BINNENLANDS BESTUUR - WEEK 22 | 2020 ACHTERGROND 15 ‘We zijn als rekenkamer in feite weggetreiterd’ als de rekenkamer de brief met deze bevindingen in oktober 2017 naar de raad wil sturen, barst er een bom op het stadhuis. wen. Daarom moet Paco Plumtrek weg, net als ATIB, de Turkse vereniging. Samen met een projectontwikkelaar deed Lammers zelf een poging om de school te kopen. Honderden uren stak hij samen met andere experts en vrijwilligers in het plan om de school te verbouwen tot combinatie van wonen, werken en cultuur. Maar dat plan heeft nooit een serieuze kans gekregen, blijkt uit een reconstructie van dit jaren slepende hoofdpijndossier door onderzoekscollectief Spit voor Binnenlands Bestuur. In 2014 belandt de Kolkschool op de gemeentelijke verkooplijst in de categorie ‘direct te verkopen’. Een eerdere poging in 2013 om het pand onderhands te verkopen aan de Turkse vereniging ATIB strandde. ATIB kon de prijs van 620.000 euro – iets minder dan de WOZ-waarde – niet betalen. In 2015 komt ontwikkelaar Kloos2 in beeld als geïnteresseerde partij. Hij is door de gemeente benaderd omdat hij een goed track record heeft met het transformeren van oude gebouwen. Kloos2 wil de school verbouwen tot appartementen. In 2017 doet hij een bod ver onder de prijs die de gemeente eerder van ATIB verlangde: 320.000 euro. ‘Het plan omvat de instandhouding van het gebouw waarbij er een invulling plaatsvindt met 16 koopappartementen,’ aldus het raadsvoorstel waarmee het college op 12 september 2017 de raad vraagt de verkoop goed te keuren. Maar de politiek sputtert tegen. De raad vindt het bod veel te laag, wil andere partijen ook de kans geven een plan in te dienen en eist een oplossing voor de huisvesting van Paco Plumtrek en ATIB. Er is ook kritiek van de Rekenkamercommissie Almelo (RCA), die de verkoop van de school als casus neemt in een breder onderzoek naar de afdeling vastgoed. Is 320.000 euro een reële prijs? Niet als je kijkt naar de WOZ-waarde van 660.000 euro. Het college verantwoordt de lage koopsom met een taxatie van een plaatselijke makelaar. Die heeft het plan van Kloos2 ingezien en bevestigt aan de gemeente dat 320.000 euro een marktconform bedrag is. Maar de rekenkamercommissie is kritisch. ‘Het taxatierapport laat geen beschrijving en inzicht van de berekening en vaststelling van de waarde zien.’ Hoeveel de projectontwikkelaar kan verdienen op het project blijft onduidelijk, stelt de RCA. Maar ONTSLAG REKENKAMER In het Twentse grensdorp Kloosterhaar, met uitzicht op de weilanden, spreken we Riekele Bron, destijds voorzitter van de rekenkamercommissie. Hij blikt terug op deze voor hem emotionele periode. ‘Voor de quickscan die de RCA in 2017 deed naar de verkoop van de Kolkschool hebben we alle documentatie verzameld en we kwamen al snel tot de conclusie dat het niet helemaal volgens de regels is gegaan,’ vertelt hij. ‘Als je maar één partij benadert en je komt ook nog op een bedrag ver onder de WOZ-waarde, ja, dat geeft wel te denken. Dan weet je natuurlijk ook niet hoe de prijs tot stand is gekomen.’ Wat Bron nog het meest verbaast, is de reactie op zijn rapport. De ambtenaar vastgoed laat de RCA per mail weten zeer ongelukkig te zijn met de rapportage. Verantwoordelijk wethouder Alex Langius (CU) weigert een overleg met de rekenkamer. Hij wil weten wie er opdracht heeft gegeven voor de case study, die een mogelijke deal in de weg staat. Het geeft de rekenkamer het gevoel niet de baas te zijn over zijn eigen onderzoeksagenda. Ook het contact over de quick scan met burgemeester Arjen Gerritsen (VVD) liep hoog op. ‘Hij maakte opmerkingen tegen mij in de trant van “Ik laat mij door jou de les niet lezen”’, herinnert Bron zich dit gesprek. De burgemeester ontkent in een reactie dat dit gesprek met Bron heeft plaatsgevonden. ‘Zo ben ik niet’, zegt Gerritsen. ‘Ik heb er juist belang bij dat de rekenkamer goed functioneert en zou nooit druk uitoefenen om iets wel of niet te doen.’ Riekele Bron en ook andere oud-leden van de rekenkamer ervoeren wel degelijk druk. Bron: ‘Wij hebben als commissie toen onder druk van het college besloten de brief als niet geschreven en niet verstuurd te beschouwen waardoor hij formeel niet bestaat.’ Ook in reactie op een wobverzoek laat Almelo weten dat de brief, in handen van Onderzoekscollectief Spit, ‘niet bekend is’. Een half jaar later dient de voltallige rekenkamer zijn ontslag in. De affaire-Kolkschool is een van de redenen, maar er speelt meer. ‘Ik weet dat ook in andere onderzoeken het college ons onderzoeksproces bepaald niet bevorderde. Misschien mag ik het traineren noemen. We zijn als rekenkamer in feite weggetreiterd,’ zegt oud-rekenkamercommissielid Frank Galesloot. Ook was er spanning intern binnen de rekenkamercommissie, die bestond uit raadsleden en externe leden zoals Bron en Galesloot. Door dat interne conflict kon de rekenkamer niet langer naar behoren functioneren. ‘Het vertrouwen was weg. Het onderzoek naar de Kolkschool is door de nieuwe rekenkamer niet meer opgepakt en met onze bevindingen is niets gedaan’, aldus Bron. ‘Ik heb de burgemeester van Almelo beloofd niet actief naar buiten te treden met dit verhaal, maar ik heb altijd gezegd dat als mensen ernaar vragen, ik de waarheid zou vertellen.’ Burgemeester Gerritsen zegt in een reactie dat de Rekenkamercommissie zelf initiatief heeft genomen om de brief over de Kolkschool terug te trekken, omdat die niet voldeed aan de eisen die de rekenkamer zichzelf stelde. Ook houdt volgens Gerritsen de brief geen enkel verband met het ‘imploderen’ van de RCA. DOORBRIEVEN BIEDING Nadat de gemeenteraad het bod van Kloos2 in september 2017 heeft afgewezen, zet het college de Kolkschool opnieuw in de verkoop. Ditmaal mag poppodium Paco Plumtrek ook een plan indienen. Sluitingsdatum is 1 december 2018. Organisator Henk Lammers verzamelt een groot aantal sympathisanten, waaronder een aantal prominente Almeloërs. Verenigd in de Werkgroep Kolkschool leggen zij contact met projectontwikkelaar Babbette Schoonebeek, die kansen ziet. Ze ontwikkelen een alternatief plan waarin de culturele bestemming wordt gecombineerd met wonen en werken. Paco Plumtrek kan blijven en de historische waarde van het pand blijft behouden. De Werkgroep heeft goede hoop dat het plan in de smaak valt bij de gemeenteraad. Schoonebeek doet een bod van 353.000 euro, iets meer dan het oorspronkelijke bedrag dat Kloos2 zou betalen. Ook nemen ze het vervallen gymlokaal mee in de koop, waar Paco Plumtrek het muziekpodium kan voortzetten. Kloos2 biedt met zijn oorspronkelijke plan, zonder gymzaal, nu 280.000 euro. Eind december, zo belooft de ambtenaar op de afdeling vastgoed, zou de kogel door de kerk moeten zijn. Maar dat duurt langer dan verwacht. De gemeente stelt wat aanvullende vragen,
16 Online Touch Home