28

* * 28 6. De Stadhouder zal het patentrecht[ ] verliezen. Zowel de land- als zeemacht zal alleen en 1 geheel van de Staten afhankelijk zijn. 7. De Stadhouder behoudt alleen de uitvoerende macht bij de opdrachten welke hij van de Staat ontvangt. 8. Mocht de Stadhouder de uitvoering van opdrachten van de Staat afwijzen, of zich aan de vastgestelde veranderingen niet wil onderwerpen, dan zal men hem uit zijn functie van Stadhouder ontslaan en van al zijn andere waardigheden ontdoen, en zal men overgaan tot het kiezen van een andere Stadhouder in zijn plaats. 9. Zolang de Stadhouders gehoorzaamt aan de opdrachten van de Staten, kan het ambt van Stadhouder erfelijk aan het Huis van Oranje worden gelaten, anders is men daartoe niet verplicht 10.Het is niet de bedoeling met de tegenwoordige Stadhouder over de bovenstaande artikelen te overleggen of enig compromis te aanvaarden. Middelen om dit plan uit te voeren 1. In alle steden moeten vrijkorpsen worden opgericht. Deze worden samengesteld uit lieden, die tegenstander zijn van het huidige Stadhouderlijk systeem. 2. Wanneer deze korpsen op een zodanige manier zijn opgericht en getraind zodat er voldoende ondersteuning kan worden geboden, moet getracht worden vooraanstaande burgers zover te krijgen dat ze klaagschriften indienen tegen regenten die vrienden van de Stadhouder zijn. Daarna moeten vertegenwoordigers van de burgerij de macht overnemen om anderen in de plaats van de ontslagenen te kiezen. 3. Protestanten van welke belijdenis ook zullen in de regering verkiesbaar zijn. 4. Rooms-Katholieken zullen echter niet verkiesbaar zijn.[ ]. 2 5. Niemand zal voortaan twee ambten tegelijk mogen bekleden. 6. De afgevaardigden uit de burgerij, zullen zo lang in functie blijven, tot dat alles het geen betrekking tot dit plan heeft, tot een goed einde is gebracht en goedkeuring van de Staten heeft gekregen. Dit hiervoor beschreven Plan is niet het eerste en ook niet het laatste geweest. Er is wat afgesproken en geschreven. Waarschijnlijk was er toch te veel verschil van mening over de te volgen aanpak van het verfoeide ‘stadhouderlijk systeem’. Er waren aan de ene kant Patriotten die Willem V uit de weg wilden ruimen en aan de andere kant lieden zoals hiervoor genoemd die het nog wel even aan wilden zien met de Stadhouder, maar hij moest dan wel eerst uit een aantal functies worden ontheven. Al dat gekrakeel en het gedoe met de vrijkorpsen wekten uiteindelijk de woede op van de broer van Prinses Wilhelmina, Frederik Willem II, koning van Pruisen. Deze heeft in de herfst van 1787 door middel van een snelle militaire actie Willem en Wilhelmina weer geïnstalleerd in Den Haag waar ze het tot de komst van de Fransen in 1795 uithielden. Bronnen: -DBNL (Dig. Bibl. der Ned. Letteren) -Kon. Bibl., Verzameling resoluties, missiven, etc., sign. 71 B 33 1 Recht om benoemingen te doen. 2 Dus nog geen Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap!

29 Online Touch Home


You need flash player to view this online publication