SPECIAL 39 Ook Kok adviseert om met een brede groep mensen samen te werken. ‘Niet alleen finance gedreven, maar bijvoorbeeld ook met de team leider Participatiewet en iemand die verantwoordelijk is voor de ict. Dan kun je met z’n allen kijken waar je tegenaan loopt. Het voor-deel van zo’n breed palet is ook dat de hele gemeentelijke organisatie doordrongen is van het feit dat het werk gedaan moet worden, maar dat je ook zicht op de kosten moet hebben, want je moet het verantwoorden.’ De effecten van de coronacrisis werken door op uiteenlopende terreinen. Verbakel vertelt dat momenteel in Amersfoort verzoeken binnenkomen voor betalingsregelingen voor onder andere de onroerendezaakbelasting (ozb). ‘Daarbij gaan we ervan uit dat bedrijven en instellingen die belasting nog wel gaan betalen’, zegt hij. ‘Maar er is ook een kans dat dat niet in alle gevallen gebeurt omdat er faillissementen volgen.’ De gemeente is aandeelhouder van theater Flint. ‘Het voorjaar is het topseizoen, maar de voorstellingen of congressen zijn verplaatst of geannuleerd.’ Het aantal begrafenissen en crematies stijgt. ‘Die diensten zijn voor de gemeente niet kostendekkend. Dat wordt deels gecompenseerd door de horeca die hoort bij een uitvaart, maar de koffie en cake mag nu niet meer worden geserveerd.’ Hij vervolgt: ‘Ook thuiszorgorganisaties hebben problemen met de anderhalvemetersamenleving. Hoe ga je daarmee om als gemeente? En hoe zit het met de afspraken over leerlingenvervoer? De meeste kinderen gaan niet meer naar school, dus die busjes rijden niet of nauwelijks meer. Hoef je dan geen vergoeding meer te betalen?’ Nog een voorbeeld. Gemeenten krijgen verzoeken om subsidies soepeler te verstrekken. ‘Blijf je vasthouden aan de prestatieafspraken met instellingen als je weet dat de instelling dan kan omvallen?’ Het grootste probleem in veel gemeenten op dit moment zijn de stijgende uitvoeringskosten voor de bijstand, dat blijkt ook uit een onderzoek van Naris en Finolia. Gemeenten hebben hun handen vol aan de TOZO, de tijdelijke inkomensondersteuning voor zelfstandige ondernemers. Maar deze kosten worden toch vergoed door het rijk? ‘Dat is wel de toezegging door het rijk’, zegt Verbakel. Cziesso stelt: ‘De maatregelen die het rijk neemt moeten kostendekkend vergoed worden aan gemeenten.’ Hij wijst erop dat veel gemeenten door de grondcrisis en de decentralisatie van de zorg hun reserves al fors hebben moeten aanspreken. ‘Het merendeel van de gemeenten zit er op het BINNENLANDS BESTUUR - WEEK 18 | 2020
40 Online Touch Home