LITERATUUR Van de Schoonheid & de Tijd #3 HET IN ONBRUIK GERAAKTE GENRE VAN DE NIEUWJAARSBRIEF Als je nog jonge kinderen of kleinkinderen hebt, is het fenomeen u misschien niet vreemd, maar buiten de jaarlijkse traditie van kleine mensjes die met een bevend stemmetje hun voorgeschreven rijmelarijen voordragen, bestaat het amper nog. Of hoe lang is het geleden dat jij omstreeks de jaarwissel een brief kreeg die tegelijk terug- én vooruitblikte? Een vriend of familielid die een tussenstand opmaakte van zijn leven, de ruimere maatschappij of, waarom niet, de wereld als geheel? Nieuwjaarsbrieven vormen een buitenissig fenomeen. Ze bestaan noodgedwongen uit én het verleden én de toekomst, dubbelzinnigheid troef dus. Daarenboven bevatten ze, hoe gitzwart de toestand ook mag zijn, altijd ook een sprankel hoop, een gevoel dat mooi vervat zit in de spreuk ‘de toestand is hopeloos, maar niet ernstig’. En steeds zijn ze gericht aan een toehoorder. In een dagboek kan je alles kwijt, beschouwingen, poëzie, liedteksten, … maar geen nieuwjaarsbrief. Er moet een geadresseerde zijn die zich in gelijke mate aangesproken én verrast voelt. Ook dat element is onontbeerlijk. En dus riep De Kern in januari 2023 een nieuwe traditie in het leven. Het opzet was eenvoudig: laat een handvol interessante wetenschappers, journalisten en kunstenaars stilstaan bij het voorbije jaar én een blik werpen op de nabije toekomst. Maak een complementaire selectie, zorg er met andere woorden voor dat het publiek niet keer op keer variaties van dezelfde brief voorgeschoteld krijgt. En overgiet deze literaire optelsom met live muziek die in doet wegdromen én wakker schudt (niets zo vermoeiend als geboeid maar aandachtig luisteren). 32
33 Online Touch Home