op één lijn 33 1e uitgave 2009 “PRIME” theorie legde hij uit waarom mensen roken en het moeilijk vinden om met roken te stoppen (www.primetheory.com). Het veelgebruikte model van planmatige gedragsverandering (“stages of change”) is onvoldoende in staat om verandering in rookgedrag te verklaren. Dit blijkt onder andere uit het feit dat het merendeel van alle stoppogingen zonder enige vorm van planning plaatsvindt. Dit betekent in de praktijk dat hulpverleners aan alle patiënten een stop-roken advies zouden moeten geven, liefst met gedragsmatige en farmacologische ondersteuning. Professor Jan Degryse, hoogleraar huisartsgeneeskunde aan de Katholieke Universiteit Leuven, richtte zich op de rol van hulpverleners in de Eerste Lijn ten aanzien van de behandeling van tabaksverslaving. Volgens bestaande richtlijnen is een aantal effectief gebleken behandelvormen voor stoppen met roken; zelfs een kort advies van de huisarts verdubbelt de kans op een succesvolle stoppoging. Intensievere gedragsmatige begeleiding verhoogt het stoppercentage als ook farmacologische ondersteuning in de vorm van nicotinevervangende middelen, bupropion, nortriptyline en varenicline. Echter, veel hulpverleners registeren het rookgedrag van hun patiënten slecht en steken weinig energie in de behandeling van roken. Redenen hiervoor zijn gebrek aan tijd en ervaren motivatie bij de patiënt. De laatste spreker was Dr. Marc Willemsen, hoofd onderzoek van STIVORO voor een rookvrije toekomst. Volgens schattingen van de Wereld Bank zal het totaal aantal doden ten gevolge van roken stijgen tot ruim 520 miljoen in 2050. Nog steeds rookt ruim 28% van de Nederlandse bevolking, en de doelstelling van het Nationaal Programma Tabaksontmoediging om dit percentage terug te brengen naar 20% in 2010 zal niet worden gehaald. Dit terwijl er maatregelen zijn die de overheid kan nemen om het roken te reduceren, zoals verhogen van tabaksaccijns, handhaving van de rookvrije werkplek en de rookvrije horeca, intensieve massamediale campagnes, verbod van tabaksreclame en het vergoeden van hulpmiddelen voor stoppen met roken. Dit soort maatregelen moet ertoe leiden dat er minder veel mensen beginnen met roken en dat de huidige rokers gestimuleerd worden om te stoppen. Het symposium werd afgerond door een forum discussie met de drie sprekers en professor André Knottnerus (voorzitter van de Gezondheidsraad), onder leiding van dagvoorzitter professor Onno van Schayck (tevens promotor van Daniel Kotz). De discussie gebeurde aan de hand van vragen en opmerkingen uit het publiek en op basis van een stelling zoals: “een volledig rookvrije maatschappij is een illusie”. Wat dit laatste betreft was professor Robert West van mening dat roken een bestanddeel van de samenleving zal blijven maar dat het met de nodige maatregelen mogelijk zou moeten zijn om het aantal rokers in de toekomst naar rond de 5% te brengen. 2 Meer informatie over alle onderzoeksactiviteiten van Daniel Kotz: www.daniel-kotz.de V.l.n.r. Onno van Schayck en Marc Willemsen 12
13 Online Touch Home