van boerenmeisje tot kasteelvrouw of ... Jef Ameeuw De lotgevallen van Juliana Flyps en haar kasteelbewoners. Op 18 mei 1911 laat hij zich inschrijven als beroepsvrijwilliger bij het 4de Linieregiment in Brugge. Op dat ogenblik woont hij op het kasteel. In 1914 is hij reeds Eerste Sergeant Majoor. Wanneer op 13 augustus de slag bij Haelen losbreekt wordt zijn regiment er als versterking heen gestuurd. Bij een frontale aanval en een flankaanval werden bijna alle officieren gewond of gedood. (zie postkaarten, ook op de volgende pagina - © collectie Jef Ameeuw) Lucien wordt zwaar gewond waarbij hij het gebruik van zijn linkerarm verliest. Hij wordt waarschijnlijk in een school in de omgeving van Haelen gehospitaliseerd en is van 8 september 1914 tot 7 juni 1915 met herstelverlof. Een actieve rol in de oorlog is daarna niet meer voor hem. Vanaf 9 juni 1915 werkt hij in het legerdepot van de 1ste Divisie in Offekerque (Frans-Vlaanderen). Op 5 augustus 1917 wordt hij opgenomen in de Compagnie der Badinrichtingen (frontdouches) in Oeren. Hij wordt in hetzelfde jaar ook nog ondergebracht in een Topografische eenheid. 1
Op 17 september 1917 wordt hij zwaar gewond door een vliegtuigbom bij de brug van Oeren en overgebracht naar het Belgisch Militair Hospitaal de ‘Clep’ in Hoogstade. (foto - militair Hospitaal Hoogstade) Wanneer de mensen in Wulveringem vernemen dat de neef van Mevrouw gewond is, trekken ze zelfs op bedevaart naar Izenberge om zijn genezing af te smeken. (24) (foto - bidprentje Lucien Flyps, broer van Léon) Lucien sterft op 6 oktober 1917 in het veldhospitaal te Hoogstade. Hij is 25 jaar. Op 9 oktober wordt Lucien begraven in Wulveringem. Zijn naam staat ook vereeuwigd op een herdenkingsplaat in het College te Veurne. (© foto - herdenkingsplaat in het College Veurne) Hij werd vereerd met de eretekens: Ridder in de Orde van de Kroon, Ridder in de Orde van Leopold II en het Oorlogskruis. (25) 24) Lut Ureel: “De kleine mens in de Grote Oorlog” - Lannoo 1984 - p. 33 25) Gone West - In Flanders Fields Museum - “Lucien Achiel Flyps” 2
Leven in oorlogstijd deel 7 Léon Flyps - Ridder Orde Leopold II met palm - Militair ereteken 2de klas - art 4 - Oorlogskruis 1914-1918 Hij bekomt wel een aantal eretekens: het oorlogskruis 1914-1918 en het Ridderkruis van de Leopoldsorde, telkens met felicitaties van de minister van landsverdediging, alsook 3 frontstrepen, toegekend te Brugge op 20 oktober 1921. Omwille van zijn invaliditeit bekomt hij eveneens een oorlogspensioen. Léon komt in 1920 op het kasteel wonen. (© Collectie Jef Ameeuw) Kort voor de oorlog uitbreekt, verblijft Léon op het kasteel van Wulveringem. Hij laat zich als vrijwilliger - ‘Sergeant Volontaire de carrière’ - inschrijven bij het leger en wordt opgenomen in het ‘4de regiment de ligne’ op 1 april 1914. Op 12 augustus 1914 wordt hij wegens een val in Velthem overgebracht naar het hospitaal. Hij is zwaar gewond. We treffen hem op 12 augustus ‘15 aan in het ‘dépot de convalenscence’ te St.Adresse. Op 18 december 1916 krijgt hij ‘verlof zonder soldij’ in Wulveringem. Naar Langemark kan hij niet meer terug! © Jef Ameeuw - Langemark met de op de achtergrond Duitse soldaten 3 Na ‘revisie’ in De Panne in februari 1917 blijkt hij niet meer in staat te zijn voor de dienst en wordt hij op 1 april 1918 definitief ongeschikt verklaard - 60 % invalide! Alles samen telt hij 24 maanden dienst. Wanneer Léon tijdens de oorlog thuis is met verlof wil hij iets doen voor de soldaten op rust die zich in Wulveringem bevinden. Als grote cinema-fan geeft hij opdracht aan Gustaaf, de knecht van het kasteel om achteraan op het kerkhof met planken en metalen platen een primitieve filmzaal te bouwen als ontspanning voor de militairen. “In de winter van 1915 kwam er in ons dorp voor de soldaten een ‘cinema’ waar ook kinders van burgers welkom waren als ze maar de 25 centiem toegangsprijs betaalden. ...
… Het initiatief was van een neef van mevrouw van het kasteel (en kon dus op de goedkeuring van de geestelijkheid rekenen). Met planken en ijzeren platen had mijnheer Gustaaf op het kerkhof een primitieve zaal laten bouwen en daar werd elke avond een vertoning gegeven.” (De kleine mens in de Grote Oorlog - Lut Ureel - pag. 156 - Lannoo 1934) Na de oorlog blijft Léon definitief wonen op het kasteel. Langemark is nog enkel puin. (zie foto vorige pagina) Het ouderlijk huis zal de oorlog wel niet doorstaan hebben. In 1920 laat hij zich uitschrijven in zijn gemeente en wordt officieel inwoner van Wulveringem. De generaal zelf neemt zijn intrek in de pastorie. Mevrouw heeft geen keuze. Het wordt een moeilijke tijd. Minder comfort, minder personeel, beperkte vrijheid en men moet zich aanpassen aan heel wat ongevraagde gasten. Zelfs de keuken moet gedeeld worden met het leger. Komt nog bij dat het kasteel in de winter weinig comfort biedt, weinig verwarming, … Ook staan er overal wachtposten opgesteld. Voor elk in- of uitgaan is er controle. De koning komt een paar keer beraadslagen op het kasteel en ook koningin Elisabeth, op weg naar haar school, bezoekt de legerstaf. In het kasteel is het een komen en gaan van hoge militairen en zelfs gekende kunstenaars komen er optreden met o.m. de violist Eugène Ysaye wiens zonen aan het front liggen. Voor de kasteelbewoners zelf verloopt het leven in ‘sourdine’. Eind december 1914 en in juli 1915 verwijdert men overal achter het front de kunstschatten. Ook uit de kerk en het kasteel vertrekt heel wat waardevols naar Frankrijk (Petit Palais). (26) Kleinere voorwerpen kunnen ter plaatse ondergebracht worden. Wanneer men in achttien een Duitse doorbraak verwacht, worden op 15 juni nog een aantal kunstschatten weggebracht. Na de oorlog komen de stukken beetje bij beetje terug en kan Mevrouw, geholpen door Léon aan de herinrichting van het kasteel beginnen. Wanneer men hiermee klaar is, wordt in 1926 in aanwezigheid van Juliana en ten overstaan van meester Aegidius Deeren, notaris te Nieuwpoort, een inventaris gemaakt van de inboedel, zowel van de meubelen, menage-goederen als kunstvoorwerpen. (27) (sourdine = gedempt) Generaal Deceuninjck © foto - collectie Jef Ameeuw Vanaf 16 oktober 1914 wordt Wulveringem overspoeld door vermoeide soldaten. Het kasteelpark ligt vol slapers. Op 2 december komt generaal Deceuninck met zijn legerstaf van de 6de Legerdivisie het kasteel opeisen. 26) Jef Ameeuw - Gebeurtenissen in en rondom het kasteel van Beauvoorde - eigen beheer - 2016 - pag. 5-6 De Beauvoordse dorpsgazette - Winter 2002, pag. 19 27) J. Muls - Kasteel Beauvoorde - pag. 15, Koninklijke Vlaamse Academie 1953 4 tentoonstelling in Petit Palais (F) van kunstschatten uit Vlaanderen (achter het front) © foto - collectie Jef Ameeuw > vervolg in het herfstnummer 2022 >
1 Online Touch