coverstory leven. En we staan voor een ongewisse winter. Voor die bedrijven zijn we tijd aan het kopen. De Belastingdienst heeft gezegd dat bedrijven vijf jaar de tijd krijgen om hun schulden in te lossen, én dat zij als preferente schuldeiser een stapje naar achteren zetten. Dat is heel goed, want als de Belastingdienst vooraan blijft staan willen de andere schuldeisers ook snel geld zien. We voeren nu intensief overleg met de banken om te bereiken dat die ook wachten met het innen van de coronaschulden.” Tijd overbruggen Naast de schuldenlast is er dus het herstel van het eigen vermogen. “Dat is enkel mogelijk als de economie echt weer gaat draaien en de bedrijven winst kunnen maken. Voor de bedrijven die afhankelijk zijn van internationaal toerisme is dat nog lang niet zo ver. De komende periode moeten ze dus zien te overbruggen. Met overheidssteun of overbruggingsfinanciering tegen gunstige voorwaarden. Wij maken ons daar hard voor.” De maatregelen zijn nog steeds niet afgelopen en zoals het er nu uitziet kan dat ook nog wel even duren. Bovendien is er de coronapas. Wat vinden jullie daarvan? “Nu moet alles alweer ‘We hebben twee jaar lang geen economische groei gehad, maar wel de lonen verhoogd’ vroeger dicht. We hebben alweer een aanscherping van het beleid gehad. Mondkapjes op en vaker de coronapas laten zien. Onze beleidslijn blijft dat uiteindelijk alle sectoren weer zonder beperkingen moeten kunnen functioneren – voor zover dat veilig mogelijk is. Maar we willen zeker ook nieuwe beperkingen voorkomen. Zowel economisch als sociaal-maatschappelijk is dat zeer ongewenst. Om die reden hebben wij ook geen hele grote bezwaren tegen de coronapas. We hopen dat die snel kan verdwijnen, maar als die pas kan voorkomen dat de economie weer op slot moet, zijn wij er niet tegen. Om diezelfde reden hebben wij bij onze leden ook campagne gevoerd voor het vaccineren. En we pleiten er voortdurend voor dat werkgevers, als ze dat willen, hun medewerkers kunnen vragen om een coronapas. Het is van de zotte dat dat nu niet mag. Al je gasten moeten een coronapas tonen; maar degene die ze bedient hoeft dat niet. Het hoort ook bij een veilige werkplek als je weet dat je collega’s gevaccineerd zijn.” Economisch herstel Toch valt op dat het economisch herstel snel is gegaan. In 2020 was sprake van 4% krimp, dit jaar maakten we dat weer goed. “Dat is juist. Eind 2021 heeft de Nederlandse – en Europese – economie waarschijnlijk het groeiverlies van 2020 weer goedgemaakt. In feite staan we dan weer op het niveau van eind 2019. Je kunt dat snel noemen, maar China had datzelfde in een half jaar bereikt en de VS in een jaar. Dus het is juist níet zo heel snel. 14 Recreactie | 08-2021 Corona was een externe verstoring van het economische systeem. Voor die tijd functioneerde de economie naar behoren en je ziet dat de economie zich – mede dankzij de steunmaatregelen – ook vrij vlot weer hersteld heeft. Maar een groot aantal bedrijven heeft toch de rekening moeten betalen. En we hebben twee jaar lang geen economische groei gehad, maar wel de lonen verhoogd. Dat leidt nu tot de vreemde situatie dat we geen financiële ruimte hebben om de lonen nog te verhogen, terwijl dat wel logisch zou zijn, gezien de krapte op de arbeidsmarkt.” Tekort aan werknemers Want de tekorten die voor de pandemie al bestonden, zijn door de ontregeling van de wereldmarkt versterkt teruggekomen, stelt Cees Oudshoorn. “We spreken van een shortage economy: de tekorten zijn bepalend geworden voor het tempo van de groei. Op dit moment speelt er een tekort aan grondstoffen en een tekort op de arbeidsmarkt. Dat laatste wordt een steeds groter probleem en dat zal zeker nog tot 2040 zo blijven. Bereid je er maar op voor. Dat tekort ontstaat doordat de generatie van
15 Online Touch Home