Blik op Zeewolde - 24 november 2021 ‘We werken mee aan de nieuwe economie’ ‘Wat hier gebeurt is de transitie van logistiek’, zegt Hans Polet van het grondbedrijf van de gemeente Zeewolde. ‘We gaan van traditioneel naar datagedreven. Met dit hyperscale datacenter werken we mee aan de nieuwe economie.’ Met collega Renate Slokker is hij dag en nacht bezig met de voorbereidingen. Over de kritiek op de mogelijke komst van het datacenter zegt Renate Slokker dat het best vergeleken mag worden met Lelystad Airport. ‘We vliegen met z’n allen, maar willen geen vliegveld in de buurt.’ De vraag is waarom, als alles toch ‘in de cloud’ is, een Noord-Amerikaans bedrijf niet in Noord- Amerika bouwt? Het antwoord blijkt simpel: de Europese commissie heeft bepaald dat Europese data binnen de Europese Unie moeten worden opgeslagen. Er zijn een voor het datacenter een paar afwijkingen van het bestaande Trekkersveld. Dat is niet de bouwhoogte, die overal op het bestaande bedrijventerrein 20 meter is, op enkele installaties na die tot ….. meter hoog mogen. (Gaat het om enkele installaties of behoorlijk wat en tot hoe hoog is de afwijking van de 20 meter?) Het gaat om het aantal werknemers, dat vele malen lager is. Een andere afwijking is het bebouwingspercentage. Op het bestaande terrein is dat minimaal 30 procent, hier is dat maximaal 30 procent. Inpassing Ook de ruimtelijke inpassing is anders, langs de Gooiseweg komt over de totale lengte van bijna twee kilometer, een strook van 150 meter met water (het water wordt net zo breed als de hoge vaart, zegt Hans Polet) en 16 hectare is bestemd als natuurgebied. In het huidige agrarische gebied komen veel vogels voor en hun leefruimte moet in de nieuwe bestemming weer, wettelijk verplicht, terugkomen. Een mitigerende maatregel, in jargon. Ook langs de Knardijk, van belangrijke historische waarde voor Flevoland, komt een grote groene ruimte. De …(aantal 5?)….. gebouwen, elk 500 meter lang, staan haaks op de weg, net als de lijnen van de polder. Om ‘verdozing’ van het landschap tegen te gaan, is het advies van de rijksbouwmeester dit soort bebouwing aan te laten sluiten bij bestaande bedrijfsterreinen. k op 5 Over de energie-afname is nogal wat te doen. Hans Polet. ’Het stroomgebruik is hoog, maar zeker niet twee keer Amsterdam, zoals wel beweerd wordt. We zijn met ze in gesprek over een manier waarop ze zelf energie op kunnen wekken. 10 procent is de ambitie, de commissie m.e.r. heeft gevraagd of we dat omhoog kunnen krijgen. Energie moet je internationaal zien. Als ze hier geen groene stroom halen, is dit het dan beter als ze elders De Jonge niet verbaasd over de kritiek Het geplande datacenter wordt het grootste van Europa. Van verschillende kanten klinkt kritiek. Wethouder Egge Jan de Jonge antwoord op de belangrijkste vragen. Hij is niet verbaasd over de kritiek. ‘Het is een grote ontwikkeling dus het is niet gek dat er mensen zijn die tegen zijn. Het gaat in de meeste gevallen om hun directe woonomgeving. Vooral na de uitgebreide aandacht in de pers voor de datacenters in Middenmeer is het begrijpelijk dat mensen zich zorgen maken, ook al doen we het hier heel anders. Ik merk wel dat er veel verhalen leven die niet op de werkelijke feiten berusten, dat is wel jammer. Het is onze, mij, taak om, voor zover dat in dit stadium van de procedure kan, open te zijn en met mensen in gesprek te gaan.’ Dat het project te groot zou zijn voor de gemeente ontkent hij. ‘Vanaf het begin hebben we de samenwerking gezocht met de provincie Flevoland en de Rijksoverheid. De gemeente heeft pas ‘Ja, mits…’ tegen het datacenter gezegd nadat de provincie positief heeft ingestemd met de mogelijkheid om dit plan in Zeewolde te realiseren. Mijn eerste gedachte was dat dit kansen biedt voor de hele regio en dat we samen moeten optrekken. Ik heb direct gebeld met de gedeputeerde en die vond het prima passen bij de economische ontwikkeling van Flevoland. We praten veel over de bouw van huizen, er komen in de provincie nog honderdduizend woningen bij, maar er zijn ook banen nodig.’ Verdozing ‘We hebben goed gekeken naar de overgang van het bestaande Trekkersveld naar het polderlandschap met het herkenbare agrarische profiel. Er is veel aandacht voor landschappelijke inpassing. We willen geen verdozing. Het aantal hectares is bewust erg ruim in verhouding met de bebouwing zodat er rondom de bebouwing ruimte is voor groen en waterpartijen. Vergeet niet dat er ook ongeveer 16 hectare ruimte gecreëerd wordt voor natuurontwikkeling.’ Energie ‘Er is in directe zin geen verbinding tussen de in Zeewolde opgewekte energie en de in Zeewolde verbruikte energie. De groei van datacentra komt voort uit een marktvraag. Het is onwaarschijnlijk dat het weigeren van het datacenter in Zeewolde zal bijdragen aan het behalen van de (mondiale) klimaatdoelstellingen. Als het datacenter niet hier gebouwd kan worden, zal het een andere plek worden in Nederland of in Europa. Daar gebruikt het net zoveel energie en misschien zelfs niet eens groen.’ Buitenland De kritiek is dat er alleen data gehost worden voor het buitenland. De Jonge: ‘Welke gegevens er precies in dit datacenter gehost worden, is niet bekend. Mochten dat alleen gegevens zijn uit het buitenland, dan staat er waarschijnlijk ergens in een ander land een datacenter waar de gegevens uit Nederland worden gehost. Op Trekkersveld zijn meer bedrijven gevestigd die wereldwijd hun producten leveren.’ De Jonge wil nog kwijt dat de gemeente veel heeft ervaring met ruimtelijke procedures en voor zaken waar minder ervaring mee is, gebruik maakt van externe expertise. Wij vertrouwen op het oordeel van deze experts. Gelukkig is het in ons land zo geregeld dat burgers betrokken worden. Het indienen van een zienswijze is één van de mogelijkheden waarop burgers hun zorgen kunnen uiten en met ons mee kunnen denken. Dat is volop gedaan, dat geeft ons de kans om nog meer specifieke uitleg te geven.’ www.zeewolde.nl/datapark grijze stroom verbruiken? De rest van het Trekkersveld gebruikt ook veel energie, daar maakt niemand zich druk om.’ Dat huishoudens er last van zouden krijgen en dat storingen vaker zouden voorkomen weerlegt hij. ‘Huishoudens zitten op laag- en middenspanning, dit is hoogspanning. Dat zijn twee aparte eenheden.’ Grondprijs Dat het nog onbekende Amerikaanse bedrijf (via tussenpersoon Polder Networks) een korting van 75 miljoen op de grondprijs zou hebben gekregen is een fabel, zegt Renate Slokker. ‘Bouwrijpe grond kost op het Trekkersveld 115,- euro per vierkante meter. Dat is gelegd naast de prijs die met het bedrijf overeen is gekomen. Er wordt vergeten dat het bedrijf de grond zelf bouwrijp maakt, de prijs is voor de grond zoals die er nu bijligt, als weidegrond. Ze leggen zelf alles aan. We hebben de grond laten taxeren door een bureau dat de prijzen van vergelijkbare gronden heeft onderzocht.’ Het bedrijf betaald 70,- euro per vierkante meter. Voor de bouw van de gigantische gebouwen is tussen de 7 en 8 jaar uitgetrokken. De aanvoer van bouwmaterialen zou eerst over de Veluwe gaan, maar daar dacht de commissie m.e.r (milieu-effectrapportage) anders over. Het advies was om dat anders te regelen omdat de vervoersbewegingen voor teveel uitstoot van stikstof zorgen. Vervoer gaat nu via de N50, dat zorgt voor 98 procent minder stikstof in het kwetsbare natuurgebied. De commissie is er nu enthousiast over en noemt het een schoolvoorbeeld voor andere projecten in Nederland. Het m.e.r beschrijft, nu alle adviezen opgevolgd zijn, volledig de mogelijke gevolgen van een datacenter voor de omgeving. Datacentra gebruiken groene stoom, maar maken windparken ook mogelijk Een groot deel van de kritiek op het datacenter in Zeewolde, op grote datacentra in het algemeen, gaat over het energiegebruik. Om zich een groen imago aan te meten kopen deze bedrijven ‘groene’ certificaten. Martijn Hagens, CEO van stroomproducent Vattenfall Nederland, reageert op de landelijke kritiek, onder meer in het programma ‘Lubach op zondag’. ‘We zien bij consumenten een zeer lage bereidheid om extra te betalen voor groene energie. De windparken op zee die we gaan bouwen zijn subsidievrij, dus die moeten we volledig terugverdienen met de opbrengst van de stroom die we daarmee verkopen. Het ministerie heeft eerder al uitgebreid onderzoek gedaan naar de financiële haalbaarheid van meer windparken op zee en dat ziet er uitdagend uit, aangezien de energieprijzen sterk zijn gedaald. We hebben daarom meer dan ooit zakelijke klanten nodig die bereid zijn langdurige inkoopcontracten voor stroom aan te gaan om een financiële bodem te leggen onder deze windparken. Zij zijn immers wel bereid om extra te betalen voor groene stroom en de prijs voor langere tijd (tien tot vijftien jaar) vast te zetten, iets wat wettelijk gezien niet mag voor consumenten. Ik vind het dus ook fundamenteel onjuist deze bedrijven te bekritiseren omdat ze deze groene stroom afnemen. Zonder hen wordt het heel lastig om nieuwe subsidievrije windparken te bouwen in Nederland.’
6 Online Touch Home