de reportage l l l derdag trokken ze naar Brussel. Op het hoogtepunt waren ze met 30.000 jongeren. Maar daar was ook protest tegen. Toen ze niet meer mochten spijbelen en betogen, zijn er een aantal grootouders opgestaan. Dan was het aan ons om die jongeren te steunen in hun strijd. Want die strijd was wel degelijk legitiem. En die is dat nog steeds.” De groep ouderen groeide uit tot een pluralistische en onafhankelijke burgerbeweging. Banden met politieke of andere belangengroepen of met bedrijven worden bewust afgehouden. De werking draait op gedreven vrijwilligers en wordt gefinancierd met ledenbijdragen en donaties. Grootouders voor het Klimaat is uiteraard wel lid van de Klimaatcoalitie. De beweging werd winnaar van de Civil Society Prize 2021 van het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) en ontving in 2022 van de Vlaamse Gemeenschap de Ultima-cultuurprijs voor sociaal-cultureel volwassenenwerk. Een honderdtal bekende Vlamingen namen al het ambassadeurschap op van GvhK. Van mediafiguren over auteurs tot artiesten maar even goed prominente wetenschappers. Want die hebben bij uitstek het beste zicht op de klimaatproblematiek en eventuele oplossingen. Ook zij delen het besef dat er dringend wat moet veranderen. Hoogdringend zelfs. COP30: weinig vooruitgang Het klimaatalarm dat GvhK recent luidde, kwam er niet toevallig in de week dat COP30 plaatsvond in Belém (Brazilië). Het was al de 30ste conferentie van de Verenigde Naties over klimaatverandering. Echte vooruitgang werd er nauwelijks geboekt. In de slotverklaring staat géén beoogd stappenplan om het gebruik van fossiele brandstoffen af te bouwen. En ook geen stappenplan tegen ontbossing. Wel komt er meer geld voor kwetsbare landen om zich beter te wapenen tegen de gevolgen van de klimaatverandering. “een potje Van gemaakt” Wij, oma’s en opa’s, hebben er eigenlijk een potje van gemaakt. Het is niet dat we van kwade wil waren, veeleer hebben we de waarschuwende tekenen niet begrepen. En kijk, nu lijkt onze planeet wel behekst te zijn. Jullie jongeren hebben nog veel jaren te leven op onze aarde, wij een stuk minder. Jullie willen de zaken keren. Je komt de straat op, protest klinkt over de hele wereld, prachtig is dat, die geestdrift, die woede, die kunde. Laat je vooral nooit van de wijs brengen door schouderophalen, sarcasme, cynisme. Jullie zijn beter dan dat. Wij, oma’s en opa’s, kunnen alleen maar ons stinkende best doen om jullie te steunen en aan te moedigen. Om te helpen met raad en daad. Met ervaring ook wel misschien, want ja, we hebben natuurlijk langer geleefd dan jullie. Hier is ze, gebruik ze. Gebruik onze oude verhalen voor een nieuwe wereld. Die van jullie. Geert Van Istendael Schrijver, dichter, oud VRT-journalist Dirk Van der Roost (als geneesheer jarenlang verbonden met Artsen zonder Grenzen, Broederlijk Delen en andere NGO’s) was voor Grootouders voor het Klimaat ook in Belém. Hij was al vroeger naar Brazilië afgereisd om de temperatuur in het land te meten: “Ik trof er een gespleten maatschappij, met heel wat sociale en veiligheidsproblemen, maar ook met gedreven jongeren. De COP30 zou extra aandacht besteden aan de wouden. Het zou ook de COP van de volkeren worden. Maar het werd terug een COP van de landen, waarvan het eigenbelang primeerde. Bovendien wemelde het van de lobbyisten. En die voorkwamen alweer een plan voor een afbouw van fossiele brandstoffen.” “Europa zorgt voor 6% van de uitstoot van broeikasgassen. Historisch is dat zelfs 20%. En die CO2 blijft aanwezig in de atmosfeer. De huidige uitstoot moet verder naar beneden, want alles blijft zich opstapelen. En wat zien we? België subsidieert voor 17 miljard aan fossiele brandstoffen. Jaarlijks! Die steun moet worden afgebouwd, niet de budgetten die naar ontwikkelingssamenwerking gaan. De landen die het meest te lijden hebben onder de klimaatverandering zijn traditioneel zij die er het minste aan de oorzaak van liggen.” Zonnepanelen leggen, beter isoleren, minder het vliegtuig op of de auto in, zelfs beter op onze voeding letten: meer lokaal geteelde groenten en fruit, minder vlees. Het zijn allemaal dingen waar we als individuele consument kunnen op letten. Maar lang niet voor iedereen is dat evident. “Voor vele mensen is het halen van het einde van de maand een grotere zorg dan het einde van de wereld”, zo stelde Nic Balthazar het met een boutade tijdens het klimaatalarm. Dus liet hij ook het woord aan Caro Bridts (vzw Welzijnsschakels, ervaringsdeskundige armoede). Want een goed klimaatbeleid moet ook sociaal rechtvaardig zijn. “De dag door komen, eten hebben, alle rekeningen kunnen betalen voor energie en wonen: dàt is de grote strijd die heel wat mensen moeten voeren. Het zijn zij wiens voetafdruk het minst groot is, die het meeste ervoor betalen. En die vaak niet de weg vinden naar premies of betaalbare alternatieven. Neem nu die nieuwe treintarieven van de NMBS: erg toegankelijk is dat allemaal niet!” “Een systeem van autodelen in plaats 6 l l l BOp magazine jaNuarI - fEBruarI 2026
7 Online Touch Home