GEZONDHEID KONIJN/KNAAGDIER Cavia’s hebben een peervormig lijf. Daar waar dit voor mensen wellicht niet het meest gewenste model is, biedt het de cavia en zijn verteringsstelsel veel voordelen: heel veel ruimte voor de vertering van al dat vezelrijke materiaal dat de cavia moet verwerken en verteren. Die buik kan soms ook té vol en dik zijn. In dit artikel een stukje anatomie en daarbij een paar, niet triviale, maar toch serieuze ‘caviale’ buikproblemen. Je buik er vol van hebben Lever Helemaal voor in de buik bevindt zich de lever. Deze kan vergroten ten gevolge van ontstekingen (bijvoorbeeld parasitaire infecties), of bij bepaalde tumoren. Maag Achter de lever ligt de maag, het eerste deel van het verteringsstelsel. Overvulling, of gasophoping komt soms voor, afhankelijk van de geconsumeerde voeding. In een enkel geval kan de maag zodanig overvuld raken dat hij zelfs kan draaien. Een zogeheten maagtorsie is levensbedreigend. De cavia zwelt snel op, wordt vlot slechter en raakt uiteindelijk in een soort coma. De prognose is erg slecht, en ondanks medisch ingrijpen overlijden de meeste cavia’s aan dit probleem. Milt Aan de maag vast, ligt de milt en deze groeit soms onder invloed van een bepaalde vorm van leukemie. Dit neemt zelden dusdanig ernstige vormen aan dat dit aan de buitenkant te zien is. Darmstelsel Even verderop in het maag-darmkanaal zit de blindedarm als een soort groot compostvat. Een groot en belangrijk deel van de vertering vindt hier plaats. Overvulling, en Blaasgruis en blaasstenen vinden we heel vaak als oorzaak van deze klachten, ze kunnen zelfs tot verstopping van de plasbuis leiden. In veel gevallen is een onjuiste balans in de voeding hier schuldig aan, te veel mineralen (bijvoorbeeld calcium) en/of te weinig vochtopname, creëren een urine waarin zouten gaan neerslaan. Deze stenen zijn relatief makkelijk op te sporen, door middel van een echo of een röntgenfoto. ook ontsteking van dit blind eindigend orgaan kan leiden tot buikpijn, gezwollen buik en een verminderde of totaal afwezige eetlust, naast diarree. Een bacteriële infectie met Clostridium is hier vaak de oorzaak van. De voorgelegen dunne darm, en de erop volgende dikke darm geven zelden problemen. Nieren, plasbuis en blaas Naast de verterende elementen heeft de cavia ook een ‘urogenitaal’ stelsel. Beginnende bij de nieren, via de plasbuizen naar de blaas. Plasklachten komen met regelmaat voor bij de cavia, vrijwel altijd terug te voeren op blaasproblemen. Veel voorkomende symptomen zijn: • Bloederige urine • Pijn bij plassen (bolle rug, verkrampen) • Vaak plassen DOOR: PAUL VAN AALST, DIERENARTS Geslachtsorganen Bij zeugjes komen vaak problemen in het geslachtsstelsel voor: 75% van alle zeugjes krijgen op latere leeftijd te maken met blaasjes met vocht op de eierstokken die langzaam groeien. Op termijn kunnen deze cysten zo bol staan dat ze uitwendig voelbaar zijn, en ook pijnlijk kunnen worden. Er zijn cysten bekend van wel 7 centimeter groot. Bepaalde types cysten produceren hormonen, wat zich kan uiten in een kaalheid ter hoogte van de flanken. Aansluitend op de eierstokken ligt de baarmoeder. Vergroting van de baarmoeder heeft slechts een paar mogelijke oorzaken: ontsteking, tumoren of ... gezinsuitbreiding. Bij zeugjes die op latere leeftijd pas gedekt worden, en het bekken al stevig vergroeid is, kan de bevalling nog weleens een probleem worden: de kleine biggetjes komen klem te zitten, en een keizersnede is in dat geval onvermijdelijk om het zeugje te verlossen van haar dikke buik. Cavia’s zijn klein maar fijn en geweldige kameraatjes. Laat u goed voorlichten over wat een cavia nodig heeft en de mogelijke gezondheidsrisico’s zodat u weet waar u op moet letten. Zo bent u een verantwoord baasje en heeft uw cavia een gelukkig leven. 14 STeRK. uitgave 16 - Najaar 2019
15 Online Touch Home