* * 42
kalanten een boekverkoper sijnde, beneffens
het Woortje in transitu,[ ] Koekkoeks-Naar
sang[ 2], Strijk op den bruy een Sesjen[3], en het
1
4
-
Rechtsinnig Oordeel over de twee BordeelsDeunen[
] ter hand gestelt.
Doctor ‘t Geeft my seker geen wonder, dat gy
de Koekoeks-sangh niet hebt kunnen te koop
krygen, want de boekverkopers dorsten ’t uyt
vrees van de Schout geknipt te worden, niet
verkoopen, en dan souden sy met geen sakje
ducatons, laat staan met 50 guldens vry komen.
Chirurgijn
Jaa, kon den officier of achter de
drukker of achter de autheurs komen, hy sou
haar die Koekkoeks-sang soo wel met een superius
als bas leeren singen.
Doctor Ik meen hy sou haar soo schoon de
buksen op veteren dat het haar wel een jaar
lang heugen sou, dats 'er geweest waren; 't
moeten wel uytgeschudde vagebonden wesen,
die 't gemaakt hebben, want ’t is schrikkelijk
vuyl.
Chirurgijn Mijnheer 't is schuym van kanalje,
dat kan men wel aan haar eygen schryven sien,
want't is haar niet genoeg eerlijke luyden voor
schelmen, schurken, bedelaers, beesten, enz.
uyt te maaken, maar dan voegt men de H.
Schriftuur noch by sulke geraafineere bordeelstukjes,
dat is te Godloos: wouden sy wat pasquilleren,
sy moeten ten minsten de H.Schriftuur
daar buyten gelaten hebben.
Doctor De Menisten[ ] sijn ordinairie gewoon
5
haar slimste schelm-stukken met de mantel
van heyligheid te omhangen, en dat doet my
geloven, dat die traliebaart met sijn aqua vitaas[
] neus, beneffens sijn broeder de ge
6
-
scharminkelde snothals daar medehelpers van
geweest sijn.
Chirurgijn Daar sijnder almeer aan doende
geweest, want uyt de effecten kan men wel
bekennen, dat dit niet uyt haar koker alleen
komt.
Doctor Dat is waar; die Pantagruwel, die stekelige
vent met sijn Lamsweerd, dat yser varken
dat sijn geboggelde rug daar voor set, en
onse snoeshaen wind-buyl, jasje bekijk my die
eselsooren, alias Don Parlevento, Don Lopes
de Galles, of Jantje Snap al, benevens dien ouden
verachten (geachten wil ik seggen) practisijns
soon, Schanco Panco[ ] alias Doctor
Biervliegh[8], die hebben dit soo onder mal7
kander
gebrouwen.
Chirurgijn Onse Pantagruwel kon der al evenwel
laast met sijn geboggelde rugh en stijve
bek niet door komen, doen hy er sijn beurs
moest voor setten, al quam hy bykans met een
halve riem vol geschreven Documenten, en
wel een half dosijn papiste advocaten, om den
Hooft-Officier, beneffens de heeren scheepenen
wijs te maaken, dat sijn boekje geintituleert
Geluk-wenschingh enz. geen pasquil was.
Doctor Dat heeft hem vast 60 guldens gekost.
Chirurgijn Had hy sijn strontkauwer toe gehouden,
hy had geen noot gehad, maar hy
slacht de Gek van Ephesen[ ], die om een
9
naam in de wereld naa te laaten, de Tempel
van Diana in brand stak: Soo is ’t hem ook leet,
datter eenige questie, ’t zy in Theologie, Philosophie,
of Medicynen is, daar in hy sijn lastersieke
pen de vollen toom niet mag geven.
Doctor Sijn war-sieke geest stelt hy in dat
boekje klaar genoeg ten toon, want hier moe1
In het spreken of schrijven: overgang van het ene onderwerp naar het andere.
2 Pamflet 11640c
3 Pamflet 11640d
4 Pamflet 11640e
5 Doopsgezinden
6 Jenever
7 Bedoeld wordt: Sancho Panza
8 Biervlieg: naam voor een puistje op het gezicht van iemand die te veel bier drinkt.
9 De tempel viel op 21 juli 356 v.Chr. ten prooi aan brandstichting door Herostratos. Hij deed dit uit geldingsdrang:
zijn opzet, door het afbranden van het wereldwonder, beroemd, dus onsterfelijk te worden, is gelukt.
[wikipedia]
* * 43
ten alle christenen van eenige kennis papist
worden, daar heeft het Cartesius gedaan, en
dan heeft dr. Meyer eenige woorden uyt sijn
woordenschat vergeten; in ‘t kort, hy noodigt
yder een, of Theologice, of Philosophice, of
Medice tegens hem te schrijven: maar verstaat
hy de Theologie en Philosophie niet beter als
sijn Medicijnen, dan sal hy der slecht genoegh
toe sitten kijken.
Chirurgijn Hoe dat mijnheer, hy is immers al
een goet practicus?
Doctor Jaa al soo goeden practicus, als de
duyvel een apostolus; laat hy eerst noch wat
op de Academie voor student of liever voor
leer-jongen loopen, en leeren de tekenen van
een Febris Petechialis[ ] eerst, en of het vrye
1
staat in soo een patient een purgatie te ordonneren.
Chirurgijn
'k Versoek daar nader exsplicatie
van, alsoo die redenen my sonder nader uytlegging
onmogelijk sijn om te verstaan.
Doctor Hoe weet gy daar niet van, dat hy een
nonnetje in Febri Petechiali soo een purgatie
ordonneerde, waar van sy eerst haar het bloet
en daar na de ziel quijt maakte; te bevraagen
by de heer Dr Van Yperen, die mede by de patiente
gehaalt wiert, en segt dat de syrupus in
haustu illo purgante[ ] geordonneert, alleen
2
bekwaam genoeg was, om soo swakke patiente
aan purgeren te brengen.
Chirurgijn Dat ’s waarachtigh geen kleintje,
een paart in de wiegh, en een oliphant in een
duyts doosje[ ] , maar alle uylen op een kruk en
3
hy in ’t midden, ik salje noch van een paartje
verhaalen, dat te vier-voet galoppeert: gy hebt
Van den Bosch sijn Verantwoording wel gelesen?
Doctor
Wel jaa, die schuurt hem, gelijk men de
karstangien in de sak doet, schoppen is daar
troef, die leert hem opsitten met hangende
pootjens: maar wat wilde gy daar van seggen?
Chirurgijn Op 't laaste blad van sijn boekje
verhaalt hy van een patient met een gebroke
rib, of gy daar op ge let hebt, dat is geestig als
gy de uytlegging daar van weet, gelijk ik se
selfs van Van den Bosch en de patient gehoort
heb; 't is schijt comedies als je sulke klugjes
siet; de vader van Van den Bosch heeft kortelijk
onder sijn kuur gehad een persoon die een Rib
in ’t lijf aan stukken gevallen had, waar by, na
dat sijn vader 't selve gerestaureert had, dese
Jan Larigat de Dooper alias hippel op sootje
geroepen wierd, om met sijn koorts-verwekkende
medicamenten de koorts, die dan de rol
van meester speelt, een kappesoen op de neus
te setten; nu na dat hy de patient aan de pols
gevoelt, en 't geen sijn hooft vol muggenesten
goet vont, geordonneert had, recommandeerde
hy aan de patient een stil leggen, weynig
spreken, geen swaare adem haling, die noodig
sijn in soodanige voorvallen, waar op onse
Pompernikkel van de patient scheide, en doen
hy de luyden van het huys sprak dorst hy noch
seggen dat de patient de rib niet in't lijf gebrooken
had, en dat de chyrurgus dat maar
deed om hem op grooter onkosten te jagen,
maar als dit seggen ter ooren van den patient
selfs kwam, die selfs wel beter wist, en daar ik
het ook vante voorens soo van gehoort heb, als
Van den Bosch my verhaalt heeft, moest onse
Pijl uit sopen, doctor met de beentjes dwars
over de koort de dubbelde stroppades achter
over 't hooft sonder kant te raaken van de
stoep doen, komende, gelijk de honden die
wat rug op gehad hebben, met de staart tussen
de beenen al druypende aanstoot-schaven.
[WORDT VERVOLGD
1 Koorts ten gevolge van huidproblemen.
2 purgeermiddel
3 Dat kan wel in een duits doosje, dat heeft niet veel te betekenen.
