Blik op Zeewolde - juni 2019 Duurzaam Zeewolde ‘Je steentje bijdragen aan het dorp’ Sietze is zijn hele leven al ambachtelijk bakker, Doite gaf haar baan als fysisch geograaf bij een adviesbureau op om samen per februari 2018 bakkerij De Toren (Torenstraat 18) te beginnen. ‘Het is nu wat overzichtelijker’, zegt Doite, ‘we hebben nu het jaar rond gedraaid.’ Tijd komen ze nog wel tekort. ‘We zitten boordevol ideeën. Op een ambachtelijke manier en met pure grondstoffen brood bakken is een complex proces. Resultaat is het meest verse en lekkerste brood.’ Overschot ‘Nee verkopen is geen optie, daarom zijn de planken altijd gevuld. Aan het eind van de dag heb je dus altijd over. In de bakkerswereld is 10 procent overschot een vuistregel, als je daaroverheen komt doe je iets niet goed. Wat wij over hebben gaat naar de voedselbank en naar de kerk voor het brooddelen. Om mensen met beperkter budget tegemoet te komen verkopen we ‘brood van gisteren’ voor de helft van de prijs. Voor sommige oorspronkelijk recepten is het toevoegen van oude koekjes, koek of roggebrood juist een verbetering van het product. Wat dan nog over is gaat naar de boer, als veevoer. Weinig wordt echt weggegooid. Heb je thuis oud brood? Daar kun je zeker nog wel wat mee. Van wat overblijft 11 DUURZAAM KORT NIEUWS Broodverspilling Uit onderzoek naar broodverspilling door de Wageningen Universiteit blijkt dat bijna een kwart van al het brood weggegooid wordt, jaarlijks voor ongeveer 400 miljoen euro. De grootste groep verspillers zijn consumenten, producenten en winkels volgen op de tweede en derde plaats kan je thuis tosti’s of wentelteefjes maken. Of croutons of broodchips, bakken in de pan met wat olijfolie en kruiden naar smaak.’ Verpakken Over duurzame verpakkingen denken ze ook bij de bakkerij. ‘Sinds kort hebben we katoenen broodzakken. Je haalt er je brood in en doet zo het in de vriezer. Je kunt je brood in een broodtrommel doen, maar ook uit de vriezer halen wat je nodig hebt, zo heb je altijd vers brood. Wij ontkomen helaas niet aan plastic, want dat conserveert onze producten nu eenmaal beter. In papier wordt brood droger en worden koekjes slof.’ Lokaal ‘Je ziet bij leveranciers beweging om steeds meer lokale grondstoffen (meel, bloem, fruit) te gebruiken. Die omslag heeft z’n tijd nodig want ja, en dat klinkt raar, lokaal meel is door zijn andere eiwitgehalte iets duurder. Het graan uit landen zoals Oost-Europa of zelfs Amerika waar het klimaat beter is, is gewoonweg beter om mee te bakken.’ Sociaal Duurzaamheid gaat verder dan alleen restproducten, grondstoffen en verpakkingsmateriaal. ‘Wij staan voor robuust ambachtelijk en beleven, maar ook voor sociaal duurzaam. Je moet betrokken zijn en je steentje bijdragen aan het dorp, vind ik. Niet alleen de samenwerking met scouting Jan Wandelaar (de tompouce- verkoop) is hiervan een voorbeeld. Eind mei loopt een actie waarbij een euro per moorkop naar Stichting ALS Nederland gaat en 8 juni tijdens ‘Beleef Puur Zeewolde’ verkopen Syrische dorpsgenoten hun gebakken lekkernijen bij ons voor de winkel.’ Kennis Kennisoverdracht is ook een belangrijk aspect. De Toren is een erkend leerbedrijf maar zoekt ook de samenwerking met andere bakkers. ‘Via de Zeewolder gebroeders Ducaat kwam de vraag of we ook bierbostelbrood maken. Bierbostel is het residu bij het brouwen van bier. Het recept hebben we gekregen van bakker Piet uit Elspeet. Zo ook kwam een klant met haar lievelingskoek uit Gieten. Het bakkersechtpaar van deze bakkerij Job kwam dit recept persoonlijk langsbrengen en werd met enthousiasme gedeeld. Zodoende kunnen onze klanten nu genieten van onze Zuiderzeekoek. Wat heel belangrijk is en ons kenmerkt: we zijn enthousiast over ons vak en hebben er plezier in.’ BAKKERIJDETOREN.NL Expert: De winst zit ‘m in duurzaamheid Energielabel A+++ dus het zal wel goed zijn? ‘Nee’, zegt Ronny Looyenga van Expert Zeewolde, ‘niet per se’. Een wasmachine van 300 euro kan heel hoog scoren op het energielabel, maar die wast niet per se het schoonst en je kunt niet verwachten dat ie net zolang meegaat als een duurdere machine. Looyenga krijgt ook mensen in zijn winkel die bewust een goedkoper apparaat met een (verwachte) beperkte levensduur vragen, omdat ze denken dat er over drie jaar nog energiezuinigere machines op de markt zijn. ‘Het is heel hard gegaan met de ontwikkelingen, het zijn nu nog maar kleine stapjes die gezet worden. Dat geldt voor al het witgoed.’ Er is een zekere standaard voor het aantal wasbeurten dat machines meegaan, onderverdeeld in goedkoop, middelduur en duur. De duurste machines gaan het langst mee en zijn in de ogen van Looyenga ook het duurzaamst. ‘Als je duurzaam denkt, kun je beter iets kopen dat pakweg 15 jaar meegaat. In verhouding kost dat niet meer, alleen de uitgave ineens is groter. Kijk, als ik twee keer een wasmachine verkoop zit er voor mij twee keer winst op, maar, en dat klinkt misschien vreemd voor een winkelier, ik ben niet voor consumeren, maar voor ‘consuminderen’. In één keer iets goed kopen scheelt veel aan grondstoffen, verpakking en vervoer van de fabriek naar Zeewolde en in het dorp zelf. Je wil niet weten hoeveel plastic, karton en piepschuim we hier afvoeren. Ik schaam me soms kapot, maar kan dat niet oplossen. Alles wordt wel gerecycled, maar ook dat kost energie en transport. Bovendien heb je naar een duurdere machine ook lang geen omkijken.’ Online’, zegt hij, ‘wordt er veel aan de onderkant van de markt verkocht. Die markt bedienen wij ook wel, maar we hebben er wel het juiste verhaal bij. Er zijn merken die heel veel marge bieden, maar daar kies ik niet voor, want dat zijn ook meestal slechte machines.’ Ronny wijst een goedkope condensdroger aan die een was droogt tegen omgerekend een euro. Het apparaat ernaast doet het voor twee euro, der dan de helft aan energie en is dus - als je die kosten tegen elkaar wegstreept - niet duurder. ‘Duurzaam’, zegt hij, ‘is best een complex verhaal, consumenten worden overspoeld met informatie. Neem de zogeheten eco-programma’s, daar zit de winst, ook in duurzaamheid. Zo’n programma duurt langer, het geheim is het opwarmen van het water. Bij snel opwarmen gaat er veel rendement verloren. En de slijtage aan de machine dan? Niet noemenswaardig. De overdracht van die kennis door professionele medewerkers, is de meerwaarde die wij hebben. Togoodtogo Bakker Bart (in het Ravelijn) is net als de Dekamarkt in Zeewolde aangesloten bij Toogoodtogo. Via de app kan voordelig een tas met producten die ‘op de datum zijn’ worden gekocht. Duurzaam Agenda 29 mei Opening Voedselbos 31 mei Repaircafé 09.30- 12.00 uur in De Meermin (Kerkplein) www.repaircafezeewolde.nl maar verbruikt minToen het energielabel werd ingevoerd dachten veel mensen dat de labeling ‘B’ ook stond voor een ‘B-kwaliteit’ (en energielabel C voor C-kwaliteit etc.). Daarom werden vrijwel alle merken en types in korte tijd ‘A’. Om toch verschil te kunnen aanbrengen is het systeem bedacht om de A te voorzien van ‘plusjes’. Met name de consumentenbond heeft zich er hard voor gemaakt dat deze ‘plusjes’ in 2021 verdwijnen. 3 juni Streekdiner in restaurant Fika 5 juni Informatiebijeenkomst EEF Broodzak Niet alleen bij bakkerij De Toren, ook bij steeds meer supermarkten (AH) is een katoenen broodzak verkrijgbaar. Deze kan keer op keer gebruikt worden, wat heel plastic zakjes bespaard. Gewonnen! Lian won de tweede prijs bij de fotowedstrijd tijdens de Groenmarkt van 1 mei. De opdracht was een zo leuk mogelijke foto met Maja de Bij. De wedstrijd werk georganiseerd door de gemeente in het kader van ' Zeewolde Zoemt'. Celina won de eerste prijs.
12 Online Touch Home