Blik op Zeewolde - februari 2019 Duurzaam Zeewolde Jong geleerd... op De Wetering Basisschool De Wetering doet, net als meer scholen in het dorp, mee aan het (door de EU gesubsidieerde) project Schoolfruit; hulpouders delen drie keer per week fruit uit. Doel is leerlingen gezond leren eten. Sinds eind september vorig jaar (Gereformeerde basisschool In de Lichtkring had de primeur) neemt HVC scholen mee in de rondes waarbij afval gescheiden wordt opgehaald. Hulstein: ‘Er staan nu twee bakken in de klas, één voor rest en één voor papier, maar dat wordt een milieustraatje zoals we dat thuis ook kennen. Als we daar mee beginnen koppelen we er lessen aan met thema’s over het hoe en waarom van afvalscheiden. In ons reguliere lesaanbod komen regelmatig relevante onderwerpen aan bod zoals bijvoorbeeld de plastic soep in de oceanen en de recente ‘ocean cleanup’ van Boyan Slat. De school heeft recent alle tl-verlichting vervangen door energiezuinige LED-lampen. ‘Natuurlijk zit daar een investering in’, zegt directeur Peter Hulstein, ’maar als dat terugverdiend is, gaan we besparen.’ Het schoolplein wordt komend jaar ‘vergroend’, hoveniersbedrijf GildenGroen denkt en doet daarin mee. Onlangs zijn er ‘nieuwe’ valmatten gekomen onder de speeltoestellen. Nieuwe tussen aanhalingstekens; het zijn stukken van de oude kunstgrasbanen, die tennisvereniging De Punt onlangs heeft vervangen. ‘Tja, hoe weet je dat. Ik ben lid van de club.’ Hergebruik is één van de principes van duurzaamheid. Verduurzaming moet zichzelf terugverdienen Green quest en Green deal moet leiden tot verdere verduurzaming Bij de voetbalvereniging Zeewolde (VVZ) houdt bestuurslid facilitaire zaken Ger Blom zich bezig met duurzaam. ‘Op dit moment hebben we zelf nog veel vragen bij de mogelijkheden en beperkingen. De VVZ trekt nadrukkelijk samen op met de stichting exploitatie sportvoorzieningen De Horst, waarvan Jos Groot Koerkamp voorzitter is. De stichting is eigenaar van de velden, de zaken eromheen en een deel van de kleedkamers. Eén voetbalveld wordt nu verlicht door ledverlichting, dat heeft al tot een besparing geleid van circa 13.000 kWh. Jos Groot Koerkamp: ‘Bij vervanging van de lampen op de andere belichte velden zullen we ook, mits te financieren, overschakelen op ledverlichting. Ook zijn 200 zonnepanelen geplaatst op een deel van het dak van kleedkamers. Deze zijn gerealiseerd met een landelijke subsidieregeling (StimuGer Blom is bestuurslid bij de voetbalvereniging Zeewolde VVZ en in het dagelijks leven consultant. ‘Wat mij betreft is duurzaam iets waar je in alle zaken op let. Dat valt soms niet mee als je voor het werk circa 40.000 kilometer per jaar met de auto onderweg bent. Dat is dan wel een hybride met een stekker die ik zeer trouw gebruik. In het dorp ga ik zoveel mogelijk op de fiets. Ons huis leende zich uitstekend voor zonnepanelen en die liggen er ook. Afgelopen zomer was natuurlijk top wat opbrengst betreft. Met de Homewizard houden we ons verbruik en opbrengst een beetje in de gaten. Mijn vrouw zorgt ervoor dat het huisvuil zorgvuldig wordt leringsregeling Duurzame Energie, SDE+) Deze leveren op jaarbasis circa 50.000 kWh besparing op. De terugverdientijd komt daarmee op zo’n tien jaar. In het clubhuis en de kleedkamers worden de lampen vervangen door led als er iets kapot gaat. Bij de verbouwing van de kantine is gelet op het gebruik van duurzame materialen en apparatuur die langer meegaat en minder onderhoud vraagt. Hetzelfde geldt voor de recente verbouwing en de bouw van de nieuwste kleedkamers. Ger Blom: ‘We willen meer. Daarvoor heb ik kort geleden de businessclubleden en sponsoren gevraagd mee te denken in een soort green quest over de mogelijkheden. Naast energiebesparing denken we aan waterberging om overvloedige regenval op te vangen in combinatie met sproeimogelijkheden. Eind dit jaar moet het onderzoek geleid hebben tot een plan en voorstel voor verduurzaming van de accommodatie. gescheiden. In de supermarkt grijpen we niet direct naar de kiloknallers omdat het niet nodig is, we hebben genoeg te besteden om duurdere producten te kopen, maar dat geldt lang niet voor iedereen, ook niet in Zeewolde.’ Dit is waarschijnlijk onbetaalbaar zonder subsidies.’ Jos Groot Koerkamp: ‘In de toekomst - na 2020 - zullen we sowieso meedoen aan de Green deal. Dat is een complex van afspraken, één daarvan is om geen chemische middelen meer te gebruiken op de sportvelden. Dit hebben we de afgelopen jaren al geminimaliseerd. We volgen uiteraard alle duurzame methoden voor het beheer van de velden zoals maairobots of sensoren die in de bodem meten of er een watertekort is (in verband met beregening). Onder het begrip duurzaam, valt ook levensstijl. De club heeft stappen gezet in het rookvrij maken van het sportcomplex en verbreden van het assortiment gezondere artikelen in de kantine. Ger Blom: ‘Ons uitgangspunt is dat de verduurzaming zichzelf moet terugverdienen. Dat is al een uitdaging op zich.’ Afvalscheiden Afval scheiden is om meer dan één reden goed. Goed gescheiden afval kan gerecycled worden, het zorgt ervoor dat er steeds minder restafval overblijft en het zorgt ervoor dat er kostbare grondstoffen worden behouden. De technieken om afval te scheiden worden steeds beter. interview interview interview Ger Blom HVC, het bedrijf dat in Zeewolde het afval ophaalt, heeft samen met collega bedrijven Omrin en Midwaste een nieuwe Kunststof Sorteer Installatie gebouwd in Heerenveen. De KSI is gebouwd op Ecopark De Wierde en kan jaarlijks ruim 65 kiloton kunststof gesorteerd worden en geschikt gemaakt voor hergebruik. Optimaal kunststof een tweede leven geven kan door monostromen te sorteren naar een zo hoog mogelijke kwaliteit. De KSI kan negen van deze stromen aan. Informatie: www. ksi-recycling.nl Afvalwijzer in HVC-app Afvalophaler HVC heeft een bijzonder handige app. Hierin staat niet alleen wanneer welke bak geleegd wordt (via een instelling kan er ook een melding aangemaakt worden) en of er bijvoorbeeld in verband met ijzel niet geleegd wordt. Er is ook een afvalwijzer. Van ruim duizend producten is in één oogopslag te zien wat in welke bak hoort. Staat het product er niet in? Laat het HVC weten, dan kan het toegevoegd worden om het overzicht zo compleet mogelijk te maken. Bronscheiden of nascheiden De één zegt dat het beter is om thuis al het afval te scheiden (bronscheiding), de ander weet het zeker; machinaal scheiden van afval levert meer op (nascheiding). Is het één beter dan het ander? Annemiek Meijer van HVC: ‘Wij zien machinaal scheiden als een aanvulling op zelf thuis afval scheiden. In laagbouwwoningen is bronscheiding de meeste effectieve, makkelijke én goedkope manier om afval te scheiden.’ 13 Peter Hulstein is directeur basisschool De Wetering ‘Ben ik het meest duurzame type? Nee. Eigenlijk zou ik elke dag op de fiets naar mijn werk moeten gaan, maar dat ga ik niet. Er is altijd wel wat, het regent, het waait of ik heb haast. Afvalscheiden doe ik wel. Ons huis staat ‘verkeerd’ dus zonnepanelen op het dak hebben we niet. Op het moment dat er geïnvesteerd moet worden denk ik wel na over duurzame oplossingen. De tuin bijvoorbeeld, het moet wel praktisch en goed schoon te houden zijn, maar ik weet dat er voldoende alternatieven zijn voor simpel dichtstraten met tegels. Mijn grootste prikkel is: wat levert het me op. Wat dat betreft ben ik precies de burger uit het minionderzoekje dat de gemeente heeft laten houden: de Zeewoldenaar wil wel duurzaam, niet vanuit ideologie maar vanuit een financiële prikkel. Ik geef mijn kinderen wel fruit mee naar school, dat vinden ze stom want andere kinderen krijgen koek of iets in een verpakking.’ Peter Hulstein interview interview intervie Verklein je plastic footprint De plastic footprint verkleinen is lastig, maar het kan wel. Doordat winkels geen gratis plastic tasjes meer mogen meegeven, is er al wat verbeterd. De volgende stap is eigen verpakking meenemen voor brood en fruit. Albert Heijn heeft bij de groente- en broodafdeling herbruikbare katoenen broodzakken te koop. Lidl heeft groente- en fruitnetjes. Bij Dekamarkt kunnen klanten hun eigen brood snijden, perfect om dan ook een eigen broodzak mee te nemen. Een bedrijf dat duurzame vervanging voor plastic in keuken, badkamer of onderweg biedt, is zero waste shop bag again (www.bagagain.nl). Hier zijn broodzakken van biologisch katoen te koop, maar ook rietjes en bestek van bamboe, naked soap en nog meer. Tips 1. Neem altijd je eigen waterflesje of beker mee. 2. Kijk eens in je prullenbak. Is er iets wat je kunt vervangen door een recyclebare verpakking of kun je het product vinden zonder verpakking? 3. Koop geen eenstuksverpakkingen, zoals pakjes drinken of koekjes die apart verpakt zijn. kop kop
14 Online Touch Home