coverstory De rechter heeft alle voormalige geitenpaadjes afgesloten de premier zelf en zou eind maart met aanbevelingen komen. Dat werd uitgesteld tot april: bij het ter perse gaan van dit nummer van Recreactie was er helaas nog geen advies. Eelco de Jong van advocatenbureau Zypp verdiept zich al jaren in de materie en heeft er niet veel vertrouwen in dat de commissie Economie en Natuurherstel met werkbaar beleid komt. “Het stikstofdossier is niet nieuw. Na veel soebatten wist het vorige kabinet een plan op te stellen, waarbij grote fondsen beschikbaar werden gesteld voor stikstofreductie. Dat plan had kunnen werken, maar is door de nieuwe regering van tafel geveegd. Ik denk echt niet dat deze commissie met voorstellen gaat komen die de zaak lostrekken.” Ondertussen zit iedereen daar wel op te wachten. Niet enkel de recreatieondernemers, maar ook de boeren, de aannemers, de ontwikkelaars van nieuwe woonwijken en bedrijventerreinen. “Nu zie je dat iedere provincie, bij gebrek aan landelijke sturing, maar eigen beleid gaat ontwikkelen”, concludeert De Jong. Dat lijkt inderdaad het geval te zijn. Afwachten is de heersende moraal. Overijssel heeft bijvoorbeeld bekendgemaakt de vergunningsverlening tot 1 februari 2026 op te schorten. De provincies hebben ook veel capaciteit nodig om terug te zoeken, weet Björn Schutz, die zich namens HISWA-RECRON in de stikstofproblematiek verdiepte. “De uitspraak over intern salderen werkt vijf jaar terug. Dus alle provincies moeten ook nazoeken wat er de afgelopen vijf jaar is gerealiseerd zonder vergunning. Daarvoor moet soms alsnog een vergunning worden aangevraagd. Dat vergt extra inzet en capaciteit.” Is er een uitweg? Natura 2000 en stikstof Nederland kent ruim 160 Natura 2000-gebieden, waaronder het gehele IJsselmeer, de Waddenzee en Zeeuwse wateren. Veel van die natuurgebieden zijn bedreigd, doordat er veel meer stikstofdepositie is dan goed is voor de natuur. De natuur gaat dus achteruit, terwijl we de gebieden juist hebben aangewezen om de natuur op die plekken op peil te houden en liefst te verbeteren. Nederland heeft de hoogste stikstofuitstoot per hectare van heel Europa, met gemiddeld 50 kilo stikstof per jaar per hectare. Op nummer 3 staat Duitsland, met 27 kilo. Het Europees gemiddelde is 12 kilo. In grote lijnen zijn de experts het wel eens: de uitstoot moet omlaag en sectoren als landbouw, industrie en mobiliteit kunnen daar flink aan bijdragen. Zolang dat niet gebeurt – en er zijn nog geen heldere plannen voor – worden alle nieuwe ontwikkelingen die ook maar een beetje stikstofdepositie toevoegen, al is het tijdelijk, geblokkeerd. Een uitweg uit de impasse is nog niet gevonden. De rechter heeft alle voormalige geitenpaadjes afgesloten. Eelco de Jong hoopt dat HISWA-RECRON samen met de provincies kan komen tot een invulling waarbij de stikstofruimte die vrijkomt, ten dele wordt afgeroomd ten behoeve van het natuurgebied, zodat de rest toch gebruikt kan worden voor interne saldering. Björn Schutz hoopt dat de commissie Economie en Natuurherstel toch met concrete richtingen komt en adviseert ondernemers vooral om in te zetten op ontwikkelplannen met ‘donkergroene’ componenten, waar de natuur veel voordeel van ondervindt. “Op termijn moet dat gaan werken”, schat hij in. “En ondertussen zet HISWA-RECRON zich zowel in Den Haag als via landelijke collega’s en de regiomanagers op provinciaal niveau tot het uiterste in om mogelijkheden te behouden voor de ondernemers.” Ook Kettering en Drenth zien een belangrijke rol voor zowel HISWA-RECRON als voor de recreatieondernemers zelf. “In de eerste plaats is het van belang, dat er branchebreed duidelijke uitgangspunten komen voor het kwalificeren en beoordelen van recreatieve eenheden, niet alleen voor chalets, maar ook voor kampeerplaatsen. Hierin zou HISWA-RECRON een rol kunnen spelen. Daarnaast is voor recreatieondernemers van belang om in beeld te hebben wat hun rechten nu zijn en wat ze nodig hebben voor de toekomst.”. Frustrerend Gerrit Jan Hagedoorn weet inmiddels dat zijn investering van 10 miljoen euro, waarvoor hij al architecten en adviseurs heeft betaald, en aannemers geregeld die in september hadden kunnen beginnen, nu minstens een jaar vertraging oploopt. “Zeer frustrerend. We hebben de keukeninventaris al gekocht. Maar het is ook zo dat we nu weer extra onderhoud moeten plegen aan het bestaande gebouw, omdat het nog minstens één extra seizoen dienst moet doen. Het kost allemaal bakken vol geld, iedereen is in verwarring en het milieu is er absoluut niet mee geholpen.” 03-2025 | Recreactie 19
20 Online Touch Home