om hier te publiceren. Wel kwamen tijdens de enkele zittingsdag nog bijzonderheden aan het licht. - Arthurs vrouw en Juliens moeder, Maria Dezeure, werd in 1932 of ‘33 in Watou messteken toegebracht door een zekere Teerlynck en overleed daarna aan tetanos. Ze genoot geen goede reputatie. - Grootmoeder Amelie, vader Arthur en zijn zonen Julien (24) en Camiel (14 j., afwezig op de dag van de feiten) kwamen in januari 1936 aan de Elzentap wonen. - Julien Bruneel trouwde met Maria eind 1937, ze gingen wonen in Beveren a/d IJzer, Eikhoek 3. - Grootmoeder Amelie had Julien in januari 1938 100 fr. gegeven. - In maart 1938 pleegde Julien Bruneel diefstallen in Leisele, Sint-Rijkers, Gijverinkhove, Hoogstade, Houtem en Beveren. Hij stal ook geld uit offerblokken in landelijke kapelletjes. - Enkele dagen voor 14 maart 1938 stond hij op een punt een moord te plegen op gepensioneerde deurwaarder Emiel Vermeersch in Beveren a/de IJzer, hij had daartoe een hamer mee maar durfde uiteindelijk niet. - Julien Bruneel beweerde uit nood te hebben gehandeld, hij was 12 fr. huishuur verschuldigd maar dat had hij niet. Daarom vatte hij het plan op zijn grootmoeder van kant te maken. - Toen zijn vrouw Marie na de misdaad het huisje betrad en ze vroeg wat er met metje was geschied, antwoordde hij: “Zij is weg en het was nog een taaie.” Besluit Het gewelddadig overlijden van Amelie-Sofie Verclyte is op zich een triestig verhaal. Mogen we hopen dat haar eigenlijke doodstrijd kort was… Drie harde en diepe hamerslagen op haar schedel betekenden vermoedelijk het schier onmiddellijk einde van haar leven. Maar er is veel meer om het gebeuren te bezwaren met ondraaglijk leed. Kan niet heel haar leven troosteloos geweest zijn? Drie keer getrouwd, 15 kinderen waarvan 11 gestorven... In het lied Hemelhuis (De Clercq-Hullebroeck) staat een vers O mijn kindren graag gebroken brood, zou ’t geluk vermindren waar de last vergroot, het klinkt cynisch in het licht van de gebeurtenissen aan de Elzentap. Die kinderen? Een volle rugzak gefrustreerd moederschap, familiale miserie uit verleden en heden, die Amelie heel haar leven moest meeslepen. Met daarbovenop wellicht ook nog schrijnende armoede in een tijd waar van een zorgmaatschappij nauwelijks sprake was. Daar komt nog bij dat ze op 80-jarige leeftijd Poelkapelle, waar ze vele jaren woonde, verliet om haar gescheiden zoon in het voor haar totaal onbekende Houtem in een huisje te lande te vervoegen. Uiteindelijk geeft ze haar kleinzoon Julien met Nieuwjaar 1938 zelfs nog 100 fr. Twee en een halve maand later wordt ze door hem met een hamer doodgeslagen… Zo’n vreselijk lot wenst niemand zijn medemens toe, laat staan zijn eigen grootmoeder… Jan Huyghe © kleurenfoto’s bij dit artikel - Stef Duron - foto hierboven: Joe Englishstraat richting De Elzentap met rechts de hoeve Dekervel 6
Achiel Dekervel de sterke eenzame fietser… Boer Achiel Dekervel en boerin Martha Coene waren de dichtste buren van Amelie Verclyte. Ze zullen zich wel een bult geschrokken hebben toen hun werklieden Cyrille en Maurice ’s middags vertelden dat ze buurvrouw Amelie dood aan de trap in haar huisje hadden aangetroffen. Achiel Kervel, een positieve noot tussen alle wanklanken... Hij was een gekende en geliefde figuur in Wulveringem-Vinkem en wijd errond. Hij werd honderd! En fietste nog toen hij bijna 99 was! Achiel werd geboren in Poperinge op 22 juli 1884. Toen hij 6 jaar was verhuisden zijn ouders naar een hofstede in Brielen. Als jongeman trok hij een lot voor drie jaar troep, maar vader en moeder betaalden een remplaçant. In 1916 werd hij boer aan de Torreelhoek in Vinkem. Het was volop oorlog. Hij moest (weer) geen soldaat zijn, gezien z’n zelfstandig beroep als boer. In 1919 huwde hij Martha Coene. Er kwamen drie kinderen: Jozef (†9 jaar), Willy en Godelieve. “Het was werken van ’s nuchtends vroeg tot ‘s avonds laat, en we waren nooit van de stikken weg, alles met de hand”, vertelde Achiel in een interview(7). “Ik heb heel mijn leven in de buitenlucht gewrocht, en daar ga je niet van dood. En ik heb altijd veel vet vlees gegeten, een schelle van de zeuge, of stikkevlees uit de kupe. Dat hield me recht!” Hij had gelijk. Van zodra hij in het rustoord Ter Linden in Veurne verbleef, fietste hij bij mooi weer elke dag na de noen naar zijn vroeger hof in Vinkem, bij zoon Willy, om wat te harken in © foto - dia-archief Lucien De Witte ’t hovetje en te genieten van het vee en de vruchten. En in de late namiddag terug naar Veurne(8). Dat hield hij vol tot mei 1983, toen was hij bijna 99. Velen hebben hem onderweg gezien, honderden. En ze zwaaiden een groet naar Achiel. Achiel werd honderd op 22 juli 1984, feest! Maar negen dagen later, 31 juli, dacht hij dat het goed geweest was, zeer goed, hij werd onwel en vertrouwde zijn ziel toe aan de eeuwige wenteling van het grote licht… Nu, bijna 40 jaar geleden, zijn er nog véle véle mensen die Achiel en z’n velo ooit gegroet hebben, langs ’t Bulskampvarretje, ’t Zwaantje, de Sikkelstraat. Ik ben een van hen. En als ik op de radio Boudewijn hoor zingen Hoe sterk is de eenzame fietser die kromgebogen over zijn stuur tegen de wind zichzelf een weg baant.., dan kijk ik naar de wolken, doe mijn ogen toe, zie Achiel, en denk: tijd voor een schelle van de zeuge. (JHO) Oproep Beste lezer(es), hebt u nog vliegende liedbladen van marktzangers thuis? In een lade, een kast, op zolder in een doos, uit (over)grootouders tijd..? En vroeg of laat dreigen ze nutteloos te vergaan? U kunt ze me gerust toevertrouwen. Of bezorg ze aan Stefaan van De Beauvoordse Dorpsgazette. Wij zorgen ervoor dat ze nog héél lang voor de gemeenschap bewaard zullen blijven, in een archief of bibliotheek! Waar iedereen ze kan raadplegen. Want marktliederen zijn schitterende stukjes volkserfgoed van onze voorouders. Dat mag niet verloren gaan..! Veel dank! Jan en Stef ( Noten 1)Het feitenrelaas stoelt op het artikel Door haar kleinzoon met een hamer doodgeslagen – Een 84-jarige vrouw, moeder van 24 kinderen, in haar woning dood gevonden te Houtem-Veurne, in De Poperinghenaar, 20 maart 1938, p. 7 “De Moeren”. Het ligt niet voor de hand dat Arthur Bruneel zou verhuizen van Poelkapelle naar Houtem als zijn nieuw werk in Moere (bij Gistel) is. Daarom meen ik dat zijn nieuwe post in De Moeren (bij Veurne) is, en niet in Moere (bij Gistel). (2) De reporter heeft het over “Moere”. Dit lijkt me onwaarschijnlijk. Het dorp Moere ligt bij Gistel. Ik denk dat hij verwart met (3) De naam wordt in persberichten niet eensluidend geschreven: Kaekelbergh(e), Kaeckelbergh(e), Maeckelberghe… (4) Joeri Stekelorum is voorzitter van Familiekunde Vlaanderen afdeling Westhoek (5) Alle info over Achille Coppenolle uit het archief van de auteur (6) Persartikels aangebracht door Joeri Stekelorum op 16 november 2022 (7) Jan Huyghe, Achiel Dekervel (96) fietst elke dag naar de boerderij aan de Elzentap, in Het Wekelijks Nieuws, 27 februari 1981 / Veurns rustoord viert zondag eeuweling Achille Dekervel, in ib., 20 juli 1984 / Achiel Dekervel schielijk overleden, in ib., 10 augustus 1984 (8) Mededeling door kleindochter Nicole Dekervel op 14 nov. 2022: “Petje Kervel stapte ook om de twee dagen af bij nonkel Albert Craeye en tante Godelieve Dekervel in Vinkem om kleine klusjes te klaren.” 7
1 Online Touch