op één lijn 34 2e uitgave 2009 Achtergrond Community Acquired Pneumonie (CAP) en invasieve pneumokokkenziekte (IPD) zoals pneumokokken-sepsis en –meningitis vormen wereldwijd een belangrijk gezondheidsprobleem. In de westerse wereld worden de hoogste incidenties van pneumonie en IPD gevonden bij jonge kinderen en ouderen. Kinderen worden om die reden al sinds 2006 gevaccineerd met een 7-valent pneumokokken-conjugaatvaccin. De Gezondheidsraad onderkent het potentieel belang van vaccinatie bij ouderen, maar eerst dient de effectiviteit van een pneumokokkenvaccin te worden onderzocht alvorens opname in het rijksvaccinatieschema. De CAPiTA studie zal antwoord geven of een nieuw 13-valent pneumokokken-conjugaatvaccin (13vPnC) effectief is. Dit nieuwe vaccin lijkt sterk op het 7-valente vaccin voor kinderen maar is uitgebreid met 6 pneumokokken serotypen om een betere bescherming bij ouderen te bereiken. Opzet van de studie Het onderzoek wordt uitgevoerd bij 85.000 mensen van 65 jaar en ouder in een aantal regio’s in Nederland. De deelnemers ontvangen in speciale door het Julius Centrum opgezette lokale vaccinatiecentra de pneumokokkenvaccinatie (of placebo). Dit gebeurt dubbelblind gerandomiseerd. Daarna zullen ziekenhuisopnames en sterfte voor pneumokokken-CAP en IPD gedurende twee jaar worden geregistreerd om de effectiviteit van vaccinatie te bepalen. In de eerste fase werd het onderzoeksvaccin samen met het griepvaccin gegeven en zijn bijna 30.000 deelnemers geïncludeerd. Het tweede deel zal zonder de combinatie met het griepvaccin worden uitgevoerd. Rol van de huisarts Medewerking van huisartsen is echter cruciaal voor het onderzoek. Huisartsen wordt gevraagd eenmalig kandidaat-deelnemers te selecteren op basis van leeftijd (65 jaar of ouder) en een korte lijst van exclusiecriteria. Daarnaast dienen alle ernstige ziekten van deelnemers (zogenaamde serious adverse events, SAE’s) die in de eerste 28 dagen na vaccinatie optreden door de huisarts doorgegeven te worden aan het Julius Centrum. En tenslotte zal gedurende de twee daaropvolgende jaren gevraagd worden of er deelnemers zijn overleden of verhuisd. De huisarts krijgt een vergoeding per geselecteerde patiënt, per geïncludeerde deelnemer en voor het rapporteren van SAE’s en patiënten die zijn verhuisd of overleden. Binnenkort zullen we Maastricht de huisartsen, arts-microbiologen en ziekenhuizen in deze academische regio (opnieuw) benaderen met de vraag of zij aan dit belangrijke onderzoek willen deelnemen. Voor capitahuisartsen@umcutrecht.nl of www.vaccinatieonderzoek.nl/huisartsen.html. Wilt u als huisartspraktijk deelnemen, dan vindt u op deze website ook een aanmeldingsformulier. U kunt zich ook per email aanmelden. Update Amuse II Diagnostiek van longembolie door de huisarts In vorige nummers van ‘Op 1 lijn’ heeft u kunnen lezen over de Amuse-II studie. In Amuse-II wordt onderzocht of het in de huisartsenpraktijk mogelijk is om veilig longembolie uit te sluiten met behulp van de klinische beslisregel van Wells en een Point-of-Care D-dimeertest. De inclusie van Amuse-II loopt nog steeds. Regio Zuidoost Nederland heeft regio Amsterdam al ingehaald! Hier de laatste stand van zaken m.b.t. de inclusie. Momenteel hebben we landelijk 444 patiënten ingesloten in Amuse-II. Hiervan heeft Maastricht 124 patiënten geïncludeerd, Amsterdam 105 en Utrecht 215. Van al deze patiënten behoort ongeveer 44,8% tot de laag risico groep met een Wells score ≤ 4 & een negatieve Point-ofCare D-dimeertest. Tot nu toe heeft van de patiënten met complete follow-up ongeveer 10,1% een longembolie. In totaal zullen we nog zo’n 300 patiënten nodig hebben om iets te kunnen zeggen over het veilig uitsluiten van longembolie door de huisarts. De inclusie loopt nog tot begin 2010. 14
15 Online Touch Home