44 SPECIAL SOCIAAL +DOOR: YOLANDA DE KOSTER Een op de vijf cliënten die afgelopen maanden minder zorg en ondersteuning ontvingen, heeft nu méér hulp nodig. Nog altijd ontvangt iets meer dan helft van de mensen van wie de hulp was afgeschaald, minder ondersteuning dan voor de coronacrisis. Dat blijkt uit onderzoek dat in opdracht van Binnenlands Bestuur is uitgevoerd door I&O Research. ONDERZOEK I&O RESEARCH ONDER AMBTENAREN EN CLIËNTEN MEER ZORG NODIG NA CORONACRISIS Wat zijn de gevolgen van corona op de Wmo en jeugdhulp? Die vraag is in een enquête voorgelegd aan cliënten en gemeenten. Daarover wordt door beide groepen wisselend gedacht, zo blijkt. Een kwart van de cliënten heeft negatieve gevolgen van de coronacrisis ervaren; het merendeel niet. Ambtenaren lijken het wat somberder in te zien; zij vrezen vaker (grote) negatieve gevolgen. Toch is hiermee niet gezegd dat ambtenaren overbezorgd zijn, stelt Lisa Nannes, onderzoeker bij I&O Research. ‘Ambtenaren hebben een totaalbeeld van de gevolgen, terwijl cliënten uiteraard alleen iets zeggen over hun eigen ervaringen.’ De Astense wethouder Janine Spoor (jeugdzorg, Wmo, Leefbaar Asten) geeft aan dat corona vooral negatieve gevolgen heeft. Zij maakt zich er zorgen over, zeker omdat er geen goed zicht is op wat er achter de voordeur gebeurt. ‘Is er sprake van toegenomen eenzaamheid of kindermishandeling; we weten het niet. Er komen nu bijvoorbeeld minder meldingen binnen bij Veilig Thuis. Missen we iets of gaat het thuis daadwerkelijk beter, vraag ik me dan af.’ Zorgen heeft ze ook over ‘ Door het uitvallen van dagbesteding verergeren psychische klachten’ het welzijn van jongeren die hun sociale contacten en het verenigingsleven moeten missen. Ook beleidsambtenaar Wmo Janneke Kruimer uit Berg en Dal ziet alleen maar negatieve gevolgen. ‘Veel mensen durven uit angst voor besmetting hun begeleider of huishoudelijke hulp niet meer binnen te laten.’ Dat leidt tot vereenzaming en vervuiling van het huis. Ze ziet ook mensen die individuele begeleiding krijgen en nu juist meer uren nodig hebben. ‘Ze zijn angstiger en hebben te weinig afleiding.’ MINDER PRIKKELS De Oirschotse wethouder Esther Langens (zorg en welzijn, Dorpsvisie) ziet zowel positieve als negatieve effecten. ‘In gezinnen met bijvoorbeeld kinderen met autisme heeft deze periode rust gebracht. Er waren minder prikkels.’ Aan de andere kant ziet ze ook gezinnen of inwoners die juist de structuur missen. ‘De dagbesteding valt weg, contactmomenten vallen weg. Vereenzaming ligt dan op de loer.’ ‘We hebben juist goede ontwikkelingen gezien in de zelfredzaamheid en het aanspreken van het eigen netwerk’, ziet Marlies Stokman, contractmanager sociaal domein in Lelystad. Gezondheidseconoom Guus Schrijvers had verwacht dat meer cliënten negatieve gevolgen zouden ervaren. ‘Maar mensen willen niet graag negatief zijn.’ Negatieve gevolgen zijn er volgens hem zeker. ‘Mensen ervaren stress en zijn bang om besmet te raken. Mensen bij wie bijvoorbeeld de dagbesteding uitvalt, dreigen in een isolement terecht te komen.’ Ook dreigt volgens hem depressie en ander leed. Bij Ieder(in), het netwerk voor mensen met een beperking of chronische ziekte, weten ze dat mensen uit hun achterban onder meer eenzaamheidsgevoelens ervaren en met meer stress en psychische klachten kampen. ‘Uit angst voor besmetting zijn veel mensen in zelfquarantaine gegaan’, vertelt Ieder(in)-directeur Illya Soffer. ‘Ook door het uitvallen van dagbehandeling of dagbesteding ontstaan en verergeren psychische klachten.’ Veel zorg is tijdens de coronacrisis toch doorgegaan, vooral Wmo-ondersteuning, zo geven cliënten in het onderzoek aan. Zes op de tien cliënten geven aan dat ze tijdens de coronacrisis evenveel zorg en ondersteuning hebben ontvangen als daarvoor. Als er sprake was van minder zorg en ondersteuning, gaat het vooral om huishoudelijke hulp en dagbeBINNENLANDS BESTUUR - WEEK 47 | 2020
45 Online Touch Home