Personeel gezocht vraagt om een ander type medewerker: de ambtenaar 3.0. Iemand die communicatief vaardig en sensitief is en open staat voor andermans inbreng. En precies de kenmerken die daarmee samenhangen, nemen toe in de personeelsadvertenties vanaf 2010. De top vijf: flexibel, krachtig, communicatief, enthousiast en ambitieus. ONZEKERHEID EN STRESS Verrassend? Nee. De verrassing schuilt ergens anders in. Wat blijkt namelijk? Personeelskenmerken die dertig jaar geleden in vacatureteksten als pre golden, zoals praktisch en analytisch, zijn niet verdwenen, maar slechts ingehaald door andere termen. De meestvoorkomende termen van toen zijn nagenoeg gelijk aan die van vandaag de dag. Kruyen: ‘Dat betekent dat werkgevers steeds meer van hun medewerkers verlangen. Het is én-én geworden.’ Ze vragen nog net niet dat ze tegelijk introvert en extravert te zijn, maar voor het overige moet je om aan alle vereiste persoonlijke kenmerken te kunnen voldoen als ambtenaar bijna een Barbapapa zijn: je moet als ambtenaar voorzichtig, gedisciplineerd en precies zijn en tegelijk ook open, omgevingsbewust en politiek sensitief. ‘Alles loopt door elkaar heen’, aldus de wetenschappers. DE ONDERZOEKERS De onderzoekers Peter Kruyen (Radboud Universiteit Nijmegen) en Shelena Keulemans MSc (Erasmus Universiteit Rotterdam) ploegden de advertentiepagina’s van 37 jaargangen Binnenlands Bestuur door op zoek naar gevraagde persoonlijkheidskenmerken van gezochte medewerkers. De onderzoekers vroegen zich af of er verschil zou zitten tussen de eisen die de werkgever in de vroege jaren 80 stelde en de eisen in de jaren 90 en nog weer later. Kruyen vindt dat bij de bestuurskunde-opleiding, waar in feite de topambtenaren van de toekomst worden klaargestoomd, weinig of geen rekening wordt gehouden met de brede verlangens van de werkgever. ‘We leggen de nadruk in onze opleiding voornamelijk op analytische vaardigheden, niet op het versterken van hun persoonlijke eigenschappen, en hoe ambtenaren moeten balanceren tussen verschillende dingen.’ TOP 5 persoonskenmerken begin jaren 80: zelfstandig, organisator, praktisch, dynamisch en krachtig 79
80 Online Touch Home