Blik op Zeewolde - 14 april 2021 Duurzaam Kweken Henk Kalsbeek is één van de moestuinmannen/vrouwen van het IVN. Hij helpt met tips de beginnende moestuinder op weg. ‘Je zult er wel rekening mee moeten houden dat je er regelmatig aandacht aan moet besteden, het gaat niet vanzelf . Je moet ook geduld hebben, het is niet zo dat je morgen al sla kunt eten als je het vandaag gezaaid hebt. Dat duurt wel 45 dagen. Het is wel heel leuk en er is niets zo lekker als groente die je zelf gekweekt en geoogst hebt. Het wordt nog leuker als je in een schriftje bijhoudt wat je doet in dat tuintje: nummer de vakken, noteer het vak, de datum van zaaien, van ontkiemen, van uitplanten als je hebt voorgezaaid hebt in potjes. Noteer ook de data van oogsten en reken dan uit hoe lang het duurt van zaaien tot eten. Als je dan het volgende jaar weer begint, dan kun je voorspellen wat er gebeurt. Schrijf ook op hoe het ging, wat goed ging en wat mislukte, dan krijg je ervaring. Het is spannend om de dagen na het zaaien te kijken of je al kleine groene puntjes ziet.’ Hoe je zaait kan je zien op www.ivn.nl/afdeling/ zeewolde Klik op Menu en dan op Groenteteelt door de tuingroep. ‘Zoek een plek waar je moestuintje moet komen, er moet zon zijn en wat beschutting. Houdt er rekening mee dat je, als er hele hete dagen komen, je het tuintje moet afschermen tegen de zon, anders verdrogen en verbranden je plantjes. Je moet er ook omheen kunnen, je moet overal goed bij kunnen om te planten, water te geven en te oogsten. Maak de ondergrond goed los, want het regenwater moet goed weg kunnen zakken. Vul je tuintje met potgrond, te koop in zakken bij het tuincentrum, of goede grond uit je tuin.’ ‘Maak een lijstje van dingen die je lekker lijken, bijvoorbeeld sla, worteltjes boontjes, spitskool, spinazie, prei. De keuze wat je kan in je tuintje is groot. Dan is de vraag: ga je zelf zaaien of koop je bij het tuincentrum kleine plantjes in potjes, die je dan zelf in je tuintje verder opkweekt. Het eenvoudigste is misschien beginnen met gekochte plantjes maar het leukste is om zelf te zaaien. Als je wil proberen zelf te zaaien, dan moet je zaden kopen in kleine zakjes. Achterop staat dan wanneer je wat moet doen: er zijn groenten die je al vrij vroeg in het jaar kunt zaaien, maar er zijn ook groenten, die niet tegen de kou kunnen en dan moet je dus wat later zaaien.’ ‘Er zijn veel liefhebbers voor die lekkere jonge groente, zoals slakken, rupsen, kevertjes, luizen. Maar er zijn ook weer diertjes die nou juist weer verzot zijn op die beestjes. Je kunt het allemaal meemaken. Eén ding: gebruik voor deze hobby geen bestrijdingsmiddelen. En gebruik regenwater. Veel succes en hou vol, ook als het niet direct gaat zoals je gedacht had.’ Vanwege de coronamaatregelen mag het IVN bij haar thuishaven, de Roode Schuur (Dasselaarweg 29) niemand ontvangen, maar als de maatregelen versoepeld worden, zijn mensen met vragen van harte welkom. Elke dinsdagmorgen van 9 tot 12 uur werkt daar de tuingroep in de groentetuin. Je eigen groenten verbouwen ‘Of dit lekkerder is? Jazeker!’ 17 Groente kweken in een moestuinbak Moestuinieren is populair Zeewolde telt twee volkstuincomplexen. Eén aan de Nes en één aan de Woldlaan. In totaal 191 tuintjes van één are. Sommige tuinders hebben meerdere tuintjes. Voorzitter de volkstuinvereniging De Woelakkers, Gert Veldhorst, komt zo op een 150-tal tuinders. Met 18 op de wachtlijst is het duidelijk: moestuinieren is in. ‘Verjonging zie ik met name bij jonge vrouwen’, zegt Gert. ‘En ze zijn heel enthousiast.’ Hij weet wel waarom. ‘Buiten werken is fantastisch, voor sommigen werkt het ook therapeutisch. Het is terug naar de basis, lekker het je handen werken. Je leeft met de seizoenen mee, je beleeft ze in de moestuin intenser.’ In het groeiseizoen zijn de tuinders een paar keer per week te vinden. Tuinen met kwetsbare gewassen vragen elke dag aandacht. In de wintermaanden worden plannen en zaaischema’s gemaakt. Om het hele jaar door uit de tuin te kunnen eten is het noodzakelijk te zorgen dat niet bijvoorbeeld alle sla in één keer geoogst moet worden. Tijdens de rondleiding door de tuin komen we Therese die enthousiast bezig is de countouren nerre te zetten van een tuinhuisje tegen. ‘Een tuin is ontspanning en rust’, zegt ze. ‘Je ziet iets moois, van zaadje tot groente. In had er nul verstand van toen ik begon, het was me eigenlijk wel teveel werk de eerste jaren maar ik heb veel gelezen en hulp van andere tuinders gehad. Ik ben nu helemaal om.’ ‘We hebben we wat motiverende gesprekken gehad’, zegt Gert. Wat je in je eigen (vierkante meter) moestuin kan doen? ‘Sla, paprika, plantuitjes, knoflook, rucola. Zet er geen komkommers in of courgettes. Die nemen veel ruimte in. Aardbeien zijn altijd een goed idee. Bij de groenteboer zijn ze duur en van eigen grond zijn ze altijd lekkerder, bovendien is het een prima bodembedekker.’ Moestuinmaatjes Lokaal groenten en fruit kopen bij een boerderijwinkel is niet alleen duurzaam maar ook lekker maar er is iets dat nog duurzamer en lekkerder is: zelf je groenten of fruit verbouwen. Oja, en veel, echt veel, goedkoper. Zelf telen kan je in een volkstuin, maar ook in je eigen tuin. Zeewolde kent twee complexen met volkstuintjes, aan de Nes en aan de Woldlaan. Eén van de volkstuinders is Bé Wever. Hij heeft al bijna veertig jaar een tuin, eerst in Lelystad, later in Zeewolde. ‘Wij kopen bijna nooit groenten’, zegt hij. Zijn vrouw Maria vult aan ‘Heel weinig’. ‘Simpel’ aan kwestie van goed timen. De pacht van de tuin is niet hoog en zaden kosten niet veel. Het kan nog goedkoper want op de tuin wordt onderling ook geruild. Op de vraag of het lekkerder is hoeft hij een seconde na te denken. Volmondig klinkt het ja. ‘Er zit veel meer smaak aan, verser kan niet en het is onbespoten. Een goede tuinder hoeft niet te spuiten. Het is natuurlijk ook erg leuk om je eigen eten te zien groeien.’ Bé, voormalige chef buitendienst van de gemeente en zo een bekende in het dorp- bij basisschhoolleerlingen ook bekend als inspecteur propje,, is met zijn twee are vrijwel elke dag in zijn tuin te vinden. ‘Ik ben zoveel mogelijk buiten. Buiten zijn is goed voor een mens.’ Voor vakanties maken de tuinders onderling afspraken. Het zijn niet alleen ouderen. Omdat het werk op de oude dag toch zwaar wordt, komen er tuintjes vrij en die worden ingenomen door dertigers en veertigers. De ervaren tuinders geven hen graag tips. Tuinbonen, spinazie zijn al gezaaid. De rest komt nog. Tussen half april en begin mei is het de periode om te planten en te zaaien. Kleinzoon Sem heeft de smaak ook te pakken. ‘Opa, gaan we?’ Na de uiterst succesvolle ‘moestuintjes’- actie komt supermarkt Albert Heijn nu met MoestuinMaatjes. De actie is al gestart en duurt nog tot en met 25 april. De actie is slim in elkaar gezet en gaat over de samenwerking tussen bloemen, planten en insecten (Symbiose). De moestuintjes zijn met z’n tweetjes bij elkaar gezet. Door de gespaarde moestuintjes te verzorgen, komen kinderen tegelijkertijd te weten hoe de natuur met elkaar samenwerkt. Bijvoorbeeld sla en klaproos. Sla heeft vaak last van bladluis. Hoe dat te bestrijden? Het stuifmeel van de klaproos trekt lieveheersbeestjes aan en die houden van bladluis. Of wortel en bieslook. Bieslook beschermt met zijn geur de wortel tegen de wortelvlieg. Als je de stengels laat groeien, komen er paarse bloemen aan die bijen lokken. En dat is weer fijn voor de bestuiving van de moestuin. Er zijn 15 combinaties te sparen (gratis bij elke 15 euro). Tuinsalade Zeewolde op Facebook Nieuwe is de facebookgroep Tuinsalade Zeewolde. Moestuinders (in spe) kunnen er gratis lid van worden. Wel heel veel tips al op de app Makkelijke Moestuin, een community waar je veel liefhebbers van tuinsalades kan ontmoeten :https://community. makkelijkemoestuin.nl Handige websites Groei & Bloei stelt een zaaikalender gratis beschikbaar en op de site zijn veel instructieve filmpjes te vinden. www.groei.nl/moestuin. Ook op www.ivn.nl is veel informatie te vinden, onder meer over natuurlijke bestrijding van ongedierte.
18 Online Touch Home