op één lijn 38 3e uitgave 2010 Generation x versus babyboomers Wie volgt u op? DOOR yVONNE VAN LEEUWEN, STAFLID VAKGROEP HUISARTSGENEESKUNDE MAASTRICHT De titel van dit stukje is op 2 manieren te lezen en dat is ook de bedoeling. Want zowel de vertrekkende als de komende generatie zouden zich moeten buigen over opvolging. Erik Teunnissen, een huisarts en onderzoeker van Generation x uit de buurt van Utrecht en ik als Babyboomer1 hielden daarover een keynote lecture op het Europese Huisartsencongres (WONCA) in Malaga. We deden dit op verzoek van de Vasco da Gama movement, de beweging van Europese jonge (ambitieuze!) huisartsen en aios die een vaste plaats binnen WONCA hebben verworven. Ons pleidooi voor een weldoordacht opvolgbeleid betreft niet zozeer de huisartsenpraktijk zelf, maar vooral al die nevenfuncties die eigenlijk alle huisartsen hebben: het meedoen aan projecten, het vervullen van een rol in zorggroepen, onderwijs, onderzoek, bestuur. Als we niet uitkijken, vinden we daar geen opvolgers voor, want Generation x is kleiner in aantal en heeft naast het werk ook nog veel andere schoteltjes in de lucht te houden. In de literatuur vonden we een aantal behartenswaardige adviezen. De belangrijkste waren: • Het is essentieel te begrijpen en te accepteren dat de opeenvolgende generaties (de babyboomers en Generation x) nu eenmaal anders in elkaar zitten en dat we het met elkaar moeten doen, willen we het erfgoed van de huisartsgeneeskunde behouden. • Elke organisatie, groot of klein – ook een huisartspraktijk – zou een strategisch opvolgbeleid moeten hebben. Carrière c.s. die een review deden over dit onderwerp, onderscheiden daarbij 8 stappen die in bijgaand plaatje zijn weergegeven. Elke organisatie moet formuleren hoe ze met opvolging en binnen komende jongere collega’s omgaat (1). Welke functies moeten worden vervuld en wat voor competenties zijn daarvoor nodig? (2 en 3) Tijdig beginnen met actief zoeken (4) en de binnenkomers ook een goede begeleiding en coaching bieden (5), want te vaak wordt men aan zijn lot overgelaten of meteen naar een voorzittersrol gekatapulteerd (!). Scholing in management en (project)leiderschap 1 Erik was bestuurslid en medeoprichter van Vasco da Gama en volgde daarna een master international primacy care aan de Universiteit van London. Hij werkt nu o.a. bij het NIVEL. yvonne was 4 jaar mentor van Vasco da Gama. zijn evenmin overbodige luxe, ook al “heeft de vorige generatie het zonder moeten stellen”. Middelen die aan dit proces worden besteed zijn een verstandige investering (7). Uiteraard is een goede evaluatie van “hoe de opvolger het doet” belangrijk als feedback op het selectieproces. Carrière kon uit de literatuur geen voorbeelden vinden van organisaties binnen de gezondheidzorg waar deze 8 stappen alle waren gevolgd. Wij evenmin al konden we in WONCAverband enkele goede initiatieven aanwijzen. In eigen land hebben we ook een aantal voorbeelden, zoals: het AIOTHOschap, waarbij de huisartsopleiding wordt gecombineerd met een promotietraject, de junioronderwijsfunctie, waarbij aios vlak na hun opleiding een kleine tijdelijke aanstelling krijgen t.b.v. het onderwijs, in de hoop dat ze enthousiast worden en na een periode van voluit de praktijk in gaan, weer in deeltijd terugkomen. Generation Next, 400 jonge huisartsen die een vereniging hebben gesticht om collectief verantwoordelijkheid te nemen voor hun vak/beroep en hun eigen welbevinden in het uitoefenen daarvan. Ook het NHG en de LHV zijn overtuigd van het belang van een (be)geleide instroom van jongeren en bieden daarvoor trajecten aan. Tot slot is de SBOH een voorbeeld van een vooruitziende werkgever die per jaar 50 aios in de gelegenheid stelt het WONCA congres te bezoeken en daar beroepstrots te ontwikkelen en – in een vergelijking met andere landen de eigen sterkten en zwakten te ontdekken. Nu de zorggroepen nog! Welke heeft een echt jongerenbeleid? Wie biedt een traject van begelei ding en coaching aan? Hoe zit het met de huisartsenposten en het management van gezondheidscentra? Volgend jaar vragen we de senioren hoe hun opvolgbeleid luidt, hebben we in Malaga aangekondigd. “Dat geldt ook voor u en geef het door!” Aan de junioren de oproep nevenfuncties op te pakken, omdat het stimulerend en verrijkend is. “Vraag om een begeleid traject waardoor je in kunt groeien in een organisatie en... ga ervoor! 39
40 Online Touch Home