JAARGANG 13 | NUMMER 2 | SEPTEMBER 2019 Nieuwsbrief Openbare Gezondheidszorg In deze editie een korte terugblik in het kader van 20 jaar GGD. Dit keer kunt u lezen over de ontwikkelingen van de jeugdgezondheidszorg, Straathoekwerk en Veilig Thuis. De GGD heeft vorig jaar het Taalakkoord ZaanstreekWaterland ondertekend. Laag geletterd heid is een van de aandachts punten in onze dienstverlening. De jeugdverpleeg kundigen en –artsen, pedagogen en logopedisten van GGD Zaanstreek-Waterland zijn dit jaar geschoold om laaggeletterd heid te herkennen en het gesprek aan te gaan met ouders van jonge kinderen. In 2018 zijn de gemeente Zaanstad, het Sportbedrijf Zaanstad en de GGD begonnen met het opzetten van de campagne ‘Veilig Sportklimaat’. In deze NOG kunt u lezen wat de rol van de GGD in dit project is. In deze editie een kennismaking met het GHOR-bureau voor de regio Zaanstreek-Waterland, dat per 1 mei is gestart. Deze netwerk organisatie coördineert en regisseert de genees kundige hulp verlening in ramp- en crisissituaties. Als er geen ramp of crisis is, dan houdt de GHOR zich bezig met de voorbereiding daarop. Tot slot aandacht voor Stoptober. Deze actie stimuleert rokers om 28 dagen in oktober te stoppen met roken. De kans om blijvend te stoppen met roken groter als je zolang volhoudt. Veel leesplezier! Ferdinand Strijthagen Directeur FOTO: © MONIQUE KOOIJMANS Op 25 september was de aftrap van Stoptober GGD Zaanstreek-Waterland ontstond in januari 1999 door een fusie van GGD Zaanstreek en GGD Waterland. Hierdoor kwam een brede basis van deskundig heden voor de hele regio beschik baar, was er minder versnippering van taken en personen en was facilitaire ondersteuning mogelijk. Zo ontstond door de fusie in de Zaanstreek bijvoorbeeld een uitgebreider aanbod van Infectieziektebestrijding en kon epidemiologisch onderzoek en tbc-bestrijding ook in Waterland worden uitgevoerd. Dit jaar blikken we elke NOG terug op ontwikkelingen binnen de GGD. Jeugdgezondheidszorg In 2002 is landelijk het basispakket Jeugdgezondheids zorg vastgesteld, voor een integrale jeugdgezondheids zorg 0-19 jarigen. In Zaanstreek-Waterland kozen de gemeenten Z-Wwweetjes Heeft u ons publieksjaarverslag 2018 al gelezen? voor een samenwerking tussen Evean (zorguitvoerder 0-4 jarigen) en GGD Zaanstreek-Waterland (zorg uitvoerder van de 4-19 jarigen). De GGD werd hoofdaannemer en Evean werd onderaannemer voor de uitvoering. In 2010 is deze constructie gewijzigd; de 0-4 jarigen zorg kwam bij GGD Zaanstreek-Waterland. Vanaf die tijd biedt één organisatie de zorg voor ouders en kinderen aan. Een belangrijke reden hiervoor was kwaliteitsverbetering.
Sociaal domein Vanaf 2009 is de Wet Tijdelijk Huisverbod landelijk van kracht. Hierbij werkten de GGD en politie samen. Per 2010 is ook het Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG), daarvoor uitgevoerd door het maatschappelijk werk, een onderdeel van de GGD. Hiermee kwam de gehele aanpak van huiselijk geweld onder verantwoordelijkheid van de GGD. In 2015 zijn het Advies en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) en Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld samengevoegd tot Veilig Thuis. In 2010 kreeg de GGD er ook andere taken bij. In aanloop van de decentralisaties in het sociaal domein werd het Straathoekwerk voor Zaanstad en Oostzaan (uitgevoerd door Bureau Jeugdzorg) ondergebracht bij de GGD. Hiermee biedt GGD Zaanstreek-Waterland een breed, samenhangend en elkaar versterkend dienstenpakket, dat bijdraagt aan de bescherming en bevordering van de gezondheid van haar inwoners. CONTACTPERSOON: GHISLAINE VAN NOOIJEN KOOIJ (GVANNOOIJENKOOIJ@GGDZW.NL) GHOR Zaanstreek-Waterland een feit Het zijn scenario’s waar je liever niet te lang bij stilstaat: crises of rampen waarbij veel slachtoffers (dreigen te) vallen. Mocht er echter toch iets gebeuren, dan is het van levensbelang dat ambulances, ziekenhuizen, huisartsen, maatschappelijk werkers en andere hulp- en zorgverleners goed op elkaar zijn ingespeeld. Deze taak ligt bij de geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de regio, oftewel de GHOR. 1 mei jl. is het GHOR-bureau voor de regio ZaanstreekWaterland gestart. Deze netwerkorganisatie coördineert en regisseert de geneeskundige hulpverlening in rampen crisissituaties. Als er geen ramp of crisis is, dan houdt de GHOR zich bezig met de voorbereiding daarop. Dat doet ze onder andere door het trainen van crisisfunctionarissen en door contacten te onderhouden met haar geneeskundige partners. GHOR adviseert ook over evenementenveiligheid. Intensievere samenwerking Directeur Publieke Gezondheid Ferdinand Strijthagen over het bureau: “Voorheen werden de GHOR-taken uitgevoerd door het GHOR-bureau van buurtregio AmsterdamAmstelland. Met een eigen GHOR-bureau ontstaat een nog nauwere aansluiting en samenwerking: met onze ziekenhuizen, de regionale ambulance voor ziening, huisartsenposten, zorginstellingen en partners binnen de Veiligheidsregio.” Voorbereiden op crises Per 2020 neemt GHOR Zaanstreek-Waterland ook de crisistaken over van Amsterdam-Amstelland. De komende maanden werkt de GHOR daarom hard aan het opleiden, trainen en oefenen van de eigen crisis organisatie. Deze moet goed voorbereid zijn op allerlei rampen, zoals bijvoorbeeld een zeer grote brand of een incident waarbij extreem geweld wordt gebruikt. Ferdinand Strijthagen: “Maar het is ook belangrijk om goed getraind te zijn in nieuwe en meer sluimerende crises in de zorg, zoals schaarste aan personeel of cybercrime.” De Directeur Publieke Gezondheid van GGD ZaanstreekWaterland stuurt de GHOR aan. De GHOR is onderdeel van de Veiligheidsregio. Meer lezen over de GHOR en haar medewerkers? Kijk op onze website of volg ons op Twitter via @GHORZW. CONTACTPERSOON: ESTHER SCHUTTEN (E.SCHUTTEN@VRZW.NL) Z-Wwweetjes Twee keer per jaar vaccineert de GGD heel veel kinderen op één dag tegen BMR, D(K)TP, HPV en Meningokokken ACWY. In oktober krijgen de kinderen, die voor komend najaar in aanmerking komen, een oproep. Op 4 november vaccineren we in Purmerend ( Sporthal De Vaart), op 5 november in Volendam (Buurtcentrum PX), 6 november in Zaandam (Sporthal De Tref) en op 7 november in Wormer (Sporthal).
Meer aandacht van Jeugdgezondheidszorg Zaanstreek-Waterland voor laaggeletterdheid De medewerkers Jeugdgezondheidszorg van GGD Zaanstreek-Waterland, werkzaam binnen het Centrum Jong en het Centrum voor Jeugd en Gezin, letten tijdens hun contacten met ouders nu nóg meer op laaggeletterdheid bij ouders. In de Zaanstreek is namelijk één op de zes inwoners laaggeletterd. In de regio Waterland ligt het percentage tussen de 8 en 11%. De jeugdverpleegkundigen en –artsen, pedagogen en logopedisten van GGD Zaanstreek-Waterland zijn dit jaar geschoold om laaggeletterdheid te herkennen en het gesprek aan te gaan. Ze maken in hun gesprekken met laaggeletterden gebruik van ‘Opvoeden en Opgroeien in Beeld’. Dit is een boek en een pakket afbeeldingen gericht op laaggeletterden. Daarnaast begeleiden ze ouders naar bijvoorbeeld het Taalhuis, het Digitaalhuis of NL-plein. Op deze manier krijgen kinderen van laaggeletterde ouders betere ontwikkelingskansen. De GGD heeft het animatiefilmpje ‘Leer lezen en schrijven voor een mooie toekomst’ laten maken om kenbaar te maken wat de Jeugd gezondheids zorg doet en hoe zij aan sluiten bij de behoeften van ouders. CONTACTPERSOON: MACHTELD RES (MRES@GGDZW.NL) Stoptober De meeste rokers geven aan ooit wel te willen stoppen met roken, maar vinden het lastig om een moment te kiezen om dit te doen. Daarom is sinds een aantal jaar Stoptober in het leven geroepen. Stoptober is een landelijke campagne om gedurende de maand oktober niet te roken. Waarom Stoptober? Uit onderzoek blijkt dat 28 dagen lang genoeg is om te ervaren wat de positieve effecten zijn van stoppen met roken. De meeste ontwenningsverschijnselen zijn dan achter de rug. Bovendien is een periode van 28 dagen goed te overzien. Ook is de kans om blijvend te stoppen met roken groter als je het 28 dagen volhoudt. GGD Zaanstreek-Waterland ondersteunt deze campagne door informatiepakketten aan verschillende organisaties in de regio te sturen. Ook is er aandacht voor op de verschillende online kanalen van de GGD. Interesse om mee te doen? Geef je op via Stoptober.nl en download de app. CONTACTPERSOON: PATTY KRIJGSMAN, ADVISEUR GEZONDHEIDS BEVORDERING (PKRIJGSMAN@GGDZW.NL) Z-Wwweetjes Straathoekwerk, dat de GGD in opdracht van de gemeente Zaanstad uitvoert, heeft nu ook een website. Hierop is te vinden wat Straathoekwerk allemaal doet en waar ouders, jongeren en professionals terecht kunnen voor vragen en aanmelding.
Meldpunt Veilig Sportklimaat Zaanstad De gemeente Zaanstad, het Sportbedrijf Zaanstad en de GGD zijn in 2018 begonnen met het opzetten van de campagne ‘Veilig Sportklimaat’. Sporten is belangrijk voor een gezonde leefstijl en moet voor iedereen leuk en toegankelijk zijn. De slogan van de campagne is “Jij bent goed bezig!”, om positief gedrag te stimuleren. Het Sportbedrijf verspreidt de campagne Veilig Sportklimaat onder de sportverenigingen en zorgt voor promotie materiaal om positief gedrag te stimu leren en een aanspreekcultuur te bevorderen. In het promotiemateriaal is informatie opgenomen over discriminatie, intimidatie, pesten, seksueel grens overschrijdend gedrag en oneerlijk spel. Meldpunt Is er iemand of een sportclub niet goed bezig, dan kan dat gemeld worden bij het onafhankelijke Meldpunt Veilig Sportklimaat of bij een vertrouwenspersoon van de vereniging. Dit onafhankelijke Meldpunt, dat in september 2018 van start is gegaan, is ondergebracht bij de GGD. Iedereen, ongeacht de leeftijd, kan hier misstanden of zorgen over gedrag binnen de sportwereld (anoniem) melden. Het Meldpunt bestaat uit een onafhankelijk vertrouwensteam van GGD-medewerkers. De vertrouwens personen vangen de melding op en kunnen waar nodig verdere acties ondernemen. Z-Wwweetjes GGD Zaanstreek-Waterland voert tussen 23 september en 1 november een groot onderzoek uit, de landelijke ‘Gezondheidsmonitor Jeugd’. Leerlingen van klas 2 en 4 van het regulier voortgezet onderwijs beantwoorden dan een digitaal vragen over onder andere gezondheid, leefstijl, vrije tijd en school. Alle 19 scholen uit de regio doen hieraan mee. Voor een goed functioneren van het meldpunt is bekendheid nodig. Alle betrokkenen zijn hard bezig om deze bekendheid te genereren voor het Meldpunt en de eerste meldingen zijn al binnengekomen. Naast het Meldpunt verzorgt de GGD ondersteuning en training en aan vertrouwenspersonen van sportverenigingen, zodat deze groep actief en bekwaam blijft. De gemeente Zaanstad, het Sportbedrijf Zaanstad en de GGD nodigen verenigingen uit voor gezamenlijk overleg, om aandacht te vestigen op de campagne Veilig Sportklimaat Zaanstad. Op deze manier werken we samen om het sporten voor iedereen veilig te houden of maken. CONTACTPERSOON: SUSCHA BERMOND (SBERMOND@GGDZW.NL) Colofon Adresgegevens GGD Zaanstreek-Waterland Postbus 2056, 1500 GB Zaandam Tel. (0900) 254 54 54 Fax. (075) 616 30 16 Redactie Marjon Bartelds Claudia Klous Janneke van der Made Diana Nierop Ghislaine van Nooijen Kooij Voor opmerkingen en vragen over de nieuwsbrief kunt u mailen naar info@ggdzw.nl o.v.v. Redactie Nieuwsbrief Openbare Gezondheidszorg. Volg ons ook op Twitter via @GGDZW Ontwerp en drukwerk Aranea Grafimedia, Zaandam www.ggdzw.nl De nieuwsbrief wordt verspreid onder bestuurders van GGD ZaanstreekWaterland en tevens onder ambtenaren, raadsleden, zorg- en welzijnsinstellingen in de regio Zaanstreek-Waterland en GGD’en van buiten de regio. De nieuwsbrief is ook beschikbaar op www.ggdzw.nl. Mocht u geen prijs stellen op het ontvangen van de nieuwsbrief dan kunt u zich afmelden via info@ggdzw.nl o.v.v. Redactie Nieuwsbrief Openbare Gezondheidszorg.
1 Online Touch