gemeenten regelmatig met tegenvallers in de vastgoedportefeuille worden geconfronteerd. Voordat je het weet ben je als college en raad met elkaar in een discussie verwikkeld over de isolatie van de gymzaal. Terwijl het eigenlijk over de grote lijnen zou moeten gaan.’ NAAM: Wicher Schönau FUNCTIE: Senior adviseur BIJ: Twynstra Gudde Twynstra Gudde geeft organisatie advies voor publieke vastgoedorganisaties, waaronder gemeenten WWW.TWYNSTRAGUDDE.NL Ingrid de Moel: ‘Als gemeente wil je in ieder geval verlost zijn van dat soort incidentenpolitiek, waardoor de raad tot in detail over specifi eke objecten wil worden geïnformeerd. Vastgoed is grotendeels onderhoud en beheer en helemaal niet sexy. Dat wil je gewoon op orde hebben. En de gemeenteraad moet erop kunnen vertrouwen dat het ambtelijk apparaat het ook daadwerkelijk onder controle heeft.’ GEÏNSTITUTIONALISEERD De gemeente Enschede is in dat verband een goed voorbeeld. Schönau: ‘Daar verwacht de vastgoedorganisatie dat de wethouder voor wat betreft het onderhoud van het maatschappelijk vastgoed de komende jaren niet meer naar de raad hoeft. Het meerjaren onderhoudsplan is vastgesteld en in de begroting is er een toereikende voorziening getroffen. Maatschappelijk vastgoed wordt daarmee echt ‘going c oncern’.’ er een verschil op tussen grote en kleine gemeenten. Kleine en middelgrote gemeenten hebben de objectinformatie weliswaar verzameld maar wagen te betwijfelen of het allemaal wel zo betrouwbaar en actueel is. Grotere gemeenten stellen onomwonden dat 90 procent van hun vastgoedinformatie op orde is en van voldoende kwaliteit om de portefeuille op aan te sturen.’ INCIDENTENPOLITIEK Het is met name lastig om de beschikbare gegevens op te waarderen van ruwe data tot hanteerbare informatie op basis waarvan strategisch vastgoedbeleid kan worden geformuleerd. ‘Dat is de grote opgave’, aldus Schönau. ‘En daar hebben grote gemeenten veel grotere stappen gezet dan kleinere gemeenten.’ Daar komt een onderschatting van omvang, belang en waarde van de eigen vastgoedportefeuille nog bij. ‘In het kader van een rekenkameronderzoek dat ik voor een kleine gemeente recent deed vroeg ik aan een raadslid hoeveel van de 50 objecten die deze gemeente in portefeuille heeft nou een politiek dossier vormde. “Allemaal”, was het antwoord. Een logisch gevolg van het feit dat kleine en middelgrote 6 Ook middelgrote gemeenten als Oss en Etten-Leur hebben hun maatschappelijk vastgoed op bestuurlijk en organisatorisch niveau goed op orde. ‘Het bijzondere van Oss is dat zij al jaren bezig zijn met professionaliseren. Uit de quickscan blijkt dat deze gemeentelijke vastgoedafdeling heel bewuste stappen heeft gezet, maar ook weet waar de grenzen liggen. Dat heeft geleid tot een natuurlijke betrokkenheid van vastgoed bij de maatschappelijke opgaven van de gemeente.’ Etten-Leur is een voorbeeld van een gemeente die op meerdere vlakken andere gemeenten een stap voor is, vindt Schönau. ‘Op het gebied van vastgoedbeleid, vastgoedinformatie en –systemen, maar ook in de kennis en kunde van medewerkers op het gebied van vastgoedmanagement.’ STAPSGEWIJS ONTWIKKELEN Dat de meeste kleine en middelgrote gemeenten nog niet zover zijn is te verklaren. ‘Je moet als gemeente toch een bepaalde ontwikkeling doormaken. Niet voor niets heeft Enschede het vastgoedbeleid in tien jaar tijd drie keer herschreven. De eerste versie stond in het teken van het op orde krijgen van het maatschappelijk vastgoed. De tweede versie richtte zich op de beleidsafdelingen en wat er voor nodig was om het vastgoed voor hen beter te laten functioneren. Dan maak je de slag naar accountmanagement. De derde aanscherping maakte de slag van doelmatigheid naar doeltrefMAATSCHAPPELIJK VASTGOED
7 Online Touch Home