Vele gezichteN Vele rolleN Tijdens de (zoom)gesprekken die Cuno van Merwijk met iedere ambassadeur afzonderlijk voerde – gemiddeld duurden ze een uur – viel hem iedere keer weer op hoe veel verschillende rollen verpleegkundigen in de intramurale ouderenzorg vervullen. Voor henzelf zijn die zo vanzelfsprekend, dat ze niet altijd beseffen dat ze daarmee actief bijdragen aan de ontwikkeling van het beroep. Voor de buitenwereld zijn ze vaak onzichtbaar. Daarom zetten we er hier een paar op een rijtje en koppelen die aan de CanMEDS uit het beroepsprofiel van de verpleegkundige. Wat meteen opvalt: voor vrijwel alle rollen moet je goed kunnen communiceren. De centrale rol van zorgverlener is de basis. Bij het opstellen van een behandelplan en bij het dagelijks monitoren van de bewoner gebruikt ze haar klinische blik. De wensen, mogelijkheden en beperkingen van de bewoner en zijn sociale systeem dienen als uitgangspunt. Om die goed in kaart te brengen is de rol van communicator belangrijk. Maar evenzeer heeft de verpleegkundige hier de rol van gezondheidsbevorderaar, omdat zij de zelfredzaamheid en zelfregie van de bewoner zo veel mogelijk behoudt en stimuleert. Bij het samenstellen en aansturen van de teams is de rol van organisator dominant. De verpleegkundige in de intramurale ouderenzorg overlegt structureel met de manager/ bestuurder, specialist ouderenzorg en psycholoog en incidenteel met andere disciplines zoals wijkverpleegkundige en fysiotherapeut. Hierbij overlappen de rollen van samenwerkingspartner, communicator, organisator en zorgverlener. De verpleegkundige in de ouderenzorg denkt in haar rol van kwaliteitsverbeteraar en reflectieve professional voortdurend kritisch na over mogelijke verbeterpunten. Met de bekende knelpunten van personeelsgebrek en toenemende vergrijzing wordt deze rol steeds belangrijker. Enkele van de vele vragen die daarbij spelen: hoe maken we optimaal gebruik van technologie? Moeten we de samenstelling van de teams aanpassen? De verpleegkundige heeft leerlingen, ze begeleidt stagiaires en ze geeft gastlessen. Hierbij is de rol van communicator overheersend. De verpleegkundige toetst de vaardigheden van leerlingen in het kader van hun opleiding en/of BIG-registratie. Ze is lid van inspraak- en meebeslisfora als de Ondernemingsraad, de Verpleegkundige (en Verzorgende) Adviesraad en diverse commissies als de hygiënecommissie en of de preventiecommissie. Hierbij zijn de rollen van samenwerkingspartner, kwaliteitsbevorderaar en communicator dominant. Verpleegkundigen kijken aandachtig naar hun teams; wat hebben ze nodig, waar liggen kansen? Welke gastvrouw, vrijwilliger of helpende kan met een aanmoediging een leermodule gaan volgen? Zo werken ze mee aan arbeidstevredenheid, en dus ook aan behoud en werving van zorgmedewerkers. Ook bij deze rol is goed communiceren cruciaal. 41
42 Online Touch Home