38 39 Cases Uitgelicht Watermeters automatisch uitleesbaar In 2018 is Vesteda gestart met het plaatsen van automatisch uitleesbare watermeters om nauwkeurig het waterverbruik te kunnen monitoren. Zij hebben namelijk niet altijd toegang tot hun wateraansluitingen. Smartvatten, een bedrijf dat gespecialiseerd is in het uitlezen van watermeters, heeft een camera ontwikkeld die zij zelf zonder installateur eenvoudig op de watermeter kunnen plaatsen en die iedere minuut de stand doorgeeft om het verbruik te monitoren in een online portal. Foto: Too van Velzen Groene daken in Zuidas: enthousiasme en obstakels ‘Er zijn nog tienduizenden vierkante meters grijze grinddaken in het gebied die liggen te wachten op vergroening.’ In 2017 werd de ambitie 25.000 m2 Zuidas. Een Parkdak is een groen dak met hoogwaardige begroeiing, al dan niet waterbergend. Bestaande daken De voordelen van een Parkdak zijn evident: het werkt isolerend, voorkomt wateroverlast, en biedt een fijne buitenplek. In de bouwenvelop van Zuidas is opgenomen dat op daken tot een hoogte van 50 meter intensieve hoogwaardige dakbegroeiing verplicht is. Met de nieuwbouw van de afgelopen jaren is er dan ook flink wat m2 groen dak bijgekomen. Toch willen de initiatiefnemers van de ambitie ook graag het vergroenen van bestaande daken stimuleren, met name omdat juist die gebouwen energie kunnen besparen en water kunnen bufferen. Dakscans Aan Rooftop Revolution werd de opdracht verleend om bestaande daken te inventariseren, dakscans aan te bieden en geïnteresseerde bedrijven in contact te brengen met 31.158m2 groen/blauw dak in Zuidas (183.286m2 totaal dakoppervlak), waarvan: partijen die deze daken kunnen aanleggen. Vanaf eind 2017 tot eind 2018 hebben zij 74 kantoorgebouwen en 25 appartementencomplexen in Zuidas geïnventariseerd met een totale oppervlakte van meer dan 180.000 m2 . Voor een viertal panden met een gezamenlijke dakoppervlakte van bijna 17.000 m2 is gedetailleerd advies uitgebracht over de mogelijkheden voor het vergroenen van deze daken. Jan Henk Tigelaar, directeur van Rooftop Revolution, heeft zich in 2018 met de Zuidasdaken beziggehouden. Hij kwam veel enthousiasme tegen, maar ook obstakels: ‘Eén van de problemen waar we tegenaan zijn gelopen, is de eigendomsconstructie en de grote afstand die pandeigenaren vaak hebben. Veel vastgoed in Zuidas is in bezit van buitenlandse 53 % groen 11 % recreatief gebruik investeringsmaatschappijen, die weer een beheerder hebben ingeschakeld om het pand te beheren. Niet huurders, maar eigenaren beslissen of ze willen investeren in een groen dak. Het bleek heel moeilijk om het lokale enthousiasme voor deze ontwikkeling over te brengen op de eigenaren. Voor een aantal grote panden hebben we gedetailleerd in beeld gebracht wat er mogelijk is op de daken. Deze dakscans kunnen besluitvorming over de aanleg van een Parkdak op de agenda zetten. Daarnaast hebben we nu écht goed in beeld hoe het daklandschap in Zuidas er uitziet. Er zijn nog tienduizenden vierkante meters grijze grinddaken in het gebied die liggen te wachten op vergroening! De urgentie om hiermee aan de slag te gaan zal hopelijk snel doordringen bij de eigenaren.’ Groene wandeling Een aantal bewoners uit Amsterdam Zuid heeft het initiatief genomen om een Groene Wandeling op te zetten. De wandeling voert langs zestien plekken; waaronder de stadstuin bij Beethoven, de tuin bij Circl, het Beatrixpark, de Botanische tuin bij VU en RK Begraafplaats Buitenveldert. Op verzoek hebben de bewoners in 2018 verschillende rondleidingen georganiseerd. Bovendien is de door hen gemaakte folder op de website van Zuidas te vinden, zodat iedereen op eigen houtje een groene wandeling kan maken. Mahlerplein genomineerd voor Boomproject 2018 Parkdak vastgesteld door GBC Zuidas en gemeente Amsterdam directie Na een herinrichting en de komst van een ondergrondse fietsparkeergarage in 2017 is het Mahlerplein leefbaar gemaakt met bomen en gras. Uit onderzoek naar het windklimaat op het Zuidplein kwam naar voren dat een gesloten kroondak van bomen een goede bijdrage levert aan de verbetering van het windklimaat. Daarom is ervoor gekozen om op het Mahlerplein bomen met een grote maat aan te planten. De boomvakken worden omsloten door natuurstenen randen waarop mensen kunnen zitten en ontspannen. Ten behoeve van de groene uitstraling en om recreatie onder de bomen mogelijk te maken, zijn de boomvakken aangekleed met een grastapijt. Branchevereniging VHG nomineert jaarlijks ‘Het boomproject van het jaar’. De Nationale Bomenbank (NBB), die ook in Zuidas veel werk doet, heeft het Mahlerplein voorgedragen. De prijs is in 2018 gewonnen door Pius Floris met een project in Venlo. 11 % zonnepanelen 25 % waterbergend Bomen in Beethoven behouden In deelgebied Beethoven is in 2018 een tijdelijk fietspad aangelegd. Dit fietspad leidt dwars door de hoofdboomstructuur. Drie bomen stonden in de weg van het fietspad. In plaats van te kappen is voor elke boom een eigen oplossing gevonden. Het fietspad is om een boom heen geleid, de tweede boom staat nu middenin het fietspad. Om de derde boom te behouden is een bruggetje aangelegd. Foto: Botanische Tuin Zuidas Plantvakken RAI Amsterdam Bij de RAI zijn bij de havenkom locatie Strand Zuid plantvakken ingericht. Er staat al een dubbele rij moerascipressen. Daarnaast is nieuwe bestrating aangelegd en rond de bomen nieuwe plantvakken met verschillende soorten hedera en vaste planten. Nieuw bomen Vijfhoek Op de Vijfhoek zijn begin december 68 grote bomen in veel verschillende soorten geplant. Er zitten klimbomen tussen zoals prunussen, die meerstammig en laag vertakt zijn, maar ook bijvoorbeeld de bijzondere scharlaken eik die een prachtige rode herfstkleur heeft. Extra zorg bomen Door de droogte in de zomer is er veel zorg geweest om de beplanting in Zuidas. De sterkte van de zonnestralen was op sommige momenten zo hoog dat boombladeren verbrandden Op veel plekken is extra water gegeven. Veel van het groen is behouden gebleven, maar helaas niet alles. Veel bomen uit de mobiele bakken zijn bijvoorbeeld doodgegaan. In het kader van ‘kwaliteit in alle fasen’ heeft Zuidas circa 30 mobiele boombakken. Deze bakken zijn verplaatsbaar en worden gebruikt om groen toe te voegen op locaties waar gewerkt wordt. Op de De Boelelaan in het oostelijke deel zijn eind 2017 120 bomen geplant. Er is hard gewerkt om deze jonge bomen aan te laten slaan. Alle bomen hebben vanaf april extra water gekregen. Omdat het grondwater op anderhalve meter diepte zit, hadden de bomen deze hulp echt nodig. Alle zorg heeft een goed effect gehad. De 120 iepen doen het allemaal goed. Waterbewust in Ronald McDonald Huis Ronald McDonald Huis VUmc vangt ouders op wiens kind wordt behandeld in Amsterdam UMC – locatie VUmc. Het Huis heeft in 2018 diverse stappen gezet om te verduurzamen, bijvoorbeeld het attent maken van gasten op het waterverbruik. In alle douches hangt een douchetimer, met daarbij een sticker waarop staat: ‘Veel van onze gasten hebben hun handdoek hergebruikt’. En door korter te douchen, spaarden zij het milieu én binnengekomen sponsorgelden. De moestuin van Zuidas Een vast onderdeel van het ‘openbaar groen’ in Zuidas is de moestuin van sterrestaurant Bolenius aan de Gershwinlaan. Om ook in de winter de moestuin groen te houden, planten zij vlak voor de winter biologische Boerenkool. Deze wordt gedeeltelijk in het restaurant gebruikt. Na de bloei, in het vroege voorjaar, worden de planten gebruikt als dierenvoer in de kinderboerderij van het nabijgelegen Amstelpark. Week zonder vlees Een aantal participanten van GBC Zuidas, waaronder VU (Sodexo), Accenture (ISS) en ABN Amro (Vermaat), deed in 2018 mee aan de campagne Nationale Week Zonder Vlees. Zij serveerden in de week van 5 maart geen vlees in de bedrijfsrestaurants. Bedrijven en individuen konden zich inschrijven via de campagnewebsite. Het was de eerste nationale Week zonder vlees. De campagne wordt in 2019 herhaald. Door een week geen vlees te eten, bespaart een individu 130 liter water en 3.3 kg CO2 . Herinrichting Japanse tuin De Botanische tuin Zuidas beschikt als één van de weinige Botanische tuinen in Nederland over een authentieke Japanse tuin. Vrijwilligers hebben onder leiding van Japanse experts de tuin in de zomer van 2018 opnieuw aangelegd en ingedeeld. Eind juli werd de Japanse tuin heropend. Bijen bij Accenture Sinds de zomer van 2018 wonen er twee bijenvolken op het dakterras op de zestiende verdieping van het Accenture kantoor. Deze zijn hier neergezet door Workplace en ISS. Accenture wil hiermee zoveel mogelijk awareness creëren voor klimaatverandering. Hier zijn bijen een belangrijk onderdeel van. De bijenpopulatie wereldwijd krimpt als gevolg hiervan, terwijl bijen een erg belangrijke rol in het ecosysteem vormen. De honing die de bijen maken, wordt geserveerd in de espressobar bij het kantoor. Duurzaamheidsverslag Zuidas 2018
22 Online Touch Home