0

RECREACTIE 5 | september 2022 magazine over recreatie en toerisme Samen tegen ondermijning Onderzoek naar criminaliteit op vakantieparken Sectorplan moet nieuwe lockdown voorkomen Tekort aan camperplaatsen in toeristische regio’s Grootschalig hergebruik van water op Camping Olmenveld

Dé specialist in de bouw van sanitaire units van hoge kwaliteit Maatwerk dat volledig aan uw wensen voldoet Volledige ontzorging van ontwerp tot sanitaire installatie Innovatieve milieu- en energiebewuste oplossingen Onderhoudsvriendelijke en duurzame materialen Units zijn schakelbaar, fl exibel en verplaatsbaar mobielbouw.nl biedt u nog veel meer informatie

t e SAMEN KOM JE VERDER! Denkt u al een tijdje aan het uitbreiden van uw bedrijf? Wij kennen de markt en helpen u graag verder te komen. Wij zijn sinds 1974 gespecialiseerd in aan- en verkoop, taxaties en bedrijfsovernames in de dag- en verblijfsrecreatieve sector. Benieuwd naar ons actuele aanbod? Neem contact op met één van onze specialisten: Adri Mijnheer, Thijs Lunenburg, Rianne Jansen, Yvette Mijnheer, Maxx Hup of Harm-Jan Mooiweer. vandeloosdrechtrbm.nl Verblijfsrecreatie Watersport Dagrecreatie Sport en Wellness DÉ RECREATIE BEDRIJFSMAKELAAR F.A. Molijnlaan 28, 8071 AG Nunspeet Tel: 0341 - 25 23 63

AL MEER DAN 40 JAAR UW MAKELAAR EN TAXATEUR VAN RECREATIEBEDRIJVEN

colofon voorwoord Hoofdredactie: HISWA-RECRON, Marike Rosier, communicatie@hiswarecron.nl Eindredactie: Maarten Bokslag, www.bokslag.com Redactiecommissie: Wanda van Eck, Jeff rey Belt, Stijn Boode Marike Rosier Aan dit nummer werkten mee: Jaap van Sandijk, Annouck de Jong, Janine Messelink Opmaak: Dock35 Media Coverfoto: Joyce van Belkom Bladmanagement: Dock35 Media, Sjoerd Franssen Advertenties: Dock35 Media, Martijn Penning, (0314) 355 826, martijn@dock35media.nl Druk: Senefelder Misset Doetinchem B.V. Abonnementen: HISWA-RECRON, Storkstraat 24, 3833 LB Leusden, communicatie@hiswarecron.nl, (033) 303 9700, 65 euro per jaar. 32,50 euro voor studenten en medewerkers van recreatiebedrijven. Gratis voor HISWA-RECRON-leden, overheden en pers. Als vakblad hanteren wij de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er vanuit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Oplage: 4.400 exemplaren. De samenstellers hebben de grootst mogelijk zorgvuldigheid betracht. Noch HISWA-RECRON, noch redactie, noch auteurs aanvaarden enige aansprakelijkheid bij eventueel voorkomende fouten. PARTNERS IN BUSINESS: Manager Communicatie Droog Na een heerlijk zonnige en leuke kampeervakantie schrijf ik dit voorwoord in de broeierige warmte. Warmte die de hele zomer aanhield. Voor vakantiegangers en onze sector was dat prima. De gasten genoten volop en er kwamen geen foto’s in de media van verregende campinggasten en journalisten die met regenlaarzen en paraplu over de camping rondbanjeren. Maar we realiseren ons steeds meer dat warmte en droogte ook nadelen kennen. Berichten over berm-, bos- en duinbranden waren er volop. De lage waterstand geeft problemen voor de scheepvaart, de pleziervaart, maar ook voor het grondwater. Minder grondwater leidt tot verzakking van huizen en gebouwen, schade aan de natuur en biodiversiteit, mislukte oogsten en minder drinkwater. Ik heb dan ook met veel interesse het artikel over grootschalig hergebruik van water bij Camping Olmenveld in Serooskerke gelezen. KENNISPARTNERS: Wat een innovatieve en duurzame oplossing wordt daar gerealiseerd! Maar ook nog een oplossing met een verdienmodel voor de ondernemer. Het gaat om zuivering en hergebruik van water, allereerst voor de camping zelf. Omdat het om zoveel water gaat kan de campingeigenaar Jos Westerbeke het overige water zuiveren, bufferen en aan boeren in zijn gebied verkopen. De boeren gebruiken hiermee een duurzame bron en verdroging en verzilting wordt tegengegaan. Wat een mooie win-win situatie is dat. Deze editie bevat overigens nog vele andere interessante onderwerpen. Van pandemische paraatheid tot de behoefte aan extra camperplekken. En van ondermijning tot de krappe arbeidsmarkt. De rubriek de Bezieling geeft een inkijkje in het ideële gedachtegoed en karakter van de Paasheuvelgroep. Met het hele Recreactie-team hebben we weer ons best gedaan om er geen gortdroge kost van te maken. Ik vind dat in elk geval goed gelukt. Veel leesplezier! 05-2022 | Recreactie 5

Bezoek gelijktijdig ook AGROTECHNIEK HOLLAND entreekorting via www.groentechniekholland.n Kortingscode: Recreactie Vier dagen lang hét vakevenement voor professionals in de openbare ruimte

ND d.nl inhoud Informatief Opinie 08 12 26 30 33 35 37 Onder de aandacht Kort nieuws uit de branche Coverstory Onderzoek: criminaliteit op vakantieparken Pandemische paraatheid Sectorplan voorkomt nieuwe lockdown Kennis delen Jaarplaatsen met een ‘huisje’ opzeggen; Verkeerde uitleg van het WAS Trends Flink tekort aan camperplaatsen Vakinfo Meer omzet met mooi terrasmeubilair Productnieuws Een overzicht van de laatste innovaties 22 24 18 28 11 De stelling De krappe arbeidsmarkt remt mijn groeiambities. Eens of oneens? De provincies Wat speelt in Noord-Holland en Flevoland? Mens&bedrijf De bezieling Het idealisme van de Paasheuvelgroep EU-project Grootschalig hergebruik van water op Camping Olmenveld Column RecreAnders 05-2022 | Recreactie 7

onder de aandacht Verkiezing Leerbedrijf Recreatie Welk bedrijf wordt het Leerbedrijf Recreatie 2022? Wie is de beste praktijkopleider? En wie is eigenlijk de leukste collega in de recreatiesector? Kikk Recreatie organiseert deze drie verkiezingen uit naam van het sociaal fonds. Het bekendste is natuurlijk de verkiezing ‘Leerbedrijf Recreatie’. Door deel te nemen laat je zien dat je een voorbeeld bent van goede praktijkbegeleiding in de branche én zet je het bedrijf in de spotlights bij (toekomstige) medewerkers. Maar ook de verkiezing van de beste praktijkopleider én van de leukste collega zijn geweldig om aan mee te doen. www.kikk-recreatie.nl/nieuws Nieuwe winterformule voor Toverland ‘Wikkelhouses’ op Beerze Bulten Op vakantiepark Beerze Bulten (Beerze) werden afgelopen zomer zeven nieuwe accommodaties geopend, de ‘Wikkelhouses’. De basis van de duurzaam gebouwde Wikkelhouses bestaat uit plaatkarton. Dit wordt rond een grote mal gewikkeld en vervolgens wordt er milieuvriendelijke lijm toegevoegd. Dit vormt elementen die kunnen worden gecombineerd en afgewerkt met hout. Bij Beerze Bulten staan twee compacte Wikkelhouses (met zes elementen) en vijf Wikkelhouses XL (bestaande uit acht elementen). Beide accommodaties zijn geschikt voor vier personen. Toverland werkt serieus aan seizoensverlenging. In de herfstvakantie en de weekends van oktober en begin november is het park open rond het thema Halloween. Na twee weekends sluiting gaat het park eind november alweer open voor acht weekends opening, inclusief twee weken Kerstvakantie. Voor de winteropening is een nieuw concept bedacht: Winter Feelings. Voor het eerst blijven daarbij alle zes de themagebieden van het attractiepark open. Gasten genieten van verschillende extra attracties, zoals curlingbanen en een schaatsbaan met kerstboom van maar liefst 10 meter hoog. Elders wordt het Keltische Midwinterfeest gevierd, waar tovenaar Merlijn gasten uitnodigt om hun wensen voor het komende jaar uit te spreken in een magisch ritueel. Online marketeer Eind juli begon Justin de Groot (23) als online marketeer bij HISWA­RECRON. Hij studeerde commerciële economie aan de HAN in Nijmegen. Justin gaat zich vooral bezighouden met de consumentenwebsites van HISWA­RECRON, zoals recron.nl. Hij zorgt voor goede SEOteksten, zodat deze websites nog beter vindbaar worden. Bovendien gaat hij meewerken aan social media en online acties om bezoekers naar de websites te trekken. Zo helpt hij de ondernemers aan nieuwe klanten. Justin woont in Ede, komt veel op de sportschool en is fanatiek motorrijder. 8 Recreactie | 05-2022 Foto: Wanda van Eck

Martin Maassen naar Facet Martin Maassen is per 1 september als adviseur aan de slag gegaan bij Facet architecten & adviseurs. Eerder werkte Maassen bijna 25 jaar voor RECRON en HISWA­RECRON, meest recent als plaatsvervangend directeur. “Ik ken Facet al een aantal jaar”, vertelt Maassen. “Wat ik mooi vind is dat zij rust nemen in de ontwikke ling van toekomstvisies voor recreatieondernemers. Vaak zien we dat ondernemers ‘even snel’ een beslissing willen nemen en doorgaan. Bob en Johan dwingen je om eens goed naar je onderneming te kijken en naar waar je zelf staat. Naar kansen en trends. Naar je doelgroep en de ontwikkelingen daarin. Facet zorgt ervoor dat ondernemers de juiste beslissing nemen voor hun bedrijf. Voor mij is de overstap naar Facet meer dan logisch. Ik doe niets liever dan met recreatieondernemers praten over hun toekomst.” Naast zijn advieswerk is Martin Maassen gemeenteraadslid voor WijApeldoorn en voorzitter van voetbalclub AGOVV. ACM stelt eisen aan prijzen De Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft recent de regels omtrent het aanbieden van producten en diensten via internet flink aangescherpt. Ook de recreatiesector moet zich daaraan houden, ondanks gegronde bezwaren van zowel individuele bedrijven als HISWA­RECRON. De nieuwe regels bepalen dat de getoonde prijs bij de huur van een vakantieverblijf, kampeerplaats of boot ook de werkelijke eindprijs is (all­in). Daarin moeten dus alle verplichte kosten zijn inbegrepen, inclusief verplichte variabele kosten als de toeristenbelasting. Vanaf 15 september kan de ACM hier ook op handhaven. Het is voor ondernemers dus zaak de internet­ en boekingssystemen zo aan te passen, dat tijdig wordt voldaan aan de eisen. HISWA­RECRON is nog in gesprek met de ACM en met diverse Kamerleden. “Wij vinden dat de ACM met deze aanpassing van de eisen teveel op de stoel van de wetgever gaat zitten. En de invoering moet veel te snel gebeuren”, stelt Marcel Tap van HISWA­RECRON. www.hiswarecron.nl » Kennisbank Slimme subsidie voor het MKB Om MKB­bedrijven te stimuleren bij het ontwikkelen van hun medewerkers, is de nieuwe subsidieregeling SLIM in het leven geroepen. SLIM staat voor Stimuleringsregeling Leren en Ontwikkelen in MKB-ondernemingen. Er zijn vier activiteiten die voor subsidie in aanmerking komen: 1. Opstellen van een opleidings­ of ontwikkelplan voor de onderneming; 2. Opstellen van een loopbaan­ of ontwikkeladvies voor de individuele werknemer; 3. Een methode die werknemers stimuleert hun kennis, vaardigheden en beroepshouding verder te ontwikkelen tijdens het werk; 4. Praktijkleerplaatsen, gekoppeld aan de derde leerweg bij een erkend leerbedrijf. Subsidiabel zijn de inzet van externe adviseurs en van interne medewerkers. Bedrijven tot 50 medewerkers kunnen 80% subsidie ontvangen. Het subsidiebedrag is minimaal € 5.000 en maximaal € 25.000. De maximale subsidie voor grotere MKB­bedrijven (tot 250 werknemers) is 60%. De projecten duren in beginsel één jaar. Informatie via Herbert van Oord h.vanoord@hiswarecron.nl hiswarecron.nl (zoekterm: ‘arbeidsmarktmonitor’) 05-2022 | Recreactie 9 Foto: Max de Krijger Foto: Ditta van Ekris

BARKOELERS GLASDEURKOELKASTEN die gezien mogen worden Verlichte barkoeler geforceerde koeling afsluitbaar (behalve schuifdeurenvariant) verstelbare rekken temp.bereik: 0º tot 10ºC 230 Volt Glasdeurkoelkast verlichting verrijdbaar temp.bereik: 2º tot 10ºC 230 Volt zwarte binnenzijde en roosters Vanaf Vanaf 1.065,525,art.nr. model 4181.051* 1-deur 4181.080 1-deur 4181.053* 2-deurs 4181.082 2-deurs 4181.055* 3-deurs 4181.084 3-deurs 4181.053 4181.084 art.nr. model kleur afm. cm zwart 50 x 50 x 90 50 x 50 x 84 rvs zwart 90 x 50 x 90 90 x 50 x 84 rvs 4181.057 2-schuifdeuren zwart 4181.059 3-schuifdeuren zwart * Ook leverbaar in 84 cm hoogte Glasdeurkoelkast kleur: zwart afsluitbaar verlichting inhoud: 136 ltr. voor 190 blikjes à 330 ml voor 97 fl essen à 500 ml temp.bereik: 0º tot 10ºC afm. 50x58,3x89 cm 230 Volt EMMELOORD Platinaweg 21 8304 BL Emmeloord Tel: (0527) 635 635 info@hakpro.nl AMSTERDAM De Flinesstraat 20 1114 AL Duivendrecht Tel: (020) 665 6428 amsterdam@hakpro.nl 4660.710 2.130,4282.004 515,349,GRONINGEN Verl. Bremenweg 10c 9723 JV Groningen Tel: (050) 318 1600 groningen@hakpro.nl 1.599,Lease vanaf 39,66* * De in deze advertentie vermelde lease tarieven zijn per maand op basis van 60 maanden en op basis van operationele lease. ROTTERDAM Schuttevaerweg 13 3044 BA Rotterdam Tel: (010) 750 2750 rotterdam@hakpro.nl VENLO Venrayseweg 44 5928 NZ Venlo Tel: (077) 387 4242 venlo@hakpro.nl VLISSINGEN Bedrijfsweg 9 4387 PD Vlissingen Tel: (0118) 493 222 vlissingen@hakpro.nl 20-03-00 Alle prijzen zijn in euro's, exclusief BTW en wettelijke verwijderingsbijdragen. Wijzigingen voorbehouden zonder voorafgaande kennisgeving. Zet- of drukfouten voorbehouden. ONLINE BESTELLEN? www.hakpro.nl zwart 134 x 50 x 90 134 x 50 x 84 90 x 50 x 90 rvs inhoud afm. cm 690,789,985,1.125,1.325,1.035,525,595,745,845,995,1.565,- 1.175,775,134 x 50 x 90 1.405,- 1.065,4181.951 1-deur 360 ltr 4181.955 2-deurs 750 ltr 4181.957 2-deurs 750 ltr 62 x 67 x 197 112 x 60 x 197 112 x 60 x 210 Barkoeler Heavy duty Type MBK 3-G kleur: antraciet afsluitbaar verlichting inhoud: 460 ltr. (441 fl essen) temp.bereik: 0º tot 10ºC afm. 200,2x51,3x86 cm OOK LEVERBAAR: 2 OF 4 DEUREN 1.415,1.065,1.829,- 1.375,1.925,- 1.445,

? onder de aandacht RecreAnders Nieuwe leden Tussen 1 juni en 15 augustus zijn de volgende bedrijven lid geworden van HISWA-RECRON. Welkom! • Verblijf bij Hygge, Bergeijk, www.verblijfbijhygge.nl • BSL Watersport, Buitenkaag, www.bslwatersport.nl • Sprookjesbos Valkenburg, Valkenburg a/d Geul, www.sprookjesbos.nl • Camperplaats Nederland, Maastricht, www.camperplaatsnederland.nl • The Coon, 's­Hertogenbosch, www.thecoon.nl • FlevoHome Chaletbouw, Nunspeet, www.flevohome.nl Janine Messelink Prosuco Prijzen Mijn ‘marketingzomer’ ging over prijzen. Eindeloos kreeg ik prijslijsten van diverse campings en vakantieparken voorgelegd. Wat ik ervan vind. Of ze te laag zijn, of toch te hoog? Energielasten inbegrepen of extra energietoeslag berekenen? Hoeveel inflatiecorrectie moeten we toepassen? Wat doen anderen? Er vliegen termen als ‘koudetoeslag’ om mijn oren, om in de wintermaanden de energielasten nog een beetje onder controle te houden. Ook zal menig ondernemer met airconditioning in accommodaties zich afgelopen zomer achter de oren hebben gekrabd bij het zien van zijn energieverbruik. Hoe doen we daar wat aan? Met veel headlines over (energie)kosten die de pan uit stijgen, inflatiecijfers die ‘nog nooit zo hoog waren’ en schrijnende verhalen van consumenten die niet meer rondkomen, is het samenstellen van nieuwe prijslijsten inderdaad nog best een puzzel. Onderzoek naar ‘cijfers van anderen’ wees dit jaar nog eens extra uit: geen prijs bleef lang hetzelfde. Inclusief personeelsbeleid Het personeelstekort in onze sector wordt steeds groter – zie ook ‘de stelling’ op pagina 22. Daarom is iedereen welkom om bij onze bedrijven te werken. Maak werk van een inclusief personeelsbeleid dat óók gericht is op gehandicapten, ouderen, inwoners met een andere culturele achtergrond en mensen uit de LHBTQ+ gemeenschap. Zorg dat deze mensen zich volledig geaccepteerd en gewaardeerd voelen. Het gaat al snel om een behoorlijk percentage van je medewerkers. De LHBTQ+ gemeenschap alleen al maakt zo’n 5­10% uit van je personeelsbestand. Daar komen alle medewerkers uit de andere groepen nog bij. Die wil je en kun je niet missen. Onderwijscentrum GoodHabitz heeft een aantal tips gepubliceerd voor een inclusief personeelsbeleid. www.goodhabitz.com » inspiratie » downloads Tel daarbij het verschil in prijspresentatie van diverse aanbieders, dan raak je helemáál de weg kwijt. De ACM kondigde aan strenger toe te zien op correcte en eenduidige prijsweergaves. In mijn ogen een onmisbare voorwaarde bij het aangaan van een eerlijke strijd om de juiste gast. Maar wat is nu de juiste prijsstrategie? Tips te over. Mijn mening is dat dit valt en staat met het allerbelangrijkste: beschouw je prijzen als dynamisch en stap af van de statische prijslijst. Realiseer je dat een prijs slechts één element is in het beslissingsproces van de gast. Past je prijs bij het boekingsmoment? Past je prijs bij je (gewenste) gast? Hoeveel is het je waard om je gast terug te laten komen of te belonen voor vroeg boekingsgedrag? Wanneer is leegstand beter dan korting? Is er naast omzet en bezettingsgraad ook nog een ander doel te formuleren? Zo kan ik nog even doorgaan… Veel succes met het samenstellen (of aanpassen) van je volgende prijslijst! 05-2022 | Recreactie 11 Foto: Sprookjesbos Valkenburg

coverstory Onderzoek naar criminaliteit op vakantieparken Samen tegen ondermijning Half juni was het het gesprek van de dag: criminele investeringen op vakantieparken. RIEC Oost-Nederland presenteerde een onderzoek waaruit het beeld naar voren kwam van een sector die gevoelig is voor witwaspraktijken, drugscriminaliteit en prostitutie. Helaas ontbrak de nuance in de berichtgeving. “Verreweg de meeste parken hebben hun zaken prima op orde. Het gaat hier vooral om de parken waar geen toezicht meer is.” Tekst: Maarten Bokslag Foto’s: Shutterstock, Maarten Bokslag, Vitale Vakantieparken Het onderzoek werd uitgevoerd op verzoek van het RIEC Oost-Nederland – een expertisecentrum op het gebied van ondermijning. Het onderzoek schetst voorbeelden en casussen 12 Recreactie | 05-2022 van criminele activiteiten en investeringen in vakantieparken, overigens zonder dat echt hard te maken. Het beeld ontstaat van een sector die door (te) weinig toezicht onder meer gevoelig blijkt voor witwaspraktijken. Voor de overige conclusies: zie het kader op pagina 19. Riné van Dingstee, directeur van RCN vakantieparken en bestuurslid van HISWA-RECRON, verbaast zich niet over de

‘Witwassen gebeurt overal waar geld wordt verdiend’ uitkomsten. “Ik ben vroeger zelf politiecommissaris geweest in Apeldoorn en het risico op witwassen bestaat bij elke sector waarbij de omzet variabel is en niet heel hard vast te stellen. Neem de autohandel of de horeca. IJssalons zijn berucht: je verkoopt er één, maar zet drie ijsjes aan omzet op de belastingaangifte. Op die manier breng je zwart geld in de legitieme omloop, dat is witwassen.” Onroerend goed “Je ziet nu dat er overal casino’s ontstaan. Wat denk je daarvan? Witwassen komt ook in de wereld van het onroerend goed voor en dus ook in de handel in vakantiewoningen”, stelt Van Dingstee. “En dan gaat het om groot geld. Dat is veel interessanter dan de verkoop van ijsjes of biertjes. Nieuw voor mij is dat het volgens het onderzoek is doorgedrongen tot in de top van sommige bedrijven. Crimineel geld wordt kennelijk gebruikt om hele parken te kopen en op te knappen. Die parken brengen een rendement op en na verloop van jaren is het crimineel geld volledig uit zicht geraakt. Dat is al jaren aan de gang en wat dat betreft levert de overheid een achterhoedegevecht. Ze zijn nu aan het jagen op het besteden van zwart geld. Maar dan zit je helemaal aan de achterkant van het criminele proces. Idealiter zou de overheid veel eerder moeten ingrijpen: daar waar het geld op een kennelijk criminele manier wordt verdiend.” 05-2022 | Recreactie 13 >

coverstory Ook Rob van den Hazel van Vitale Vakantieparken Veluwe is niet verrast door de uitkomst. “Dit is ook het gevolg van onze eigen acties. Wij zijn als eerste tot in detail gaan kijken naar campings en bungalowparken. In het begin kwamen er op een beperkt aantal parken vooral sociale misstanden naar boven. Naar aanleiding daarvan zijn gemeenten op de Veluwe samen met politie en Openbaar Ministerie meer gaan handhaven. En dan kom je van alles tegen, maar het bleef een fragmentarisch beeld. Nu is dat in een onderzoek goed uitgezocht. De resultaten verbazen mij niet, want waar geld te verdienen is, kom je ook minder bonafide partijen en dus ondermijning tegen. Dat zit bijvoorbeeld ook in de Rotterdamse haven. Maar je moet wel beginnen met vast te stellen: op het overgrote deel van de parken speelt dit allemaal níet.” Geen toezicht Dat is ook de stelling van Geert Dijks, directeur van HISWARECRON. “Het gaat vooral om de parken waar geen toezicht meer is. De parken die niet meer aantrekkelijk zijn voor recreatieve verhuur, of waar eigenaren er met de pet naar gooien. Er zit niemand bij de receptie, er is geen parkbeheer. Op dat soort niet-vitale parken komt ruimte voor permanente bewoning en criminele praktijken. Daar kun je onder de radar blijven en dat is belangrijk voor criminelen.” Ahmed Marcouch, naast burgemeester van Arnhem ook voorzitter van RIEC Oost-Nederland, is daarom voorstander van een strengere controle op vakantieparken. In actualiteitenprogramma OP1 (uitzending 20 juni) bepleitte hij het kadastraal registreren van stacaravans en chalets, om de eigenaren uit de anonimiteit te halen. Een veel te zwaar middel, vindt Dijks, die ook aan tafel zat bij OP1. “Dat is niet de oplossing. Dan zadel je de hele sector op met flinke administratieve lasten. En je zorgt dat het hebben van een chalet voor de gewone burger een stuk duurder wordt. Je krijgt notariskosten en je kunt erop wachten dat de gemeente extra belastingen gaat heffen. Wat mij betreft kun je eigenaren van vakantieparken verplichten om te registreren wie de chalets bezitten. De overheid moet dat kunnen opvragen. En verder gaat het om een duidelijk afgebakende groep parken. We weten precies welke het zijn. Nu wil je de hele sector met dit probleem opzadelen. Mij lijkt het veel effectiever dat er af en toe controleteams komen die de verloederde parken regelmatig bezoeken en gericht controleren. Dan schud je de boel op en juist dat schrikt criminelen af.” Rob van den Hazel ziet het probleem vooral op uitgeponde, ietwat verlopen parken, die buiten het zicht van de overheid liggen. “Daar bestaat meer risico op misstanden. Je weet het gewoon niet. En juist dat schaduwbestaan, buiten de controles om, is heel aantrekkelijk voor criminelen.” ‘Het is onzin om elke ondernemer nu een extra vergunning op te leggen’ Samen optrekken Zowel Marcouch als Geert Dijks vinden dat de eigenaar van het recreatiebedrijf goed moet opletten. Marchouch wil dat ondernemers meer samen met de overheid optrekken. Dijks: “Natuurlijk moet je je park actief beheren en korte lijnen onderhouden met de gemeente en de politie. En als dat er niet meer van komt, als het geen recreatiepark meer is, moet het uit de markt worden genomen. Dan moet de bestemming worden aangepast; daar zijn diverse oplossingen voor. Je voorkomt heel veel problemen als de beheerder vaak op het park te zien is, hier en daar een praatje maakt en mensen aanspreekt als er verdachte omstandigheden zijn.” Rob van den Hazel: “Het is goed als ondernemers zich ervan bewust zijn dat hun park interessant kan zijn voor criminelen. En als je iets vermoedt, draai je dan niet om, maar onderneem actie of meld het bij de politie. Want als je de onderwereld faciliteert, kom je er niet meer van los.” Van den Hazel noemt het contant accepteren van grote bedragen als een voorbeeld. “Gewoon niet doen. Dat is witwassen. Wie betaalt tegenwoordig nog met 50 duizend euro cash?” Maar ook een veel te hoog bod op je recreatiebedrijf is verdacht, en soms moeilijk te weerstaan. Van den Hazel: “Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, is het dat meestal ook. Op korte termijn extra 05-2022 | Recreactie 15 >

Recreatie 15/16/17 NOVEMBER ’22 EVENEMENTENHAL HARDENBERG Kom naar dé enige vakbeurs in de Benelux voor de gehele Recreatiebranche! NOTEER ALVAST IN UW AGENDA! VERBLIJFSACCOMMODATIES, SPELEN & BEWEGEN, ENTERTAINMENT & GAMES, RECREATIETECHNIEK, ICT & SOFTWARE, FACILITAIR, DIENSTVERLENING, ZWEMBAD & WATER, TUIN & PARK, MOBILITEIT, INTERIEUR & STYLING, OUTDOOR LIVING EN FOOD & BEVERAGE WWW.RECREATIE-VAKBEURS.NL

coverstory inkomsten leiden tot lange termijn problemen. Overleg het bod met de gemeente of met een taxateur waar je vertrouwen in hebt. En kies uiteindelijk voor je eigen goede nachtrust.” Onderlinge verkoop In het rapport is ook sprake van witwassen door de onderlinge verkoop van chalets. Daar spelen malafide taxateurs een rol bij, die de chalets flink te hoog taxeren. Door de winst bij wederverkoop wordt vervolgens geld witgewassen. Maar hier gaat het om de verkoop tussen particulieren onderling. Wat kunnen ondernemers daar voor rol bij spelen? Riné Dingstee van RCN kent het probleem: “Je koopt een chalet dat 60 duizend euro waard is voor het dubbele en betaalt de helft zwart. Bij verkoop voor hetzelfde bedrag – of meer – is het zwarte geld witgewassen. Dat komt voor. Daarom stellen wij bij RCN zelf de maximale verkoopprijs van chalets en bungalows op onze parken vast. Daar mogen verkopers niet boven gaan. Mensen weten dat van te voren. Maar lang niet iedereen vindt dat leuk, want dat drukt de verkoopprijs; we hebben al advocaten aan onze broek gehad. Hiermee beperken we witwas-mogelijkheden en voorkomen we speculatie. We voorkomen ook dat de locatie of het uitzicht wordt meegerekend in de verkoopprijs. De huurgrond is namelijk het bezit van RCN en mag geen onderdeel zijn van de prijs van chalet of bungalow.” Een van de aanbevelingen in het rapport is het opleggen van een exploitatievergunning, zodat de wet Bibob kan worden toegepast en een burgemeester het park zo nodig onder bestuursdwang kan sluiten. Sinds enkele jaren is dat heel effectief in de ‘Bedenk wel: op het overgrote deel van de parken speelt dit allemaal níet’ horeca. Geert Dijks is er niet per se tegen. “Het is onzin om elke ondernemer nu een extra vergunning op te leggen. Maar het zou goed zijn als de burgemeester, na duidelijke aanwijzingen, zo’n vergunning kan eisen. Om vervolgens bij misstanden of na een controle de wet Bibob toe te passen. Zo geef je een duidelijk signaal af: wij tolereren dit niet.” De aanbevelingen uit het onderzoek: In het onderzoek ‘Criminele Investeringen in Vakantieparken in Oost-Nederland’ worden de volgende aanbevelingen gedaan om ondermijning in de recreatiesector tegen te gaan. • Voer de exploitatievergunning (weer) in zodat de Bibob-toets mogelijk wordt. • Verbied contante betaling van recreatieobjecten. • Neem als overheid een actieve rol; voorkom dat criminelen in staat worden gesteld verlopen parken op te kopen. • Negatieve mediaberichtgeving kan leiden tot een negatief imago van de sector, terwijl heel veel wel goed gaat. Blijft dus als overheid investeren in goede contacten met de bonafide ondernemers. • Laat ook wijkagenten goede relaties onderhouden met parkeigenaren. • Probeer als gemeente meer inzicht te krijgen in de eigenaren en bewoners van huisjesparken. • Zorg voor een realistische en consequente lijn in de handhaving. Ook Van Dingstee vindt een exploitatievergunning niet zo gek. “We hebben dat al op onze Franse parken. Je krijgt die vergunning alleen als je ook echt exploiteert. Dan heb je in elk geval weer een stok om de hond te slaan. Het punt is: de politie kan niet zoveel met dat witwassen van vakantieparken. Je krijgt het bewijs dat er crimineel geld wordt gebruikt maar zelden rond. En dan komt er een slimme advocaat die er altijd wel een wig tussen weet te drijven. Maar de FIOD, ofwel de Belastingdienst, heeft wel degelijk middelen om dit soort parken aan te pakken. Die mogen gebruikmaken van een omgekeerde bewijslast en dat is een compleet ander perspectief. Toon maar aan dat je het geld eerlijk hebt verdiend.” Kwaliteitseisen Geert Dijks benadrukt dat HISWA-RECRON er alles aan doet om de sector ‘schoon’ te houden. “Onze leden moeten voldoen aan kwaliteitseisen. Daar horen de RECRON-voorwaarden bij, en de Geschillencommissie. In ons kwaliteitsbeleid staat een aparte paragraaf over witwassen. Dan gaat het onder meer over het handelen volgens de WWft, de wet ter voorkoming van witwassen, het registreren van de eigendom van chalets en het bijhouden van een nachtregister. Wij zijn tegen permanente bewoning. Bedrijven met het RECRON-keurmerk worden actief beheerd en zijn echt gericht op de toeristisch-recreatieve markt. Dat is de beste manier om problemen tegen te gaan.” 05-2022 | Recreactie 19

de bezieling Peter Verdaasdonk en Dimitri Schenk Het idealisme van de Paasheuvelgroep Honderd jaar Paasheuvelgroep, dat is een eeuw lang sociaal bevlogen recreatie. Maar ook: kennismaken met de natuur en vorming van kinderen. Dat idealisme is er nog steeds en is misschien wel harder nodig dan ooit, stellen Peter Verdaasdonk en Dimitri Schenk van de Paasheuvelgroep. “Kinderen brengen een groot deel van hun leven door met hun telefoon, in een digitale wereld. Maar wat ze hier zien en meemaken is écht.” Tekst: Maarten Bokslag Foto’s: Max de Krijger, Paasheuvelgroep Honderd jaar geleden werd in Vierhouten de basis gelegd voor een van Nederlands eerste groepsverblijven. Dat hangt nauw samen met de in 1918 opgerichte AJC: de Arbeiders Jeugd Centrale. Die wilde vakanties en bijeenkomsten organiseren voor de jonge socialisten. De Paasheuvel in Vierhouten was de aangewezen plek. Het allereerste groepsgebouw staat er nog steeds en is nu vergaderruimte en hoofdkantoor van de Paasheuvelgroep. Samen met nog enkele gebouwen en het openluchttheater staat het op de Rijksmonumentenlijst. In de loop der jaren groeide de Paasheuvelgroep met meerdere accommodaties. In 2010 bereikte de groep de huidige omvang. Toen ontstond, door een fusie met de Stichting Jeugd Buitenverblijven, een stichting met in totaal 36 accommodaties op negen locaties. ‘In de coronajaren hebben we grote verliezen gedraaid’ Geen gespreid bedje Voor het interview met Recreactie praten we met Peter Verdaasdonk en Dimitri Schenk; respectievelijk directeur en marketing manager van de Paasheuvelgroep. We zitten op de eerste verdieping van dat gebouw in Vierhouten waar het allemaal begon. Verdaasdonk trad begin vorig jaar aan en dat was beslist niet in een gespreid bedje. “De hele organisatie was nog in shock door het onverwachts overlijden van Martin Sloof, de vorige directeur”, vertelt Verdaasdonk. “Daarbij kwamen de grote verliezen door de coronamaatregelen: 2020 was voor de groepsaccommodaties een rampjaar en ook grote delen van 2021 bleven de deuren verplicht dicht.” Dimitri Schenk (l.) en Peter Verdaasdonk De stichting wist de coronacrisis te overleven en 2022 wordt weer een topjaar, weten Verdaasdonk en Schenk. “We zullen iets boven 2019 uitkomen. Er is ‘inhaalbezoek’. Schoolgroepen 18 Recreactie | 05-2022

die vorig jaar niet door konden gaan, komen alsnog. We weten dus nog niet of die extra drukte blijft”, vertelt Schenk. “En de situatie rond corona is nog steeds niet helder. Je weet niet wat er komende winter gebeurt.” Voorlopig blijft de hand dus nog even op de knip. Bleekneusjes Peter Verdaasdonk (63) is een ervaren bestuurder. Hij stond onder meer aan het roer van het Tropenmuseum en Madurodam. “Ik vind het heel mooi dat ik nu kan werken voor een stichting met een belangrijk maatschappelijk belang: kinderen en jongeren leren om op een respectvolle manier met elkaar en de natuur om te gaan. Dat was honderd jaar geleden het uitgangspunt en dat is het nog steeds. Toen ging het om de bleekneusjes uit de stad. Nu krijgen we groepen met kinderen – bijvoorbeeld uit RotterdamZuid – die nog nooit in de natuur zijn geweest. Die kennismaking met de natuur en met elkaar is belangrijker dan ooit.” Verdaasdonk en Schenk schetsen een beeld van scholieren die enkel op hun telefoon kijken. Die grotendeels leven in een virtuele wereld, waarbij polarisatie steeds erger wordt en begrip en respect voor elkaar verdwijnt. “Deze scholieren zijn de beleidsmakers van de toekomst”, stelt Schenk. “Die beslissen straks over onze natuur. Dan is het belangrijk dat ze die ook echt hebben leren kennen. Als is het maar een paar dagen lang, tijdens het schoolkamp.” Schenk: “Soms ga ik kijken bij die schoolkampen. Dan komt zo’n klas hier aan en zie je die kinderen balen: ‘We zijn hier midden in het bos. Er is niks te doen. Waar zijn we terecht gekomen?’ Maar al heel snel slaat dat om. Dan zien ze de eerste eekhoorn. Of ontdekken dat je in een boom kunt klimmen. We hebben hier geen pretpark nodig. Het bos biedt zelf vermaak. En die kinderen genieten daar samen van. Zo zien we dat ze elkaar snel beter leren kennen en met respect met elkaar omgaan. Ze doen hier een ervaring op waar ze hun leven lang plezier van hebben. Natuurlijk, het is geen cruise rond de wereld of trektocht door Cambodja. Maar iedereen weet toch nog hoe geweldig dat schoolkamp vroeger was?” Belangrijke leeftijd “Deze kinderen komen hier op een heel belangrijke leeftijd”, vertelt Verdaasdonk. “Vaak zijn ze voor het eerst weg zonder ouders. Ze zijn voor het eerst op stap met een groep en op elkaar aangewezen. En voor het eerst zien ze herten, of ze ontdekken hoe donker en koel het ook overdag kan zijn in een bos. Wij willen ze die ervaringen heel bewust meegeven en zo de wereld een beetje beter maken. Soms zeggen mensen dan: nou, dat is > 05-2022 | Recreactie 19

Draadloze beheersystemen elektra(verbruik) • verwarming • melders ICY Campsite Management ICY Marina Management www.icy.nl Ron, hoe hou ik grip op mijn resultaat en de kosten? Wil je dat jouw gasten het naar hun zin hebben? En wil je zelf grip hebben op het resultaat? Dan heb je behoefte aan iemand die je markt kent. Iemand die je niet alleen helpt met je (salaris)adminstratie, maar ook met financieringsoplossingen en het verbeteren van je rendement. De recreatie- en horecaspecialisten van Countus hebben hier veel ervaring mee en kunnen jou helpen met het maken van strategische keuzes. Hiervoor hebben we zelfs een speciaal expertiseteam in het leven geroepen: Bertijn Vos, Jesca Wemmenhove en Ron Koopmeiners. Wil jij een keer brainstormen over de mogelijkheden voor jouw bedrijf? Neem vrijblijvend contact met ons op. Expertiseteam Recreatie & Horeca recreatie-horeca@countus.nl COUNTUS.NL/RECREATIE ICY Accommodation Management Bespaar veel energie

de bezieling De Paasheuvelgroep biedt al honderd jaar basic comfort voor schoolgroepen wel heel idealistisch. Prima. Dan zijn we maar idealisten.” Dat neemt niet weg dat de Paasheuvelgroep zelf de broek moet ophouden. De panden moeten worden onderhouden en de medewerkers betaald. Er moet een reserve zijn om te investeren en onvoorziene tegenslagen op te vangen. “Wij worstelen daar soms mee en zoeken heel bewust naar een evenwicht”, vertelt Verdaasdonk. “Aan de ene kant vliegen de kosten omhoog en is er 8% inflatie. Aan de andere kant willen we betaalbaar blijven voor schoolgroepen. Dat is een puzzel die we moeten leggen.” Verdaasdonk is van plan om de vijf jaar tot zijn pensionering nuttig te besteden. “Toen ik aantrad heb ik mezelf – en de stichting – drie doelen gesteld. Het eerste was: de coronacrisis overleven. Tot nog toe is dat gelukt. Het tweede doel is het versterken van de organisatie. Dat gaat het om structureel onderhoud van de gebouwen en terreinen, maar ook om voldoende medewerkers, nu en op de lange termijn. Het derde doel is: het zeker stellen van de toekomst van de stichting, door samenwerkingsverbanden aan te gaan en elk jaar een kleine groei te realiseren.” Een heldere doelgroep De groepsaccommodaties van de Paasheuvelgroep zijn volledig afgestemd op schoolkampen van de basisschool en het voortgezet onderwijs. Daarnaast komen er ook kampen van sport- en muziekverenigingen. Het comfort en de voorzieningen zijn eenvoudig: er wordt geslapen op zaal in stapelbedden en er is bijvoorbeeld geen afwasmachine: de kinderen wassen zelf af, als deel van de groepsactiviteit. “Soms krijgen we aanvragen van familiegroepen”, vertelt Dimitri Schenk. “Dan vraag ik mensen altijd om eerst even langs te komen. Soms zijn er families die juist kiezen voor dat basiscomfort. En die zijn natuurlijk van harte welkom.” Medewerkers binden De Paasheuvelgroep doet al zo’n honderd jaar hetzelfde: school- en jeugdgroepen een onvergetelijke vakantie bieden in de natuur. Met basic comfort, niets meer en niets minder. Dat gebeurt zonder winstoogmerk en juist dat is in deze tijd bijzonder geworden, realiseren Verdaasdonk en Schenk zich. “We hebben dan ook besloten om dat ideële meer uit te dragen. Het komt prominenter op onze websites en in onze communicatie naar voren”, vertelt Schenk. “Zo kunnen we onze doelgroepen beter bereiken.” Daarnaast blijkt het ook een middel om medewerkers te binden. Verdaasdonk: “Wij betalen mensen volgens de cao, dus daar kunnen we niet veel mee. We willen een goede werkgever zijn, maar dat maakt ons niet uniek. Ik denk dat mensen juist graag voor ons willen werken omdát we staan voor onze idealen. Omdat ze mee willen helpen om die kinderen een onvergetelijke ervaring te bieden en de wereld ietsjes beter te maken.” 05-2022 | Recreactie 21

de stelling Stelling: de krappe arbeidsmarkt remt mijn groeiambities Net als in veel andere sectoren hebben ook werkgevers in de recreatiesector moeite met het vinden van medewerkers. Hoe ga je als ondernemer om met het tekort aan aanbod? Wring je je in allerlei bochten om koste wat kost aan personeel te komen of pas je je bedrijfsvoering aan? Onze stelling luidt: de krappe arbeidsmarkt remt mijn groeiambities en de vernieuwing van mijn bedrijf. Tekst: Jaap van Sandijk Foto’s: FNV Recreatie, Shutterstock Jesse Zahn-Van der Valk CEO Kolibrie HRM voor Horeca Denise Knol Manager Stagebureau Roompot ‘Creëer een happy workplace’ “De overheid helpt natuurlijk niet mee door het progressieve belastingstelsel; meer verdienen betekent hogere belasting betalen én soms je toeslagen verliezen. Dat kan werken soms onaantrekkelijk maken. Als specialist in payroll en HRM binnen de horeca en recreatie krijgen wij regelmatig de vraag hoe wij kunnen helpen bij het vinden van medewerkers. Ons advies is: hou de focus op de medewerkers die hebt, zodat ze minder snel geneigd zijn om te vertrekken en investeer in HRM-diensten. Dat zien we terug in onze coaching-tak Happy Talents. Denk ook na over het DNA van je onderneming en communiceer dat. Kijk naar wat je je medewerkers belooft en zorg dat je dat op orde hebt. Functioneringsgesprekken kunnen een waardevol instrument zijn, net als workshops. Het is belangrijk dat je core groep blij is met de werkplek en dat je als bedrijf ook uitstraalt dat je een happy workplace biedt. Niet alleen salaris, maar ook feestjes, bonussen en andere extraatjes zijn belangrijk en helpen te zorgen dat jouw medewerker bij je wil blijven.” ‘We zetten in op trainen en ontwikkelen’ “Gelukkig zijn we bij Roompot nog steeds in staat om medewerkers aan ons te binden, al merken we wel dat het steeds lastiger wordt. Jongeren doen steeds meer aan jobhoppen. En daar komt de toenemende krapte op de arbeidsmarkt ook nog bij. Bij het werven van medewerkers zetten we in op trainen en ontwikkelen. Dat wordt gewaardeerd. We merken dat onze medewerkers zich daardoor beter aan ons binden. We benadrukken ook de afwisseling in het werk dat we kunnen bieden en maken meer budget vrij om medewerkers in het zonnetje te zetten. Ook werken we samen met een aantal uitzendbureaus. Zowel grote als kleine, en ook bureaus die in het buitenland ervaren personeel werven. Innoveren doen we ook. Zo testen we op een van onze locaties een robot in de bediening. Gasten vinden dat leuk. De robots zorgen er vooral voor dat de medewerkers veel minder hoeven te lopen en te sjouwen. Zo kunnen ze meer tijd aan onze gasten besteden.” 22 Recreactie | 05-2022

Maaike Basting Mariska Eshuis Eigenaar Camping Zonneweelde ‘Bedrijven kunnen beter samenwerken’ “Ik ben het eens met de stelling. We hebben onze horeca – die goed is voor 25 procent van onze totaalomzet – twee dagen in de week moeten sluiten. In het hoogseizoen was dat, dankzij de inzet van tijdelijke krachten, gelukkig niet nodig. Toen was de horeca één dag per week gesloten. We vingen dat op met een foodtruck van een collega-ondernemer. We zijn van plan ons bedrijf uit te breiden met 22 nieuwe verhuurunits. Het extra werk, zoals schoonmaak, proberen we zoveel mogelijk op te vangen met ons bestaande team. Je wordt toch voorzichtiger. We zijn ook actiever geworden op het gebied van werving. Zo heb ik samen met een collegaondernemer een vacaturekrant opgetuigd die in een oplage van 100.000 is verspreid over heel ZeeuwsVlaanderen. Dat leverde een aantal goede reacties op. Samenwerken is belangrijk. Beter dan tegen elkaar opbieden. Ik zie dat horecabedrijven in de omgeving personeel bij elkaar proberen weg te kapen. Voor een paar euro meer wordt medewerkers gevraagd om over te stappen. Dat vind ik niet collegiaal. Marges komen daardoor zwaar onder druk te staan.” Eigenaar Kampeerdorp de Zandstuve ‘We bieden medewerkers veel extra’s’ “Nee, bij ons is daar gelukkig niet zoveel van te merken. Volgend jaar openen we een nieuwe horecavoorziening en de medewerkers daarvoor zijn al vastgelegd. We hebben dan twee aparte horecalocaties – een familierestaurant en een pizzeria – en we zullen moeten afwachten hoe dat uitpakt op het gebied van personeelsinzet. We hebben een nieuw loonhuis opgebouwd dat het aantrekkelijker maakt om bij ons te werken. De beloning is forser geworden en we besteden meer aandacht aan teambuilding. We organiseren barbecues voor medewerkers en bieden ons personeel en familie ook de mogelijkheid om tegen gereduceerd tarief te komen zwemmen en eten op het bedrijf. Daarnaast verrassen we onze medewerkers door af en toe een presentje te geven. Ook medewerkers die met vakantie gaan, krijgen van ons een cadeautje. We merken dat dat rondzingt in de regio. En dat levert je medewerkers op. Personeelsbeleid vergt creativiteit. We zijn actief op Instagram, TikTok, diverse platforms en op onze eigen site. Belangstellenden kunnen direct appen met een teamleider en hoeven geen cv te sturen. We zeggen: kom maar langs, dan gaan we met elkaar in gesprek.” ‘Personeelsbeleid vergt creativiteit. En dat levert je medewerkers op’ 05-2022 | Recreactie 23

de provincies Wat speelt er in Noord-Holland en Flevoland? Van waterplanten tot Kustpact Wat zijn de belangrijkste issues op het gebied van recreatie en toerisme in de provincies? En hoe gaan de HISWA-RECRON regiomanagers daar mee om? In een reeks artikelen zoomen we in op telkens twee provincies. Deel twee: Noord-Holland en Flevoland. Tekst: Jaap van Sandijk Foto’s: Wanda van Eck, NBTC/Hollandse Hoogte In Noord-Holland en Flevoland komen water en land letterlijk samen. Bijna elk recreatie-onderwerp raakt aan watersport en bijna elk watersportonderwerp heeft wel een (dag) recreatiecomponent. Het is dan ook niet verwonderlijk dat regiomanager Gerdina Krijger na de fusie de HISWA- en RECRON-besturen en commissies in haar regio meteen samenvoegde. Beide bloedgroepen profiteren van die integratie, want er zijn veel gedeelde belangen. Neem bijvoorbeeld toeristenbelasting. “Typisch een onderwerp dat land- en waterrecreatie verbindt”, zegt Krijger. “Op veel plekken in de provincies moesten we in actie komen. De gemeente Wijdemeren spande de kroon. Die wilde een verhoging van € 1,28 naar 3 euro. En dat terwijl het de administratieve uitvoering niet eens op orde had. We hebben daar met succes tegen geageerd. De verhoging is van de baan. En binnenkort sluiten gemeente en ondernemers een convenant. Daarin is onder meer vastgelegd dat er een adviescommissie komt, die zich gaat richten op de kwaliteit en de toekomstbestendigheid van het plassengebied in de gemeente.” Een resultaat waar Krijger trots op is. “Je begint bij het onderwerp toeristenbelasting en je komt uit bij iets dat de essentie van land- en waterrecreatie raakt.” Gerdina Krijger Woekerende planten Belangrijk issue in Noord-Holland en Flevoland is de waterplantenproblematiek. “Een dossier dat al langer dan tien jaar speelt”, vertelt Krijger. “Door woekerende waterplanten groeien meren dicht. Voor de waterrecreatie zijn ze een grote bron van overlast, omdat schroeven van boten zich vastdraaien in de lange slierten.” Probleem is dat de planten vaak beschermde gewassen zijn en regelgeving maaien maar beperkt toelaat. De schade is aanzienlijk, blijkt uit een inventarisatie die in opdracht van HISWA-RECRON is gemaakt. “Watersportbedrijven meldden bedragen van 50.000 tot 100.000 euro per jaar. Er is schade aan schepen, ligplaatsen functioneren niet, boten kunnen niet worden verhuurd en klanten vertrekken naar plaatsen waar geen waterplantenoverlast is.” Na jarenlang lobbyen richting de Tweede Kamer en ministerie keerde vorig jaar het tij in de goede richting. “De recreatiesector vindt al lang dat het Rijk verantwoordelijk is, maar het Rijk wees altijd naar de regionale overheden en de watersport. Inmiddels lobbyen de gemeenten en provincies ook richting de centrale overheid voor het nemen van een grotere verantwoordelijkheid voor het probleem. We zijn ook nog in gesprek over de te nemen structurele maatregelen. Ondertussen heeft de provincie Noord-Holland op advies van HISWA-RECRON een waterplantenapp gelanceerd. Die geeft per dag aan waar veilig kan worden gevaren.” Een ander belangrijk onderwerp voor Gerdina Krijger is het Kustpact. Dit werd ruim vijf jaar geleden gesloten tussen onder meer overheden, natuurbeschermers, HISWA en RECRON. Het convenant moet voorkomen dat de kust roekeloos wordt volgebouwd. “We bewaken de uitvoering ervan. Het mag natuurlijk niet zo zijn dat de mogelijkheden voor recreatieondernemers aan de kust onnodig worden ingetoomd. We willen voorkomen 24 Recreactie | 05-2022

‘We willen voorkomen dat het Kustpact een extra landelijke toets wordt’ dat het Kustpact een extra landelijke toets wordt, bovenop de gemeentelijke en provinciale toets.” Regionale Energie Strategie Andere onderwerpen die de aandacht van Krijger opeisen zijn onder meer het Toeristisch Toekomstplan van Texel, het Regionaal Overleg IJsselmeergebied en de Regionale Energie Strategieën (RES). Wat de RES-gebieden betreft wijst de regiomanager op het belang van een goede ledencommunicatie. “Elke RES-regio in Nederland onderzoekt waar en hoe het beste duurzame elektriciteit opgewekt kan worden. Er kan in de plannen dus zomaar een zonnepark of een windturbine naast je bedrijf worden geplaatst. Ik roep leden daarom op om alert te zijn en mij goed op de hoogte te houden van ontwikkelingen in hun gemeente.” Emissieloos varen? In Amsterdam is emissieloos varen een hot topic. Als het aan de hoofdstad ligt, vaart binnen de gemeentegrenzen met ingang van 2025 iedereen zonder CO2-uitstoot. Dat is voor HISWA-RECRON te kort door de bocht. Krijger: “We hebben onderzoek gedaan in Amsterdam. Nog geen 4 procent vaart op dit moment emissieloos. Uit ons onderzoek blijkt ook dat slechts 9 procent van de ligplaatshouders bereid is om over te stappen op elektrisch varen. Veel recreanten kunnen het gewoon niet betalen. En netbeheerder Liander levert geen extra capaciteit stroom, terwijl juist dat nodig is op de jachthavens. Gelukkig hebben we al bereikt dat het emissieloze gebied wordt beperkt tot het centrum van de hoofdstad. Ons doel is nu, om ook daar de start vijf jaar op te schuiven. Dan is namelijk de hele stad voor alle vormen van vervoer aan de beurt.” 05-2022 | Recreactie 25

pandemie Sectorplan Pandemische Paraatheid ‘ We moeten een nieuwe lockdown voorkomen’ Alle sectoren die de afgelopen twee jaar door corona zijn geraakt, zijn door de overheid gevraagd een eigen sectorplan te maken voor als het virus weer oplaait. HISWA-RECRON maakte het sectorplan voor de watersporten recreatiesector. “Iedereen ziet het belang van het voorkomen van een lockdown.” Tekst: Jaap van Sandijk Foto’s: Shutterstock Geert Dijks, directeur van HISWA-RECRON, vindt het positief dat sectoren nu zelf maatregelen opstellen tegen een mogelijk weer oplaaiend coronavirus of een andere pandemie. Uitgangspunt daarbij is het standpunt van de overheid dat de samenleving zo open en veilig mogelijk gehouden moet worden. “We proberen haalbare en betaalbare maatregelen te treffen met een maximaal effect en nauwelijks of geen economische schade”, licht Dijks toe. Het sectorplan is mede op basis van de adviezen van het RIVM en het MIT tot stand gekomen. Het MIT is het Maatschappelijk Impact Team, dat adviseert over de sociale, maatschappelijke en economische impact van coronamaatregelen. Vier scenario’s In het sectorplan Pandemische Paraatheid worden vier scenario’s beschreven: Verkoudheid, Griep+, Continue Strijd en Worst Case. De voorgestelde maatregelen variëren van handen wassen (in alle scenario’s) tot en met een thuisblijfadvies voor kwetsbare personen en het tonen van een Corona Toegangs Bewijs (CTB) of een zelftest te plaatse (uiterste maatregel in het Worst Case scenario). Voor HISWA-RECRON is het belangrijkste dat gasten niet worden uitgesloten. Alles is gericht op het open en veilig houden van de samenleving. Voor het betreden van binnenruimtes wordt in het scenario Griep+ geadviseerd om een zelftest of thuistest te doen. Vanaf het scenario Continue Strijd worden kwetsbare mensen opgeroepen om thuis te blijven. Niet-kwetsbare gasten blijven – ook in het zwaarste scenario – welkom. Dijks: “Voor de binnen- en buitenruimtes zullen we dan wel ter plaatse een test afnemen en deze controleren. Tegen relatief lage kosten bied je op deze manier zo veel mogelijk mensen de mogelijkheid om te blijven deelnemen.” In goed vertrouwen Ieder bedrijf is anders. Op een vakantiepark is een andere spreiding van mensen dan op een attractiepark. “Het uitvoeren van dezelfde maatregelen is daarom niet realistisch en onnodig”, stelt de HISWA-RECRON directeur. “Dat leidt tot onnodig grote 26 Recreactie | 05-2022 schades.” Het sectorplan is daarom algemeen opgesteld. Iedere ondernemer kan het plan op zijn eigen manier toepassen. “De uitvoering gebeurt op basis van goed vertrouwen. Iedereen ziet het belang van het voorkomen van een lockdown.” Kijkend naar de afgelopen twee jaar hoopt Dijks dat het in de watersport- en recreatiesector relatief zal meevallen. Al beseft hij ook dat niets zeker is. “Alles hangt af van een nieuwe variant. Gelukkig kunnen we constateren dat de afgelopen twee jaar in

Elk bedrijf vult het sectorplan in voor de eigen situatie onze sector vrijwel geen corona-uitbraken hebben plaatsgevonden. Op campings en jachthavens zijn mensen nu eenmaal vooral in de buitenlucht. Groepsaccommodaties zijn de afge lopen jaren hard getroffen, maar ook zij kunnen met onze voorgestelde maatregelen uit de voeten. De grootste risico’s blijven liggen bij de horeca en de event- en cultuursector.” Waakzaam blijven Toch moet de sector waakzaam en goed voorbereid zijn, waarschuwt Dijks. “We vragen onze ondernemers om aandacht voor vier punten. Ten eerste: zorg ervoor dat je je basis op orde hebt. Dat betekent dat je aandacht blijft besteden aan handen wassen, ontsmetten en thuiswerken bij klachten. Op de tweede plaats: zorg voor goede ventilatie op je bedrijf. Dat is heel effectief bij het tegengaan van de verspreiding van virusdeeltjes. Ook vaccineren blijft belangrijk, zeker in deze tijd van grote personeelstekorten. En tot slot: zorg ervoor dat je als ondernemer goed voorbereid bent op worst case scenario’s. Maak bijvoorbeeld afspraken met je leveranciers en partners.” Het sectorplan heeft niet alleen als voordeel dat de sector zelf aan het roer staat bij het vastleggen van maatregelen. Er is ook meer duidelijkheid bij de uitvoering ervan. “De afgelopen corona- periodes kon het gebeuren dat de ene veiligheidsregio het sanitair dicht wilde, terwijl de andere vond dat deze open kon blijven. Ook de communicatie van de overheid was onzorgvuldig. Dankzij het sectorplan is er een gelijk speelveld.” Handhaving zal een stap terug doen, verwacht Dijks. “Met plannen per sector heb je geen keiharde landelijke richtlijnen meer. Handhaving kijkt toe en intervenieert alleen bij calamiteiten. Dat verwacht ik althans.” Op de hoogte blijven van de actuele sectorplannen over dit onderwerp? Houd de nieuwsbrieven van HISWA-RECRON in de gaten. 05-2022 | Recreactie 27

duurzaamheid Inspirerende innovaties bij Camping Olmenveld Grootschalig hergebruik van water Door zuivering en hergebruik van water helpt Camping Olmenveld in Serooskerke mee aan de verduurzaming van Zeeland. Tegelijkertijd voorziet het zich van een zelfvoorzienend systeem met een aantrekkelijk verdienmodel. “Ik wil iets terugdoen voor de wereld.” Tekst: Jaap van Sandijk Foto’s: Ditta van Ekris “Kijk”, wijst campingeigenaar Jos Westerbeke naar de watersporen in het rulle zand. “De boeren zijn volop aan het rijden.” Hij loopt naar een zuigbuis naast zijn waterbassin, dat 20.000 kuub water kan opslaan. “Vacuümwagens kunnen in vijf minuten 34 kuub water wegzuigen.” Op dat moment zit er uitsluitend regenwater in het bassin. Dit najaar, als de waterzuiveringsinstallatie klaar is, komt daar gezuiverd afvalwater bij. Tot die tijd gebruikt Westerbeke het regenwater voor douches, toilet en wasserette, én verkoopt hij het aan boeren in de omgeving die er hun gewassen mee besproeien. “Een paar jaar geleden, tijdens een extreem droge 28 Recreactie | 05-2022 periode, zag ik schepen aankomen met water dat bestemd was voor de boeren hier”, vertelt de ondernemer. “Toen dacht ik: het is toch eigenlijk gek dat ik op mijn bedrijf elk jaar bijna 100.000 kuub water in het riool en in de sloot stort, terwijl boeren water tekort komen? Waarom zuiver en buffer ik het water niet en verkoop ik het voor een aantrekkelijke prijs? Dan gebruiken we een duurzame bron én kunnen we verdroging en verzilting tegengaan. Dat is echt een groot issue hier. Er slaat zout op het grondwater, waardoor dat onbruikbaar wordt.” Voor de eigen regio Westerbeke liep al heel lang met het idee om iets terug te doen voor de wereld. “Omdat wij heel veel van de wereld némen. Hoe mooi is het dan als je met je bedrijf voor je eigen regio iets

kan terugdoen? Want als ik wil dat mijn kinderen straks ook nog Zeeuwse aardappelen kunnen eten, moeten we echt nú iets doen.” Westerbeke was al gestart met zijn waterzuiveringsplannen toen hij in contact kwam met een professor van de Universiteit Gent. Die wees hem op de mogelijkheden om het Green City­concept toe te passen op zijn camping. Ook wees hij op de fi nancieringsmogelijkheden vanuit Brussel. In februari 2021 ging het project van start, mede gefi nancierd door REACT­EU. Een programma van de Europese Commissie dat is gericht op een groen, digitaal en veerkrachtig herstel na de pandemie. In het project werkt Westerbeke nauw samen met onder meer Pure Blue, dat is gespecialiseerd in waterbehandeling. Regen- en afvalwater Doel van het project is om al het regen­ en afvalwater (zo’n 55 tot 65 duizend kuub) na zuivering op te slaan en de boeren aan te sluiten op een duurzame bron. Nu vervoeren de boeren het water nog in tankauto’s naar hun land, maar Westerbeke ziet graag dat dit in de nabije toekomst via leidingen gebeurt. “Dan is er naast een aanvoer – het water komt via een leidingnetwerk van een kilometer in het bassin terecht – ook een afvoer.” Een ander belangrijk doel is dat het project een duurzaam businessmodel oplevert, dat vergelijkbare recreatiebedrijven kunnen inzetten. “Dat is trial and error, maar het project verloopt goed”, aldus een tevreden Westerbeke, die zelf een technische achtergrond heeft. “We maken gebruik van bestaande technieken en systemen, maar het samenspel levert een innovatieve en duurzame oplossing op. Al ons water wordt hergebruikt. Hoeveel we besparen verschilt per jaar, afhankelijk van de droogte. Maar in elk geval gebruiken we op dit moment al dertig procent minder drinkwater omdat we dat niet meer inzetten voor douches, toiletten en wasserette. En we leveren niets terug Jos Westerbeke bij de wateropslag aan het waterschap. Ook dat levert een besparing op. Daarnaast onderzoeken we hoe we voedingsstoffen, zogeheten nutriënten, nuttig kunnen maken voor hergebruik. Denk bijvoorbeeld aan vloeibaar kunstmest.” Verdienmodel Wat het project precies kost, wil Westerbeke niet zeggen. “Dit is een pilot. Het kan als maatwerk worden toegepast bij andere bedrijven, maar het is moeilijk om dat in kosten te vertalen. Ik kan in elk geval vertellen dat het een goede investering is, met een return on investment van zeven tot tien jaar. Het verdienmodel zit ‘m in de reductie van je waterverbruik en de verkoop van het gezuiverde water.” Het project zit qua uitvoering nu op 65 procent. “Ik ben nog in afwachting van de afvalwaterzuiveringsinstallatie”, zegt de ondernemer. “Die is naar verwachting in oktober klaar voor gebruik.” Ook het slib dat daaruit voortkomt is herbruikbaar. Want zelfs poepwater kan gezuiverd worden – dankzij een techniek die in de scheepvaart al in gebruik is. Bovendien kun je uit slib warmte halen. “Uiteindelijk wil ik volledig self supporting zijn. We gaan ook een overdekt parkeerterrein met zonnepanelen en laadpalen voor elektrische auto’s realiseren.” Hoewel zijn project dus geen blauwdruk is, kunnen collegaondernemers er op eigen niveau mee aan de slag. Daarbij is een goede voorbereiding belangrijk, benadrukt Westerbeke. “De eerste stap is inzicht creëren in je waterhuishouding. Vervolgens komt het aan op een goed plan van aanpak. Technisch is het eigenlijk niet zo spannend, omdat je werkt met bestaande technieken. Het is een kwestie van dóen.” ‘Het is een goede investering, met een return on investment van 7 tot 10 jaar’ 05-2022 | Recreactie 29

kennis delen Jaarplaatsen met ‘huisje’ kunnen ook worden opgezegd Herstructurering is en blijft een hot topic. Eens te meer als het gaat om vaste jaarplaatsen met daarop een niet-verplaatsbaar kampeermiddel. Sommige recreanten menen namelijk dat die huurovereenkomst bij herstructurering niet kan worden opgezegd op grond van de RECRON-voorwaarden voor vaste plaatsen. De kantonrechter bepaalde dit voorjaar dat opzeggen wel degelijk kan. Tekst: Annouck de Jong (Stellicher advocaten) Foto: Pixabay In die rechtszaak verwezen de recreanten naar de toelichting op de RECRON-voorwaarden, waarin het volgende staat vermeld: ‘In deze voorwaarden is de opzegging wegens herstructurering van de niet-verplaatsbare kampeermiddelen niet geregeld’. In de uitspraak van 25 mei 2022 heeft de kantonrechter Zeeland-WestBrabant echter geoordeeld dat ook zulke overeenkomsten wel degelijk opgezegd kunnen worden op grond van artikel 11 lid 1 sub h van de RECRON-voorwaarden voor vaste plaatsen 2016. Daarbij moet volgens de rechter wel een ‘zwaarwegende grond’ aanwezig zijn. Niet-verplaatsbaar Belangrijk is dat het gaat om niet-verplaatsbare kampeermiddelen. De RECRON-voorwaarden spreken in dit verband over een ‘zomerhuisje’ dat ter plaatse is gebouwd – steen voor steen of plank voor plank. Verplaatsen betekent dus: het afbreken De RECRON-voorwaarden voor vaste plaatsen gelden ook hier van het huisje. Uitgangspunt is dat het kampeermiddel van begin af aan niet-verplaatsbaar is geweest. Dan is er de eis om een ‘voldoende zwaarwegende grond’. De rechter sluit daarbij aan bij de in artikel 11 lid 1 sub h van de RECRON-voorwaarden opgenomen opzeggingsgrond en de daarvoor geldende voorwaarden. Dat zijn bijvoorbeeld de opzegtermijn van één jaar en het hebben van een concreet en uitvoerbaar plan ten tijde van de opzegging. Vergoeding Anders dan de forfaitaire tegemoetkoming, als bedoeld in artikel 12 van de RECRON-voorwaarden, dient de recreatieondernemer een redelijk aanbod tot betaling van een vergoeding te doen. Dat aanbod tot betaling dient te zijn toegespitst op de waarde van het specifieke kampeermiddel en verschilt dus per kampeermiddel. Deze waarde dient los van de staanplaats en objectief te worden bepaald. Om tot een redelijk aanbod tot betaling te komen, is het verstandig om de waarde van het kampeermiddel in kaart te laten brengen. Maak daarbij gebruik van een taxateur die bekend is met de recreatiebranche. 30 Recreactie | 05-2022

kennis delen Misverstanden rond het WAS Het WAS – Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen – wordt herzien. De aanleiding is het grote aantallen ongevallen dat gebeurt met opblaastoestellen en trampolines voor de particuliere (verhuur) markt. Nu lijkt het erop of ook klimtoestellen in het WAS worden betrokken. “We doen er alles aan om dat te voorkomen”, stelt Charlotte de Baat van HISWA-RECRON. Tekst: Maarten Bokslag Foto: Lieke Esveldt Opblaaskasteel huren voor een kinderpartijtje of straatfeest? Het lijkt een leuk idee, maar het spelen zonder toezicht blijkt te leiden tot veel ernstige ongevallen. Zoveel, dat minister Martin van Rijn in 2020 aan de Kamer moest beloven dat het WAS wordt herzien. Ook speeltoestellen voor de particuliere (verhuur)markt vallen straks onder het besluit. “Een goede zaak”, oordeelt Charlotte de Baat, manager Leisure & Recreatie bij HISWA-RECRON. “Maar de minister heeft ook de veiligheid van klimtoestellen in professionele bedrijven bij de herziening betrokken. Terwijl daar amper ongevallen plaatsvinden, dankzij het uitstekende Veiligheids Management Systeem dat de buitensportsector hanteert.” Herziening in twee delen HISWA-RECRON speelde kort op de bal en wist de betrokken ambtenaren ervan te overtuigen dat de herziening van het WAS het beste in twee delen kan worden geknipt. De Baat: “Eerst wordt het besluit aangepast voor particulier gebruik en ver huur van speeltoestellen. Dat heeft natuurlijk urgentie, want daar vinden veel ongevallen met kinderen plaats. In tweede instantie wordt gekeken naar het garanderen van de veiligheid van klimparken, touwparcoursen, boulderblokken en dergelijke. Daarbij moeten we echt voorkomen dat die ook onder het WAS gaan vallen.” Het gaat hier allesbehalve om speeltoestellen. De toestellen worden onafhankelijk gekeurd bij productie en installatie en voldoen aan alle mogelijke veiligheidseisen. Bovendien werken opleidingen en medewerkers streng gereguleerd. Maar toch worden de buitensportinstallaties door de AKI’s, de keuringsinstanties van speeltoestellen, vaak als speeltoestellen gekwalificeerd. De Baat: “Dat is ten onrechte. We zien dat ze vol enthousiasme zaken gaan keuren en beoordelen die volledig buiten de scope van het WAS vallen. Daarmee dreigt regelgeving voor een sector waar al jaren een uitstekend veiligheidssysteem functioneert en waar zelden ernstige ongevallen plaatsvinden.” In reactie op de argumenten van HISWA-RECRON heeft het ministerie aangegeven dat er toch ook grip moet komen op de binnen- en buitensportbedrijven die níet zijn aangesloten bij een branchevereniging. Hoe krijg je grip op die bedrijven? “Wellicht door te eisen dat ze zich onderwerpen aan ons Veiligheids Management Systeem”, stelt De Baat. “Daar komt wel een oplossing voor. Voorlopig gaat het er vooral nog om dat het WAS gericht blijft op speeltoestellen. Daar vallen onze sport-toestellen dus niet onder.” ‘Klimparken en touwparcoursen horen niet onder het WAS te vallen’ 05-2022 | Recreactie 31

* Voldoet aan alle door de NVWA gestelde eisen * Géén touw, harnas of klimuitrusting nodig * Voorzien van Keurmerk/TüV veiligheidscertificaat * Zonder toezicht van personeel WWW.KLETTERSTEIN.COM STABIEL, SNEL EN VEILIG INTERNET NET ALS THUIS Neem contact op en we helpen je graag verder! info@seijsener.nl 075-6810 610

trends Gezocht: extra plekken voor campers De verkoop van campers zit al jaren in de lift, maar met de coronagolf ging het harder dan ooit. De NKC (Nederlandse Kampeerauto Club) deed onderzoek onder mensen met een camper en concludeert dat er in bepaalde toeristische regio’s een flink tekort is aan camperplaatsen. Bijzondere uitkomsten van het onderzoek: lang niet elke camperaar wil gratis staan, en het liefst reserveren ze tevoren. Tekst: Maarten Bokslag Foto: Pixabay De NKC houdt regelmatig polls onder camperaars. Eerder dit jaar werd een uitgebreid onderzoek gedaan naar camperplaatsen. Ruim 5.700 mensen met een camper vulden hem in: een respectabele respons. De opvallendste resultaten? - 75 procent van de camperaars wil graag een camperplaats met basic voorzieningen: de optie om water te tanken, afvalwater en het cassettetoilet te lozen is al genoeg. - 90 procent van de mensen met een camper is bereid om tot 20 euro per overnachting te betalen. De groep die per se gratis wil staan, is maar heel klein. - Camperaars gaan gemiddeld voor de helft van hun overnachtingen naar campings. - 25 procent van de camperaars trekt er het hele jaar door op uit met de camper - De helft van de camperaars wil graag dat een camperplaats te reserveren is. Ook in de winter Vooral de laatste twee resultaten zijn opvallend, vindt Jaap van Ravels, die zich bij de NKC onder meer bezighoudt met de ontwikkeling van camperplaatsen. “Een kwart van de camperaars trekt er ook in de winter graag op uit. Dan is het een gemiste kans dat vrijwel alle Nederlandse campings en jachthavens dicht zijn. De uitkomst dat camperaars willen kunnen reserveren vonden wij als NKC nog het meest opvallend. Van oudsher staat camperen voor vrijheid, gaan en staan waar je wilt. Reserveren past daar niet echt bij. Maar dat is dus aan het veranderen.” Die verandering komt hoogstwaarschijnlijk door de voortdurende groei van het aantal kampeerauto’s in West-Europa. De Nederlandse cijfers liegen er in elk geval niet om: in 2018 reden in Nederland 115.000 campers rond, nu zijn dat er 163.000, meldt de Bovag. Een groei van ruim 40 procent in vier jaar. Jaap van Ravels pleit voor meer overnachtingsplaatsen voor campers, bij campings en jachthavens. “We zien dat camperaars ongeveer de helft van de overnachtingen op campings doorbrengen. Ik denk dat daar een mooie kans ligt voor bedrijven die de camperplaatsen jaarrond geopend houden. Dat geldt vooral voor bepaalde regio’s. De hele Noordzeekust is populair, vooral bij Duitsers. Belgen en Nederlanders gaan graag met de camper naar Zeeland, Limburg, Noord-Brabant en Gelderland. Juist daar zijn nieuwe overnachtingsplaatsen dus zeer welkom.” Het aantal Nederlandse campers is in vier jaar 40% gestegen. 05-2022 | Recreactie 33

Uw inventaris in één keer compleet en altijd up-to-date. Ons full-service concept bespaart u veel tijd en hoofdbrekens. Als specialist in complete inventarispakketten verzorgen wij snel en accuraat de volledige inventaris voor uw recreatiewoningen. Van theelepel tot tuininventaris. En via de handige app kunt u deze daarna eenvoudig op peil houden. Want de kracht van ons assortiment is dat wij artikelen langdurig kunnen naleveren. Stationsplein 8a • 2801AK Gouda • tel. 0182 511 511 • www.marindex.nl Bedrijfsoverdracht DEN OTTER VAN VLIET BEDRIJF S OPVOLGING | TAXATIE | COACHING Bent u bezig met de toekomst? Lijkt het nog ver weg, of is het juist dichtbij? Samen met u kijken we naar de mogelijkheden en maken we een plan. www.denottervanvliet.nl info@denottervanvliet.nl Tel. 0412 47 42 82 Broekhoek 28 5384 VR Heesch ®

vakinfo Terrasmeubilair: meer uitstraling, meer omzet Voor de gast die lekker wil genieten op zijn terras is het plastic kuipstoeltje echt passé. Net als bij de inrichting van het interieur van het vakantieverblijf verwacht hij ook op het terras minimaal de luxe van thuis. Waar moet je op letten bij de aanschaf van ligbedden, terrasstoelen, tafels en loungesets? Tekst: Jaap van Sandijk Foto: Madino Terrasmeubilair Lounge- en diningsets zijn er in vele varianten. Voor de recreatieondernemer is het de kunst om bij de aanschaf van dit terrasmeubilair de juiste keuze te maken. Daarbij zijn vier criteria belangrijk. - Kwaliteit Gasten gaan anders om met hun vakantiemeubilair dan met hun eigen meubilair thuis. Kies voor kwalitatief materiaal dat tegen een stootje kan en dat nageleverd kan worden. - Comfort Zorg ervoor dat de meubels een prettige zitting, rugleuning en armleuning hebben. - Uniek aanbod Verras de gast met een onderscheidende uitstraling. Het terrasmeubilair moet er uitnodigend uitzien. Dat begint al met de presentatie op je website. Denk bijvoorbeeld aan aluminium tafels met houtlook. - Geen onderhoud Kies voor meubilair dat vier seizoenen buiten kan staan en nauwelijks tot geen onderhoud nodig heeft. Ga niet voor losse kussens en beschermhoezen. Kies liever gestoffeerde meubels die comfortabel zijn en eenvoudig schoon te maken. Gestoffeerde meubels met geïntegreerde kussens (voorzien van dikke vullingen) zijn wel zo praktisch en het ziet er het hele jaar rond gezellig uit. Wel of geen aluminium? Houd bij de aanschaf van ligbedden rekening met de locatie waar deze gebruikt worden. Hoewel de meeste terrasstoelen zijn gemaakt van aluminium, is dit voor een ligbed dat wordt gebruikt bij een zwembad niet aan te raden. Polypropyleen is dan een betere keuze. Hanging eggs creëren een authentiek loungegevoel en hebben als voordeel dat ze de ruimte optisch een stuk groter maken. Het is een product waarmee je je gast kunt verrassen. Daarnaast is het een mooi object om bij kleinere accommodaties, zoals tiny houses, in te zetten. Hanging eggs passen heel goed bij een tiny house Nog twee laatste tips om te onthouden: zorg voor eenheid in uitstraling bij de keuze van nieuw terrasmeubilair. Dat geeft rust. En kies voor meubilair met zo weinig mogelijk (liefst géén!) scharnierende delen. Zo voorkom je onnodige extra inzet van je medewerkers bij eventuele vervanging van boutjes. Maar bovenal: kies voor kwaliteit en comfort. De ervaring leert dat wanneer je bij enkele woningen een loungeset plaatst, deze op voorkeur geboekt worden. Met dank aan Madino Terrasmeubilair 05-2022 | Recreactie 35

De No. 1 B2B beddenleverancier Boxsprings Matrassen Nieuw in de verkoop: - 4,8 hectare eigen grond; - circa 200 kampeerplaatsen; - met overdekt zwembad. aandacht? Stapelbedden Bedtextiel Taxatie nodig?Wilt u uw bedrijf verkopen? Wij zijn u graag van dienst! Kiest u ook voor een écht familiebedrijf Kijk voor meer informatie op: www.hiswa-recrontaxateur Een fraai in het Friese Merengebied gelegen camping: Zoekt u hierbij begeleiding, met oog voor persoonlijke Vraagprijs: € 2.150.000,00 Neem dan contact met ons op! in Noord-Nederland? Neem dan contact Nadere www elaar O.Z. 592 462 844 22 32 10 10 Kijk atie op: Volg ons op social media W: www.uwbedpro.nl T: +31 (0)88 33 22 310 M: advies@uwbedpro.nl Gastensets & Inventaris voor de recreatie Een warm welkom zit 'm in de details. Door nét dat beetje extra te doen, voelen uw gasten zich welkom en thuis. Zo creëert u een buitengewone vakantiebeleving, die zorgt voor tevreden en terugkerende gasten. Vossenlaan 16 9408 CN Assen T (0592) 46 28 44 www.hiswa-recrontaxateur.nl www.hiswa-recronmakelaar.nl E info@recratief-bedrijfsmakelaars.nl I www.recratief-bedrijfsmakelaars.nl part of renewables Vaart u al de groene koers? Wij navigeren u hier graag doorheen. www.mainenergie.nl Vastgoed & Overheid Advocatuur nieuwe stijl Scherp & persoonlijk ZYPP advocaten T: 026 - 702 47 87 info@zypp.nl Kijk voor meer gastensets en inventaris op wecoviservice.com www.zypp.nl Kennispartner RECRON en specialist op het gebied van recreatief vastgoed.

nl productnieuws Tekst: Jaap van Sandijk Alles-in-1 reserveringssysteem Recranet Booking is een online reserveringssysteem dat, aldus de producent, zorgt voor meer boekingen, optimale automatisering en het ontzorgen van vakantieparken, campings en verhuurorganisaties tot aan hotels. De totaaloplossing bestaat uit de website met zoek-en-boekfunctie, het reserveringssysteem en online marketing. (0118) 20 20 19 www.recranet.nl Extra fris toilet De fl exibele urinoirmatten Rood Reinigend en Extra Verfrissend Tropical van Wola zijn gemaakt van doorschijnend materiaal. Ze bevatten tot tien keer meer parfum dan traditionele matjes. De toplaag bestaat uit kleine puntjes waardoor spetteren vermindert. Het urinoirmatje bevat goede bacteriën die het urinoir reinigen en stank tegengaan. De matjes passen in elk urinoir en zijn 30 dagen werkzaam. Waterglijbanen Watergames & More heeft een volledig nieuw mallenpakket ontwikkeld voor de waterglijbanen. Dankzij de nieuw ontwikkelde glijbaanmallen kan de producent nog beter voldoen aan de vraag van de klant. Doordat het bedrijf ook een geheel eigen multimediasysteem heeft ontwikkeld, kunnen de glijbanen tot complete attracties worden ontwikkeld. (079) 206 50 60 www.watergamesandmore.com Inchecken in een bushokje 24 uur geopend voor de gasten, zonder inzet van personeel. Dat kan met het incheck-bushokje van Tommy Booking Support. De zuil is gekoppeld aan het reserveringssysteem, zodat de gast op elk gewenst moment kan boeken, betalen en inchecken. Ook de slagboom is gekoppeld, zodat deze automatisch open gaat als de boeking is afgerond. De zuil is hufterproof en weerbestendig. Op de foto de zuil op Camping Zeehoeve. (0318) 49 58 88 www.tommybookingsupport.nl (050) 312 96 85 www.wola.nl 6 85 l 85 05-2022 | Recreactie 37

Bereid uw camping voor op de toekomst IAAPA Expo Europe is de plek waar duizenden recreatie en leisure professionals samenkomen om de laatste trends te ontdekken. Honderden leveranciers presenteren hun innovaties, waaronder speeltoestellen, zwembadinfrastructuur en springkastelen, maar ook bijvoorbeeld nieuwe concepten qua eten & drinken en reservatiesystemen. Mis uw kans niet om uw vakantieresort/camping op te waarderen. BEURS: 13–15 Sept. | 2022 CONFERENTIE: 12–15 Sept. | 2022 LONDEN, VERENIGD KONINKRIJK REGISTREER NU IAAPA.org/IAAPAExpoEurope @IAAPAEMEA | #IAAPAExpos

BAKWANDEN MET SLECHTS 22 KW net zoveel capaciteit als andere merken met 35 kW Een revolutionair frituurconcept: Fry Logic Denkt u zich eens in: een lagere energierekening, een grotere afbakcapaciteit, meer gebruiksgemak, milieuvriendelijk ondernemen en een overheerlijk eindproduct. Fry Logic biedt het allemaal! 100% Nederlands fabrikaat Model met enkele afzuiging. Frontpaneel leverbaar in elke gewenste RAL-kleur. 100% Nederlands fabrikaat EEN BAKWAND OP MAAT omdat elke ondernemer uniek is, net als zijn bakwand N DIT WAARDEREN ONZE KLANTEN ✓ Adviseurs die meedenken in praktische oplossingen ✓ Maatwerk mogel� kheden van onze rvs fabriek ✓ Korte levert� den ✓ Vakkundige installatie ✓ 24/7 Service met landel� ke dekking Benieuwd naar ervaringen van onze klanten? www.hakpro.nl/projecten EMMELOORD Platinaweg 21 8304 BL Emmeloord Tel: (0527) 635 635 info@hakpro.nl AMSTERDAM De Flinesstraat 20 1114 AL Duivendrecht Tel: (020) 665 6428 amsterdam@hakpro.nl GRONINGEN Verl. Bremenweg 10c 9723 JV Groningen Tel: (050) 318 1600 groningen@hakpro.nl ROTTERDAM Schuttevaerweg 13 3044 BA Rotterdam Tel: (010) 750 2750 rotterdam@hakpro.nl VENLO Venrayseweg 44 5928 NZ Venlo Tel: (077) 387 4242 venlo@hakpro.nl VLISSINGEN Bedrijfsweg 9 4387 PD Vlissingen Tel: (0118) 493 222 vlissingen@hakpro.nl 20-10-00 Alle prijzen zijn in euro's, exclusief BTW en wettelijke verwijderingsbijdragen. Wijzigingen voorbehouden zonder voorafgaande kennisgeving. Zet- of drukfouten voorbehouden. ONLINE BESTELLEN? www.hakpro.nl De Vivo bakwand met dubbele afzuiging. Dubbel zo indrukwekkend en vrijwel geurloos. De robuuste uitstraling, afgeronde hoeken en naadloze afwerking zijn kenmerkend voor de ViVo bakwand. Het afwerkingsniveau en materiaalgebruik zijn van ongekend niveau, net als de (indelings) mogelijkheden. De ViVo is eenvoudig te bedienen waardoor al uw personeel dezelfde kwaliteit friet aflevert. N G r G r A T A T T T R n R n T U A T U A I I I I E E I I o o F F e e R R m m U U R R * K * K E f E f E E L L S a S a r r e e n n a a r r d d e e v v o o o o r r w w a a a a r r d d e e n n

27 september Countu s Recreati econgres Countu s helpt jou als recreati eondernemer met het maken van strategische keuzes. Tij dens het Countu s Recreati econgres brengen beroepsprofessionals jou op de hoogte van trends en ontwikkelingen en kun je inspirerende kennissessies bij wonen! We organiseren ti jdens deze dag 3 kennissessies: ‘Energietransiti e in de recreati e’, ‘Sti kstof en de gevolgen’ en ‘Jezelf spiegelen als ondernemer’. Gastsprekers zij n Erik van der Heij den (directeur van Hof van Saksen), Coen Bertens (voormalig directeur van de Eſt eling) en Hans van Leeuwen (trendwatcher en conceptontwikkelaar bij Pleisureworld). Meld je snel aan voor deze inspirerende dag! Datu m: 27 september 2022 Locati e: Hof van Saksen (Borgerderstraat 12, Nooitgedacht) Kosten: € 50,- per persoon Programma en aanmelden: www.countu s.nl/recreati econgres COUNTUS.NL/RECREATIECONGRES Meld je snel aan!

1 Online Touch

Index

  1. 1
  2. 2
  3. 3
  4. 4
  5. 5
  6. 6
  7. 7
  8. 8
  9. 9
  10. 10
  11. 11
  12. 12
  13. 13
  14. 14
  15. 15
  16. 16
  17. 17
  18. 18
  19. 19
  20. 20
  21. 21
  22. 22
  23. 23
  24. 24
  25. 25
  26. 26
  27. 27
  28. 28
  29. 29
  30. 30
  31. 31
  32. 32
  33. 33
  34. 34
  35. 35
  36. 36
  37. 37
  38. 38
  39. 39
  40. 40
Home


You need flash player to view this online publication