BINNENLANDS BESTUUR - WEEK 16 | 2020 06 INTERVIEW JASPERT VERPLANKE DOOR: MARTIJN DELAERE FOTO: SAKE RIJPKEMA De veiligheidsregio’s zwaaien bij de bestrijding van het coronavirus de scepter over de openbare orde. Commandant bevolkingszorg in Zaanstreek-Waterland Jaspert Verplanke voelt zich daar senang bij. ‘Je neemt een besluit en het wordt uitgevoerd. Al die uren opleiding betalen zich uit.’ GRIP 4 LIJKT OP MILITAIRE OPERATIE ‘EEN OPDRACHT VOER JE UIT’ Het is Grip 4, maar dat is de natuur kennelijk ontgaan. De lente jubelt het uit. Geen wolkje of vliegtuigstreep aan de lucht. Zaandam fietst en wandelt zich suf. Het is nog de hele maand mooi weer. Alleen Tweede Paasdag schijnt wat kouder te worden. ‘Het zou nóg mooier zijn als het ook ging stormen en regenen, en dan lekker lang’, becommentarieert Jaspert Verplanke de weersgesteldheid in de Zaanstreek. Want ja, dan blijven we thuis omdat we niet naar buiten willen; nu moeten we thuisblijven, maar willen we naar buiten. ‘En daarom maak ik mij wel wat zorgen over het Paasweekeinde’, zegt de commandant bevolkingszorg van de veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland Verplanke. Jaspert Verplanke (53) is programmamanager duurzaamheid bij de gemeente Purmerend, maar met het oog op de coronacrisis dezer dagen commandant bevolkingszorg bij de veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland. Hij gaat over alle gemeenteambtenaren die zich bezighouden met de coronacrisis. De veiligheidsregio omvat de Noord-Hollandse gemeenten Beemster, Edam-Volendam, Landsmeer, Oostzaan, Purmerend, Waterland, Wormerland en Zaanstad, de politie, brandweer en de geneeskundige hulpverlening. Juist vandaag zijn alle ziekenauto’s van de ambulancepost Zaandam op het Prins Bernhardplein van de veiligheidsregio in Zaandam ontsmet omdat een aantal ambulancemedewerkers besmet bleek met het coronavirus. Het is op deze Goede Vrijdag druk in het gebouw van de veiligheidsregio in Zaandam. Ambulancepersoneel ploft even neer tussen de diensten in. Nuchterheid voert de boventoon. Niemand draagt een mondkapje of (blauwe) handschoentjes. De buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) in de regio doen dat ook niet. ‘Schijnveiligheid heet dat. Verkeerd gebruik kan zelfs een infectie veroorzaken’, aldus Verplanke. In Oostenrijk denken ze daar anders over. Iedereen die er een supermarkt binnenstapt, moet er een op. De helft van de Amerikanen gaat kennelijk met een mondkapje over straat. Hoofd infectiebestrijding van het RIVM Jaap van Dissel zei eerder deze maand dat het geen enkele zin heeft om mondkapjes te dragen als je op anderhalve meter van elkaar blijft. ‘Daar baseer ik mij op. Ik ben blij dat het kabinet luistert naar de experts van het RIVM’, zegt Verplanke. GETRAIND En dus doen wij het met een intelligente lockdown. Toch zou je je kunnen voorstellen dat een noodtoestand en totale lockdown voor de veiligheidsregio gemakkelijker werken is. U schept zomaar een luchtje? Geen gezever, hup, een enorme boete. Zo pakken ze dat in Spanje aan. ‘Zo’n lockdown zou in Nederland niet werken’, reageert Verplanke. ‘Wij handhaven vanuit de crisisbeheerorganisatie een intelligente lockdown. Mensen worden geacht hun eigen verantwoordelijkheid te nemen. Dat past bij ons. Wij realiseren ons dat er nog steeds grijstinten zijn. En onze boa’s kunnen prima beoordelen of het niet tóch zwart of wit is.’ Hij is het roerend eens met de Bredase wethouder Greetje Bos, die vorige maand in Binnenlands Bestuur zei dat boa’s geprofessionaliseerd zijn. Verplanke: ‘Boa’s kunnen dit werk aan. Natuurlijk maken ze fouten. De politie ‘We zijn nu meer van lik op stuk’ maakt ze ook, ik maak ze. Het boeiende is dat een fout van een boa breed wordt uitgemeten. “Zie je wel, ze kunnen er niets van”. Dat is onzin. Ze zijn goed opgeleid en getraind in sociale vaardigheden.’ De 85 boa’s die in de acht gemeenten van Zaanstreek-Waterland rondlopen, staan in de frontlinie van de strijd tegen het coronavirus. De avond voor we elkaar treffen, is een boa in Roosendaal gemolesteerd. Hij had met zijn collega’s op een voetbalveldje jongeren aangesproken. ‘Wij hebben zoiets in onze regio nog niet meegemaakt’, zegt Verplanke. ‘Daar ben ik erg blij mee. Boa’s proberen de opdrachten die ze krijgen zo goed en zo kwaad mogelijk uit te voeren. Onze boa’s kunnen nu bestuursrechtelijk én strafrechtelijk handhaven.’ Dat doen ze in twee grotere gemeenten en in zes kleinere. ‘We kunnen de boa’s overal in de regio inzetten en we krijgen hulp. Tussen Oostzaan en Landsmeer ligt het natuurgebied ‘t Twiske van het recreatieschap Noord-Holland. Zij zetten hun boa’s nu in dat natuurgebied in. De parkeerplaatsen zijn er tot nader order ook gesloten.’ De boa’s in Zaanstreek-Waterland gaan inmiddels met een tien pagina’s dikke noodverordening op pad. Bootjes op het water, motorrijders, voetbalkooien, skateveldjes. ‘Jongeren vallen dan op. Je ziet ze zitten, ze staan bij elkaar. Maar vlak de ouderen niet uit. Wat ons opvalt: in iedere laag van
7 Online Touch Home